İslamHukuku

Mümeyyiz ve reşit kavramları, hukuk alanında farklı anlamlar taşır: - Mümeyyiz: Bir kişinin akli melekelerinin geliştiği ve temel hukuki işlemleri anlayıp yapabilme yetisine sahip olduğunu ifade eder. - Reşit: Bir bireyin erginlik çağına geldiğini ve hukuki olarak kendi başına karar verebilme yetisine sahip olduğunu belirtir.

İhtikâr (karaborsacılık) yasağı, İslam hukuku çerçevesinde Kur'an ve hadislerde yer alan hükümlerle yasaklanmıştır. Ayrıca, Osmanlı döneminde ahiliğin belirlediği standartların padişah fermanıyla hukuk normu haline getirilmesi kapsamında, 1502 yılında yayınlanan "Kanunnâme-i İhtisab-ı Bursa" isimli fermanla da ihtikâr yasaklanmıştır.

Varlık ve yokluk illeti kavramları, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşır: 1. İslam hukuku bağlamında: İllet, bir hükmün varlık kazanmasında gerekli olan sebep veya vasıf olarak tanımlanır. 2. Felsefi bağlamda: İllet, genel olarak bir durumda değişiklik yapan durum olarak tanımlanır.

Ablalar, kardeşlerine bakmak zorunda değildir, ancak belirli koşullar altında bakmakla yükümlü olabilirler. Türk Medeni Kanunu'na göre, herkes yoksulluk içinde yaşayan altsoyu, üstsoyu ve kardeşlerinin geçimini sağlamakla yükümlüdür. Ayrıca, Peygamber Efendimiz (s.a.s.)'in hadis-i şerifinde, büyük kardeşin küçük kardeşler üzerindeki hakkının, anne babanın çocukları üzerindeki hakkı gibi olduğu belirtilmiştir. Sonuç olarak, ablanın kardeşine bakmakla yükümlü olup olmayacağı, spesifik duruma ve yasal düzenlemelere bağlı olarak değişebilir.

Dedelerin torunlar üzerindeki hakkı, İslam miras hukukuna göre, yakın akrabanın uzak akrabayı hacbetmesi ilkesine dayanmaktadır. Ancak bazı İslam hukukçuları, dedeleri hayatta iken babaları vefat etmiş çocukların mağdur edilmemesi gerektiği üzerinde durarak, bu durumdaki toruna dedenin vasiyetini gerekli görmüşlerdir.

Körlerin şahitliği, İslam hukukuna göre genellikle kabul edilmez çünkü hasımları birbirinden ayıramayacakları düşünülür. Ancak, körlerin şahitliği beş durumda geçerli sayılır: 1. Ölüm hususunda: Bir kişinin öldüğünü iddia eden kör bir şahit kabul edilebilir. 2. Neseb hususunda: Soy bağını belirten şahitlikte körlerin tanıklığı geçerlidir. 3. Mutlak mülk hususunda: Bir malın mülkiyeti konusunda kör bir kişinin şahitliği, halk arasında bilinen bir durumsa kabul edilir. 4. Tercümanlık hususunda: Hasımların ve şahitlerin konuşmalarını tercüme etmek için görmeye gerek yoktur, bu nedenle körlerin tercümanlık şahitliği geçerlidir. 5. Zabt hususunda: Sırları ifşa etmeyen kör bir kişinin, bir sırrı duyduğunu iddia etmesi ve bu konuda şahitlik yapması kabul edilir.

Gelin ve kayınpeder konusu, İslam hukukunda ve aile ilişkilerinde önemli bir yer tutar. Nur Suresi 31. ayet ve Nisa Suresi'nde geçen ifadelerle, bir gelin için kayınpederinin, öz babası gibi olduğu ve aralarında ebedi bir mahremiyet bulunduğu belirtilmiştir. Ayrıca, İslam'a göre gelinlerin kayınvalideleri ve kayınpederlerine bakmaları konusunda da sorumluluklar vardır.

"Şad" kelimesi, sevinçli, mutlu anlamına gelir. Dolayısıyla, "şad mehri" ifadesi, sevinçli veya mutlu bir mehir anlamında kullanılabilir.

Hamdi Döndüren tarafından yazılmış bazı kitaplar şunlardır: 1. "Delilleriyle İslam Hukuku". 2. "İslam Hukukuna Göre Alım - Satımda Kâr Hadleri". 3. "Çağdas Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar". 4. "İbn Abidin Tercümesi Fihristi ve Terimler Sözlüğü". 5. "Ehl-i Sünnetle Sia Arasındaki Görüş Ayrılıkları" (tercüme basılmadı). Ayrıca, "Ticaret Rehberi" ve "Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihali" gibi eserleri de bulunmaktadır.

