Biyoloji

Hayır, endoplazmik retikulum ve granüllü endoplazmik retikulum aynı şey değildir. Endoplazmik retikulum (ER), hücre içinde bulunan, veziküller, tüpler ve sisternalardan oluşmuş bir organeldir. Granüllü endoplazmik retikulum (GER) ise, yüzeyine bağlı ribozomlar nedeniyle “granüllü” bir görünüme sahip olan ve protein sentezinde önemli rol oynayan bir ER tipidir.

En çok görülen eşeysiz üreme şekli konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bazı yaygın eşeysiz üreme şekilleri şunlardır: Bölünerek üreme: Prokaryotlar ve tek hücreli ökaryotlarda (amip, paramesyum, öglena) sıkça görülür. Tomurcuklanma: Tek hücreli canlılarda ve hidra, deniz anası gibi çok hücreli omurgasızlarda yaygındır. Sporla üreme: Bitkiler, mantarlar ve bazı protistalarda sıkça rastlanır. Vejetatif üreme: Bitkilerde tohum, mayoz veya döllenme olmadan görülen çoğalma biçimidir. Partenogenez: Döllenmemiş yumurta hücresinin gelişerek yeni bir birey oluşturması, bazı eklem bacaklılarda, arılarda, karıncalarda ve sürüngenlerde görülür.

Canlıları sınıflandırırken dikkate alınan bazı özellikler şunlardır: Dış görünüş ve yaşadıkları ortam. Anatomik ve fizyolojik yapılar. Protein ve genetik benzerlikler. Üreme ve beslenme şekilleri. Yaşam alanları. Embriyonik gelişim. Günümüzde en yaygın kullanılan sınıflandırma yöntemi, filogenetik (doğal) sınıflandırmadır.

Fosfolipit, hücre zarının yapısında bulunan bir lipit çeşididir. Fosfolipitlerin dört bileşeni vardır: bir veya iki yağ asidi grubu; negatif yüklü bir fosfat grubu; bir alkol grubu; bunları birbirine bağlayan bir omurga. Gliserol omurgalı fosfolipitlere gliserofosfolipit veya fosfogliserit denir. Fosfolipitlerin bazı görevleri: Hücre zarının yapısına katılarak zarın iki katmanlı bir hale gelmesini sağlamak; Miyelin tabakası üzerinden liflere yalıtım özelliği sağlamak; Sinyal ve iletim işlemini hızlandırmak; Koruma görevi yapmak. Fosfolipit çeşitleri arasında fosfatidilserin, fosfatidilkolin, fosfatidiletanolamin ve fosfatidilnositol bulunur.

Bakterilerde aşağıdaki organeller bulunmaz: Çekirdek. Mitokondri. Kloroplast. Lizozom. Endoplazmik retikulum. Golgi cisimciği. Ayrıca, bakterilerde zarlı organeller de ender olarak görülür.

Tek hücreli canlılara bazı örnekler şunlardır: Bakteriler. Arkeler. Protistler. Tek hücreli mantarlar. Algler. Tek hücreli canlıların büyük bir bölümü gözle görülemeyecek kadar küçük yani mikroskobik canlılardır.

İnsan vücudunda yaklaşık 100 trilyon mikrop hücresi olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayı, 2016 yılında Weizmann Institute of Science araştırmacılarından Ron Milo liderliğinde yapılan bir çalışma ile güncellenmiştir. Ancak, bu tahminler kesin değildir ve yaş, cinsiyet, boy ve kütle gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Fenotip, genetik (genotip) ve çevresel etkenlerin yarattığı özelliklerin canlının dış görünüşündeki yansımasıdır. Fenotip çoğunlukla genler tarafından belirlenir ancak bazı koşullarda diğer etkenler, fenotipin genotipe yüzde yüz uymasını engelleyebilir. Fenotip kavramına örnek olarak, kıvırcık saçlı olmak, düz saçlı olmak, uzun boylu olmak, kısa boylu olmak gibi özellikler verilebilir.

Sitoloji, hücrelerin fizyolojisini, yapısını, organellerini, yaşam döngüsünü, bölünmesini ve ölümünü inceleyen bir bilim dalıdır. Sitolojinin bazı görevleri: Hastalıkların tanısı ve teşhisi: Sitolojik yöntemler, hastalıkların tanı ve tedavi süreçlerinde kullanılır. Hücre incelemesi: Hücrelerin işleyişi, bölünmesi ve yaşam döngüsü gibi süreçler sitolojinin ilgi alanına girer. Genetik ve moleküler araştırmalara katkı: Sitoloji araştırmaları, genetik, biyokimya, moleküler biyoloji ve gelişim biyolojisi gibi alanlara katkıda bulunur.

Mayoz bölünme, mitozdan daha önemlidir çünkü genetik çeşitliliği artırır. Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen krosover (krossing over) olarak adlandırılan olay, homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında gen alışverişine yol açar. Ayrıca, mayoz-2 bölünmesinde kardeş kromatitlerin anafaz-2 evresinde rastgele ayrılması, ikinci bir genetik çeşitlilik oluşturur. Bu sayede, değişen çevre şartlarına uyumlu bireylerin ortaya çıkma şansı artar.

