CezaMuhakemesi

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) göre süreler, gün ile belirlenmişse tebligatın yapıldığının ertesi günü, hafta ile belirlenmişse tebligatın yapıldığı günün, son haftada isim itibarıyla karşılığı olan günün mesai saati bitiminde, ay ile belirlenmişse tebligatın yapıldığı günün, son ayda sayı itibarıyla karşılığı olan günün mesai saati bitiminde işlemeye başlar. Son gün bir tatile rastlarsa süre, tatilin ertesi günü biter. Ayrıca, idari izin günleri de bu hesaplama kapsamında değerlendirilir.

CMK 199, "Sanığın Zorla Getirilebilmesi" başlıklı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 199. maddesini ifade eder. CMK 199'a göre, mahkeme, sanığın hazır bulunmasına ve zorla getirme kararı veya yakalama emriyle getirilmesine her zaman karar verebilir.

Aleyhe ıslahta aleyhe bozma yasağı uygulanmaz. Aleyhe bozma yasağı, yalnızca kanun yollarına başvuru sonucunda verilen kararlar için geçerlidir ve bu kararlar arasında ıslah kararları yer almaz. Aleyhe bozma yasağı, sanığın daha ağır bir ceza ile karşılaşma korkusunu ortadan kaldırarak yasal yollara başvurabilmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.

CMK ders notu, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) kapsamında ceza muhakemesi hukuku dersine ait notları ifade eder. Bu ders notları genellikle aşağıdaki konuları içerir: Ceza muhakemesinin genel bakışı ve amacı. Ceza muhakemesinin temel ilkeleri (örneğin, hukuki dinlenilme hakkı, masumiyet karinesi). Ceza muhakemesinin tarafları ve süjeleri (mahkeme, savcı, şüpheli, sanık, müdafi, mağdur). Ceza muhakemesinde işlem türleri ve geçerlilik şartları. Deliller ve ispat. Koruma tedbirleri (gözaltı, tutuklama, arama). Hüküm ve hükmün sonuçları (mahkumiyet, beraat). Kanun yolları (istinaf, temyiz). CMK ders notları, hukuk öğrencileri ve sınav adayları için kaynak olarak kullanılır. CMK ders notlarına aşağıdaki sitelerden ulaşılabilir: gokhanyagmur.com.tr; academia.edu; hukukcemiyeti.com.

Soruşturma evresindeki bazı işlemler gizlidir: Usul işlemleri. Soruşturma dosyası. Koruma tedbirleri. Gizliliğin amacı: Şüphelinin lekelenmesini önlemek. Delillerin karartılmasını önlemek. Maddi hakikate ve adalete ulaşılmasını sağlamak. Suçsuzluk karinesini korumak. İstisnalar: Müdafi, soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir. Mağdur veya vekil, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürmemek kaydıyla belirli koşullarda dosya içeriğini inceleyebilir.

CMK'da (Ceza Muhakemesi Kanunu) mazeret kabul edilmezse, görevi kabul eden avukat hakkında cezai yaptırım uygulanır. Bazı cezai yaptırımlar: Red ceza puanı: Görevi reddeden veya telefonu meşgul ya da dinlerken kapatan avukata 0,5 red ceza puanı verilir. Görevin yarıda bırakılması: Geçerli bir mazeret olmaksızın görevin yarıda bırakılması durumunda, avukat listeden kısa süreli çıkarma yaptırımına tabi tutulur. Listeden kesin çıkarma: Bir yıl içinde yapılan görevlendirmelerde hiç görev kabul etmeyen avukat, CMK sisteminden kesin olarak çıkarılır. Ayrıca, mahkemeye mazeretsiz olarak gidilmemesi durumunda, zorla getirme veya yakalama kararı gibi hukuki yaptırımlar da uygulanabilir.

Evet, CMK'ya göre müdafi (şüpheli veya sanığın savunmasını yapan avukat), soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir. Ancak, müdafiin dosyayı inceleme veya belgelerden örnek alma yetkisi, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecek ise Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hakiminin kararıyla kısıtlanabilir. Kovuşturma evresinde ise müdafi, iddianamenin mahkeme tarafından kabul edildiği tarihten itibaren dosya içeriğini ve muhafaza altına alınmış delilleri inceleyebilir; bütün tutanak ve belgelerin örneklerini harçsız olarak alabilir.

