Bilanço

Bilançoyu inceleyen kişiler şunlardır: 1. İşletme Sahipleri ve Yöneticileri: İşletmenin finansal durumunu ve performansını değerlendirmek için bilançoyu kullanırlar. 2. Yatırımcılar: Yatırım kararları almak için bilançodaki bilgileri analiz ederler. 3. Kredi Sağlayıcıları (Bankalar ve Finans Kuruluşları): İşletmelere kredi vermeden önce bilançoyu inceleyerek borç ödeme kapasitesini değerlendirirler. 4. Vergi Otoriteleri: Vergi beyannameleri ve yasal raporlamalar için bilançoya ihtiyaç duyarlar.

Bilanço analizi yapmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Varlıkların ve Yükümlülüklerin Belirlenmesi: Bilançoda yer alan dönen ve duran varlıklar ile kısa ve uzun vadeli yükümlülükler tespit edilir. 2. Özkaynakların Hesaplanması: Ödenmiş sermaye, geçmiş yıllar kârları veya zararları ve dönem kârı gibi özkaynak kalemleri hesaplanır. 3. Aktif Pasif Dengesinin Kontrolü: Bilançonun temel prensibi olan "Aktifler = Pasifler + Özkaynaklar" denkliğinin sağlanması kontrol edilir. 4. Finansal Oranların Hesaplanması: Likidite oranları, borç/özkaynak oranı gibi finansal yapıyı ölçen oranlar hesaplanır. 5. Karşılaştırmalı Analiz: Önceki dönem bilançoları ve sektördeki diğer şirketlerin bilançoları ile karşılaştırma yapılır. Bu analizler, işletmenin finansal sağlığını, borç ödeme kapasitesini, likidite durumunu ve yatırım potansiyelini değerlendirmek için kullanılır.

Tekdüzen hesap planında bilanço hesapları şu şekilde sınıflandırılır: 1. Dönen Varlıklar: Para veya bir yıl içinde paraya çevrileceği tahmin edilen varlıklar. 2. Duran Varlıklar: Normal koşullar altında bir yıl içinde elden çıkarılması düşünülmeyen veya yararları bir yıl sona ermeyecek olan varlıklar. 3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: En çok bir yıl ya da bir faaliyet dönemi sonunda ödenmesi gereken borçlar. 4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar: Bir yılın üzerinde ödenecek borçlar. 5. Özkaynaklar: İşletme sahiplerinin getirdiği kıymetler ve işletmede bırakılan karlar.

Bilanço, genellikle hesap dönemlerinin sonunda sunulur. Halka açık şirketler, mali hesaplamalar için 3 ayda bir bilanço oluşturmayı tercih ederler.

Finansal Muhasebe'de dört ana konu bulunmaktadır: 1. Bilanço: İşletmenin belirli bir andaki finansal durumunu gösteren tablo. 2. Gelir Tablosu: İşletmenin faaliyetleri sonucu gelir ve giderlerin karşılaştırılması ile bulunan kâr ya da zararı gösteren tablo. 3. Maliyet Hesapları: İşletmenin maliyetlerini analiz ederek üretim planlamasını sistemli bir şekilde yapmak için kullanılır. 4. Yönetim Muhasebesi: Finansal ve maliyet muhasebesinden elde edilen bilgilerin analiz edilerek işletme yöneticilerinin alacağı kararlara yardımcı olmak amacıyla kullanılır.

Aktiflerin toplamı, bir şirketin bilançosunda yer alan dönen varlıklar ve duran varlıkların toplamıdır. Hesaplama adımları: 1. Dönen varlıkların toplamını bulun (örneğin, nakit, stoklar, alacaklar). 2. Duran varlıkların toplamını bulun (örneğin, makine, bina, taşıtlar). 3. Dönen varlıkların toplamı ile duran varlıkların toplamını toplayarak aktiflerin toplamını elde edin.

