İskonto

İştira senedi, çek, bono veya poliçe gibi senetlerin, senedin iştiraya tutulduğu yer ile ödemenin yapılacağı yerin farklı olması durumunda, daha düşük bir bedelle kırdırılması işlemidir. Ticari işlemlerden doğan senetler için geçerlidir.

Hayır, gelecekteki değer ve bugünkü değer aynı değildir. Bugünkü değer (PV), gelecekte elde edilecek bir miktarın bugünkü değerini ifade eder ve iskonto edilmiş bir oranda hesaplanır. Gelecekteki değer (FV) ise, belirli bir faiz oranı üzerinden bugünden yatırılacak anaparanın vade sonunda alacağı toplam değeri gösterir. Gelecekteki paranın bugünkü değerini hesaplamak için PV = FV / (1 + r)^n formülü kullanılır.

Alış iskontosu, işletmenin tedarikçisinden mal veya hizmet satın alırken, belirli koşullar karşılığında aldığı fiyat indirimidir. Bu koşullar, siparişin toplu yapılması, alım hacmine ulaşılması, düzenli müşteri olunması ya da ödeme koşullarının avantajlı hale getirilmesi gibi durumlara göre değişebilir.

Tenzilat ve tenzip farklı anlamlara sahip kelimelerdir: Tenzilat: Arapça kökenli bir kelime olup, "indirimler", "iskonto" veya "ucuzluk" anlamına gelir. Tensip: Bir dava açısından, hâkimin davaya ilişkin ön hazırlıkları tamamladığı, duruşma günü ve saatini tespit ettiği anlamına gelir. Bu iki kelime arasında bir bağlantı veya benzerlik bulunmamaktadır.

İskonto düşüldükten sonra KDV hesaplamak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. İskonto Tutarının Hesaplanması: Ürünün ilk fiyatından indirimli fiyatı çıkarılır. 2. KDV'nin Hesaplanacağı Matrahın Belirlenmesi: İskonto uygulandıktan sonraki tutar, KDV'nin hesaplanacağı matrahı oluşturur. 3. KDV Hesaplaması: KDV, indirimli fiyat üzerinden hesaplanır. Örneğin, 100 TL'lik bir ürün %20 indirimle 80 TL'ye satıldığında: - İskonto Tutarı: 100 - 80 = 20 TL - KDV Matrahı: 80 TL - KDV Hesaplaması: 80 TL x %20 = 16 TL Bu durumda, KDV 16 TL olarak hesaplanır. İskonto ve KDV hesaplamaları, ticari teamüllere uygun şekilde yapılmalı ve bu işlemler fatura üzerinde gösterilmelidir.

İskonto oranı, KDV'den hariç değildir; KDV, indirimli tutar üzerinden hesaplanır. 3065 sayılı Kanunun (25/a) maddesi, fatura ve benzeri belgelerde gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontoların KDV matrahına dahil olmadığını belirtir. Fatura ve benzeri belgelerde gösterilmeyen veya ticari teamülleri aşan miktarda yapılan iskontolar, KDV matrahında değişiklik yaratır ve düzeltme gerektirir.

Akredifli ödemede iskonto oranı, iskontoyu yapacak finansal kuruluşlar tarafından belirlenir. Bu kuruluşlar, iskonto edecekleri akreditifin aşağıdaki unsurlarını göz önünde bulundururlar: vade uzunluğu; akreditif veya teyit bankasının kimliği; ülke riski; güncel faiz veya iskonto oranları; tutarın ne olacağı. Riski fazla olan (akreditifin sadece amir bankanın taahhüdünü taşıması) veya ülke riski bulunan akreditifi iskonto etmekten finansal kuruluşlar kaçınabilir.

Ciro iskontosu, muhasebe kayıtlarında gelir tahakkuk ettiği dönemde muhasebeleştirilir. Bu, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'na göre ticari kazancın doğru tespiti için geçerli olan tahakkuk esası ve dönemsellik ilkesine uygundur. Ciro iskontosunun muhasebeleştirilmesi için: Fatura düzenleme tarihi esas alınır. 602-Diğer Gelirler hesabı kullanılır. Ciro iskontosunun muhasebeleştirilmesi sırasında, KDV'nin de hesaplanması ve ilgili hesaplara kaydedilmesi gerekir.

Akreditif iskontosu, vadeli akreditif, poliçe, senet gibi finansal varlıkların vadesinden önce paraya çevrilmesi işlemidir. Akreditif iskontosunun yapılabilmesi için gerekli koşullar: Akreditifin vadeli olması; Yüklemenin yapılmış olması; Gerekli vesaikin eksiksiz ve zamanında teslim edilmiş olması; Evraklarda rezerv bulunmaması; Evrakların kabulünü müteakip, amir, teyit veya ödeme bankası tarafından ödeme vadesinin şifreli bir swift mesajı ile ihracatçının bankasına teyit edilmiş olması. Akreditif iskontosu, genellikle faktoring, forfaiting veya bankalar tarafından yapılır.

