Bilanço

Bilanço finansal tablo kalemlerinde, işletmenin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren temel bir finansal tablodur. Bilançonun üç ana kalemi şunlardır: 1. Varlıklar (Assets): İşletmenin sahip olduğu ekonomik değerlerdir. 2. Borçlar (Liabilities): İşletmenin üçüncü taraflara olan yükümlülüklerini, yani kısa ve uzun vadeli borçlarını kapsar. 3. Özkaynaklar (Equity): İşletme sahiplerinin şirkete yaptığı yatırımları ve elde edilen kârları temsil eder.

Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak bilançolarda 30.09.2024 tarihinden gelen ve 31.12.2024 tarihli mizanda yer alan parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmiş değerleri düzeltilmiş değer olarak dikkate alınır. Ayrıca, 563 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL'nin altında olan mükellefler enflasyon düzeltmesi yapmayacağından, bu mükelleflerin 31.12.2024 tarihli bilançolarında yer alan değerler düzeltilmemiş olarak kabul edilir.

Envanter ve bilanço tasdiki aynı şey değildir. Envanter tasdiki, Türk Ticaret Kanunu'nun 72. maddesine göre envanter defterlerinin kapanış tasdikini ifade eder. Bilanço ise, işletmenin belirli bir tarih aralığındaki mali durumunu gösteren bir belgedir ve envanterin bir sonucudur. Dolayısıyla, envanterin doğru ve eksiksiz bir şekilde kaydedilmesi, bilançonun doğruluğunu doğrudan etkiler.

2024 yılı 4. çeyrek bilanço tarihleri şu şekildedir: 1. 29 Ocak 2025: Garanti BBVA (GARAN). 2. 30 Ocak 2025: Akbank (AKBNK). 3. 31 Ocak 2025: Yapı Kredi Bankası (YKBNK). 4. 6 Şubat 2025: Aksigorta (AKGRT). 5. 12 Şubat 2025: Do-Co (DOCO). 6. 17 Şubat 2025: Aksa Akrilik (AKSA). 7. 26 Şubat 2025: Enerjisa (ENJSA). 8. 3 Mart 2025: Migros (MGROS), Akenerji (AKENR).

Aktif hesaplar, şirketin sahip olduğu varlıkları ve bu varlıkların ne kadar değer kazandığını gösterir. İşte aktif hesapların çalışma prensipleri: 1. Hesaba İlk Kayıt: Aktif hesaplara ilk kayıt, hesabın borcuna yapılır. 2. Artışlar: Varlıklardaki artışlar, ilgili hesaba borç kaydedilir. 3. Azalışlar: Varlıklardaki azalışlar, ilgili hesabın alacağına kaydedilir. 4. Bakiye: Aktif hesaplar, borç bakiyesi verir, yani hesabın kalan tutarını gösterir. Aktif hesaplar, genellikle bilançonun sol tarafında yer alır.

Beş temel mali tablo şunlardır: 1. Bilanço (Finansal Durum Tablosu): İşletmenin belirli bir andaki varlıklarını, borçlarını ve öz kaynaklarını gösterir. 2. Gelir Tablosu (Kâr ve Zarar Tablosu): İşletmenin belirli bir dönemde elde ettiği gelirleri ve katlandığı giderleri ortaya koyarak net kâr ya da zarar durumunu gösterir. 3. Nakit Akış Tablosu: İşletmenin belirli bir dönemde nakit giriş ve çıkışlarını gösterir, likidite yönetimini değerlendirir. 4. Özkaynak Değişim Tablosu: İşletmenin öz kaynaklarında meydana gelen değişiklikleri detaylı bir şekilde gösterir. 5. Satışların Maliyeti Tablosu: İşletmenin belirli bir dönemde satılan malların veya hizmetlerin üretim ve satış sürecinde oluşan tüm maliyetlerini gösterir.

692 hesap, "Dönem Net Kârı veya Zararı" hesabı olarak kullanılır ve şu işlevlere sahiptir: 1. Dönem Kârının veya Zararının Gösterimi: Dönem sonunda 690 Dönem Kârı veya Zararı hesabı ile 691 Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları hesaplarının kapatılması sonucu oluşan net kâr veya zararı gösterir. 2. Bilançoya Aktarım: Dönem kârı varsa bu hesaba alacak kaydedilir ve dönem sonunda 590 Dönem Net Kârı hesabına devredilerek bilançoda yer alır.

