HukukiTerimler

Kanun ve yasa terimleri eş anlamlıdır ve aynı şeyi ifade eder. Fark ise şu şekildedir: - Yasa, genel kurallar ve düzenlemeler bütünüdür. - Kanun, yasaların uygulanması ve yaptırımlarının düzenlenmesini içeren hukuki bir metindir.

"Resen" ve "re'sen" terimleri farklı bağlamlarda kullanılsa da, temelde aynı anlama gelirler: kendiliğinden, herhangi bir talep veya başvuru olmadan yapılan işlem. Hukuki bağlamda ise "re'sen" terimi şu anlamlara gelir: - İdare hukuku: İdarenin kendi kendine, talep olmaksızın bir sonuca varmak için harekete geçmesi. - Ceza hukuku: Savcının, mağdurun şikayeti olmasa bile kamu davası gerektiren suçlarda soruşturma başlatabilmesi. - Medeni usul hukuku: Hakimin, bazı delilleri kendiliğinden araştırması veya tanıkları dinlemesi. Vergi hukukunda ise "ikmalen tarh" kavramı kullanılır ve bu, daha önce beyan edilmiş veya tarh edilmiş bir vergiye ilişkin olarak sonradan ortaya çıkan matrah farkı üzerinden ek vergi tarh edilmesi anlamına gelir.

Mütemmim ve teferruat terimleri, hukukta mülkiyet kavramı ile ilişkilidir. Mütemmim cüz (tamamlayıcı parça), bir malı oluşturan ve o mal niteliğini kaybetmedikçe veya bozulmadıkça ondan ayrılması mümkün olmayan parçalardır. Teferruat (eklenti) ise, bir şeyin işletilmesi veya korunması için sürekli olarak ona tahsis olunan ve kullanışta o şeye bağlı kılınan taşınır mallardır.

Hukukta simsar, ücret karşılığında bir sözleşmeye aracılık eden veya o sözleşmeyi yapma olanağı sağlayan kimse olarak tanımlanır.

Tüzel kelimesi, hukukta "tüzel kişilik" kavramıyla kullanılan bir terimdir ve gerçek kişi olmayan, ancak hak ve borç sahibi olabilen oluşumları ifade eder. Tüzel kişiler ikiye ayrılır: 1. Özel hukuk tüzel kişileri: Şirketler, dernekler, vakıflar gibi bireylerin oluşturduğu hukuki yapılar. 2. Kamu hukuku tüzel kişileri: Devlet kurumları, belediyeler, kamu bankaları gibi kamusal hizmet sunan yapılar. Örnekler: Üniversiteler, sendikalar, siyasi partiler de tüzel kişi olarak kabul edilir.

Evet, "sulh" ve "uzlaşma" aynı şeyi ifade eder. Hukuki bir terim olarak sulh, tarafların karşılıklı rıza ve fedakârlıklarıyla aralarındaki hukuki ilişkiden kaynaklanan uyuşmazlığı sona erdirmek için yaptıkları sözleşmeyi ifade eder.

Evet, "reşit" ve "ergin" aynı şeyi ifade eder. Bu terimler, kişisel haklarını kendi kullanabilmesi için yasanın gösterdiği on sekiz yaşına gelmiş olan kişiyi tanımlamak için kullanılır.

Misliyle hukukta, ölçme, tartma veya sayma gibi kriterlerle benzerlerinden ayrılabilen ve yeryüzünde birden fazla bulunan eşyayı ifade eder. Bu tanıma göre, bir kilogram elma misliyle eşyaya örnek olarak gösterilebilir.

Hukukta saik, bir kişinin belirli bir davranışı sergilemesine veya bir kararı almasına neden olan içsel veya dışsal etkenleri ifade eden bir terimdir. Özellikle ceza hukukunda, saik, failin bir suçu işlerken hareket etmesine neden olan düşünce veya amaç olarak tanımlanır.

Mücbir ve mücbir olmayan terimleri, hukuki bağlamda farklı anlamlar taşır: 1. Mücbir: Hukuki bir terim olup, "kaçınılması ve öngörülmesi mümkün olmayan, dışarıdan gelen zorlayıcı sebep" anlamına gelir. 2. Mücbir olmayan: Bu terim doğrudan bir anlam taşımaz, ancak "mücbir sebep olmayan" ifadesi, olayın öngörülebilir ve kaçınılabilir olduğunu, dolayısıyla borçlunun sorumlu tutulabileceğini ima eder.

Müteselles ve müteselsilen sorumlu ifadeleri, hukuk alanında farklı anlamlar taşır: 1. Müteselles: Birden çok kişinin, bir borcun veya zararın (tamamının) ödenmesinden, kendi payları oranında sorumlu olmasıdır. 2. Müteselsilen: Birden çok kişinin, bir borcun veya zararın ödenmesinden, zincirleme olarak ve tek başına sorumlu olmasıdır.

