HavaTrafik

Karaburun Radar Merkezi, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)'ne bağlı olarak radar personeline destek hizmetleri eğitimi vermektedir.

Uçakta kullanılan bazı temel terimler şunlardır: 1. VFR (Visual Flight Rules): Pilotların görsel referansları kullanarak uçmalarını sağlayan kurallar bütünüdür. 2. IFR (Instrument Flight Rules): Pilotların kokpit içindeki aletleri kullanarak yön ve yükseklik bilgilerini almalarını sağlayan kurallar bütünüdür. 3. ATC (Air Traffic Control): Hava sahasında uçan tüm uçakların güvenli ve düzenli bir şekilde hareket etmesini sağlayan sistemdir. 4. Gate: Uçağa biniş yapılacak havaalanı bölgesi. 5. Boarding Pass: Uçuş verilerini ve koltuk numarasını içeren biniş kartı. 6. Cabin: Uçağın içinde yolcuların bulunduğu bölüm. 7. Takeoff: Uçağın havalanmaya başlaması. 8. Landing: Uçağın havalandıktan sonra tekrar yere sert teması. 9. Emergency Exit: Uçakta olası bir durumda kullanılacak acil çıkış yolları.

Gece uçmak için gerekli olanlar: 1. PPL (Hususi Pilot Lisansı): Gece uçuşları için bu lisansa sahip olmak zorunludur. 2. 100 uçuş saati: Eğitim amacıyla en az 100 uçuş saati tamamlanmış olmalıdır. 3. Ek eğitim: Gece uçuşu için özel bir eğitim almak gereklidir. 4. Uçak ekipmanları: Uçağın pozisyon lambaları, navigasyon ışıkları, iniş takımı ışıkları ve yedek sigortalar gibi donanımlara sahip olması gerekir. 5. Yakıt rezervi: VFR gece uçuşlarında, normal seyir hızında ek 45 dakika yetecek kadar yakıt taşınmalıdır. 6. Hava trafik kontrolü: Hava trafik kontrolü ile iletişim halinde olmak ve alınan bilgilere göre hareket etmek önemlidir.

Hava trafik kontrolörlerinin çalışma şartları şunlardır: 1. Eğitim ve Lisanslama: Hava trafik kontrolörleri, en az dört yıllık bir yükseköğretim kurumundan mezun olmalı ve sıkı bir eğitim programını tamamlamalıdır. 2. Çalışma Ortamı: Kontrolörler, havaalanlarındaki kontrol kulelerinde veya hava yolu trafik kontrol merkezlerinde çalışırlar. 3. Çalışma Saatleri: Genellikle haftada 40 saat çalışırlar, ancak fazla mesai, hafta sonları ve tatil günleri de çalışabilirler ve günde 24 saat görev başındadırlar. 4. Mesleki Yeterlilik: Kontrolörler, belirli periyotlarla teorik ve uygulamalı değerlendirmelerden geçerler ve mesleki bilgilerini güncel tutmak için tazeleme ve acil durum eğitimlerine katılırlar. 5. Stresli Ortam: Kontrolörler, hızlı kararlar vermek zorunda oldukları için stresli bir ortamda çalışırlar.

T5 radarı olarak belirtilen bir radar türü bulunamamıştır. Ancak, genel olarak radarlar şu şekilde işlev görür: Radarlar, elektromanyetik dalgalar göndererek ve geri yansıyan sinyalleri analiz ederek nesneleri algılar. Bu sayede: - Hava trafik kontrolünde uçakların hareketini yönetmeye yardımcı olur, çarpışmaları önler ve güvenli navigasyonu sağlar. - Denizcilikte gemilerin navigasyonuna ve gözetimine yardımcı olarak su yollarının güvenliğini artırır. - Savunma sanayinde hedef tespiti, angajman ve yeryüzü haritalama gibi görevlerde kullanılır. Ayrıca, trafik radarlarının hız limitlerini denetlemek ve sürücüleri cezalandırmak gibi işlevleri de vardır.

DHMİ (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) gov.tr sitesi, Türkiye'deki havalimanlarının işletilmesi ve hava trafiğinin düzenlenmesi ile ilgili görevleri yerine getiren bir kamu kurumunun resmi web sitesidir. DHMİ'nin yaptığı işler arasında şunlar yer alır: - sivil hava taşımacılığını düzenlemek; - meydan yer hizmetlerini yürütmek; - hava trafik kontrol hizmetlerini sağlamak; - seyrüsefer sistemlerini kurmak ve işletmek; - modern havacılık standartlarına uygun tesis ve sistemler geliştirmek.

