DNA

Burhan Nalbantoğlu DNA Laboratuvarı, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi bünyesinde yer almaktadır.

Rekombinasyon ve rekombinant DNA teknolojisi arasındaki fark şu şekildedir: 1. Rekombinasyon: Genetik materyalin farklı kaynaklardan birleştirilerek yeni bir DNA molekülü oluşturulması sürecidir. 2. Rekombinant DNA Teknolojisi: Farklı organizmalardan gelen DNA'nın laboratuvar ortamında birleştirilerek yeni genetik yapılar oluşturulması teknolojisidir.

Mitozda DNA miktarının yarıya düşmesinin nedeni, anafaz evresinde kardeş kromatitlerin ayrılmasıdır.

DNA, uzun zincirlerden oluşan tekrar eden birimlerin (nükleotitlerin) bir araya gelmesiyle oluştuğu için polimer olarak kabul edilir. Her nükleotit, bir fosfat grubu, bir şeker (deoksiriboz) ve bir azotlu bazdan (adenin, timin, sitozin veya guanin) oluşur. Dolayısıyla, DNA'nın yapısı, diğer polimerlerin yapısına benzer ve bu nedenle biyolojik bir polimer olarak sınıflandırılır.

Nükleotidlerin şeker, fosfat ve organik baz bağlanması şu şekilde gerçekleşir: 1. Şeker ve Fosfat Bağlanması: Beş karbonlu şeker (riboz veya deoksiriboz) ile fosfat arasında ester bağı (fosfoester) bulunur. 2. Baz ve Şeker Bağlanması: Azotlu organik baz (adenin, guanin, timin, sitozin veya urasil) ile şeker arasında glikozit bağı oluşur. 3. Nükleotid Oluşumu: Baz, şeker ve fosfatın bu şekilde bağlanmasıyla nükleotid oluşur.

Kimliği Belirsiz Cesetler Projesi, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ve ülke genelinde bulunmuş, kimlikleri tespit edilememiş cesetlere ait bilgilerin toplandığı bir projedir. Bu proje kapsamında: Cesetlerin fotoğrafları ve diğer bilgileri bir veri tabanında saklanır. Cesetlerin DNA profilleri çıkarılarak, olay yerlerinden alınan biyolojik materyallerle karşılaştırılır. Tanıdıklarının veya kimlik bilgileri hakkında bilgi sahibi olanların cesetleri teşhis edebilmeleri için kamuoyuna duyuru yapılır.

DNA hasarı, çeşitli mekanizmalar tarafından düzeltilir: 1. Baz Eksizyon Onarımı (BER): Küçük baz hatalarını düzeltmek için kullanılır. 2. Nükleotid Eksizyon Onarımı (NER): Daha büyük çaplı hasarları onarır. 3. Çift Sarmal Kırık Onarımı: DNA’daki çift sarmal kırıklarını düzeltir. 4. Ters Transkripsiyon Eksizyonu: RNA’dan DNA’ya yapılan bilgi aktarımı sırasında oluşan hataları düzeltir. Ayrıca, çevresel faktörlerin ortadan kaldırılması da DNA hasarının düzeltilmesine yardımcı olabilir. Tedavi yöntemleri arasında gen terapileri ve ilaç tedavileri de yer alır.

"DNA Dedektifi" dizisi, 1 sezon ve 4 bölüm olarak yayınlanmıştır.

Fragment analizi, DNA fragmanlarının fluoresan olarak etiketlenmesi, kılcal elektroforez ile ayrılması ve bir iç standart ile karşılaştırılarak boyutlandırılması sürecini içeren bir genetik analiz yöntemidir. Bu yöntem aşağıdaki alanlarda kullanılabilir: - hücre hattı doğrulaması; - CRISPR-Cas9 gen düzenleme verimliliğinin belirlenmesi; - tek nükleotid polimorfizm (SNP) genotiplemesi; - mikrosatellit marker analizi; - mikrobiyal genom tiplendirmesi. Fragment analizi, hızlı geri dönüş süresi, yüksek hassasiyet ve çözünürlük ile maliyet etkin bir yöntemdir.

Genetik konulu bir slaytta genellikle aşağıdaki konular yer alır: 1. DNA'nın Tanımı ve Yapısı: DNA'nın çift sarmal yapısı, nükleotidler ve genetik bilginin depolanması. 2. Genetik Kod: Nükleotid dizilimlerinin amino asitleri belirlemesi ve protein sentezi. 3. Genetik Bilgi ve Fonksiyonlar: DNA'nın genetik bilgiyi saklama, kopyalama ve protein sentezini gerçekleştirme fonksiyonları. 4. Kalıtım ve Mendel Yasaları: Genetik özelliklerin nesilden nesile aktarılması ve kalıtımın temel prensipleri. 5. Modern Genetik Araştırmalar: Genetik mühendislik, gen tedavisi ve klonlama gibi güncel genetik araştırmalar. 6. Etik Sorunlar: Genetik bilgilerin kötüye kullanımı ve insan klonlama gibi etik tartışmalar.

