Bilanço

Tekdüzen Hesap Planı'nda 9 adet bilanço hesabı bulunmaktadır. Bu hesaplar şunlardır: 1. Dönen Varlıklar. 2. Duran Varlıklar. 3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar. 4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar. 5. Özkaynaklar. 6. Gelir Tablosu Hesapları. 7. Maliyet Hesapları. 8. Nazım Hesaplar. 9. Serbest.

Tür değiştirmede ara bilanço düzenlenirken aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Fiziksel envanter çıkarılmaz. 2. Son bilançoda kabul edilen değerlemeler, sadece ticari defterdeki hareketler ölçüsünde değiştirilir. 3. Amortismanlar, değer düzeltmeleri ve karşılıklar ile ticari defterlerden anlaşılmayan işletme için önemli değer değişiklikleri dikkate alınır. Ara bilanço, aşağıdaki durumlarda gereklidir: Bilanço günüyle tür değiştirme raporunun düzenlendiği tarih arasında altı aydan fazla zaman geçmişse; Son bilançonun çıkarıldığı tarihten itibaren şirketin malvarlığında önemli değişiklikler meydana gelmişse.

Bilanço okumak için şu adımlar izlenebilir: 1. Varlıkların İncelenmesi. 2. Likiditenin Değerlendirilmesi. 3. Mali Yapının İncelenmesi. 4. Özkaynakların Değerlendirilmesi. 5. Karşılaştırma Yapılması. Bilanço analizi, uzmanlık gerektiren bir konudur. Doğru bir değerlendirme için bir finansal danışmana başvurulması önerilir.

Hizmet sektöründe faaliyet gösteren bir işletmenin bilanço esasına göre defter tutması için, son dönemdeki iş hacminin belirli tutarları aşması gerekmektedir. Bilanço esasına geçiş şartları: Hizmet satışı yapanlar için: Yıllık gayri safi iş hasılatı 690.000 TL'yi aşmalı ve bu tutar %20 fazla olmalıdır. Hem mal alıp satımı hem de hizmet satışı yapanlar için: Yıllık iş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı 1.400.000 TL'yi aşmalı ve bu tutar %20 fazla olmalıdır. Bu şartlar, 2025 yılı için geçerlidir ve Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir.

Aktif hesabın bazı özellikleri: HSBC Aktif Hesap: Hesaba yatırılan para, HSBC Portföy Kısa Vadeli Borçlanma Araçları Fonu ile değerlendirilir. Genel muhasebe hesabı: Aktif hesaplar, borç tarafına değerlere ilişkin artışları, alacak tarafına ise değerlere ilişkin azalışları kaydeder. Katılma hesabı: Ara dönem kâr payı ödemeli katılma hesapları, bir yıl vade ile açılır ve kâr payı ödemeleri tercih edilen aralıklarla alınabilir. Ayrıca, Aktif Katılma Hesabı uzun vadeli bir birikim ve yatırım hesabı olup, biriken para bireysel emeklilik şirketi tarafından uzun vadeli yatırım stratejileri ile değerlendirilir ve emeklilik döneminde düzenli gelir sağlar.

2025 yılı ikinci çeyrek bilanço dönemi, 21 Temmuz 2025 tarihinde Türkiye Sigorta'nın finansal sonuçlarını Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) açıklamasıyla başlayacaktır. Bankacılık sektöründe ise ilk bilanço, 29 Temmuz 2025'te Akbank tarafından açıklanacaktır. Konsolide olmayan şirket ve bankalar için finansal sonuçların son gönderim tarihi 11 Ağustos 2025, konsolide şirket ve bankalar için ise 19 Ağustos 2025 olarak belirlenmiştir.

Bilanço örnekleri için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: ikas.com. enabase.com. yengec.co. forinvest.com. mikro.com.tr.