Uçaklar, radar ikazı verir çünkü bu sistem, uçuş güvenliğini artırmak ve olumsuz hava koşullarından kaçınmak için hayati öneme sahiptir. Radarın verdiği bazı ikaz türleri: - Trafik İkazı (TA): Diğer trafiklerle ilgili pilotu uyarır ve potansiyel bir kaçınma tavsiyesine hazır olmasını sağlar. - Kaçınma İkazı (RA): Pilotun dikey olarak kaçınma manevraları yapmasını sağlar. - Arazi İkazı (EGPWS): Uçağın yere veya engebeli araziye çarpma riskini tespit eder ve pilotu sesli uyarılarla bilgilendirir. Ayrıca, radar ikazı sayesinde uçaklar, kendilerine kilitlenen düşman savaş uçağından veya hava savunma sistemlerinden haberdar olup, uygun karşı tedbirleri devreye sokabilirler.

Yağmur yağınca uçaklar rötar yapabilir çünkü olumsuz hava koşulları uçuş güvenliği için risk oluşturur. Şiddetli yağmur gibi doğa olayları, hava trafik akışını tehlikeye sokar ve kalkış veya inişlerin ertelenmesine yol açabilir.

Uçak slotu, aşağıdaki nedenlerden dolayı değişebilir: 1. Havayolu Şirketlerinin Tarifeleri: Havayolu şirketleri, kendilerine ayrılan slotlara uyumsuz tarifeler yayınladıklarında, bu durum slot değişikliklerine yol açabilir. 2. Hava Trafik Yoğunluğu: Kalkış veya varış meydanındaki hava trafik yoğunluğu, slot değişikliklerinin bir nedeni olabilir. 3. Kötü Hava Koşulları: Sisli, karlı ve fırtınalı havalar gibi olumsuz hava şartları, slot değişikliklerini tetikleyebilir. 4. Acil Durumlar: Acil iniş yapması gereken bir uçağın önceliği alması, diğer uçuşların slotlarını etkileyebilir. 5. Kapasite Aşımı: Havalimanının kapasitesinin aşılması durumunda, slot düzenlemeleri yeniden yapılabilir.

Doğukan Işık adlı kişinin pilot olarak yaptığı iş, hava araçlarının güvenli bir şekilde uçuşunu yönetmektir. Pilotların görevleri arasında şunlar yer alır: - Uçuş kontrolü: Uçağı kaldırmak, seyretmek ve indirmek. - Uçuş planlaması: Hava durumu, yakıt ihtiyacı ve rota planlaması gibi faktörleri değerlendirerek uçuş planlarını hazırlamak. - Emniyet ve güvenlik: Yolcuların ve mürettebatın güvenliğini sağlamak, acil durumlarda doğru kararları almak. - İletişim: Hava trafik kontrol merkezleriyle ve uçak içindeki ekiple iletişimde olmak. - Navigasyon: Uçuş rotalarını takip ederken haritalar ve navigasyon sistemlerini kullanmak.

Avrupa'da uçakların büyük bir kısmı Flightradar24 tarafından takip edilmektedir. Ayrıca, ADS-B kapsama alanı sayesinde Kuzey Denizi'ne kurulan alıcılar aracılığıyla da uçuşlar izlenebilmektedir.

METAR ve TAF raporlarına dair örnekler: METAR Örneği: METAR KLAX 091953Z 24015KT 10SM SCT020 BKN250 18/12 A3010. Anlamı: - KLAX: Los Angeles Uluslararası Havalimanı'nın ICAO kodu. - 091953Z: Rapor, 9. günde saat 19:53 UTC'de yayımlanmış. - 24015KT: Rüzgar, 240° yönünden 15 knot hızında esiyor. - 10SM: Görüş mesafesi 10 statute mil. - SCT020: Bulutlar, 2000 feet yükseklikte dağınık. - BKN250: 25.000 feet yükseklikte kırık bulutlar. - 18/12: Sıcaklık 18°C, çiğ noktası 12°C. - A3010: Altimetre basıncı, 30.10 inç cıva. TAF Örneği: TAF KJFK 091740Z 0918/1024 18012KT P6SM SCT040 BKN250 TEMPO 0919/0922 3SM TSRA BKN020CB. Anlamı: - KJFK: John F. Kennedy Uluslararası Havalimanı'nın ICAO kodu. - 091740Z: Rapor, 9. günde saat 17:40 UTC'de yayımlanmış. - 0918/1024: Tahmin dönemi, 9. günde 18:00'dan 10. günde 24:00'a kadar. - 18012KT: Rüzgar, 180° yönünden 12 knot hızında. - P6SM: Görüş mesafesi 6 statute milden fazla[

Uçak ikaz ışıkları önemlidir çünkü: 1. Güvenlik: Bu ışıklar, hava sahasındaki güvenliği sağlayarak çarpışma riskini en aza indirir. 2. Hava Trafik Kontrolü: Pilotlar ve hava trafik kontrolörleri, uçakların konumlarını ve yönlerini bu ışıklarla takip edebilir, böylece uçuşların düzenli ve zamanında gerçekleşmesini sağlar. 3. Bakım ve Denetim: Uçakların kalkıştan önce ve inişten sonra yapılan bakımlarda, tüm ışıkların düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. 4. Düzenleyici Standartlar: Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) ve Federal Havacılık İdaresi (FAA) gibi kuruluşlar tarafından belirlenen kurallara uyulması zorunludur.

Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan uçakların kalkışının gecikmesinin birkaç nedeni olabilir: 1. Yoğun Sis: Sabah saatlerinde etkili olan sis, görüş mesafesini düşürerek hava trafiğini olumsuz etkiler ve uçakların iniş ve kalkışlarını geciktirir. 2. Planlı Pist Bakımı: Havalimanında yapılan planlı pist bakımları, hava trafiğinde yoğunluğa ve gecikmelere yol açabilir. 3. Yakıt Kritiği: Bazı uçaklar, yakıt seviyeleri kritik seviyeye ulaştığında güvenlik gerekçesiyle başka havalimanlarına yönlendirilir ve bu da kalkışlarda gecikmeye neden olur.

Emirates 521 sefer sayılı uçuş, kuyruk rüzgarı nedeniyle yapılan hatalı iniş denemesi sonucu düştü. Olay şu şekilde gelişti: 1. Uçak, Dubai Uluslararası Havalimanı'na iniş yaparken kuyruk rüzgarı ile karşılaştı. 2. Pilot, otomatik iniş bilgi servisinin uyarılarına dayanarak inişten vazgeçip geri dönüş (go-around) kararı aldı. 3. Ancak, geri dönüş sırasında her iki motor itki kolu da idle (boşta) pozisyonunda kaldı ve motor itkisi yetersiz kaldı. 4. Bu nedenle, uçağın enerji durumu uçuşu sürdüremeyecek kadar düştü ve kaza meydana geldi.

Uçak düşeceği zaman pilotların yaptığı bazı kritik görevler şunlardır: 1. Hava Durumu ve Rotayı Takip Etmek: Pilotlar, rota üzerindeki hava şartlarını ve değişiklikleri sürekli olarak izler. 2. Acil Durum Planlarını Hazırlamak: Yakıt seviyeleri ve mekanik problemler gibi acil durumlar için planlar yapar ve kontrol ederler. 3. Diğer Uçakları İzlemek: Gözle ve radar sistemleri ile diğer uçakları takip ederler. 4. İniş ve Alçalma: İniş sürecinde beklenmedik durumlar için son derece titiz davranır, hava trafik kontrolleri ile yoğun bir iletişim kurarlar. 5. Teknik Kontroller: Uçağın tüm sistemlerinin sorunsuz çalışıp çalışmadığını kontrol ederler. Bu görevler, pilotların uçuş güvenliğini sağlamak için hayati önem taşır.

Hava atış sahasının kaç km olduğu konusunda kesin bir mesafe belirtilmemiştir. Ancak, Türkiye'nin hava sahasının yaklaşık 1 milyon kilometrekare olduğu bilinmektedir.

NOTAM'lar (Notice to Airmen), havacılık faaliyetlerini etkileyebilecek geçici veya kalıcı değişiklikleri, olası tehlikeleri veya önemli bilgileri pilotlara ve hava trafik kontrolörlerine bildirmek amacıyla yayınlanır. NOTAM'ların yayınlanmasının başlıca nedenleri: - Havaalanı durumları: Kapatılmış pistler, taksi yolları veya meydanı etkileyen diğer faktörler. - Seyrüsefer yardımcılarının durumu: Operasyonel yeterliliğini yitirmiş seyrüsefer cihazları. - Askeri hareketlilik: Hava sahasındaki askeri tatbikatlar. - Geçici engeller: Meydan çevresinde geçici beşeri engeller. - Kısıtlı alanlar: Uçuşa yasak veya tahditli sahalar. Bu bildirimler, uçuş güvenliğini artırmak ve havadaki veya yerdeki çatışma ve kaza riskini en aza indirmek için kritik öneme sahiptir.

Hava askeri yasak bölgelerde sadece Türk askeri hava araçları uçabilir. Yabancı uyruklu kişilerin kullanımındaki hava araçlarının bu bölgelerde uçması, Genelkurmay Başkanlığının iznine bağlıdır.

Ayancık eski hava radarı, 13 Ağustos 1999 tarihinde kapatılmıştır.