KanDolaşımı

Morarma çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Hematom: Kan damarlarının dışında, genellikle kabarık ve dokunulduğunda ağrıya neden olan büyük bir kan birikimidir. Peteşiler: Cildin yüzeyinde, 2 milimetreden küçük, kırmızımsı noktalardan oluşan noktasal alanlardır. Purpura: Cildin altında oluşan, ekimozdan daha küçük ancak peteşilerden daha büyük bir kanamadır. Morarmaların oluşum nedenlerine göre çeşitleri: Fiziksel darbe veya yaralanma kaynaklı morarmalar. Vitamin eksikliği (C, K vitamini) kaynaklı morarmalar. Kan hastalıkları (hemofili, trombositopeni, lösemi) kaynaklı morarmalar. İlaç kullanımı (kan sulandırıcılar, steroidler) kaynaklı morarmalar. Yaşlanma ve damar kırılganlığı kaynaklı morarmalar. Alkol kullanımı kaynaklı morarmalar. Vaskülit (kan damarlarının iltihaplanması) kaynaklı morarmalar. Aşırı egzersiz kaynaklı morarmalar. Morarmaların türü ve nedeni, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışılmasını gerektirir.

Virchow triadı, tromboza katkıda bulunduğu düşünülen üç geniş faktör kategorisini tanımlar: 1. Hiperkoagülabilite (kan yapısındaki değişiklikler). 2. Staz (kan akışının engellenmesi). 3. Endotel hasarı (damar duvarında hasar). Bu üçlü, özellikle derin ven trombozu ve pulmoner emboli gibi trombotik hastalıkların anlaşılmasında ve önlenmesinde temel bir kavramdır.

Kolu kalp seviyesinde tutmanın işe yaradığı durumlardan bazıları şunlardır: Şişliği azaltma. Kan akışını kontrol etme. Ağrıyı azaltma. Tansiyon ölçümü. Kolu kalp seviyesinde tutmanın işe yaradığı başka durumlar da olabilir. Kolu kalp seviyesinde tutmak hakkında daha fazla bilgi almak için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Lipidler, vücutta lipoproteinler halinde taşınır. Lipoprotein türleri: Şilomikronlar. VLDL (çok düşük dansiteli lipoprotein). LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein). HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein). Taşınma süreci: 1. Sindirim ve emilim. 2. Lenf ve kan dolaşımı. 3. Dokulara ulaşım. Serbest yağ asitleri ise albümine bağlanarak taşınır.

Evet, sigara ense ağrısı yapabilir. Sigara, damarların yapısını bozarak tansiyonun yükselmesine ve ensede ağrıya yol açabilir. Ense ağrısı ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabileceğinden, ağrı birkaç günden uzun sürerse veya şiddeti giderek artarsa bir doktora başvurulması önerilir.

Kan, vücutta iki tur dolaşım yapar: 1. Küçük (pulmoner) dolaşım: Kan, kalp ile akciğerler arasında gidip gelir. 2. Büyük (sistemik) dolaşım: Kan, kalp ile vücudun diğer bölümleri arasında taşınır. Memelilerde kan, bir tam dolaşımda kalpten iki kez geçer.

Hayır, büyük dolaşım sol karıncıktan sağ kulakçığa doğru olmaz. Büyük dolaşım, sol karıncıktan başlayan ve sağ kulakçıktan biten bir süreçtir. Sol karıncık, temiz kanı aort aracılığıyla tüm vücuda pompalar.

Çorabın bacaklara etkisi, çorabın giyilmesiyle birlikte başlar. Örneğin, varis çorapları, bacaklara dışarıdan basınç uygulayarak kanın kalbe doğru geri dönüşünü kolaylaştırır ve damarların genişlemesini önler. Bu etki, çorap giyildiği andan itibaren hissedilebilir. Varis çoraplarının etkili olabilmesi için düzenli ve sürekli kullanım şarttır; genellikle sabah kalktıktan sonra, bacaklar şişmeden önce giyilmeli ve gün boyunca kullanılmalıdır. Çorabın bacaklara etkisinin başlama zamanı, çorabın türüne ve kullanım amacına göre değişiklik gösterebilir.

Brakiyalis veninin temel işlevi, el ve ön koldan gelen oksijensiz kanı üst kola taşıyarak buradan koltuk altındaki aksiller vene iletmektir. Brakiyalis veni, derin venöz sistemin bir parçası olup, derin damarlar arasında yer alır.

Tokluk durumunda glikozun en fazla ve en az bulunduğu damarlar sırasıyla kapı toplar damarı ve karaciğer atar damarıdır. Kapı toplar damarı: Glikoz, tokluk anında en çok burada bulunur. Karaciğer atar damarı: Glikoz, en az bu damarda bulunur. Açlık durumunda ise glikozun en fazla bulunduğu damar karaciğer üstü toplar damarı, en az bulunduğu damar ise kapı toplar damarıdır.

Afferent ve efferent arteriyoller, böbrek dolaşımında önemli rol oynayan kan damarlarıdır. Afferent arteriyol, oksijenli kanı sistemik dolaşımdan glomerül içine taşır. Efferent arteriyol, filtrelenmiş ve filtrelenmemiş kanı glomerülden uzaklaştırır ve böbrek dolaşımındaki yolculuğuna devam eder. Afferent ve efferent arteriyoller arasındaki bazı farklar şunlardır: Çap: Afferent arteriyol, efferent arteriyolden daha geniş bir çapa sahiptir. Kan içeriği: Afferent arteriyoldeki kan, kan hücreleri, glikoz, iyonlar ve azot atıkları içerirken; efferent arteriyoldeki kan, bu atıklardan daha az miktarda bulunur. Fonksiyon: Afferent arteriyol kan basıncını düzenlerken, efferent arteriyol glomerüler filtrasyon hızını düzenler.

