Etik

Vaka analizinde etik ilkeler şunlardır: 1. Bireyselleştirme: Her vakanın kendine özgü olduğunun kabul edilmesi. 2. Duyguların amaçlı dışavurumu: Katılımcıların duygularını özgürce ifade edebilmeleri. 3. Kontrollü duygusal katılım: Analistin duygusal olarak vakaya dahil olması, ancak profesyonel mesafeyi koruması. 4. Kabul etme: Katılımcıların olduğu gibi kabul edilmesi, yargılayıcı olmayan bir tutum sergilenmesi. 5. Self determinasyon: Katılımcıların kendi kararlarını verme özgürlüğüne saygı gösterilmesi. 6. Gizlilik: Katılımcıların mahremiyetinin korunması. 7. Hesapverebilirlik: Eylemlerin ve kararların sorumlulukla yerine getirilmesi.

Hayvan hakları ile ilgili dört slogan şunlardır: 1. "Hayvanlar da hak eder özgürlüğü!". 2. "Şiddete son, sevgiye devam!". 3. "Yaşama saygı, hayvanlara saygıdır!". 4. "Hayvanlara zarar vermeyelim, biz zarar görmeyelim".

Etik ve ahlakla ilgili karikatürler çeşitli kaynaklardan bulunabilir: 1. Pixabay: Etik ve ahlakla ilgili 100'den fazla ücretsiz illüstrasyon sunmaktadır. 2. T.C. Kamu Görevlileri Etik Kurulu: Etikle ilgili çeşitli karikatürler ve afişler yayımlamaktadır. Ayrıca, 9lib.net sitesinde de etik ve ahlak kavramlarıyla ilgili temel kavramları ve karikatürleri içeren kaynaklar bulunmaktadır.

Kuralcılık (Rule Utilitarianism) ve faydacılık (Utilitarianism), etik teoriler arasında yer alan iki farklı yaklaşımdır. Kuralcılık, belirli bir durum ve benzeri olaylar karşısında, hangi kuralların en büyük genel iyiliği veya toplumsal faydayı ortaya çıkaracağını araştırır. Faydacılık ise bir eylemin doğruluğunun yalnızca sonuçlarına göre belirlendiğini öne sürer.

Yapay zekâ ile üretilen reklamlar hem etik hem de etik olmayan yönler içerebilir. Etik Yönler: - Kişiselleştirme ve Hedefleme: Yapay zekâ, kullanıcı verilerini analiz ederek kişiselleştirilmiş reklamlar oluşturabilir, bu da kullanıcı deneyimini artırır ve dönüşüm oranlarını yükseltir. - Verimlilik ve Yenilik: Reklam oluşturma sürecini hızlandırarak ve otomatize ederek daha verimli ve veri odaklı kampanyalar yapılmasını sağlar. Etik Olmayan Yönler: - Yanıltıcı İçerik: Üretken yapay zekâ, derin sahtecilikler veya yanıltıcı reklamlar oluşturmak için kullanılabilir, bu da tüketiciler için aldatıcı olabilir. - Önyargı ve Temsil: Yapay zekâ algoritmaları, önyargılar içerebilen mevcut verilerden öğrenir ve bu da ayrımcı veya manipülatif mesajların üretilmesine yol açabilir. - Gizlilik İhlalleri: Kullanıcı verilerinin izinsiz kullanımı ve güvenliği, gizlilik endişelerine neden olabilir.

Etik ile ilgili temel kavramlar için bir zihin haritası şu şekilde oluşturulabilir: Etik: - Konusu: Birey için doğru veya değerli olan eylem. - Tanım: İnsan davranışlarını etkileyen ve düzenleyen kurallar ve değerler sistemi. Temel Etik Kavramlar: 1. İyi: Ahlaki eylemin ulaşmak istediği son hedef. 2. Erdem: İnsanın ruhsal olgunluğu ve ahlaki nitelikler (bilgelik, iyilik, doğruluk vb.). 3. Sorumluluk: Kişinin kendi davranışlarını veya eylemlerinin sonuçlarını üstlenmesi. 4. Vicdan: Kişinin kendi ahlak değerleri üzerine yargılama yapmasını sağlayan güç. 5. Etik Kod: Belirli bir grup veya toplumun nasıl davranması gerektiğini gösteren kurallar. 6. İlke: Eylemleri yönlendiren temel düşünceler. 7. Kural: İlkelere uygun eylem yolları. 8. Standart: Beklenen davranışların sergilenmesini sağlayan sistem.

Öğretmenlerin öğrencilerle sevgili olmaları etik, yasal ve sosyal açıdan kabul edilebilir bir ilişki değildir. Bu tür bir ilişki, öğretmenlerin profesyonel sınırlarını aşmaları anlamına gelir ve öğrencilerin akademik gelişimlerini ve öğretmenin itibarını olumsuz etkileyebilir.

Etik tutum ölçeği, bireylerin etik ilkelere yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla geliştirilen bir ölçme aracıdır. Bu tür ölçekler, genellikle beşli Likert tipi olarak hazırlanır ve katılımcılara "tamamen katılıyorum", "katılıyorum", "kararsızım", "katılmıyorum" ve "kesinlikle katılmıyorum" gibi seçenekler sunulur. Örnek olarak, Etik İlkeler Tutum Ölçeği (EİTÖ) ve Forsyth’nin Etik Durum Ölçeği (EDÖ) gösterilebilir.

Eric Schmidt, Google'dan 19 yılın ardından 2020 yılında teknik danışman olarak görevinden ayrıldı. Bunun birkaç nedeni vardı: Yeni liderlik ihtiyacı: Google'ın kültürü korurken yenilik yapmaya devam etmesi için yeni bir lidere ihtiyaç duyuldu. Etik ve sosyal sorumluluk: Schmidt'in savunduğu değerler olan etik ve sosyal sorumluluğun daha fazla vurgulanması gerekliliği. AI ve veri gizliliği konusundaki endişeler: Google'ın AI alanındaki çalışmalarının ve veri gizliliği konularının yeni liderlik tarafından ele alınması ihtiyacı. Siyasi ve ticari ilişkiler: Schmidt'in ABD Savunma Bakanlığı ile olan bağlantıları ve bu durumun Google ile olan çıkar çatışmaları, bazı eleştirilerin odağı olmuştu.

Etik, felsefe disiplini olarak kabul edilir. Sosyoloji ise, etikle ilişkili olsa da, daha çok toplumsal ilişkileri ve davranışları inceleyen bir bilim dalıdır.

Psikologlar için pratik etik, mesleki uygulamalarda uyulması gereken temel ilkeler ve kurallar bütünüdür. Bu ilkeler arasında şunlar yer alır: Yetkinlik ve Yeterlilik: Psikologlar, uygun yasal eğitimi almış olmalı ve yetkinliklerini korumak için bilimsel gelişmeleri takip etmelidir. Yararlı Olmak ve Zarar Vermemek: Psikologlar, danışanlarının en yüksek yararını gözetmeli ve zarar verebilecek durumlardan kaçınmalıdır. Sorumluluk: Psikologlar, mesleki sorumluluklarının bilincindedir ve uygulamalarının sonuçlarından sorumludur. Dürüstlük: Psikologlar, doğru ve dürüst olmalı, belirsiz vaatlerde bulunmamalı ve kendilerini doğru tanıtmalıdır. İnsan Haklarına Saygı ve Ayrımcılık Yapmama: Psikologlar, her durumda insan haklarına saygı gösterir ve ayrımcılık yapmaz. Bu ilkeler, psikologların etik karar verme süreçlerinde rehberlik eder ve mesleki etik kurallara uyumlarını sağlar.

Psikologlar için pratik etik, mesleki uygulamalarda uyulması gereken temel ilkeler ve kurallar bütünüdür. Bu ilkeler arasında şunlar yer alır: Yetkinlik ve Yeterlilik: Psikologlar, uygun yasal eğitimi almış olmalı ve yetkinliklerini korumak için bilimsel gelişmeleri takip etmelidir. Yararlı Olmak ve Zarar Vermemek: Psikologlar, danışanlarının en yüksek yararını gözetmeli ve zarar verebilecek durumlardan kaçınmalıdır. Sorumluluk: Psikologlar, mesleki sorumluluklarının bilincindedir ve uygulamalarının sonuçlarından sorumludur. Dürüstlük: Psikologlar, doğru ve dürüst olmalı, belirsiz vaatlerde bulunmamalı ve kendilerini doğru tanıtmalıdır. İnsan Haklarına Saygı ve Ayrımcılık Yapmama: Psikologlar, her durumda insan haklarına saygı gösterir ve ayrımcılık yapmaz. Bu ilkeler, psikologların etik karar verme süreçlerinde rehberlik eder ve mesleki etik kurallara uyumlarını sağlar.