İşletme hesabından bilanço hesabına geçiş, belirli koşulların sağlanması durumunda yapılır: Son dönem iş hacminin %20'yi aşan bir nispette fazla olması. Arka arkaya iki dönemin iş hacminin belirlenen hadlere nazaran %20'ye kadar bir fazlalık göstermesi. 2025 yılı için bu koşullar şu şekilde belirlenmiştir: Alış tutarı: 2024 yılı için 2.400.000 lirayı aşma. Satış tutarı: 2024 yılı için 3.360.000 lirayı aşma. Bu şartları sağlayan mükellefler, 2025 yılından itibaren bilanço esasına göre defter tutmak zorundadır. Ayrıca, e-ticaretle uğraşanlar için bir önceki yılın hesap dönemi brüt satış hasılatının 500 bin TL ve üzeri olması durumunda, belirli sürelerde e-fatura ve e-defter kullanımına geçiş zorunluluğu bulunmaktadır. Sınıf değiştirme hadleri, her yıl vergi kanunlarıyla belirlenen oranlara göre yeniden hesaplanır.

Tekdüzen Hesap Planına göre bilanço ve gelir tablosu hesapları şunlardır: 1. Bilanço Hesapları: Dönen Varlıklar. Duran Varlıklar. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar. Özkaynaklar. 2. Gelir Tablosu Hesapları: Gider ve Zarar Hesapları. Gelir ve Kar Hesapları. Tekdüzen Hesap Planı, işletmelerin muhasebe sistemlerini düzenlemek için kullanılan bir yönergedir ve hesap sınıfları 9 ana gruba ayrılır.

Bilançoda aktif ve pasiflerin hesaplanması şu şekilde yapılır: 1. Varlıkların (Aktiflerin) Hesaplanması: Dönen Varlıklar: İşletmenin kısa sürede (1 yıl içinde) nakde çevirebileceği varlıklardır. Duran Varlıklar: Uzun vadeli yatırımları ifade eder. 2. Borçların (Pasiflerin) Hesaplanması: Kısa Vadeli Borçlar: Ticari borçlar ve vergi yükümlülükleri gibi bir yıl içinde ödenmesi gereken borçlardır. Uzun Vadeli Borçlar: Kredi ve tahvil gibi bir yıldan uzun vadede ödenecek finansal yükümlülüklerdir. 3. Öz Kaynakların Hesaplanması: Öz Kaynaklar: İşletmenin sahip olduğu sermaye ve kâr yedeklerinden oluşur. Bilanço Denklemi: Aktifler (Varlıklar) = Pasifler (Borçlar) + Öz Kaynaklar. Bu üç adımın eksiksiz tamamlanması ve verilerin güncel olması, bilançonun doğru ve güvenilir olmasını sağlar.

ABD şirketlerinin bilanço açıklama tarihleri, bilanço takvimlerinde yer almaktadır. Bu takvimlere aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: gcmyatirim.com.tr. arastirma.isyatirim.com.tr. getmidas.com. tr.tradingview.com. Ayrıca, 30 Temmuz 2025 tarihinde ABD'de bilanço açıklayacak bazı şirketler şunlardır: eBay Inc; Mid-America Apartment Communities Inc; Allstate Corp; Ford Motor Co; Host Hotels & Resorts Inc; Microsoft Corp; Ventas Inc; Invitation Homes Inc; American Water Works Company Inc; PTC Inc. Bilanço açıklama tarihleri değişiklik gösterebilir, bu nedenle güncel bilgiler için ilgili kaynakları kontrol etmek önemlidir.

Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş. (DOAS) bilançosu, şirketin finansal yapısını analiz etmek için kullanılabilir. DOAS bilançosunda yer alan bazı kalemler: Toplam dönen varlıklar: 51.861.370.000 TL. Ticari alacaklar: 15.395.600.000 TL. Finansal yatırımlar: 3.644.412.000 TL. 2025 yılı 2. çeyrek bilanço analizinde, DOAS'ın karlılığının düştüğü ve stoklarının arttığı belirtilmiştir. DOAS bilançosu ve diğer finansal tablolara aşağıdaki platformlardan ulaşılabilir: fintables.com; albyatirim.com.tr.

4. çeyrek bilanço tarihi, genellikle şirketlerin mali takvimlerine ve düzenleyici kurumların belirlediği kurallara göre değişiklik gösterir. Türkiye'de Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler için 4. çeyrek bilanço tarihleri şu şekildedir: Birinci çeyrek bilançosu: Nisan ayı sonu veya mayıs ayı başı. İkinci çeyrek bilançosu: Temmuz ayı sonu veya ağustos ayı başı. Üçüncü çeyrek bilançosu: Ekim ayı sonu veya kasım ayı başı. Dördüncü çeyrek (yıllık) bilançosu: Şubat ayı sonu veya mart ayı başı. Şirketlerin bilanço tarihlerini Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) bildirmeleri gerekmektedir.