10. sınıf Biyoloji 1. dönem 2. yazılı sınavının ne zaman yapılacağına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 2024-2025 eğitim öğretim yılında 10. sınıf Biyoloji 1. dönem 2. yazılı sınavlarının genellikle Aralık ayında gerçekleştirildiği göz önüne alındığında, 2025 yılı için de benzer bir dönemde yapılması beklenmektedir. Daha spesifik bir tarih için okulunuzun takvimini veya öğretmenlerinizi kontrol etmeniz önerilir.

"Çomak" kelimesinin farklı anlamları olabilir. Çomak parmak, parmak uçlarının genişleyip, tırnakların önden arkaya doğru aşırı derecede kavisli hale gelerek şişmesidir. Çomak kelimesi ayrıca, ucu topuzlu değnek anlamına da gelir.

Dr. Biyoloji TYT kitaplarının hazırlanışı, biyoloji öğretmeni ve tıp doktoru olan Barış M. Kapan'a aittir. Barış Kapan, Çapa Tıp Fakültesi'nde anatomi asistanı olarak çalışırken istifa etmiş ve İsveç'te araştırma yapma kararı almıştır. Dr. Biyoloji, TYT, AYT ve KPSS gibi sınavlara hazırlanan öğrencilere konu anlatımları ve motivasyon videoları ile biyolojiyi sevdirmeyi amaçlayan bir YouTube kanalı ve yayınevidir.

Öglenalar, hem bitki hem hayvan olarak kabul edilir çünkü hem bitkilerde görülen fotosentez yeteneğine hem de hayvanlarda bulunan hareket yeteneğine sahiptir. Öglenaların bitki olarak kabul edilme sebepleri: Kloroplastları sayesinde güneş ışığına maruz kaldığında fotosentez yapabilir ve besinini kendisi üretebilir (ototrof beslenme). Kloroplastlarında bulunan klorofil, güneş ışığından enerji elde etmesine olanak tanır. Öglenaların hayvan olarak kabul edilme sebepleri: Flagellum (kamçı) adı verilen bir yapı ile hareket eder. Karanlıkta, suda bulunan hazır organik artıklarla beslenebilir (heterotrof beslenme).

2025-2026 eğitim öğretim yılında 9. sınıf öğrencileri haftada 2 saat biyoloji dersi görmektedir. Biyoloji dersinin saati, lise türüne göre değişiklik gösterebilir: Anadolu, fen ve sosyal bilimler liseleri: 2 saat. İmam hatip liseleri: 2 saat (ayrıca 4 saat Arapça dersi de olabilir).

Glikoliz, glikozun enzimlerle pirüvik asite (pirüvat) kadar yıkılması olayıdır. Hücresel solunumun ilk adımı olan glikoliz, çoğu canlıda sitoplazmada gerçekleşir ve oksijen kullanılmaz.

İnterfaz, bölünmüş bir hücrenin, yeniden bölünmek için geçirdiği bir hazırlık evresidir. İnterfazın üç alt evresi vardır: 1. G1 (Gap 1). 2. S (Sentez). 3. G2 (Gap 2). İnterfaz, sitokinez evresi tamamlandığında başlar ve mitoz başlayana kadar devam eder.

2025 AYT Biyoloji sınavında hücre ile ilgili sorular genellikle Hücresel Solunum ve Fotosentez gibi konular altında yer alır. Ancak, doğrudan "hücre" sorusu sayısı belirtilmemiştir. Genel olarak, AYT Biyoloji sınavında 13 soru çıkmaktadır ve bu soruların içinde Hücresel Solunum ve Fotosentez gibi konular da bulunmaktadır. Özetle: - Hücresel Solunum: 1 soru - Fotosentez: 1 soru Bu bilgiler ışığında, doğrudan "hücre" sorusu sayısının belirli bir sayısı yoktur, ancak bu konular kapsamında hücre ile ilgili sorular bulunabilir.

Prokaryot hücrelerde çekirdek bulunmaz. Prokaryotların çekirdek materyali, protoplazma ile karışmış olup doğrudan protoplazma ile temas halinde bulunur.

TYT'de en çok çıkan biyoloji konuları arasında canlıların temel bileşenleri, kalıtım, hücre ve organeller, canlıların sınıflandırılması ve ekosistem ekoloji yer almaktadır. Canlıların temel bileşenleri: Organik ve inorganik bileşikler. Kalıtım: Genetik özelliklerin nesilden nesle aktarılması, Mendel genetiği. Hücre ve organeller: Hücrenin yapısı, organeller ve madde geçişleri. Canlıların sınıflandırılması: Yapay ve doğal sınıflandırma. Ekosistem ekoloji: Biyotik ve abiyotik faktörler, ekolojik döngüler. Bu konular her yıl düzenli olarak sorulmaktadır.