Buzağı

Erkek buzağıların destekleme alabilmesi için en az 4 ay (120 gün) yaşamış olmaları gerekmektedir.

Buzağılarda burun tıkanıklığı çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Viral ve Bakteriyel Enfeksiyonlar: İneklerde yaygın olan BRSV, PI-3 ve BVD gibi virüsler ile Mannheimia haemolytica ve Pasteurella multocida gibi bakteriler burun tıkanıklığına yol açabilir. 2. Alerjik Reaksiyonlar: Toz, küf, polen veya kimyasal maddelere maruz kalma alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. 3. Çevresel Faktörler: Soğuk hava, rüzgar, aşırı nem veya kötü havalandırılmış barınaklar solunum yolu problemlerini tetikleyebilir. 4. Solunum Yoluna Kaçan Yabancı Cisimler: Saman parçaları veya diğer yabancı cisimler burun mukozasında tahrişe ve tıkanıklığa neden olabilir. 5. Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Anne sütü yeterince alınmadığında veya yetersiz beslenildiğinde buzağılar enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelir.

Brangüs buzağıların sütten kesilmesi genellikle 5-8. haftalar arasında gerçekleşir.

Buzağılar, doğumdan ilk 2 saat içinde kolostrum (ağız sütü) almalıdır.

Erkek buzağı, 6-8 aylık olduğunda besiye alınmaya uygundur.

Buzağıların ölme nedenleri çeşitli olabilir: 1. Enfeksiyonlar: Viral ve bakteriyel hastalıklar, özellikle E. coli, Salmonella ve Clostridium türleri gibi bakteriler, buzağılarda ciddi ishallere ve septisemiye yol açarak ölüme neden olabilir. 2. Beslenme Hataları: Yanlış besleme programları, düşük kaliteli süt ikame yemleri veya ani yem değişiklikleri sindirim bozukluklarına ve metabolik hastalıklara yol açabilir. 3. Çevresel Faktörler: Soğuk hava, aşırı sıcaklık, hijyen eksikliği ve kötü barınma koşulları, buzağıların bağışıklığını düşürerek hastalıklara daha yatkın hale getirir. 4. Genetik Faktörler: Genetik anomaliler ve ırk özellikleri de ölü doğumlara ve güç doğumlara neden olabilir. 5. Stres: Nakliye, kalabalık ve konforsuz ortamlar gibi stres faktörleri de buzağı sağlığını olumsuz etkiler. Bu riskleri azaltmak için, kolostrum tüketiminin sağlanması, hijyen kurallarına uyum, dengeli beslenme ve düzenli aşılama önemlidir.

Buzağı desteği için küpeleme işlemi şu adımlarla yapılır: 1. Hazırlık: Yeterli sayıda küpe ve aplikatör temin edilir, hijyen kurallarına uyulur. 2. Hayvanın Zapt Edilmesi: Hayvan, baş kapısı veya uygun bir bağlama sistemine yerleştirilir. 3. Kulak Temizliği: Küpe, kulağın orta üçte birlik kısmına, kalın kıkırdak ve büyük kan damarlarından kaçınarak temizlenir. 4. Küpenin Yerleştirilmesi: Küpe, aplikatörle hızlı ve sert bir hareketle yerleştirilir. 5. Kayıt Tutma: Etiketleme bölgesi ve hayvan üzerindeki veriler belgelenir. Küpeleme işlemi, buzağının doğumdan itibaren en geç 20 gün içinde yapılmalıdır.

Yavru geyiğe "buzağı" denmesinin nedeni, geyiklerin de sığırgiller (bovidae) familyasına ait olması ve bu nedenle sığır yavrusu olarak kabul edilmesidir.

Buzağıda mide felci (gastroparezi) çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Şeker hastalığı (diabetes mellitus): Damar ve sinir hasarına yol açarak mide hareketlerini etkileyebilir. 2. Otoimmün hastalıklar: Özellikle sistemik skleroz gibi durumlar, mide kaslarını etkileyebilir. 3. Viral enfeksiyonlar: Norovirüs gibi virüsler mide felcine yol açabilir. 4. Psikolojik durumlar: Anksiyete ve depresyon gibi durumlar mide motilitesini etkileyebilir. 5. Ameliyatlar: Mide veya bağırsak cerrahisi, mide felcinin oluşumuna katkıda bulunabilir. 6. Yanlış beslenme: Buzağının yemlerle yeterli miktarda selenyum ve E vitamini alamaması mide ülserine ve dolayısıyla mide felcine neden olabilir. Bu durumlar, midenin yiyecekleri etkili bir şekilde boşaltamamasına ve sindirim sürecinin bozulmasına yol açar.