Bina değeri, bilançoda "maddi duran varlıklar" bölümünde hesaplanır. Hesaplama adımları: 1. Amortismana Tabi Tabanın Hesaplanması: Binanın maliyeti eksi kurtarma değeri. 2. Yıllık Amortisman Giderinin Hesaplanması: Amortismana tabi taban, binanın hizmet ömrüne bölünür. 3. Bilançoya Eklenmesi: Binanın orijinal maliyeti, "Binalar" satırına yazılır; toplam amortisman maliyetleri ise "Daha Az Birikmiş Amortisman" satırına yazılır. Bina değerinin piyasa koşullarına göre yeniden değerlendirilmesi, Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) kapsamında mümkündür.

Tek düzen hesap planında 9 tane bilanço hesabı bulunmaktadır: 1. Dönen Varlıklar; 2. Duran Varlıklar; 3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar; 4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar; 5. Özkaynaklar; 6. Gelir Tablosu Hesapları; 7. Maliyet Hesapları; 8. Serbest; 9. Nazım Hesaplar.

Tür değiştirmede ara bilanço, aşağıdaki kurallara göre düzenlenir: 1. Bilanço Günü ve Zaman Aşımı: Bilanço günüyle tür değiştirme raporunun düzenlendiği tarih arasında altı aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarıldığı tarihten itibaren şirketin malvarlığında önemli değişiklikler meydana gelmişse ara bilanço çıkarılır. 2. İlkeler: Ara bilanço, yıllık bilançoya ilişkin hüküm ve ilkelere göre düzenlenir, ancak fiziki envanter çıkarılması zorunlu değildir. 3. Değerlemeler: Son bilançoda kabul edilen değerlemeler, sadece ticari defterdeki hareketler ölçüsünde değiştirilir; amortismanlar, değer düzeltmeleri ve karşılıklar dikkate alınır. Ara bilanço, tür değiştirme işlemlerinin bir parçası olarak yönetim organı tarafından hazırlanır ve genel kurulun onayına sunulur.

Bilanço okumak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Varlıkların İncelenmesi: Bilançonun sol tarafında yer alan varlıklar, şirketin sahip olduğu kaynaklar ve mülklerdir. 2. Yükümlülüklerin İncelenmesi: Sağ tarafta yer alan yükümlülükler, şirketin borçları ve yükümlülükleridir. 3. Özsermayenin İncelenmesi: Şirketin sahiplerine ait olan kısımdır. Finansal oranlar kullanarak bilançoyu daha iyi anlamak mümkündür. Bilanço analizi yaparken, trend analizleri ve sektöre göre karşılaştırmalar da yapılmalıdır.

Hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin bilanço esasına geçiş tarihi, 31 Aralık 2024 olarak belirlenmiştir.

2024 yılı 2. çeyrek bilanço dönemi, 22 Temmuz tarihinde başlamıştır.

Aktif hesabın özellikleri şunlardır: 1. İşletmenin Varlıklarını İzler: Aktif hesaplar, işletmenin sahip olduğu maddi ve gayri maddi varlıkları temsil eder. 2. Hareketlilik ve Seyyaliyet: Aktif hesaplar, işletmede sürekli envantere konu olan değerleri kapsar ve bu değerler hareketlidir. 3. Bilançonun Sol Tarafında Yer Alır: Bilançoda aktif hesaplar, sol tarafta yer alır. 4. Üç Ana Kategori: Aktif hesaplar, döner, bağlı ve sabit değerler olmak üzere üçe ayrılır. 5. İlk Kayıt Borca Yapılır: Varlıklarda artış olduğunda, ilgili hesap borçlandırılır.

Bilanço örnekleri aşağıdaki gibi olabilir: Basit bir bilanço örneği: Varlıklar (Assets): - Nakit: 50.000 TL; - Stoklar: 40.000 TL; - Makine: 100.000 TL. Yükümlülükler ve Özkaynaklar (Liabilities + Equity): - Ticari Borçlar: 30.000 TL; - Kısa Vadeli Krediler: 20.000 TL; - Ödenmiş Sermaye: 50.000 TL; - Geçmiş Yıl Kâr/Zararı: 40.000 TL. Toplam Varlıklar: 190.000 TL. Toplam Yükümlülük ve Özkaynaklar: 190.000 TL. Diğer bilanço örnekleri arasında mali bilanço, ticari bilanço, konsolide bilanço ve proforma bilanço gibi türler de yer alır.