CMK 106, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun "Salıverilenin Yükümlülükleri" başlıklı maddesidir. Bu maddenin içeriği şu şekildedir: Adres ve iletişim bilgisi bildirimi. Adres değişikliklerinin bildirilmesi. Bu hükümler, adli makamların şüpheliyi veya sanığı takip edebilmesini ve gerekli tebligatların zamanında yapılmasını sağlar.

Tehdit suçunda temyiz süresi 15 gündür. Temyiz talebi, hükmün açıklanmasından itibaren on beş gün içinde hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt kâtibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır. 05.08.2017 tarihli yasal değişikliğin yapıldığı tarih ve sonrasında verilen kararlar hakkında 15 günlük temyiz süresi uygulanır. Temyiz, istinaf mahkemeleri ve kanunda sayılan istisnai durumlarda hâkim tarafından verilen kararların Yargıtay tarafından usul yönünden yeniden incelenmesini sağlayan kanun yoludur. Temyiz kanun yoluna başvuru hakkı olan süjeler, sanık, müdafi, katılan, cumhuriyet savcısı, yasal temsilci ve eş şeklinde sınırlandırılmıştır.

CMK'ya göre, sanığın yokluğunda karar verilmesi, belirli koşullarda mümkündür: Suçun sadece adli para cezası veya müsadereyi gerektirmesi. Mahkumiyet dışında bir karar verilmesi. Sorgusu yapılmış sanığın savuşması. Bu durumlarda, sanığa duruşmaya gelmediği takdirde duruşmanın yapılacağına dair davetiye gönderilmesi zorunludur.

Karakolda ifade alma süreci şu adımlardan oluşur: 1. Çağrılma veya Götürülme: Polis veya jandarma, kişiyi ifadeye davet edebilir veya gözaltı kararı varsa götürebilir. 2. Kimlik Tespiti: İfade alınmadan önce kişinin kimliği doğrulanır. 3. Hakların Bildirilmesi: Şüpheliye susma, avukat talep etme ve yakınlarına haber verme hakları hatırlatılır. 4. İfade Alma: Polis veya savcı, olayla ilgili sorular sorar ve verilen cevaplar kaydedilir. 5. İmza ve Tutanak: İfade tamamlandıktan sonra kişi, ifadesini okuyarak doğruluğunu onaylar ve imzalar. İfade verirken dikkat edilmesi gerekenler: Sakin ve olgun davranmak. Gerçeğe sadık kalmak. Anlamadığınız bir soru olursa sormaktan çekinmemek. Susma hakkınızı kullanabilirsiniz. İfade sonrası süreç: Savcı, toplanan delilleri ve ifadeyi değerlendirerek iddianame düzenleyebilir veya kovuşturmaya yer olmadığına karar verebilir. Yeterli delil varsa dava açılır ve yargılama süreci başlar.

CMK'da (Ceza Muhakemesi Kanunu) yer alan güvenlik tedbirleri şunlardır: Yakalama (CMK m. 90). Gözaltı (CMK m. 91). Tutuklama (CMK m. 100). Adli kontrol (CMK m. 109). Arama (CMK m. 116). Elkoyma (CMK m. 127). Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi (CMK m. 135). Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi (CMK m. 139). Teknik araçlarla izleme (CMK m. 140). Bu tedbirler, ceza muhakemesinin gereği gibi yapılabilmesi veya hükmün infazının mümkün kılınması amacıyla başvurulan, hükümden önce, gerektiğinde zor kullanmak suretiyle bazı temel hak ve özgürlüklere geçici müdahaleyi gerektiren işlemlerdir.

Bozma sonrası cezanın artırılması, belirli koşullara bağlıdır: Sanık aleyhine bozma: Eğer Yargıtay'ın bozma kararı sanık aleyhine ise, davaya bakacak mahkeme, sanık hakkında verilecek cezanın bozmaya konu olan cezadan daha ağır olması durumunda sanığı mutlaka dinlemelidir. Aleyhe değiştirme yasağı: Ceza miktarı ve türü bakımından sanık aleyhine herhangi bir artış yapılamaz. İstisna durumları: Cumhuriyet savcısının başvurusu: Hem sanık hem de savcı kararı temyiz etmişse, aleyhe bozma yasağı uygulanmaz. Kanun yararına bozma: Yargıtay'ın kanun yararına bozma kararları, yalnızca sanık lehine değil, kamu düzenine aykırılık hallerinde de kullanılabilir. Yargılamanın iadesi: Yargılamanın iadesi sonucunda, yeni delillere ve gelişmelere bağlı olarak daha ağır bir ceza verilebilir.

