Histoloji

Böbrek histolojik olarak şu şekilde incelenir: 1. Doku takibi: Bu süreç fiksasyon, dehidrasyon, şeffaflandırma, sertleştirme ve doku gömmeyi içerir. 2. Kesit alma: Elde edilen bloklardan kesitler alınır. 3. Boyama: Kesitler hematoksilen-eozin ve Masson trikrom gibi yöntemlerle boyanır. 4. Mikroskobik değerlendirme: Histomorfolojik yapılar ışık mikroskobu altında incelenir. 5. Glomerül çapı ölçümü: Böbrek glomerüllerinin çapları ölçülür. Örnek bir çalışma: "Böbrek Dokusunun Farklı Doku Takip Yöntemleri Kullanılarak Histolojik Olarak İncelenmesi" başlıklı çalışmada, 24 adet böbrek dokusuna dört farklı doku takibi yöntemi uygulanmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Histolojik inceleme için uygun yöntemler ve süreler, kullanılan dehidrasyon ajanına (alkol veya aseton) ve uygulama süresine bağlı olarak değişebilir.

Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi bünyesinde yer almaktadır.

Diffüz alveolar hasar (DAH), alveolokapiller membrandan alveol içine eritrosit geçişi olarak tanımlanan klinikopatolojik bir sendromdur. Diffüz alveolar hasarın bazı nedenleri: immün nedenler: ANCA ilişkili vaskülitler, bağ dokusu hastalıkları; non-immün nedenler: kalp hastalıkları, koagülasyon bozuklukları, enfeksiyonlar. Diffüz alveolar hasarın bazı semptomları: hemoptizi; nefes darlığı; anemi; akciğerde yaygın infiltrasyon. Diffüz alveolar hasar, genellikle yaygın tutulum ile seyreder ancak fokal da olabilir. Diffüz alveolar hasar, hayatı tehdit eden acil bir durum olarak kabul edilir ve yüksek mortalite oranına sahiptir.

Evet, Dicle Üniversitesi'nde histoloji bölümü bulunmaktadır. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı yer almaktadır.

Histoloji için önerilen bazı kitaplar: Wheater's Functional Histology A Text and Colour Atlas. Junqueira's Basic Histology Text and Atlas. Gartner Textbook of Histology. Netter's Essential Histology with Correlated Histopathology. Mills Histology for Pathologists. Kierszenbaum Histology and Cell Biology an Introduction to Pathology. Color Atlas and Text of Histology. A Photographic Atlas of Histology. Atlas of Histology with Functional Correlations. BRS Cell Biology and Histology Board Review Series. Ayrıca, Prof. Dr. Mukaddes Eşrefoğlu'nun "Genel Histoloji" ve "Özel Histoloji" kitapları da histoloji eğitimi için kaynak olarak önerilmektedir. Kitap seçimi, eğitim seviyesine ve kişisel tercihlere göre değişiklik gösterebilir.

Mukaddes Eşrefoğlu, Bezmialem Vakıf Üniversitesi'nde Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapmaktadır. Adres: Topkapı Mahallesi Adnan Menderes Vatan Bulvarı No:113 34093 Fatih/İstanbul. İletişim: bvu@hs02.kep.tr, info@bezmialem.edu.tr.

Doku biliminin kurucusu olarak kabul edilen bazı bilim insanları: Marcello Malpighi. Antonie Philips van Leeuwenhoek ve Jan Swammerdam. Marie Bichat. Ayrıca, İtalyan bilim insanı Alfonso L. Martini de doku mühendisliği alanının kurucularından biri olarak kabul edilir.

Akut ve kronik hepatit histolojik olarak şu yöntemlerle ayırt edilebilir: Histopatolojik inceleme. Karaciğer biyopsisi. Akut ve kronik hepatit ayrımında tek başına yeterli olmayan testler de bulunmaktadır. Bunlar arasında: Anti-HBc IgM. HBV DNA. ALT ve bilirubin seviyeleri. Hepatit türlerinin doğru teşhisi için kan testi ve ELISA yöntemi gibi yöntemler gereklidir. Kesin teşhis ve uygun tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Evet, Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nde histoloji ders kitabı bulunmaktadır. Örneğin, "Sağlık & Bilim 2024 - Histoloji ve Embriyoloji-I" adlı kitap, Efe Akademi Yayınları tarafından yayımlanmış ve histoloji konularını içermektedir.

Sanal histoloji ve mikroskopi, histolojik yapıların ve mikroskobik görüntülerin dijital ortamda incelenmesini sağlayan platformlardır. Sanal histoloji, hücrelerin, dokuların ve organların mikroanatomisini mikroskop aracılığıyla inceleme bilimidir. Sanal mikroskopi ise, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı gibi kurumlar tarafından geliştirilen, doku preparatlarının dijital ortama aktarılmasıyla oluşturulan platformlardır.