Tefvîz hukuk alanında "ihale", "sipariş etme", "havale etme", "dağıtım" ve "ısmarlama" anlamlarına gelir. Ayrıca, bir taşınmazın belli bir bedel karşılığında üçüncü bir kişinin üzerine bırakılması anlamında da kullanılır.

İhdas ve tesis terimleri hukuk alanında farklı anlamlar taşır: 1. İhdas: Bir şeyi yoktan var etmek, meydana getirmek anlamına gelir. 2. Tesis: Bir taşınmazın veya malın mülkiyetinin veya kullanımının belirli bir kişiye ait olduğunu resmi olarak kaydetmek, tescil etmek anlamına gelir.

Zilyetlik, bir mülke sahiplik ve fiili hakimiyet durumunu ifade eden hukuki bir terimdir. Zilyetliğin temel unsurları: 1. Maddi unsur (corpus): Eşya üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak fiziksel hakimiyet kurma. 2. Manevi unsur (animus): Eşya üzerindeki hakimiyeti sürdürme niyeti. Zilyetlik türleri: 1. Asli zilyetlik: Eşya üzerinde malik sıfatıyla hakimiyet kurma. 2. Fer'i zilyetlik: Belirli bir hakka dayanarak (örneğin kiracı olarak) zilyet olma. 3. Dolaysız zilyetlik: Eşya üzerinde doğrudan fiziksel hakimiyet. 4. Dolaylı zilyetlik: Eşya üzerindeki hakimiyeti bir başka kişi aracılığıyla sürdürme. Zilyetlik, mülkiyetten farklı olarak bir hak değil, hukuki bir durum olarak kabul edilir.

Resmi belgelerde ibare, bir belgenin veya sözleşmenin içeriğini oluşturan ifadeler anlamına gelir. Bu ifadeler, anlaşmanın ya da belgenin içeriğinin net bir şekilde anlaşılmasını sağlamak amacıyla kullanılır ve hukuki süreçlerde büyük önem taşır.

Hukukta "iltisaklı ilişki", iki veya daha fazla kişi veya kurum arasındaki doğrudan veya dolaylı bağlantıyı ifade eder. Bu terim, çeşitli hukuki bağlamlarda kullanılabilir, örneğin: - Vergi hukuku: Bir kişinin veya kurumun diğer bir kişi veya kurumla olan iltisakı, vergi ödemelerini etkileyebilir. - Suç soruşturmaları: Bir kişi veya kurumun suç örgütleriyle olan iltisakı, suç işleme olasılığını gösteren bir faktör olarak değerlendirilebilir. - Rekabet hukuku: Bir kişi veya kurumun rekabetçiyle olan iltisakı, ticari faaliyetlerin rekabet kurallarına uygun olma durumunu etkileyebilir.

Re’sen işlem yapmak, hukuki bir terimi olup "kendiliğinden", "kimsenin isteği veya başvurusu olmadan", "otomatik olarak" anlamlarına gelir. Bu ifade, yetkili merciin herhangi bir dışsal etki veya talep olmaksızın, kendi iradesiyle bir hukuki işlemi başlatması ve sonuçlandırması durumunu ifade eder. Bazı alanlarda re’sen işlem yapma örnekleri: - Ceza hukuku: Savcı, ihbar veya şikayet olmadan bir suç unsuruna ulaştığında, resen soruşturma açabilir. - İdare hukuku: İdari kurumlar, kamu düzenini sağlamak amacıyla belirli bir işlemi resen tesis edebilir. - Hukuk muhakemesi: Hakim, bazı delilleri resen araştırabilir veya tanıkları resen dinleyebilir.

Muris, miras bırakan anlamına gelir.

Muhtelif eşya hukukta, çeşitli ve farklı türden eşyaları ifade eder.

Hukukta ikrar, taraflardan birinin, diğer tarafça ileri sürülen ve kendisi aleyhine hukuki sonuç doğurabilecek bir maddi vakıayı doğrulamasıdır. İkrarın bazı özellikleri: - İspat yükünü kaldırır: İkrar edilen vakıa için artık ispata gerek kalmaz. - Davanın kabulünden farklıdır: Davanın kabulü, istem sonucunun kabul edilmesi anlamına gelirken, ikrar sadece talep sonucunu haklı kılan vakıaların kabul edilmesidir. - Çeşitleri vardır: Basit, vasıflı ve bileşik ikrar gibi türleri bulunur. Ceza hukukunda ise sanığın ikrarı, delil olarak değerlendirilebilir ancak tek başına mahkûmiyet için yeterli değildir.