Botanik

Bitki ve ağaç arasındaki farka dair cümle örnekleri: "Her ağaç bir bitki olmasına rağmen, her bitki bir ağaç değildir". "Bir ağaç diktiğinizde, bir bitki de dikmiş olursunuz". "Ağaç, düz bir gövdeye sahip odunsu çok yıllık bir bitkidir". Cümle içinde kullanım: "Bahçemizdeki bitkiler arasında çiçekler, yosunlar ve ağaçlar bulunuyor" (bitki kelimesinin genel anlamda kullanımı). "Ormanlık alanda yürüyüş yaparken, yüksek ağaçların arasında küçük çalılar da gördük" (ağaç kelimesinin belirli bir bitki türünü ifade etmesi).

Kabak, meyve değil, sebzedir. Kabak, yazlık, kışlık, su, lif ve bal kabakları gibi çeşitli türleriyle sebze olarak sınıflandırılır.

Rosa damascena, Şam gülü olarak da bilinir ve Rosa gallica ile Rosa moschata türlerinin melezlenmesiyle elde edilen bir gül türüdür. Bu gül türü, gül yağı (ve onun yan ürünü olan gül suyu) elde etmek için Isparta ve Burdur yörelerinde yetiştirilir.

Dağ çamı (Pinus mugo), Orta ve Güney Avrupa'nın dağlık bölgelerinde yetişir. Bazı özellikleri: Güneşli yerleri sever ve soğuk ile rüzgarlara karşı dayanıklıdır. Bodur olan alt türleri, park ve bahçelerde peyzaj amaçlı kullanılır. Kurak, taşlık ve kayalık yerlerde yetişenlerde odun fazla reçineli, sulak yerlerde yetişenlerde ise az reçinelidir.

Kalın gövdeli çam ağaçlarından bazıları şunlardır: Karaçam (Pinus nigra). Halep çamı (Pinus halepensis). Ayrıca, Sibirya cüce çamı (Pinus pumila) da geniş tepe çapı sayesinde yer örtücü formunda her dem yeşil iğne yapraklı bir çam türüdür ve kalın bir gövdeye sahiptir. Çam türleri ve özellikleri hakkında en doğru bilgiyi almak için uzman bir ormancıya veya bitki bilimciye danışılması önerilir.

Kökün sekonder büyümesi, yanal (lateral) meristem ile sağlanır. Sekonder meristem, uzun zamandır bölünmeyen parankima hücrelerinin tekrar bölünme yeteneği kazanmasıyla meydana gelir. Odunsu bitkilerde kök ve sürgünlerin enine büyümesini ve kalınlaşmasını sağlayan iki tür yanal meristem bulunur: Kambiyum. Mantar kambiyumu.

Tohumlu bitkiler (Spermatophyta), üreme organları çiçek biçiminde özelleşmiş, yaşamın belirli dönemlerinde çiçek açıp tohum oluşturan bitkilerdir. Tohumlu bitkiler, tohum yapısına göre iki ana gruba ayrılır: Açık tohumlu bitkiler (Gymnospermler). Kapalı tohumlu bitkiler (Angiospermler). Tohumlu bitkiler, aynı zamanda karasal bitkilerin bir alt kümesi olan embriyofitler olarak da bilinir.

Kerevizin enginar gibi görünmesinin sebebi, bazı tariflerde kerevizlerin alt kısmının düz, iç kısmının ise çukur olacak şekilde oyulmasıdır. Ayrıca, "enginar modunda kereviz" gibi tariflerde kerevizler çanak haline getirilir ve içlerine hazırlanan sebzeli harç yerleştirilir. Kereviz yemeğini enginar gibi gösteren tariflere şu sitelerden ulaşılabilir: egetelgraf.com; youtube.com; yenibakishaber.com; nefisyemektarifleri.com.

Küçük dikenli bitkilerden bazıları şunlardır: Çalı gerbera. Euphorbia milii (dikenler tacı). Agave americana. Saguaro kaktüsü (Carnegiea gigantea). Acacia tortilis. Böğürtlen (Rubus spp.). Ayrıca, ateş dikeni, gül, çobanpüskülü, yaban eriği, japon ayvası gibi bitkiler de küçük dikenli bitkiler arasında yer alır. Dikenli bitkilerin bakımı sırasında, dikenlerin uygun bir şekilde kontrol edilmesi ve yönetilmesi önemlidir.

Teak ormanlarının bulunduğu bazı ülkeler: Hindistan; Myanmar (Birmanya); Tayland; Endonezya; Laos; Filipinler; Afrika (Nijerya, Tanzanya); Karayipler. Teak ağaçları ayrıca Brezilya, Honduras ve Malavi gibi ülkelerde de yetişmektedir.

