Bizans

"Sanat Dünyamız" dergisinin Bizans özel sayısında yer alan bazı yazarlar şunlardır: Ahu Antmen; Cyril Mango; Gary Vikan; Henry Maguire; Samih Rifat; Orhan Duru; Hüseyin Ferhad; Füruzan; Uğur Kökden; Ekrem Işın.

Kız Kulesi'nin yılan sokması hikayesi, Bizans döneminde geçen bir efsaneye dayanmaktadır. Efsaneye göre, Bizans imparatorunun kızı 18 yaşına geldiğinde bir yılan tarafından sokularak öleceği kehaneti yapılır.

Aydos Kalesi'nin hikayesi, bir aşk efsanesine dayanmaktadır. Efsaneye göre, Aydos Kalesi tekfurunun kızı bir gece rüyasında ateşli bir kuyuya düşer. Gördüğü rüyanın etkisinde kalan tekfurun kızı, kaleyi kuşatan Abdurrahman Gazi'ye yardım etmek ister. Tekfurun kızının sızdırdığı gizli bilgilerle Abdurrahman Gazi, gece yarısı kaleye ani bir baskın yapar. Fetihten sonra Abdurrahman Gazi, Aydos Kalesi tekfurun kızı ile evlenir. Bu hikaye, tarihte ilk kez Aşık Paşazade’nin 1400’lerde kaleme aldığı Tevarih-i Al-i Osman eserinde yer almıştır. Aydos Kalesi'nin fetih hikayesini; Mehmed Neşri Kitab-ı Cihannüma eserinde bir aşk öyküsü olarak, Hoca Sadettin Efendi ise Tâcü´t-Tevârîh adlı eserinde dinî bir öykü olarak anlatmıştır. Sonraki yıllarda Hadidi, İbn-i Kemal, Katip Çelebi, Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi, Joseph von Hammer-Purgstall ve Alphonse de Lamartin de fetih hikayesini kendi eserlerine taşımıştır. Aydos Kalesi, Doğu Roma İmparatorluğu döneminde 11. ve 12. yüzyılda inşa edilmiştir. Prof. Dr. Halil İnalcık, Aydos Kalesi'ni "İstanbul'un fethinin başladığı yer" olarak tanımlamaktadır.

"Kahpe Bizans" filmi, Bizans ve Nacarlar arasındaki uzun süreli savaşı konu alır. Hikaye, bir Nacar çocuğunun Bizans çocuğu yerine geçmesiyle başlar ve bu değişimle komik ve ilginç olaylar zinciri gelişir.

Kadıköy Çarşısı, Bizans döneminde, yaklaşık 6. yüzyılda kurulmuştur.

İstanbul'un en büyük üç kökeni şunlardır: 1. Antik Yunan Dönemi: İstanbul, MÖ 667 yılında Megaralılar tarafından "Byzantion" adıyla kurulmuş ve Antik Yunan şehir devleti olarak gelişmiştir. 2. Roma İmparatorluğu Dönemi: MÖ 196'da Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiş ve Roma'nın başkenti olarak "Nova Roma" olarak adlandırılmıştır. 3. Bizans İmparatorluğu Dönemi: 330 yılında I. Konstantin tarafından yeniden inşa edilerek "Konstantinopolis" olarak anılmış ve Bizans İmparatorluğu'nun başkenti olmuştur.

Miryokefalon Savaşı'nın sonuçları şunlardır: 1. Anadolu'da Türk hakimiyeti kabul edildi ve Bizans, Anadolu'yu Türklerden geri alma ümidini kaybetti. 2. Türkiye Selçuklu Devleti savaşı kazanarak Haçlıların ve Bizanslıların gücünü zayıflattı. 3. Haçlı Seferleri ile Bizans'a geçen üstünlük, yeniden Selçuklulara geçti. 4. Avrupalı tarihçiler Anadolu'ya "Türkiye" demeye başladılar. 5. 2. Kılıç Arslan, Anadolu'da Türk siyasi birliğini sağlamak için Danişmendlilere son verdi.

Galata Kulesi'nin ilk hali, Bizans İmparatoru Justinianos tarafından MS 507-508 yılında inşa edilmiştir.

Yayla Sahili'nde kale, Bizans döneminde Ege Denizi'nden gelecek tehlikelere karşı bölgenin güvenliğini sağlamak amacıyla Saros sahilinde kurulmuş olan savunma sisteminin bir parçası olarak inşa edilmiştir.

Eflani halkının kökeni, antik çağlarda bu bölgelere hakim olan Bizanslılara dayanmaktadır. Daha sonra Anadolu Selçukluları döneminde Türk hakimiyetine giren Eflani, Candaroğulları Beyliği ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde de bu statüsünü korumuştur.

Yayla Kalesi'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: - Roma Dönemi: Yayla Kalesi, muhtemelen M.Ö. 2. yüzyılda Roma döneminde kurulmuştur. - Bizans İmparatorluğu: Kale, M.S. 11. yüzyıldan itibaren Bizans İmparatorluğu'na geçmiş ve surlarında tamiratlar yapılmıştır. - Katalanların Ele Geçirmesi: 14. yüzyılda kale, Katalanların eline geçmiştir. - Osmanlı Fethi: 15. yüzyıl ortalarında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmiştir. Ayrıca, Kız Kalesi olarak da bilinen başka bir kale hikayesi de vardır: - Kralın Dileği: Bir zamanlar Korykos adında bir şehirde hüküm süren bir kralın en büyük dileği bir evlat sahibi olmakmış. - Prensesin Ölümü: Kralın kızı büyüdükçe güzelliği dillere destan olmuş ve bir gün sevdiği üzümden tatmak isterken içindeki yılanın sokması sonucu hayatını kaybetmiştir. - Anı Kalesi: Kral, kızının anısına kaleyi "Kızkalesi" olarak adlandırmış ve bu hikaye nesilden nesile aktarılarak sevginin ve kaderin gücü hakkında dersler vermeye devam etmiştir.

Edirnekapı Surları, İstanbul'un tarihi surlarından biri olup, birkaç önemli nedenden dolayı önemlidir: 1. Savunma Hattı: Bizans İmparatorluğu döneminde şehri kara tarafından gelebilecek saldırılara karşı korumak için inşa edilmiştir. 2. Tarihi ve Kültürel Miras: İstanbul'un tarihi ve kültürel mirasının önemli bir parçasıdır ve 1600 yıllık bir tarihe sahiptir. 3. Osmanlı Fethi: İstanbul'un fethi sırasında Osmanlı ordusunun şehre giriş yaptığı kapılardan biridir ve bu nedenle tarihi bir sembol olarak kabul edilir. 4. Geçiş Noktası: Bizans ve Osmanlı dönemlerinde de stratejik bir geçiş noktası olmuş, şehrin giriş-çıkışını sağlamıştır.

Romanos Kapısı, Bizans döneminde İstanbul'un fethi sırasında stratejik bir öneme sahipti. İşte bu kapının önemli olmasının bazı nedenleri: 1. Kuşatma Merkezi: 1453 yılındaki kuşatma sırasında, Osmanlı ordusu tarafından ana hücumların yapıldığı noktalardan biriydi. 2. Top Atışları: Macar mühendis Urban'ın yerleştirdiği büyük top sayesinde, duvarda açılan gediklerden içeri girilmiş ve fetih gerçekleştirilmiştir. 3. Son Direniş: Son Bizans imparatoru Konstantin Dragases'in şehirde öldüğü yer olarak kabul edilir.

1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi gerçekleşti. Malazgirt Meydan Muharebesi, 26 Ağustos 1071 tarihinde Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan ile Bizans İmparatorluğu hükümdarı Romen Diyojen arasında, Malazgirt Ovası'nda gerçekleşti. Sonuçlar: Kesin Selçuklu zaferi. Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı. Bizans İmparatorluğu'nun zayıflaması ve iç karışıklıklar. Haçlı Seferleri'nin başlamasına zemin hazırlanması. Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini atan ilk adımların atılması.

Kariye'nin hikayesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Edirnekapı semtinde bulunan Kariye Camii ve çevresinde geçmektedir. Özetle hikayenin ana hatları şunlardır: - 4. yüzyılda inşa edilen kilise, Bizans döneminde "Chora Kilisesi" olarak biliniyordu. - 11. yüzyılda Kommenoslar tarafından büyük bir onarım geçirdi ve günümüzdeki ünlü mozaik ve fresklerin çoğu bu dönemde yapıldı. - 1204-1261 yılları arasındaki Latin istilası sırasında kilise yıkıldı. - 1315-1321 yılları arasında Bizans İmparatorluğu döneminde Theodoros Metokhites tarafından yeniden inşa edildi. - 1511 yılında Osmanlı İmparatorluğu döneminde Atik Ali Paşa tarafından camiye dönüştürüldü. - 1948 yılında mozaik ve freskler ortaya çıkarılarak müze haline getirildi. - 2020 yılında tekrar cami olarak kullanılmaya başlandı.

Konstantin'in İstanbul'u almasının birkaç önemli sebebi vardı: 1. Stratejik Konum: İstanbul, Balkanlar ve Doğu'daki tehlikelere karşı hızlı müdahale imkanı sunan, imparatorluğun coğrafi merkezinde yer alıyordu. 2. Savunma Avantajları: Şehrin yarımada üzerinde olması ve boğazların kontrolü, savunmaya elverişliliği artırıyordu. 3. Ticaret ve Ekonomi: Boğazlar, ticaret yollarının kontrolü için önemliydi ve şehrin limanı, dünyanın dört bir yanından gelen gemilerle ticareti canlı tutuyordu. 4. Dini ve Siyasi Nedenler: Konstantin, Hristiyanlığı kabul etmiş olsa da, Roma'da değil, yeni başkentinde bu dinin büyümesini istiyordu. 5. Kişisel Vizyon: Konstantin, yeni bir şehir yaratarak imparatorluğun merkezini ve askeriyesini buraya nakletmek istiyordu.

Peri Bacaları'nda tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır. Bunlar arasında: Hititler, Bizanslılar, Persler, Selçuklular ve Osmanlılar bulunmaktadır. Ayrıca, 3. yüzyılda ilk Hristiyanlar, inançlarını özgürce yaşayabilmek için peri bacalarını sığınak, ibadethane ve ev olarak kullanmışlardır.

"Bizans Oyunları" filminde 3. Klitor adlı Bizans Kralı yer almaktadır.

Prens Adaları'nda Bizans İmparatorluğu döneminde imparatorlar, prensler, asiller ve din adamları sürgün edildi. Bazı önemli sürgünler: - Romen Diyojen: 1071 Malazgirt Savaşı'nda Selçuklulara yenildikten sonra gözlerine mil çektirilerek Kınalıada'daki Metamorfoz Manastırı'na sürgüne gönderildi ve 1072'de burada öldü. - İmparatoriçe İrini: 803 yılında Büyükada'daki Kadınlar Manastırı'na sürgüne gönderildi. - Mihail Rangave: İmparator VI. Leon'a karşı isyan ettikten sonra 811 yılında Kınalıada'ya sürgüne gönderildi.

Roma'nın iki ana imparatorluğu vardır: 1. Batı Roma İmparatorluğu: 395-476 yılları arasında var olmuştur. 2. Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu: 395 yılından 1453 yılına kadar devam etmiştir.