İşletme hesabından bilanço hesabına geçiş, genellikle yeni mali yıl başlangıcında yapılır.

Tekdüzen hesap planına göre bilanço ve gelir tablosu hesapları şunlardır: 1. Bilanço Hesapları: - Varlık Hesapları (Aktif Hesaplar): Kasa hesabı, bankalar hesabı, alacak senetleri hesabı gibi. - Borç Hesapları (Pasif Hesaplar): Sermaye hesabı, borçlar hesabı, satıcılar hesabı, borç senetleri hesabı gibi. 2. Gelir Tablosu Hesapları: - Gelir (Hasılat) Hesapları: Faiz gelirleri hesabı, komisyon gelirleri hesabı, satışlar hesabı gibi. - Gider Hesapları: İşletmenin varlıklarını azaltan işlerin kaydedildiği hesaplardır.

Bilançoda aktif ve pasiflerin hesaplanması şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Varlıkların (Aktiflerin) Hesaplanması: İşletmenin sahip olduğu tüm varlıklar, dönen ve duran varlıklar olarak ayrılır. 2. Yükümlülüklerin (Pasiflerin) Hesaplanması: İşletmenin borçları da kısa ve uzun vadeli olarak sınıflandırılır. 3. Öz Kaynakların Hesaplanması: Bu aşamada, işletmenin sermaye ve birikmiş kazançları hesaplanır. Son olarak, aktiflerin toplamı pasiflerin toplamına eşit olmalıdır.

Gelir tablosu ve bilanço hazırlama örnekleri şu şekilde verilebilir: Gelir Tablosu Hazırlama: 1. Gelirleri Belirleme: Satış gelirleri, faiz gelirleri ve diğer işletme gelirleri muhasebe kayıtlarından alınarak tabloya eklenir. 2. Giderleri Kategorize Etme: Ürün veya hizmet üretimi için yapılan maliyetler ve genel yönetim, pazarlama ve satış giderleri gibi işletme giderleri hesaplanır. 3. Vergi Öncesi Kârı Hesaplama: Gelirlerden tüm giderler düşüldükten sonra vergi öncesi kâr veya zarar belirlenir. 4. Vergileri ve Net Kârı Hesaplama: Vergi tutarı düşülerek işletmenin net kârı veya zararı belirlenir. Bilanço Hazırlama: 1. Zaman Aralığını Belirleme: Hangi dönemi kapsayacağı netleştirilir (örneğin, yıl sonu veya çeyrek dönem). 2. Varlıkları Belirleme: Kasa, banka hesapları, alacaklar, stoklar gibi kısa vadede nakde çevrilebilen dönen varlıklar ile bina, makine gibi uzun vadeli duran varlıklar listelenir. 3. Yükümlülükleri Belirleme: Ticari borçlar, kredi borçları, vergi yükümlülükleri gibi kısa vadeli borçlar ile banka kredileri, tahvil borçları gibi uzun vadeli borçlar belirlenir. 4. Özkaynakları Hesaplama: Ödenmiş sermaye, geçmiş yıllar kârları veya zararları ve dönem kârı bilanço tablosuna eklenir. 5. Aktif ve Pasif Dengesi Kontrolü: Bilançonun temel prensibi olan "Aktifler = Pasifler" dengesi sağlanır.

"Gibi" dizisinde "bilanço" ifadesi, muhtemelen finansal bir terimi ifade etmektedir. Bilanço, bir işletmenin belirli bir tarih itibarıyla sahip olduğu varlıkları, borçları ve özkaynaklarını gösteren finansal bir tablodur.

ABD şirketlerinin bilanço açıklama tarihleri her çeyrek için farklılık göstermektedir. 2025 yılı birinci çeyrek bilançoları genellikle Nisan ve Mayıs aylarında açıklanmıştır. Bazı önemli bilanço tarihleri: - 24 Nisan 2025: TAVHL bilançosunu ilk açıklayan şirket olmuştur. - Mayıs başı: AKBNK, YKBNK, SAHOL, AEFES ve BIMAS gibi büyük ölçekli şirketlerin sonuçları paylaşılmıştır. Ayrıca, konsolide bankalar bilançolarını en geç 20 Mayıs'ta açıklarlar.