Kafatası

Sagital sinostoz, kafatasının tepesinde bulunan ve önden arkaya uzanan sütürün (sagital sütür) erken kapanması sonucu oluşan bir kraniosinostoz türüdür. Bu durum, bebeğin kafatasının daha dar olmasına, kafatasının arkaya doğru uzun dururken yanlara doğru dar bir görünüme sahip olmasına neden olur.

Kafatası şekillerinin farklı olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Genetik Faktörler: Genetik yatkınlık, kafatası şekil bozukluklarının ortaya çıkmasında rol oynayabilir. 2. Doğum Travmaları: Doğum sırasında oluşan basınç ve travmalar, kafatasının şeklini etkileyebilir. 3. Gelenek ve Uygulamalar: Bazı toplumlarda bebeklerin kafatasını şekillendirme gelenekleri vardır. 4. Hastalıklar: Bazı nörolojik hastalıklar ve gelişimsel sorunlar da kafatası şekil bozukluklarına yol açabilir. 5. Erken Sütür Kapanması: Kafatası kemikleri arasındaki dikişlerin erken kapanması (kraniosinostoz) gibi durumlar da kafatasının şeklini bozabilir.

Kafatası endeksi, kafanın azami genişliğinin azami uzunluğuna bölümünün 100 ile çarpılmasıyla hesaplanır. Bu hesaplamaya göre: - 75'ten küçük endeks, kafatasının uzun ve düz olduğunu (dolikosefal) gösterir. - 75 ile 80 arası endeks, kafatasının oval (mezosefal) olduğunu ifade eder. - 80 ve üzeri endeks ise kafatasının geniş ve kısa (brakisefal) olduğunu belirtir.

Fossa cranii (kafatası çukurları), kafatasının iç kısmında bulunan ve beyin ile diğer yapıların yer aldığı özel çukurları ifade eder. Üç ana fossa cranii vardır: 1. Fossa cranii anterior (ön çukur): Kafatasının ön kısmında yer alır ve frontal lobları barındırır. 2. Fossa cranii media (orta çukur): Kafatasının orta kısmında yer alır ve temporal lobları, hipofiz bezini ve bazı büyük damarları içerir. 3. Fossa cranii posterior (arka çukur): Kafatasının arka kısmında yer alır ve serebellum, beyin sapı gibi yapıları barındırır.

Kafatası tümörleri, hem iyi huylu hem de kötü huylu olarak tehlikeli olabilir. İyi huylu tümörler kanserli değildir ve genellikle yavaş büyür, ancak konumları nedeniyle hayati fonksiyonlara baskı yaparak tehlikeli hale gelebilirler. Kötü huylu tümörler ise hızla büyür, çevre dokuları istila eder ve diğer organlara yayılabilir. Tümörlerin teşhisi ve tedavisi için bir doktora başvurmak önemlidir.

İç kulak, temporal kemiğin petröz piramidinin arka kısmında yer alır.

Processus styloideus ve processus mastoideus arasında foramen stylomastoideum bulunur.

Kafatası ve omurgada bulunan kemikler şunlardır: Kafatası Kemikleri: 1. Frontal Kemik (Alın Kemiği). 2. Parietal Kemik (Şakak Kemiği). 3. Temporal Kemik (Yan Kafa Kemiği). 4. Occipital Kemik (Arka Kafa Kemiği). 5. Sfenoid Kemik (Kelebek Kemiği). 6. Etmoid Kemik (Süzgeç Kemiği). 7. Maxilla (Üst Çene Kemiği). 8. Mandibula (Alt Çene Kemiği). 9. Nazal Kemik (Burun Kemiği). 10. Zygomatic Kemik (Elmacık Kemiği). Omurga Kemikleri: 1. Servikal Omurlar (Boyun Omurları, 7 adet). 2. Torakal Omurlar (Göğüs Omurları, 12 adet). 3. Lumbal Omurlar (Bel Omurları, 5 adet). 4. Sakral Omurlar (Kuyruk Sokumu, 5 adet). 5. Koksigeal Omurlar (Kuyruk Omurları, 4 adet).

