Deyimler

Zevahiri kurtarmak deyimi, bir işi gereği gibi değil de üstünkörü yapmak ve böylece söz gelmesini önlemek, görünüşü kurtarmak anlamına gelir. Türk Dil Kurumu (TDK) Güncel Türkçe Sözlük'te de bu tanım doğrulanmaktadır.

Çıra, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşır: 1. Aydınlatma ve Tutuşturma Malzemesi: Çam gibi reçineli ağaçların yağlı ve çabuk yanmaya elverişli bölümü olup, tutuşturma ve aydınlatma işlerinde kullanılır. 2. Atasözü ve Deyimlerde: "Çıra dibi karanlık olur" gibi atasözlerinde, başkalarına bol bol yardım yaptığı halde kendi yakınlarına faydası olmayan kişileri anlatmak için kullanılır. 3. Tarihî ve Kültürel Anlam: Eski zamanlarda kandil ve lamba anlamında da kullanılmıştır.

Yemek yemekle alakalı memler arasında şunlar bulunabilir: 1. "Midesi almamak" deyimi, bir şeyin mideyi kabul etmemesi durumunu ifade eder ve bu bağlamda kullanılabilir. 2. "Yemeden içmeden kesilmek" deyimi, üzüntü verici bir olay sonrasında iştahın kapanması durumunu anlatır. 3. "Doyum olmamak" deyimi, lezzetli gelen bir şeyi yerken bıkmamak, daha çok yeme isteğinin uyanması anlamına gelir. 4. "Zurnacının karşısında limon yemek" deyimi, bir kişinin işini zorlaştıracak ve engelleyecek işler yapmak anlamında kullanılır. 5. "Aş taşınca kepçeye paha olmaz" atasözü, sıkıntılı ve dar zamanlarda en önemsiz şeyin bile kıymet görmesi durumunu ifade eder.

"Kıç atmak" deyimi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Çifte atmak. 2. Çok istemek.

“Bakmakla usta olunsa, köpekler (kediler) kasap olurdu” bir atasözüdür.

"Bu gece başımız belaya girecek" ifadesi, sıkıntılı veya zor bir durumun yaşanacağını ifade eden bir deyimdir. Bu nedenle, cümlenin tamamı "Bu gece sıkıntılı bir durum yaşayacağız" anlamına gelebilir. Ayrıca, "Basimiz Belaya Girecek" adında 2021 yapımı bir kısa film de bulunmaktadır.

"Çay dide efruz olmalı" ifadesi, çay sefasının kurallarını belirleyen ve çayın göz kamaştıracak kadar parlak olması gerektiğini ifade eden bir deyimdir. Tam olarak anlamı şu şekildedir: "Cam bardaktaki çayın rengi, dudak payı bırakacak şekilde dolu ve dudağı yakacak derecede sıcak olmalıdır".

"Etekleri zil çalmak" deyimi ile ilgili örnek cümleler: 1. "İlk mektebe gittiği gün Gülsüm'ün sevincinden etekleri zil çalıyordu". 2. "Yazılı sınavı umduğundan iyi geçen Halit'in etekleri zil çalıyordu". 3. "Paralar hesaba yatmış, herkesin etekleri zil çalıyor". 4. "Seni bu kadar sevindiren ne? Bakıyorum da eteklerin zil çalıyor".

"Pire için yorgan yakmak" deyimi, kendisine yapılan çok ufak bir kötülüğe karşı öç almak için; karşısındakini büyük zarara sokacak işe girişmek anlamına gelir.

"İz'an dedikçe uzanmış" deyimi, anlayışlı ve terbiyeli olması için öğütlenen kişinin, söylenenlere hiç uymaması anlamına gelir.

"Ağzı dolu dolu konuşmak" deyimi evet, bir deyimdir.

"Emek sarf etmek" deyimi, çaba göstermek, çalışmak, gayret etmek anlamına gelir.

"Sütten ağzı yanmak" deyimi, dikkatsiz davranarak kötü duruma düşmek anlamına gelir.

"Yaralanmak" deyimi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Fiziksel yaralanma: Bir silah, bıçak vb. bir araçla yara açmak anlamında kullanılır. 2. İtibar kaybı: Mecazi anlamda, itibar kaybetmek anlamında kullanılır.

"Kafasına göre" deyimi, istediği gibi anlamına gelir.

"Başını öne eğmek" deyimi, çok utanmak ve mahcup olmak anlamına gelir.

"Yolda aktı" ifadesi, "köprünün altından çok sular aktı" deyiminden yanlış bir kullanım olabilir. Bu deyim, zamanla koşulların çok değiştiğini ve eski durumun kalmadığını ifade eder. Doğru kullanım örneği: "Yolda görsen tanıyamazsın, köprünün altından çok sular akmış".

Evet, "kelli felli" ve "kerli ferli" aynı ifadeyi ifade eder.

"Mercimeği fırına vermek" deyimi, Orta Anadolu'da bir köyde geçen bir hikayeden kaynaklanmaktadır. Hikayeye göre, mahalle fırınlarında güveç, hamur veya mercimek pişirilirken, genç bir kız ve oğlan birbirlerine aşık olmuşlar ve fırın buluşmaları için yer olmuş.

Deyimler ve atasözleri oyunları farklı kurallara sahip olabilir, ancak genel olarak şu şekilde oynanabilirler: 1. Sesli Sinemayla Atasözleri Oyunu: Bu oyunda bir grup oluşturulur ve bir oyuncu atasözü veya deyimi seçer. 2. Atasözü Bulmaca Oyunu: Bu oyunda bir çengel bulmaca çözülür. Oyuncular, verilen ipuçlarına göre atasözlerini ve anlamlarını eşleştirmeye çalışırlar. 3. Atasözü Kartları Oyunu: Bu oyun için özel olarak hazırlanmış kartlar kullanılır.