7498 ve 7499 sayılı yargı paketleri, kamuoyunda 8. Yargı Paketi olarak bilinen, 12 Mart 2024 tarihli ve 32487 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile ilgilidir. Bu kanun ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve diğer bazı kanunlarda değişiklikler yapılmıştır. Bazı değişiklikler: İstinaf ve temyiz sürelerinin değiştirilmesi. Örgüt adına suç işleme düzenlemesinin değiştirilmesi. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) düzenlemesinin değiştirilmesi.

Koruma tedbirlerinin ortak özellikleri şunlardır: Yasal dayanak bulunması. Makul veya kuvvetli şüphe. Geçicilik. Oranlılık (ölçülülük). Araç oluş. Görünüşte haklılık.

Tutuklama kararı, yalnızca hakim veya mahkeme tarafından verilebilir. Tutuklama kararı verilebilmesi için gerekli şartlar: Kuvvetli suç şüphesi. Tutuklama nedeni. Adli kontrol tedbirlerinin yetersiz kalması. Tutuklama kararı şu durumlarda verilir: Soruşturma aşamasında. Kovuşturma aşamasında. Cumhuriyet savcısının tutuklama kararı verme yetkisi yoktur, ancak tutuklama talep edebilir.

CMK Madde 98, yakalama emri ve nedenlerini düzenler: Soruşturma evresinde: Çağrı üzerine gelmeyen veya çağrı yapılamayan şüpheli hakkında, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından yakalama emri düzenlenebilir. Kovuşturma evresinde: Kaçak sanık hakkında, re’sen veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim veya mahkeme tarafından yakalama emri düzenlenir. Kaçan kişiler: Yakalanmış iken kolluk görevlisinin elinden kaçan şüpheli veya sanık ya da tutukevi veya ceza infaz kurumundan kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında, Cumhuriyet savcıları ve kolluk kuvvetleri de yakalama emri düzenleyebilirler. Yakalama emrinde, kişinin açık eşkâli, bilindiğinde kimliği, yüklenen suç ve yakalandığında nereye gönderileceği gösterilir.

Ankesörlü telefon aramaları, tek başına mahkumiyete esas alınamayacak yardımcı bir delil olarak kabul edilir. Bu tür aramaların delil olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki kriterlerin de göz önünde bulundurulması gerekir: Aramaların tek taraflı ve kısa süreli olması; Aranan askerlerin genellikle rütbelerinin ve bağlı bulundukları kuvvetlerin denk olması; Aramanın mesai saatleri dışında yapılması; Sorumlu kişinin, hedef kişilerin kaybolmasını sağlamak amacıyla askeri personeli aradıktan sonra tedbir amaçlı ilgisiz ve alakasız kişileri de araması; Aramanın 15 gün, ayda veya 2 ayda bir kez olmak üzere periyodik olması; Mahrem imamın, sorumlu olduğu asker şahıs veya şahıslarla aynı ilde ikamet etmesi ve aynı ildeki sabit hatlarla iletişim kurması. Ayrıca, ankesörlü telefon aramalarına ilişkin delillerin, başka delillerle desteklenmesi ve şüphelinin veya sanığın usuli haklarının korunması önemlidir.

CMK'nın 191, 192, 193 ve 195. maddelerinin birlikte nasıl uygulandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, bu maddelerin bazı özellikleri hakkında bilgi verilebilir: CMK Madde 191: Duruşmanın başlamasını düzenler. CMK Madde 195: Suç yalnızca adli para cezası veya müsadereyi gerektiriyorsa, sanık gelmese bile duruşmanın yapılabileceğini düzenler. Daha detaylı bilgi ve maddelerin birlikte nasıl uygulanacağına dair rehberlik için bir avukattan destek alınması önerilir.

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) dersinde ele alınan bazı kanunlar şunlardır: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun. 4389 sayılı Bankalar Kanunu. 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu. 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu.