Buzağı

Buzağıların ölmesinin bazı nedenleri: Enfeksiyonlar. Beslenme hataları. Çevresel faktörler. Stres. Doğum sorunları. Genetik faktörler. Annenin sağlık durumu. Buzağı ölümlerini önlemek için doğru besleme, hijyen kurallarına uyum ve erken teşhis önemlidir.

İnek ve öküz (kısırlaştırılmış boğa) çiftleştiğinde şu sonuçlar ortaya çıkar: Yeni nesil: Başarılı bir çiftleşme sonucunda dişi inek, genellikle 9 ay süren bir gebelik dönemine girer ve bu sürecin sonunda yavru sığır (buzağı) dünyaya gelir. Süt verimi: İnekler, doğum sonrası süt vermeye başlar. Genetik gelişim: Yeni doğan buzağılar, ebeveynlerinin genetik özelliklerini taşır. Tarım ve ekonomi: Çiftleşme, et ve süt üretimi için gerekli olan yeni nesillerin doğmasını sağlar ve çiftlik sahiplerine ekonomik fayda sunar.

Buzağı kulübeleri günlük olarak gözden geçirilmeli ve kirlenmiş yataklık malzemeleri çıkarılmalıdır. Temizlik adımları şu şekildedir: 1. Yataklık tamamen çıkarılır. 2. Kulübe sıcak su ve dezenfektanla yıkanır. 3. Kuruması beklenir. 4. Yeni temiz yataklık konur.

Buzağılar, doğumdan sonra en geç 20 gün içinde küpelenmelidir. Daha önce bu süre 6 ay olarak uygulanıyordu.

8 aylık bir buzağının kaç litre süt içmesi gerektiği bilgisine ulaşılamadı. Ancak, buzağıların süt tüketimi yaşlarına ve gelişim durumlarına göre değişiklik gösterir: İlk 3 gün: Buzağılar, günde 4-5 defa ve günlük 4-5 litre ağız sütü (kolostrum) tüketmelidir. 4. günden itibaren: Buzağılara normal süt ile birlikte buzağı başlangıç yemi ve su serbest olarak verilmeye başlanmalıdır. Beşinci haftadan sonra: Buzağıya verilen süt, dışkının rengi ve kıvamı göz önünde bulundurularak yavaş yavaş azaltılmalıdır. Buzağıların beslenmesi konusunda bir veterinerden destek alınması önerilir.

Bir buzağı, genellikle 6 ila 12 ay arasında kesime gelir. Kesime gelme süresi, buzağının büyüme hızı, yem tüketimi ve genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Destek almayan buzağılar, destekleme şartlarını sağlamadıkları için sonraki dönemlerde de destekleme kapsamına alınmazlar. Destekleme şartları arasında, buzağının TÜRKVET ve e-ıslaha kayıtlı olması, en az 4 ay (120 gün) doğduğu işletmede yaşamış olması ve programlı aşılarının yapılmış olması yer alır.

Hayır, 8 aylık buzağıya süt verilmemelidir. Buzağılar, sütten kesildikten sonra (genellikle 2-3 aylık yaşta) süt veya süt ikame yemiyle beslenmeyi bırakmalıdır. Buzağıların sütten kesilmesi, işkembede sindirim için gerekli mikroorganizmaların oluştuğu 6.-8. haftalar arasında yapılmalıdır. Buzağıların beslenmesi konusunda bir veterinerden destek alınması önerilir.

Kız buzağılar için verilebilecek bazı isim önerileri: Geleneksel isimler: Yonca, Sütçi, Zeyna, Lale, Duman, Şeker. Sevimli ve eğlenceli isimler: Minnoş, Fıstık, Pamuk, Ceviz, Bıdık. Doğadan esinlenilmiş isimler: Bahar, Papatya, Kardelen, Yağmur, Lavanta. Mitolojik ve tarihi isimler: Hera, Venüs, Artemis, İsis. Modern ve farklı isimler: Luna, Mia, Sera, Nina, Bella. Renklerine göre isimler: Beyaz (Pamuk, Bulut), Siyah (Kara, Zeytin), Kahverengi (Tarçın, Fındık). Buzağılara isim verirken cinsiyetin yanı sıra buzağının ırkı ve tüy rengi gibi faktörler de dikkate alınabilir.

Danimarka Kırmızısı buzağılarının doğumdan sonra 36-40 gün içinde yürümeye başladıkları belirtilmektedir.