DNA, farklı canlılarda bazı mekanizmalar ve yapılar açısından farklılıklar gösterir: 1. Prokaryotlar: Bakteri ve arke gibi basit hücre yapısına sahip canlılar, genellikle tek dairesel DNA'ya sahiptir ve eşleme süreci daha hızlı ve basit bir şekilde gerçekleşir. 2. Eukaryotlar: Bitki, hayvan ve mantar hücreleri, lineer DNA'ya sahiptir ve eşleme süreci daha karmaşık olup, birçok farklı enzim ve düzenleyici mekanizma içerir. 3. Virüsler: Bazı virüsler DNA yerine RNA kullanır ve kendini eşlemek için konak hücre mekanizmalarını kullanır. Ayrıca, DNA'nın nükleotit dizilimi ve sayısı da türler arasında farklılık gösterir, bu da canlıların genetik çeşitliliğini oluşturur.

Soy ağacını en eskiye götürmek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Aile İletişimi ve Anılar: Aile büyüklerinden ve akrabalardan eski aile belgeleri, fotoğraflar ve anılar toplanarak başlangıç noktası oluşturulabilir. 2. Nüfus Kayıtları ve Devlet Arşivleri: Nüfus kayıtları, evlilik belgeleri, doğum ve ölüm sertifikaları gibi resmi belgeler incelenmelidir. 3. Osmanlı Arşivleri: 1831'de tutulmaya başlanan nüfus defterleri ve 19. yüzyılın ortalarına ait Temettuat defterleri, Osmanlı Arşivi'nde yer alır. 4. DNA Testleri: Y-DNA ve mtDNA testleri gibi genetik testler, ataların erkek ve kadın hattı üzerinden izlenmesine olanak tanır ve soy ağacını daha eskiye taşıyabilir. 5. Yerel Tarihsel Kaynaklar: Yerel gazeteler, ticaret defterleri, okul kayıtları gibi yerel arşivler, eski dönemlere ait soy bilgilerini bulmanıza yardımcı olabilir.

Tıpta "fragmented DNA" ifadesi, sperm hücrelerindeki DNA'nın hasar görmesi veya kırılması anlamına gelir. Bu durum, spermlerin yumurtayı dölleme yeteneğini azaltabilir ve başarılı bir hamilelik şansını düşürebilir. Fragmented DNA'nın bazı nedenleri: - varikosel; - enfeksiyonlar; - çevresel toksinler; - yaş; - sigara, aşırı alkol tüketimi ve rekreasyonel uyuşturucu kullanımı gibi yaşam tarzı faktörleri. Teşhis ve tedavi: Fragmented DNA'yı tespit etmek için SCSA gibi özel testler kullanılır.

DNA kalıp zinciri, DNA'nın replikasyonu sırasında yeni DNA ipliklerinin sentezinde kullanılan orijinal DNA zincirini ifade eder.

Kardeşlerim dizisinde Sevgi Teyze'nin Ömer'in gerçek babaannesi olduğunu anlaması, DNA testinin sonuçlanmasıyla olmuştur.

Neandertaller günümüzde yaşamamaktadır, yaklaşık 40.000 yıl önce soyları tükenmiştir. Ancak, modern insanların DNA'sında Neandertal genlerinin bulunması, iki tür arasında çaprazlamanın gerçekleştiğini ve Neandertallerin genetik olarak hala var olduğunu göstermektedir.

Sanger yöntemi ile dizileme, DNA dizilerini belirlemek için kullanılan bir tekniktir ve şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. DNA Şablonunun Hazırlanması: Dizilenecek DNA örneği önce tek zincir haline getirilir ve dizilenecek bölgeye özgü bir primer eklenir. 2. Reaksiyon Karışımı: Reaksiyon karışımında, şablon DNA ve primerin yanı sıra, dört çeşit normal deoksinükleotid (dNTP) ve düşük miktarda dideoksinükleotidler (ddNTP) bulunur. 3. Zincir Sonlandırması: DNA polimeraz enzimi, şablon DNA’yı kullanarak yeni bir DNA zinciri sentezler ve normal dNTP’leri zincire ekler. 4. Floresan Etiketleme: Her bir baz için farklı floresan renkte işaretlenmiş ddNTP'ler kullanılır (ddATP, ddCTP, ddGTP, ddTTP). 5. Elektroforez ve Dizi Okuma: Elde edilen DNA parçaları, elektroforez ile ayrılır ve dizi okunur.

Mor renkli DNA, ökaryot hücrelerde hücre çekirdeğinde bulunur.

Evet, Uğur Dündar DNA testi yaptırdı. Metin Akpınar'ın kızı Duygu Nebioğlu'nun babalık iddiasıyla ilgili davada, mahkeme tarafından istenen DNA incelemesi sonuçlandı ve biyolojik babalık iddiası reddedildi.

DNA'nın çift sarmal yapısı önemlidir çünkü bu yapı: 1. Genetik Bilginin Depolanmasını Sağlar: DNA, genetik bilgiyi yüksek kapasitede depolayabilir ve her nükleotid belirli bir bilgi birimini temsil eder. 2. Kopyalanabilirliği Artırır: Çift sarmal yapı, hücre bölünmesi sırasında genetik bilginin doğru bir şekilde kopyalanmasını sağlar. 3. Stabiliteyi Sağlar: Çift sarmal, DNA'nın kimyasal dayanıklılığını artırarak çevresel etkenlere karşı korur. 4. Protein Sentezini Yönetir: DNA, RNA sentezine ve dolayısıyla protein sentezine olanak tanır. Bu özellikler, türlerin sürekliliğini ve canlıların biyolojik faaliyetlerinin düzenlenmesini mümkün kılar.