Buzağılarda kabızlık genellikle 7-10 gün içinde geçer.

Buzağı bakımı, doğumdan itibaren yaklaşık 6 ay sürer.

Buzağıya süt tozu hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Taze ve temiz su temin edilmelidir. 2. Suyun bir kısmı (yaklaşık 2/3'ü) 50 °C'ye kadar ısıtılmalıdır. 3. Toz halindeki süt ikame maddesi, ılık suda eritilmelidir. 4. Kalan su (1/3'ü) oda sıcaklığında bırakılmalıdır. 5. Isı derecesi 38-40 °C olan bir çözelti elde etmek için, ikinci kısım su tozun üzerine dökülmelidir. 6. Hazırlanan karışım hemen buzağıya verilmelidir. Not: Süt tozunu seyreltmeden önce, üreticinin ambalaj üzerindeki tavsiyelerini dikkatlice okumak gereklidir.

3 aylık buzağı, sıvı gıdalar ve buzağı başlangıç yemi ile beslenir. Sıvı gıdalar olarak, ilk üç gün boyunca günde iki kez 2-3 litre ağız sütü (kolostrum) içirilir. Buzağı başlangıç yemi, en az %18 ham protein içeren ve palet şeklinde olan özel bir yemdir. Ayrıca, buzağının önünde her zaman kuru ot ve temiz su bulundurulmalıdır.

Buzağıya 40 derecelik bir açı ile tutulan, temiz ve emzikli bir biberon ile süt verilir.

Buzağı maması, ağız sütünden sonra buzağıya ilk 4-8 hafta boyunca verilir.

Buzağılar, 8 aylık olduklarında ırk özelliklerine bağlı olarak 90-100 kg canlı ağırlığa ulaşmalıdır.

1 aylık buzağı öncelikle tam yağlı süt ile beslenir. 4. günden itibaren buzağı kafesine alınarak buzağı başlangıç yemi önüne konmaya başlanır. 2. aydan sonra buzağı büyütme yemine geçilir. Ayrıca, buzağının önünde mineral yem (tebeşir ve tuz) ve temiz su bulunması da gereklidir.

İlkine buzağılama yaşı, 24 ile 26 ay arasında olmalıdır.

Buzağı otluğu şu özelliklere sahip olmalıdır: 1. Temizlik ve Hijyen: Buzağıların barındığı yer kuru, temiz ve hijyenik olmalıdır. 2. Havalandırma: Olumsuz hava koşullarına karşı dayanıklı olmalı, cereyan ve soğuğa karşı koruma sağlamalıdır. 3. Ayrı Bölmeler: Buzağılar, yetişkin hayvanlardan ayrı bir ortamda bulunmalıdır. 4. Işık ve Rüzgar Koruması: Hakim rüzgarlardan korunaklı, gün ışığından yararlanabilme imkanı veren bir konumda olmalıdır. 5. Su Kaynağı: Her zaman temiz su, buzağının önünde serbest bir şekilde bulunmalıdır. 6. Yem ve Ot Erişimi: Buzağıların önünde iyi kaliteli buzağı büyütme yemi, iyi kalitede kuru ot ve pelet yem sürekli olarak bulunmalıdır.

İshal olan buzağıya verilmesi gerekenler, veteriner hekimin önerisiyle belirlenmelidir. Genel olarak ishal tedavisinde şu adımlar izlenir: 1. Sıvı ve Elektrolit Desteği: Buzağıya oral elektrolit çözeltileri verilerek dehidrasyon önlenir. 2. Antibiyotik Tedavisi: Bakteriyel enfeksiyonlar için amoksisilin, ampisilin veya florfenikol gibi antibiyotikler kullanılabilir. 3. Antiparaziter İlaçlar: Paraziter enfeksiyonlar için halofuginon veya sülfadimidin içeren ilaçlar verilir. 4. Probiyotik ve Prebiyotik Desteği: Bağırsak florasını dengelemek için probiyotikler kullanılır. 5. Destekleyici Tedaviler: Antiinflamatuar ilaçlar ve vitamin-mineral takviyeleri, buzağının toparlanmasını hızlandırır. Ayrıca, buzağının bulunduğu ortamın temiz ve kuru olması, uygun bir diyetle beslenmesi ve kolostrum alması da önemlidir.