DolaşımSistemi

Biyolojide portal sistemik dolaşım, iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Portal Dolaşım: Karın bölgesindeki tek olan organların (mide, dalak, pankreas, ince ve kalın bağırsaklar) kanlarını toplayarak venler vasıtasıyla karaciğere getiren dolaşım sistemidir. 2. Sistemik Dolaşım: Kalbin sol ventrikülünden başlayıp, tüm vücut doku ve organlarını oksijence zenginleştirerek besleyip, oluşan karbondioksiti ve atıkları geri getiren dolaşım sistemidir.

Dolaşım sisteminde kalp ve kan damarları dışında kan ve lenf sistemi de yer alır. Kan, dolaşım sisteminin taşıyıcı sıvısı olup, alyuvarlar, akyuvarlar, trombositler ve plazmadan oluşur. Lenf sistemi ise dolaşım sistemine destek olarak hücreler arası sıvıyı toplar ve bağışıklığı destekler.

Kalp krizi, dolaşım sistemi hastalıkları arasında en tehlikeli olanlardan biridir.

Açık dolaşım sisteminde kan, damarlar yerine vücut boşluklarında serbestçe taşınır. Bu sistemde kan taşıma süreci şu şekilde gerçekleşir: 1. Kalp kasılır ve kanı pompalar. 2. Pompalanan kan, damarlardan çıkıp vücut boşluklarına yayılır. 3. Kan, dokulara oksijen ve besin maddeleri taşır, aynı zamanda atık ürünleri toplar. 4. Kan, tekrar kalbe döner ve döngü devam eder.

Duvar kenarında oturmak, uzun süreli hareketsizlik ve aynı pozisyonda kalma nedeniyle çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu durum: Dolaşım sistemini zayıflatabilir ve kan damarlarında daralmaya neden olabilir. Kaslarda şekil ve güç bozukluklarına yol açabilir. Bel ağrılarını tetikleyebilir ve bu ağrılar tedavi edilmediğinde kronikleşebilir. Metabolik sağlığı olumsuz etkileyerek tip 2 diyabet riskini artırabilir. Sağlıklı bir yaşam için, her 30 dakikada bir ayağa kalkıp hareket etmek önerilir.

Büyük dolaşım ve küçük dolaşım, her kalp atışında birer kez yapılır.

Kalpte toplardamarlar, kalbin sağ kulakçığına kirli kanı getiren damarlar olarak bulunur.

Baroterapi, çeşitli hastalıkların tedavisinde hava basıncının kullanılmasıyla uygulanan bir yöntemdir. Bazı hastalıklar ve durumlar için baroterapinin faydalı olabileceği alanlar: Solunum yolu hastalıkları: Pürülan olmayan iltihaplanmalar, bronşiyal astım. Dekompresyon hastalığı: Dalgıçların mesleki hastalığı. Dolaşım sistemi: Anjiyospazmlar, miyalji, nevralji. Cilt hastalıkları: Obliteran endarterit, herpes zoster. Ancak, baroterapiye başlamadan önce doktora danışmak önemlidir, çünkü bu yöntem geleneksel tıbbi tedavinin yerini almamalıdır.

Dolaşım sistemi hastalıkları şunlardır: 1. Kalp Yetmezliği: Kalbin kanı pompalayamaması sonucu oluşur. 2. Kalp Krizi: Kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu ortaya çıkar. 3. Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Kan basıncının fazla olması. 4. Damar Sertliği (Ateroskleroz): Damarların içinde yağ ve tuz birikmesi. 5. Anemi (Kansızlık): Kandaki alyuvar sayısının az olması. 6. Varis: Toplar damarın yapısının bozulması. 7. Lösemi (Kan Kanseri): Kan hücrelerinin aşırı çoğalması. 8. Hemofili: Yaralanma durumunda kanın pıhtılaşmaması hastalığı. 9. AIDS: Hiv virüsünün akyuvarları tahrip etmesi sonucu ortaya çıkar. 10. Buerger Hastalığı: Kol ve bacaklardaki atardamarların iltihaplanması.

Kalp, oksijeni (O2) aorttan ayrılan koroner arterlerden alır.

Dolaşım sisteminde üç ana yapı bulunur: kalp, kan ve damarlar.

Dolaşım sistemi sporda önemlidir çünkü kasların artan oksijen ihtiyacını karşılamak ve vücudun her yerine gerekli besinleri taşımakla görevlidir. Spor yaparken: - Kalp daha hızlı kan pompalar, bu da dolaşım sistemine olumlu etki eder ve gereken oksijenin taşınmasını sağlar. - Damarların gelişimi hızlanır, bu da kalbin kanı daha kolay pompalamasına yardımcı olur. - Kan basıncı düzenlenir ve kan damarları daha esnek hale gelir, bu da kalp hastalıkları ve damar tıkanıklıklarını önlemede önemli bir rol oynar.

Dolaşım dönme ifadesi, kanın kalpten pompalandıktan sonra vücudu dolaşıp tekrar kalbe geri dönmesi sürecini ifade eder.

11. sınıf biyoloji dolaşım sistemi, vücudun her noktasına oksijen ve besin maddeleri taşıyan, aynı zamanda atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlayan hayati bir sistemdir. Dolaşım sistemi üç ana bileşenden oluşur: 1. Kalp: Kaslardan oluşmuş bir pompa gibi çalışarak kanı vücuda pompalar. 2. Kan Damarları: Kanın vücutta dolaşmasını sağlayan atardamarlar, toplardamarlar ve kılcal damarlardan oluşur. 3. Kan: Plazma ve kan hücrelerinden (alyuvarlar, akyuvarlar, trombositler) oluşur.

Periferi ve vasküler terimleri farklı bağlamlarda kullanılır: 1. Periferi: Bu terim, bir bölgenin veya alanın çeperi anlamına gelir. 2. Vasküler: Bu terim, damarlarla ilgili anlamına gelir.

Profeksiyon terimi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Tıp Alanı: Perfüzyon kelimesinin yanlış yazımı olabilir. 2. Astroloji: Profeksiyon, astrolojide kullanılan bir öngörü tekniğidir.

Kalp, aort damarından ayrılan sağ ve sol koroner arterler aracılığıyla beslenir.

Atardamarlar, kalpten gelen kan akışının yüksek basıncına dayanabilmek için kalın duvarlara sahiptir.

Açık ve kapalı dolaşım sistemi arasındaki temel farklar şunlardır: Açık Dolaşım Sistemi: - Kan veya vücut sıvıları, damarlardan çıkarak vücut boşluklarına dağılır ve organlar arasında serbestçe hareket eder. - Genellikle omurgasız hayvanlarda, özellikle böceklerde ve bazı kabuklularda görülür. - Kan, kalpten çıkarak arterler aracılığıyla vücut boşluklarına pompalanır ve organlarla temas ettikten sonra toplardamarlara geri döner. Kapalı Dolaşım Sistemi: - Kan, damarlarda sürekli olarak dolaşır ve organlarla doğrudan temas etmez. - Omurgalı hayvanlar ve bazı omurgasızlar (örneğin, annelidler) gibi daha karmaşık organizmalarda görülür. - Kan, kalpten çıkarak arterler aracılığıyla organlara ulaşır ve daha sonra venler aracılığıyla kalbe geri döner.

Dolaşım sistemi ile ilgili 15 madde şunlardır: 1. Dolaşım Sistemi Tanımı: Hücrelere besin ve oksijen taşıyarak, atık maddeleri uzaklaştıran sistemdir. 2. Dolaşım Sisteminin Görevleri: Vücutta oksijen ve besin maddelerini taşımak, bağışıklık sistemini desteklemek ve vücut sıcaklığını düzenlemek. 3. Dolaşım Sistemini Oluşturan Organlar: Kalp, kan ve damarlardan oluşur. 4. Kalp Yapısı: Göğüs kafesinde, sol akciğerin altında yer alır ve dört odacıklıdır. 5. Damar Çeşitleri: Atardamar, toplardamar ve kılcal damar olmak üzere üç çeşittir. 6. Nabız: Kalbin bir dakikada attığı sayıdır, bebeklerde 100-120, çocuklarda 80-100, yetişkinlerde 70-80'dir. 7. Tansiyon: Kanın atardamar duvarına yaptığı basınca denir, sağlıklı kişilerde küçük tansiyon 8, büyük tansiyon 12'dir. 8. Kan Plazması: Kanın yaklaşık %55'ini oluşturur, %90'ı sudur ve geriye kalan %10'u besin maddeleri ve atıklardan oluşur. 9. Kan Hücreleri: Alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları olmak üzere üç çeşittir. 10. Büyük Kan Dolaşımı: Kanın kalp ile vücut arasında dolaşmasıdır. 11. Küçük Kan Dolaşımı: Kanın kalp ile akciğer arasında dolaşmasıdır. 12. Kan Grupları: İnsanlarda A, B, AB ve 0 olmak üzere dört çeşit kan grubu vardır. 13. Rh Faktörü: Kanda Rh proteini bulunanlar Rh(+), bulunmayanlar Rh(-) olarak adlandırılır. 14. Kan Bağışı: Sağlıklı kişilerin kanlarını ihtiyacı olan kimselere bağışlamasıdır. 15. Lenf Dolaşımı: Dokularda biriken fazla sıvıyı toplayarak kan dolaşımına geri kazandırır.