Kaynananın damada yardım etmesi şart değildir, çünkü İslam hukukuna göre damadın, kayınvalidesine bakma yükümlülüğü yoktur. Ancak, damat isterse kayınvalidesine yardım edebilir ve bu, bir iyilik ve vefa göstergesi olarak değerlendirilir.

"Rıcı" kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dini Terim Olarak: İslam hukukunda, erkeğin karısına geri dönme imkanı olan boşanma türüne "talak-ı rıcı" denir. 2. Genel Anlamda: "Rıcı" kelimesi, İtalyanca'da "kıvırcık" anlamına gelir.

Kocası ölmüş bir kadının dul kalması için belirli bir süre yoktur. İslam hukukuna göre, kocası ölen bir kadın dört ay on gün (kameri aylarla, yani ortalama otuz gün üzerinden yüz otuz gün) iddet bekler.

Taharet için kullanılan başlıklar şunlardır: 1. Kitâbü’ṭ-ṭahâre veya Bâbü’ṭ-ṭahâre. Bu başlıklar, hadis ve fıkıh kitaplarının başında yer alır.

Bir defada 10 kere "boş ol" demek, İslam hukukuna göre talak (boşanma) anlamına gelir. Bu durumda, erkek eşine karşı üç talak hakkını kullanmış olur ve kadın yabancı biri haline gelir.

İslam hukukuna göre, erkeğin ev işlerini yapması zorunlu değildir, ancak sorumluluk bilinci ve yardımlaşma düşüncesiyle yapması önerilir. Türk Medeni Kanunu'na göre ise, evlilik birliğinde eşler birbirine yardımcı olmakla yükümlüdürler.

Dar elbiseli kadın sembolü, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: 1. Kahve Falı: Kahve falında dar elbiseli kadın görmek, genellikle zarafet, güzellik ve toplumsal statü ile ilişkilendirilir. 2. İslam Hukuku: İslam'a göre, dar ve şeffaf elbiseler avret yerlerini örtmediği için caiz değildir.

Kayınpeder ve kayınçonun eşi evlenemez, çünkü İslam hukukuna göre, bir erkeğin kayınvalidesi ve gelini, aralarında ebediyen mahremiyet bulunan kişiler olarak kabul edilir.

Özel sağlık sigortası primlerinin maaştan kesilmesi, İslam hukukuna göre genel olarak caiz değildir. İslam alimleri, özel sağlık sigortası gibi isteğe bağlı sigorta türlerinin şu nedenlerden dolayı caiz olmadığını belirtirler: 1. Belirsizlik (garar): Sigorta sözleşmesinde, sigortalının ne kadar tazminat alacağını önceden bilmesi mümkün değildir. 2. Kumar benzerliği: Sigorta, bir tarafın kazanması diğer tarafın kaybetmesine bağlı olduğu için kumara benzetilir. 3. Faiz unsuru: Bazı durumlarda sigorta primleri, faizli işlemlerde değerlendirilebilir. Ancak, zorunluluk halleri ve tekafül (İslami dayanışma sigortası) gibi alternatif modeller durumunda farklı içtihatlar ortaya çıkmıştır.

Hukukta "icbar" ve "ikrah" terimleri farklı anlamlar taşır: 1. İcbar: Bir kimseyi bir şeye veya bir işi yapmaya zorlamak anlamına gelir. 2. İkrah: Bir kimseyi korkutarak, istemediği ve çirkin gördüğü bir işi yapmaya onu zorlamak demektir.

Şari ve maslahat kavramları İslam hukuku bağlamında önemli yer tutar. Şari, İslam hukukunda hükümleri koyan, yani Allah'tır. Maslahat ise, genel olarak "faydalı olanı elde edip, zararlı olanı defetme" anlamına gelir. Maslahat, üç ana kategoriye ayrılır: 1. Zaruriyyât: Dinin, canın, aklın, neslin ve malın korunması gibi en temel maslahatlar. 2. Hâciyyât: Zorluk ve meşakkati ortadan kaldırmak, genişliği temin etmek için insanların muhtaç oldukları maslahatlar. 3. Tahsîniyyât: İnsanların hal ve durumlarının yüksek edep ve sağlam ahlaki temellerin gerektirdiği şekilde olmasını temin eden maslahatlar.