İskonto oranı faturada şu şekillerde gösterilebilir: Satır bazında. Toplam tutar üzerinden. Her iki yöntemde de iskonto tutarı ve oranı açıkça belirtilmelidir. Örnek bir gösterim: | Kalem | Birim Fiyat | Adet | Toplam Fiyat | İskonto (%) | İskonto Tutarı | Net Tutar | |---------|------------|------|--------------|------------|---------------|----------| | Ürün A | 100 TL | 2 | 200 TL | %10 | 20 TL | 180 TL | | Ürün B | 50 TL | 3 | 150 TL | %5 | 7.5 TL | 142.5 TL | | Toplam | 350 TL | 27.5 TL | 322.5 TL | Bu tabloda, ürün bazında iskonto uygulanmış ve iskonto tutarı toplam tutardan düşülerek net tutar gösterilmiştir.

İskonto oranı, SMM (Satılan Malın Maliyeti) gider olarak yazılamaz. İskontolar, genellikle gelir ve gider hesaplarında ilgili mevzuata uygun şekilde gösterilir. Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu'na göre, faturada ayrıca gösterilen ve ticari teamüllere uygun olan iskontolar, KDV matrahına dahil edilmez. Muhasebe kayıtlarında iskontoların doğru bir şekilde işlenmesi, vergi mevzuatı ve muhasebe standartlarına uygun olmalıdır. Detaylı bilgi için bir muhasebe profesyoneline danışılması önerilir.

Satış iskontosu ve alış iskontosu arasındaki temel fark, iskonto işlemini yapan ve indirimden yararlanan taraflardır. - Satış iskontosu, işletmenin kendi müşterilerine uyguladığı indirimdir. - Alış iskontosu ise işletmenin tedarikçisinden mal veya hizmet satın alırken aldığı indirimdir.

Satış faturasına tutar iskontosu, bir ürün veya hizmetin satış fiyatından yapılan indirimi ifade eder. İskonto faturası ise bu indirimin detaylarını içeren ve hem satıcı hem de alıcı tarafından muhasebeleştirilen ticari bir belgedir. Bu faturada yer alan bilgiler genellikle şunları içerir: Ürünün/hizmetin asıl fiyatı; İskonto oranı (%); İskonto tutarı; İskonto sonrası fiyat. İskonto, satışları artırmak, stokları eritmek, müşteri sadakatini sağlamak ve rekabet avantajı elde etmek gibi çeşitli amaçlarla uygulanır.

Ciro iskontosu muhasebe kaydı, aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir: 1. İskonto Faturası Düzenlenmesi: Satıcı, ciro iskontosunu gösteren bir fatura düzenler ve bu faturayı alıcıya iletir. 2. Alıcı Tarafından Muhasebe Kaydı: Alıcı, bu faturayı muhasebe sistemine kaydeder. 3. İskonto Miktarının Hesaplanması: Fatura detayları kontrol edildikten sonra, iskonto miktarı ve oranı uygun hesaplara kaydedilir. 4. Ödeme ve Arşivleme: Ödeme yapılır ve fatura arşivlenir. KDV Hesaplaması: Ciro iskontosu, hizmet ifası niteliğinde olduğundan %18 oranında KDV'ye tabidir.

Xtandi ilacının kamu kurum iskontosu, 25 Ekim 2024 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır.

İskonto faturasında KDV (Katma Değer Vergisi) olabilir, ancak bu durum bazı şartlara bağlıdır. 30654 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 25. maddesine göre, iskonto ticari teamüllere uygunsa ve malın teslim edildiği anda uygulanıyorsa KDV matrahından muaf tutulur.

Reklamasyon iskontosu, satılan mal veya hizmetin istenilen kalite standartlarına uygun olmaması durumunda, alıcı firmanın satıcı firmaya talep ettiği indirimdir. Bu indirim, üç farklı şekilde uygulanabilir: 1. İskonto biçiminde: Alıcı ile satıcı anlaşarak belirlenen indirim tutarı üzerinden alıcı, satıcıya fatura keser. 2. Malın iadesi biçiminde: Alıcı, kusurlu malları satıcıya iade eder ve bu durum, stoktan düşme işlemi gerektirir. 3. Tazminat veya ceza biçiminde: Satıcı veya üretici firmanın, malın kullanımı sırasında ortaya çıkan zarar, ziyan veya kaybı tazmin etmesi gerekebilir.

İskonto gelir ve giderleri, 61 Satış İndirimleri hesabında yer alır.

Konaklama vergisi, seyahat acentası tarafından müşteriye kesilen faturada iskonto dahil edilmez. Konaklama vergisi, konaklama hizmetinin sunulması ve bu hizmetle birlikte tesis bünyesinde sunulan tüm hizmetler için %2 oranında hesaplanır ve fatura veya benzeri belgelerde ayrıca gösterilir.

İskontolu fiyat ifadesi, "indirimli fiyat" olarak yazılır.