Tür değişikliğinde bilançonun geçerli olduğu süre, bilanço günüyle tür değiştirme raporunun düzenlendiği tarih arasında altı aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarıldığı tarihten itibaren şirketin malvarlığında önemli değişiklikler meydana gelmişse, bu değişikliklerin gerçekleştiği tarihten itibaren 30 gündür. Bu durumda, ara bilanço hazırlanması gerekmektedir.

"OYAK'ta teknik bilanço" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, OYAKC hisse koduyla işlem gören Oyak Çimento Fabrikaları A.Ş.'nin bilanço bilgilerine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: investing.com; tradingview.com.

Bilançoya göre bir şirketin nasıl değerlendirileceğine dair bazı yöntemler şunlardır: Toplam gelir (satış). Brüt kâr. Net kâr. Faaliyet giderleri. Net faaliyet kârı. Bilanço değerlendirmesinde ayrıca aşağıdaki yöntemler de kullanılabilir: Yatay analiz. Dikey analiz. Trend analizi. Oran analizi. Şirket değerlendirmesi için bir uzmana danışılması önerilir.

2025 yılı için 1. sınıf (bilanço esasına göre defter tutma) geçiş hadleri, 30 Aralık 2024 tarihli 556 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir. 1. sınıf geçiş hadleri şu şekildedir: Yıllık alış tutarı: 1.400.000 TL'nin %20 fazlası, yani 1.680.000 TL'yi aşanlar. Yıllık satış tutarı: 2.000.000 TL'nin %20 fazlası, yani 2.400.000 TL'yi aşanlar. Gayrisafi iş hasılatı: 690.000 TL'nin %20 fazlası, yani 828.000 TL'yi aşanlar. İş hasılatının beş katı ile yıllık satış toplamı: 1.400.000 TL'nin %20 fazlası, yani 1.680.000 TL'yi aşanlar. Hesaplama yapılırken, satılan malların tedariki veya üretilebilmesi için kullanılması zorunlu olan ilk madde, malzeme ve yardımcı malzemelerin alış tutarları dikkate alınmalıdır. Defter tutma esasları ve sınıf değiştirme hadleri ile ilgili detaylı bilgi ve profesyonel destek almak için bir mali müşavirle iletişime geçilmesi önerilir.

Açılış bilançosunda sermaye, varlıklar ve kaynaklar arasındaki fark ile hesaplanır. Sermaye = Varlıklar – (Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar). Örnek: Varlıklar: Dönen varlıklar (örneğin, kasa, banka, ticari mallar) ve duran varlıklar (örneğin, demirbaşlar) toplamı. Kaynaklar: Kısa vadeli yabancı kaynaklar (örneğin, satıcılar, banka kredileri) ve uzun vadeli yabancı kaynaklar (örneğin, borç senetleri) toplamı. Açılış bilançosunda sermaye hesabının hesaplanmasıyla ilgili daha detaylı örnekler için muhasebenews.com ve leylailemuhasebedersi.wordpress.com siteleri ziyaret edilebilir.

Bilançoda duran varlık oranının nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, duran varlık hesaplamasında kullanılan bazı oranlar şunlardır: Duran Varlık Devir Hızı: Net satışların ortalama net duran varlıklara bölünmesiyle hesaplanır. Maddi Duran Varlık/Özvarlık Oranı: Şirketin maddi duran varlıklarının ne kadarının özvarlıklar ile finanse edildiğini gösterir. Duran varlık oranı hesaplamak için kullanılan diğer oranlara şu sitelerden ulaşılabilir: tcmb.gov.tr; medium.com; getmidas.com.

Bilançoda yer almayan hesaplardan bazıları şunlardır: Gelir tablosu hesapları. Potansiyel zararlar veya kazançlar. Gelecekteki satışlar. İşletmenin değerini yansıtmayan aktifler. Özel amaçlar için kullanılan hesaplar. İşletmenin yasal yükümlülükleri.