Brakisefalik kafa şekli, yani kafatasının arka kısmının düzleşmesi, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Konumsal faktörler: Bebeğin uzun süre sırt üstü yatması, kafatasının o bölgesine baskı uygulayarak düzleşmesine neden olabilir. 2. Doğum öncesi etkenler: Anne karnındaki bebeğin kafatasına yapılan baskı, çoğul gebelikler veya düşük amniyotik sıvı seviyesi gibi durumlar kafatasının şeklini bozabilir. 3. Genetik faktörler: Bazı etnik gruplarda brakisefalik eğilim genetik olabilir. 4. Tortikolis: Boyun kaslarının kısalması veya gerginliği nedeniyle bebeğin başını sürekli aynı yöne çevirmesi kafada şekil bozukluğuna yol açabilir. 5. Prematüre doğum: Prematüre bebeklerin kafatası daha yumuşak olduğundan şekil bozukluklarına daha yatkındır. Brakisefalik kafa şeklinin teşhisi ve tedavisi için bir doktora başvurulması önerilir.

Kafatasında oynamaz (sabit) eklemler bulunur.

Kafada osteoma, kafatası ve yüz kemiklerinde bulunan, kanserli olmayan bir kemik tümörü türüdür. Belirtileri arasında baş ağrıları, kafada sert bir yumru, lokalize ağrı ve boyun hareketlerinde kısıtlılık yer alabilir. Teşhis için bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi genellikle cerrahi olmayan yöntemlerle, ağrı kesiciler ve radyofrekans ablasyonu gibi yöntemlerle yapılır.

İnion noktası, oksipital kemiğin en çıkıntılı noktası olup, kafatasının arka kısmında yer alır.

Foramen magnum'un görevi, beyin ve omurilik arasında bir bağlantı sağlamaktır. Bu yapı sayesinde: Spinal kord (omurilik) kafatasından çıkarak spinal kolona bağlanır. Kan damarları (örneğin, vertebral arterler) ve sinirler (örneğin, aksesuar sinir) kafatasına girip çıkar. Baş duruşu ve hareketliliği mümkün olur, çünkü foramen magnum'un konumu bipedal (iki ayak üzerinde) hareket için gereklidir.

Kafatasının eklemleri iki tip olarak sınıflandırılır: 1. Oynamaz eklem: Beyni koruyan üst kafatası kemiklerinde bulunur ve hareket yeteneği yoktur. 2. Yarı oynar eklem: Alt çene kemiğinde bulunur ve sınırlı bir hareket aralığına sahiptir.

Bossing ve frontal sinüs farklı kavramlardır: 1. Bossing: Bu terim, kafatasının ön kemiklerinin anormal şekilde büyümesi sonucu alnın belirginleşmesi durumunu ifade eder. 2. Frontal sinüs: Kafatasının ön kısmında, alın bölgesinde yer alan hava dolu boşluklar anlamına gelir. Bu sinüsler, yüz kemiklerinin bir parçasıdır ve genellikle sağlık sorunlarıyla doğrudan ilişkili değildir.

Baş çanağı ifadesi, kafatası anlamına gelir.

Kafatasında bulunan 8 kemik şunlardır: 1. Alın Kemiği (Os Frontale). 2. Kalbur Kemiği (Os Ethmoidale). 3. Şakak Kemiği (Os Temporale) (2 Adet). 4. Temel Kemik (Os Sphenoidale). 5. Art Kafa Kemiği (Os Occipitale). 6. Duvar Kemik (Os Parietale) (2 Adet).

Fetüslerde suturların (kafatası kemiklerinin birleşme yerleri) kapanması 3 yaşında başlar ve 6-8 yaşında tamamlanır.

Kalvaryum kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Tıp terimi: "Calvarium" olarak da bilinir ve kafatası, kafa kubbesi anlamına gelir. 2. Hristiyanlık terimi: İsa'nın çarmıha gerildiği ve öldürüldüğü yer olarak kabul edilen, Kudüs'teki bir tepenin adıdır.

Türk eyeri çukuru, tıpta sella turcica olarak adlandırılır ve kafatasının ortasında, sfenoid kemikte bulunur.