İletim demetinde bulunan dokular, bitkinin ksilem (odun borusu) ve floem (soymuk borusu) dokularına bağlıdır. Ksilem (odun borusu) iletim demetinde bulunan dokular: trake; trakeid; ksilem sıklerankiması; ksilem parankiması. Floem (soymuk borusu) iletim demetinde bulunan dokular: kalburlu borular; arkadaş hücreleri; floem sıklerankiması; floem parankiması. Ayrıca, ksilem ve floem arasında vasküler kambiyum adı verilen bir meristem bulunur.

Sert çekirdekli meyveler, meyve üretmek için soğuk bir kışa gereksinim duyan ve gerçek meyve sınıfına giren meyvelerdir. Başlıca sert çekirdekli meyve türleri: Şeftali ve nektarin. Kiraz. Erik. Kayısı. Vişne. Zeytin. Badem. Kızılcık. İğde. Karayemiş. Hünnap. Ceviz. Ayrıca, sert çekirdekli meyveler, olgunlaşma zamanlarına göre de sınıflandırılabilir.

Özel kökler, matematik ve dil bilgisi alanlarında farklı anlamlar taşıyabilir. Matematikte özel kökler, örneğin, iç içe kökler ve çift köklü sayılar olarak tanımlanabilir. Dil bilgisinde özel kökler, sesteş (eşsesli) kökler olarak bilinir.

Deve tabanı (Monstera deliciosa) bitkisi, tropikal ormanlarda, özellikle Orta ve Güney Amerika'nın nemli ve sıcak bölgelerinde doğal olarak yetişir. Evde yetiştirilirken, yarı gölgeli veya aydınlık bir ortam sağlanması önemlidir.

Hayır, huş ve akçaağaç aynı ağaç değildir. Huş (Betula), genellikle Doğu ve Kuzey Anadolu'da görülen, soğuğa dayanıklı, 10-20 m'ye kadar boylanabilen çeşitli türlere sahip bir ağaçtır. Akçaağaç (Acer) ise, Türkiye'de 9 türü yetişen, genellikle kışın yaprağını döken, elsi loblu yapraklara sahip bir ağaç cinsidir.

Ağaçlardaki püsküllerin ne işe yaradığı, püskülün türüne göre değişiklik göstermektedir: Ceviz ağacı püskülü. Kiraz sapı ve mısır püskülü. Püskül otu. Saz püskülü.

Bazı dikenli ot türleri: Dikenli Diken (Eryngium spp.). Yabani Çamur Diken (Echinocactus spp.). Yalancı Diken (Cirsium spp.). Çöl Dikenleri (Acacia spp.). Şevketi Bostan. Deve Dikeni, Kırtıl, Mayıs Dikeni, Gürcü Otu (Zimilaç). Diken Otu. Ayrıca, çoban dikeni ve sağlık dikeni gibi isimler de dikenli ot türlerini ifade edebilir.

Yaprak döken ve geniş yapraklı ağaçlardan bazıları şunlardır: Yaprak döken geniş yapraklılar. Her dem yeşil geniş yapraklılar. Geniş yapraklı ağaçların çoğu tohumlarını meyve içinde taşır ve bu tohumlar çeşitli hayvanlar tarafından taşınarak yayılır.

Ligustrum (kurtbağrı) türleri genellikle ılıman iklimlerde iyi yetişir. Soğuk ve kurak havalara karşı dayanıklı değillerdir. Humuslu, kireçli ve besin yönünden zengin topraklarda daha hızlı büyüme gösterirler. Kuru ortamlara dayanıklıdır, ancak ıslak ortamlarda iyi büyüyemez. Tam güneş veya yarı gölgede yaşayabilirler, tam gölgede büyümesi yavaşlar. Drenaj yapılmış topraklarda daha iyi gelişir. Sıcağa ve soğuğa dayanıklıdır. Bazı Ligustrum türlerinin özel iklim koşulları: Ligustrum japonicum (Japon kurtbağrı), 0-1500 metre yükseltilerde yetişir. Ligustrum lucidum, kış soğuklarına -12°C dereceye kadar dayanır.

Tohumlu bitkiler, tohumlarının yapısına göre açık tohumlu ve kapalı tohumlu olarak ikiye ayrılır. Açık tohumlu bitkiler (gymnospermler): Tohumları bir örtüyle kaplanmamıştır ve kozalak yapraklarının altında, açıkta bulunur. Kapalı tohumlu bitkiler (anjiyospermler): Tohumları yumurtalık içinde yer alır ve yumurtalık gelişerek meyveyi oluşturur. Tohumsuz bitkiler ise sporlarla çoğaldıkları için sporlu bitkiler olarak da adlandırılır.