3 aylık Simental buzağı, süt buzağısı ise sütten kesilmiş olmalı ve buzağı yemi tüketmelidir. Buzağıların beslenmesinde şu noktalara dikkat edilmelidir: Süt: Günlük süt miktarı, buzağının canlı ağırlığının %10’unu geçmemelidir. Buzağı başlangıç yemi: Buzağılar, doğumdan sonraki 3.-4. günden itibaren buzağı başlangıç yemini (kesif yem) tüketmeye başlamalıdır. Kuru ot: İkinci haftadan itibaren azar azar kuru ot (tercihen yapraklı, iyi kurutulmuş, yumuşak kuru yonca) tüketebilirler. Su: 4. günden itibaren temiz ve taze su verilmelidir. Kaba yem: 4-5 aylık yaştan itibaren buzağı büyütme yemi yemeye başlamalıdır. Buzağıların beslenmesi, uzman bir veterinerin önerileriyle yapılmalıdır.

Buzağılara günde en az 18 saat ışık verilmesi önerilir. Ayrıca, doğal ışığın yetersiz olduğu durumlarda, en azından doğal ışık süresine eşdeğer bir süre için uygun olan 8 saatlik suni aydınlatma sağlanması gereklidir.

Buzağılarda ishalin kaç gün süreceği, ishale neden olan faktöre ve buzağının genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Enteritis formu (ishalle seyreden form). Enterotoksemik form (zehirlenme ile seyreden form). Buzağılarda ishal durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir veteriner hekime başvurulması önerilir.

Belçika mavisi buzağıların doğum ağırlığı genellikle 35 ila 45 kilogram arasında değişmektedir. Bu ağırlık, genetik faktörler, anne sığırın beslenme durumu ve çevresel koşullar gibi etkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Buzağı desteklemesinde üreme parametresi uygunluk desteği, ilkine buzağılama yaşı en fazla 960 gün veya destekleme kapsamındaki buzağılaması ile bir önceki buzağılaması arasındaki süre en fazla 600 gün olan ineklerden doğan buzağılara verilen ilave bir destektir. Bu parametreler, e-ıslah kayıtlarından veya e-ıslahta kayıtlı olmayan ineklerin e-ıslahta kayıtlı buzağılarından hesaplanır. 2024 yılı için üreme parametresi uygunluk desteği, buzağı başına ilave 300 ₺ olarak belirlenmiştir.

Buzağıya ilk sütten sonra buzağı başlangıç yemi ve temiz su verilmelidir. Buzağı başlangıç yemi, rumen gelişimini sağlayacak kalitede olmalıdır. Su, buzağının vücudunun %70'ini oluşturduğu için en zaruri besindir ve yeterli su tüketimi, rumen gelişimi için gerekli uçucu yağ asitlerinin oluşumunu sağlar. Ayrıca, kaba yem olarak iyi kaliteli kuru ot veya yonca otu, buzağı 15. günden itibaren tüketebildiği kadar sunulabilir. İlk 2 ay buzağı başlangıç yemi, 2. aydan sonra ise buzağı büyütme yemi verilmelidir. Silaj, saman gibi kaba yemler 2.5-3 aydan önce buzağılara verilmemelidir.

Simental inekler arasında en iyi buzağı, Wille, Vulcano, Winnipeg, Everest, Vanadin, Gs Walch, Vlax, Isostar, Winnor gibi yüksek süt ve et verimine sahip boğalardan elde edilebilir. Ancak, en iyi buzağı seçimi, kişisel tercihler ve beklenen verim özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Simental inek yetiştiriciliği hakkında daha fazla bilgi için Tarım Bakanlığı kaynakları veya uzman veterinerler danışılabilir.

Buzağıların emzik ısırmasının birkaç nedeni olabilir: Vitamin ve mineral eksikliği. Stres. Anormal davranışlar.

İkiz buzağılardan biri kısır olursa, diğerinin de kısır olma ihtimali vardır, ancak bu durum her zaman gerçekleşmez. Eğer ikiz buzağılardan biri erkek, diğeri dişi ise, dişi olan büyük ihtimalle kısır olur. Ancak, ikiz buzağıların her ikisinin de kısır olma ihtimali, sadece dişi olanın kısır olma ihtimalinden daha düşüktür.

Buzağıya günde bir adet çiğ yumurta verilmesi önerilir.