Damar yolunda kanın nasıl aktığı, kanın bulunduğu damara göre değişiklik gösterir: Atardamar (arter) kanaması. Toplardamar (ven) kanaması. Kılcal damar kanaması. Ayrıca, laminar ve girdaplı akım olmak üzere iki tür kan akışı vardır. Laminar kan akımı. Girdaplı akım.

Pulmoner ve sistemik dolaşım arasındaki temel farklar şunlardır: Dolaşım Yönü: Pulmoner dolaşım, sağ ventrikülden başlayıp akciğerleri dolaştıktan sonra sol atriumda sonlanır. Sistemik dolaşım, kalbin sol ventrikülünden başlayıp organizmayı dolaştıktan sonra sağ atriumda sonlanır. Taşınan Kan Türü: Pulmoner dolaşım, karbondioksit (CO2) oranı yüksek (kirli) kanı akciğerlere taşır. Sistemik dolaşım, oksijen oranı yüksek (temiz) kanı vücuda dağıtır. Basınç Seviyesi: Pulmoner dolaşım, düşük basınçlı bir sistemdir. Sistemik dolaşım, yüksek basınçlı bir sistemdir.

Pulmoner arterin temel işlevleri: Kanın oksijenlenmesini sağlamak. Karbondioksit atılımına aracılık etmek. Gaz değişimini mümkün kılmak. Bu süreç, vücudun tüm dokularının sağlıklı çalışması için kritik öneme sahiptir.

Büyük kan dolaşımı ile ilgili bazı sorular: Büyük kan dolaşımı kalbin hangi kısmında başlar ve biter? Doğru cevap: "Sol alt odacık (karıncık) - sağ üst odacık (kulakçık)". Büyük kan dolaşımının amacı nedir? Doğru cevap: "Temiz kanın ve besinin vücuda dağıtılması". Vücut hücrelerine besin ve oksijen taşınmasını sağlayan, çok küçük damar hangisidir? Doğru cevap: "Kılcal damar". Büyük kan dolaşımı ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? Doğru cevap: "Kalbin sağ kısmında kirli kan, sol kısmında temiz kan bulunur". Büyük kan dolaşımı, vücudun diğer organları ile kalp arasındaki dolaşımdır. Bu dolaşımın amacı nedir? Doğru cevap: "Organlara oksijen ve besin taşımak, oluşan karbondioksit ve atıkları bu organlardan uzaklaştırmak".

Büyük kan dolaşımında kan, kalbin sol kulakçığına (sol atrium) girer. Büyük kan dolaşımı, sol karıncıkta başlar ve temiz kanın aort aracılığıyla tüm vücuda pompalanmasıyla devam eder.

Testisin venöz drenajı, mediastinum testisten çıkan küçük venler aracılığıyla gerçekleşir. Testisin venöz drenajı sağlayan ana yollar: İnternal spermatik ven. Deferensial ven. Eksternal spermatik ven. Varikosel tedavisinde, bu venlerin bağlanması hedeflenir.

Kılcal damarların görevi, kan ile doku sıvısı arasında madde alışverişini sağlamaktır. Bazı işlevleri: Oksijen, su ve lipitlerin dokulara geçişi: Kılcal damar duvarları, tek bir hücre tabakasından oluştuğu için bu moleküller difüzyon ile bu tabakadan geçip dokulara girebilir. Karbondioksit ve üre çıkışı: Zararlı ve atık maddeler de difüzyon ile kılcal damar içindeki kana dağılır. Kan akışının yavaşlaması: Kılcal damarların toplam yüzey alanı çok geniş olduğundan kan akış hızı en yavaş olan damarlar kılcal damarlardır. Tansiyon düzenlemesi: Kılcal damarların genişlemesi, dokularda kan birikmesine ve tansiyonun düşmesine; kasılması ise kanın büyük damarlara yönlendirilmesine ve tansiyonun artmasına neden olur.

Sıcak su torbası (termofor), içerisine konulan sıcak suyu uzun süre sıcaklığını kaybetmeden muhafaza eden bir üründür. Sıcak su torbasının bazı kullanım amaçları: Üşüme ve soğuk günlerde ısınma: Vücut ısısına katkı sağlamak amacıyla kullanılır. Ağrıların hafifletilmesi: Adet sancısı, kas ağrıları ve stres kaynaklı ağrılarda rahatlatıcı etki gösterir. Burkulma ve ezilmelerde soğuk uygulama: İçine soğuk su konularak burkulma ve ezilme durumlarında kompres yapılabilir. Uyku ortamının ısıtılması: Yatağı ısıtarak daha rahat uykuya dalmayı sağlar ve enerji tasarrufu sunar. Hemoroid sancılarının hafifletilmesi: Hemoroid sancılarını geçici olarak dindirebilir. Sıcak su torbası kullanırken koruyucu kılıf kullanılması ve doğrudan cilde temasından kaçınılması önerilir.

Anterior tibial ve posterior tibial damarlar, dizde ayrılır. Anterior tibial ven, ayağın dorsalis pedis veninin üstün bir uzantısıdır ve dizdeki posterior tibial ven ile birleşerek dizin arkasında yer alan popliteal veni oluşturur. Posterior tibial ven ise medial ve lateral plantar venlerin birleşmesiyle oluşur ve baldır kasından yükselerek fibular veni asimile eder.