Damarlar

Kalp damarları üç ana kategoriye ayrılır: arterler, venler ve kapiller. 1. Arterler: Kalpten oksijenli kanı vücudun çeşitli bölgelerine taşıyan damarlardır. Başlıca arterler şunlardır: - Aort: Kalpten çıkan en büyük arter olup, oksijenli kanı tüm vücuda dağıtır. - Koroner arterler: Kalbin kendisine kan sağlayan damarlardır, kalp kasının beslenmesi için hayati öneme sahiptir. - Pulmoner arter: Oksijenlenmek üzere kanı akciğere taşıyan arterdir. 2. Venler: Vücutta oksijeni tüketmiş kanı kalbe geri taşıyan damarlardır. Ana ven türleri şunlardır: - Superior vena cava: Üst vücut ve baştan kanı kalbe taşır. - Inferior vena cava: Alt vücut ve bacaklardan kanı kalbe taşır. - Pulmoner venler: Akciğerlerden oksijenlenmiş kanı kalbe taşıyan venlerdir. 3. Kapiller: Arterler ve venler arasında köprü görevi gören, çok ince duvarlara sahip damarlardır.

Menisküsün periferik bölgesinde kılcal damarlar bulunur.

Şah damarı (karotis arter) ve radial arter farklı damar türleridir: 1. Şah Damarı (Karotis Arter): Boynun her iki yanında yer alan ve kalpten beyne oksijenden zengin kan taşıyan atardamarlardır. 2. Radial Arter: Kolun alt kısmında, bileğin iç tarafında yer alan ve nabız hissedilen bir atardamardır.

Yeşil renkli branül, geniş damarlar için kullanılır.

Normal bir peniste iki ana damar grubu bulunur: testis arterleri ve testis venleri. - Testis arterlerinin çapı genellikle 2-3 mm arasındadır. - Testis venlerinin çapı ise 2-4 mm olarak kabul edilir.

IV (intravenöz) kateter ve santral venöz kateter arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Kullanım Amacı: IV kateter, genellikle kısa süreli ilaç veya sıvı tedavisi için el veya kol damarlarına yerleştirilir. 2. Yerleştirme Yeri: IV kateter, periferik damarlara (ön kol, el sırtı) takılırken, santral venöz kateter boyun, köprücük kemiği altı veya kasıktaki ana toplardamarlara yerleştirilir. 3. Komplikasyonlar: IV kateterin uzun süreli kullanımı flebit, ekstravazasyon ve kateter enfeksiyonuna yol açabilirken, santral venöz kateterde bu riskler daha azdır ancak cihazın yanlış yerleştirilmesi durumunda kan akışı engellenebilir.

A. carotis communis dextra ve sinistra — sağ ve sol ana karotis atardamarlarıdır. Bu arterler, aort kemerinden çıkar ve beynin, başın, saçlı derisinin ve yüzün kanlanmasını sağlar.

Arka boyun üçgeninde bulunan yapılar şunlardır: 1. Damarlar: Subklavyen arter ve ven. 2. Sinirler: Brakiyal pleksus ve aksesuar sinir. 3. Kaslar: Splenius capitis, levator scapulae gibi kaslar. 4. Lenf Düğümleri: Derin ve yüzeyel lenf düğümleri.

Volkmann kanallarında hem toplardamarlar hem de atardamarlar bulunur.

Vazokonstrüksiyon — damarların büzülmesi, kasılması anlamına gelen bir terimdir.

Kanı kalbe getiren ve götüren damarların isimleri şunlardır: - Toplardamar: Kanı vücuttan toplayarak kalbe getirir. - Atardamar: Kalpteki kanı organlara taşır, kanın akış yönü kalpten vücuda doğrudur.

Toplardamarın diğer adı "ven" olarak bilinmektedir.

Vasküler kelimesi, damarlarla ilgili veya damarlı anlamlarına gelir.

İnguinal kanaldan geçen damarlar erkeklerde ve kadınlarda farklılık gösterir: Erkeklerde: - Funiculus spermaticus (spermatik kord); - N. ilioinguinalis (L1, ilioinguinal sinir). Kadınlarda: - Uterusun yuvarlak ligamenti; - N. ilioinguinalis.

Pulmoner ve aort kapakları, kalbin farklı bölgelerinde bulunur: 1. Pulmoner Kapak: Kalbin sağ ventrikülü ile pulmoner atardamarı (akciğer arteri) arasında yer alır. 2. Aort Kapağı: Kalbin sol ventrikülü ile aort damarı arasında bulunur.

Diyaframa giden damarlar arasında aort ve alt vena kava bulunur. Ayrıca, diyaframdan yemek borusu ve frenik sinir de geçer.

Kan damarlarının deride görünmesi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Yaşlanma: Yaşlandıkça cilt incelir ve yırtılmaya daha yatkın hale gelir, bu da altındaki damarların daha görünür olmasına neden olur. 2. Hamilelik: Hamilelik sırasında göğüsler büyür ve şişer, bu da damarların daha belirgin görünmesine yol açar. 3. Kilo Alımı: Vücut ağırlığındaki artış, damarlarda daha fazla direnç oluşturur ve daha fazla kanın dağıtılması gerekir. 4. Genetik Faktörler: Ailede var olan genetik yatkınlık, damarların cilt yüzeyine daha yakın olmasına ve daha belirgin hale gelmesine neden olabilir. 5. Hormonal Değişiklikler: Hormonal dengesizlikler, özellikle menopoz ve doğum kontrol hapları kullanımı, kılcal damarların çatlamasına ve görünürlüğünün artmasına yol açabilir. 6. Travma ve Morarma: Ciltteki yaralanmalar veya emme sonucu kan damarlarına zarar verebilir ve morluklara neden olabilir. Bu durumlar genellikle ciddi bir sağlık sorununa işaret etmez, ancak rahatsızlık veriyorsa bir doktora danışmak faydalı olabilir.

Dolaşımda en yüksek basınç, kalpten çıkan ana damar olan aortta görülür.

Koroner kanallar, kalbi besleyen atardamarlar olan koroner arterler olarak adlandırılır. Bu arterler iki ana dala ayrılır: 1. Sol Koroner Arter: Kalbin sol tarafını besler ve iki ana dala ayrılır: sol ön inen arter (LAD) ve sol sirkumfleks arter. 2. Sağ Koroner Arter: Kalbin sağ tarafını besler ve iki ana dala ayrılır: sağ ana inen arter (RCA) ve akut marjin arter. Bu kanallar, kalp kasının oksijen ve besinlerle beslenmesini sağlar.

Toklukta en yüksek kan şekeri, damar yoluyla ölçülür.