Etik beyanı, tez yazım kılavuzlarına göre ön sayfalar bölümünde yer alır.

Ahlâki değerlere dayalı ticari anlayışına "erdemli ticaret" veya "iş ahlâkı" denir. Erdemli ticaret, ahlaki değerler ve etik ilkelerin rehberliğinde, insanı değerli gören ve onun haklarını gözeten bir ticaret anlayışını ifade eder. İş ahlâkı, iş yaşamında dürüstlük, güven, saygı ve adalet gibi değerlerin ön planda tutulması ve adil davranılması anlamına gelir. Ayrıca, pazarlama ve reklamcılık tekniklerinde, şüphe ve güvensizlik uyandırabilecek, dürüstlüğe aykırı davranışlardan uzak durulmasını ifade eden "ahlâkî ticaret" kavramı da vardır.

Türkiye'de ilk tıbbi etik dergisi, "Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik" adıyla 1993 yılında yayınlanmıştır.

EKYS'de (Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme Sınavı) etik, eğitim süreçlerinin ve ilişkilerinin doğru, adil ve değerlerine uygun bir şekilde yönetilmesini sağlayan temel ilkelerdir. Bu kapsamda, EKYS'de etik konuları şunlardır: - Eğitimcilerin etik yükümlülükleri: Eğitimde adalet, eşitlik ve insan hakları gibi. - Etik dışı davranışların etkileri ve çözüm önerileri: Eğitim üzerindeki olumsuz etkilerin önlenmesi.

Emeğe saygı yoksa bitik toplum, motivasyonun ve iş kalitesinin düştüğü, adaletsizliğin arttığı bir toplumu ifade eder. Böyle bir toplumda: Çalışanların bağlılığı azalır ve üretkenlik düşer. İş yerinde olumsuz bir atmosfer oluşur, güvensizlik ve tatminsizlik yayılır. Takım ruhu zayıflar ve işbirliği azalır. İşletmenin itibarı zarar görür, müşteri sadakati kaybolur. Ayrıca, dini açıdan emeğe saygının olmaması, yoksul ve muhtaç insanların ihmal edilmesine yol açar.

Cankurtaranın etik ilkeleri şunlardır: 1. İnsan Hayatının Önceliği: Cankurtaranın en önemli görevi, insanların güvenliğini ve hayatını kurtarmaktır. 2. Profesyonellik: Cankurtaranlar, mesleklerini en iyi şekilde yerine getirmek için düzenli olarak eğitim almalı ve güncel kalmalıdır. 3. Ekip Çalışması: Diğer ekip üyeleriyle etkili bir şekilde işbirliği yapmalı, bilgi ve deneyim paylaşmalıdır. 4. Gizlilik ve Mahremiyet: Görevleri sırasında elde ettikleri bilgileri gizli tutmalı ve mahremiyete saygı göstermelidir. 5. Sosyal Sorumluluk: Toplumun genel refahını ve güvenliğini sağlama sorumluluğunu taşımalıdır. 6. Tarafsızlık ve Nesnellik: Görevleriyle ilgili bilgi ve belgeleri önyargısız ve tarafsız bir şekilde değerlendirmelidir. 7. Dürüstlük: Çalışmalarını dürüstlük, doğruluk ve sorumluluk duygusu içinde yürütmelidir.

Etik uygulama kılavuzu, etik ilkelerin ve değerlerin nasıl uygulanacağını belirleyen ve yönlendiren bir belgedir. Bu kılavuzlar, genellikle aşağıdaki konuları kapsar: Temel etik değerler. Etik ikilemlerin çözümü. Etik kontrol sistemi. Eğitim ve rehberlik. Etik uygulama kılavuzları, kamu kurumları, meslek örgütleri ve çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren şirketler tarafından kullanılabilir.

Trolley probleminde 5 kişinin kurtarılmasının nedeni, faydacı (utilitarian) bakış açısına göre en fazla sayıda insanın mutluluğunun gözetilmesidir. Bu yaklaşıma göre, bir kişinin ölümü, beş kişinin hayatta kalması için gerekli bir sonuç olarak kabul edilir ve bu, genel mutluluğu artıran bir eylem olarak değerlendirilir.