Kas dokusunun histolojik özellikleri şunlardır: 1. Hücre Yapısı: Kas dokusu, miyofibriller adı verilen kasılabilen proteinler içeren hücrelerden oluşur. 2. Kas Türleri: Üç ana kas tipi vardır: çizgili iskelet kası, kalp kası ve düz kas. 3. Kasılma Mekanizması: Kasılma, kas hücrelerinin içindeki aktin ve miyozin filamentlerinin kaymasıyla gerçekleşir. 4. Enerji Metabolizması: Kas hücreleri, anaerobik ve aerobik metabolizma yoluyla enerji üretir. 5. Bağ Dokusu: Kas lifleri, epimisyum, perimisyum ve endomisyum gibi bağ dokusu kılıflarıyla çevrilidir.

Kas hücresinin histolojik özellikleri şunlardır: 1. Yapısı: Kas hücreleri, uzun ve silindirik bir yapıya sahiptir ve çok çekirdeklidir. 2. Protein Filamentleri: Kas lifleri (miyofibriller), aktin ve miyozin adı verilen protein filamentlerinden oluşur. 3. Kas Zarı: Kas hücresinin dış zarını oluşturan sarkolemma, hücrenin bütünlüğünü sağlar. 4. Sarkoplazmik Retikulum: Kas hücresinde kalsiyum iyonlarını depolayan ve kasılma sırasında serbest bırakan bir yapıdır. 5. Çapraz Bantlanma: İskelet ve kalp kasında görülen, kasın güç üretmesini sağlayan çapraz bantlanma özelliği. 6. İstemli ve İstemsiz Çalışma: Düz kas istemsiz olarak çalışırken, iskelet ve kalp kası istemli kontrol altındadır.

Histoloji doku takip aşamaları şunlardır: 1. Tespit (Fiksasyon): Dokuların yaşamın durduğu andaki yapısal özelliklerini korumak için kimyasal maddelerle sabitlenmesi. 2. Yıkama: Tespit sıvısının kalıntılarının dokudan uzaklaştırılması. 3. Suyu Giderme (Dehidrasyon): Doku örneklerindeki suyun ve sıvıların etil alkol gibi ajanlarla uzaklaştırılması. 4. Saydamlaştırma: Dehidrasyonda kullanılan ajanın dokudan uzaklaştırılıp, dokuyu şeffaflaştıran bir maddenin dokuya sokulması. 5. Gömme (Blokaj): Parafin veya paraplast gibi maddelerle doku parçalarının gömülerek blokların oluşturulması. 6. Kesit Alma: Mikrotom adı verilen özel bir aygıtla parafin bloklardan 5-7 µm kalınlığında kesitlerin alınması. 7. Boyama: Preparatların boyanarak mikroskop altında izlenebilir hale getirilmesi.

Damarların histolojisi, üç ana tabakanın incelenmesiyle yapılır: tunica intima, tunica media ve tunica adventitia. 1. Tunica Intima: Damar lümenine en yakın tabakadır ve üç alt tabakadan oluşur: - Endotel: Tek katlı yassı epitelden oluşur. - Subendotel: Az miktarda ve dağınık düz kas hücreleri, fibroblastlar, kollajen lifler ve elastik lifler içerir. - Internal Elastik Lamina: Lameller şeklinde organize olan elastik liflerden oluşur. 2. Tunica Media: Arterlerde en geniş tabakadır ve çoğunlukla düz kas hücreleri, az sayıda elastik ve kollajen lifler bulunur. 3. Tunica Adventitia: Venlerde en geniş tabakadır ve longitudinal yönelimli kollajen lifler ve fibroblastların yer aldığı gevşek bağ dokusundan oluşur.

Patolojik inceleme aşamaları şu şekildedir: 1. Örnek Alma: Doku örnekleri biyopsi veya cerrahi müdahale sırasında alınır. 2. Örnek Hazırlama: Alınan örnekler formalin gibi bir fiksatif ile korunur ve mikroskopik inceleme için kesitler halinde kesilir. 3. Histolojik İnceleme: Hazırlanan doku kesitleri, histolojik boyama teknikleri ile boyanır. 4. Mikroskopik Değerlendirme: Mikroskop altında yapılan incelemelerle hastalıkların varlığı ve tipi belirlenir. 5. Raporlama: Patolojik inceleme sonuçları bir rapor halinde sunulur ve bu rapor klinik hekimler için önemli bir bilgi kaynağı olur.

Histoloji bölümüne patoloji bölümü bakar.

Histoloji çalışmak için aşağıdaki atlaslar kullanılabilir: 1. "Histoloji: Konu Anlatımı ve Atlas" - Wojciech Pawlina ve Michael H. Ross tarafından yazılmıştır. 2. "Junqueira Temel Histoloji: Konu ve Atlas" - Anthony L. Mescher tarafından yazılmıştır. 3. "Gartner - Renkli Histoloji Atlası" - Leslie P. Gartner tarafından yazılmıştır.

Doku bilimi, histoloji olarak da bilinir, canlılardaki dokuların oluşum, evrim ve birleşimini inceleyen bilim dalıdır.