Bilanço ve gelir tablosu hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: Bilanço Hazırlama: 1. Muhasebe kayıtlarını düzenleme: Tüm varlık, borç ve özkaynak hesapları doğru bir şekilde işlenmeli ve eksik/hatalı kayıtlar düzeltilmelidir. 2. Varlıkları belirleme: Kasa, banka hesapları, alacaklar, stoklar gibi kısa vadede nakde çevrilebilen varlıklar listelenmelidir. 3. Yükümlülükleri belirleme: Ticari borçlar, kredi borçları, vergi yükümlülükleri gibi kısa vadede ödenecek borçlar listelenmelidir. 4. Özkaynakları hesaplama: Ödenmiş sermaye, geçmiş yıllar kârları veya zararları ve dönem kârı bilanço tablosuna eklenmelidir. 5. Aktif ve pasif dengesi kontrolü: Bilançonun temel prensibi olan “Aktifler = Pasifler” dengesi sağlanmalıdır. Gelir Tablosu Hazırlama: 1. Gelirleri belirleme: Satış gelirleri, faiz gelirleri ve diğer işletme gelirleri muhasebe kayıtlarından alınarak tabloya eklenmelidir. 2. Giderleri kategorize etme: Ürün veya hizmet üretimi için yapılan maliyetler belirlenmeli, ardından genel yönetim, pazarlama ve satış giderleri gibi işletme giderleri hesaplanmalıdır. 3. Vergi öncesi kârı hesaplama: Gelirlerden tüm giderler düşüldükten sonra vergi öncesi kâr veya zarar belirlenir. 4. Vergileri ve net kârı hesaplama: Vergi tutarı düşülerek işletmenin net kârı veya zararı belirlenmelidir.

Borsa bilanço beklentisi hesaplanırken aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Dönem Sonu Kâr Beklentisi: Şirketin gelecek dönem kârını tahmin etmek için aracı kurumların hazırladığı kâr beklentileri veya şirketin geçmiş dönem kârları incelenir. 2. Fiyat/Kazanç (FK) Oranı: Şirketin piyasa değerinin, son dört çeyrekte elde ettiği toplam dönem kârına bölünmesiyle FK oranı hesaplanır. 3. Hedef Fiyat: FK oranı ve dönem sonu kâr beklentisi kullanılarak şirketin hedef fiyatı tahmin edilir. Bu süreçte ayrıca şirketin likidite durumu, borç yapısı, varlık verimliliği ve diğer finansal oranlar da dikkate alınmalıdır.

Geçmiş yıllar kar veya zararı, bilançoda "580 Geçmiş Yıl Zararları Hesabı" altında okunur.

6 aylık bilanço örneği hazırlamak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Zaman Aralığını Belirleyin: İlk olarak, 6 aylık dönemi kapsayan bir zaman aralığı belirleyin. 2. Varlıkları Tanımlayın: Şirketin sahip olduğu tüm varlıkları, kısa vadeli (dönen) ve uzun vadeli (duran) olarak ayırın. 3. Yükümlülükleri Belirleyin: Kısa vadeli borçlar (ticari borçlar, vergi borçları) ve uzun vadeli borçları (banka kredileri) listeleyin. 4. Öz Kaynakları Hesaplayın: Ödenmiş sermaye, geçmiş yıllar kârları veya zararları ve dönem kârını bilanço tablosuna ekleyin. 5. Aktif ve Pasif Dengesini Kontrol Edin: Bilançonun temel prensibi olan "Aktifler = Pasifler" dengesinin sağlandığından emin olun. Bu süreçte bir mali müşavirden destek almak faydalı olabilir.

Satışların yüzdesi yöntemi ile satış hacmi tahmini şu adımlarla yapılır: 1. İlgili Hesapların Belirlenmesi: Bilançodaki nakit, alacak hesapları, envanter, birikmiş karlar ve sabit kıymetler gibi satışlarla doğrudan ilişkili hesaplar belirlenir. 2. Yüzde Hesaplaması: Her hesaptaki toplam tutar, o yılki toplam satışa bölünür. 3. Satış Hacminin Tahmini: Gelecekteki satış hacmi tahmin edilir. 4. Yüzde ile Çarpma: Tahmini satış hacmi, 1. adımda dönüştürülen her bir hesabın yüzdesi ile çarpılır. 5. Toplamların Hesaplanması: Elde edilen toplamlar, öngörülen pro-forma bilançoların hazırlanmasında kullanılır.

Değersiz alacakların muhasebe kaydı şu şekilde yapılır: 1. Bilanço esasına göre defter tutanlar: Değersiz hale gelen alacaklarını, alacağın değersiz hale geldiği yıl, mukayyet değeri (muhasebe kayıtlarında görülen değer) üzerinden zarar olarak kaydederler. 2. İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar: Değersiz hale gelen alacaklarını gider yazarak hasılatlardan düşerler. Gerekli belgeler: Bir alacağın değersiz alacak olarak kabul edilebilmesi için kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsilinin imkansız olduğunun kanıtlanması gerekir.

Mizandan bilanço çıkarmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Hesapların Kapatılması: Dönem sonu geldiğinde, tüm hesapların alacak ve borç bakiyeleri belirlenir ve gelir/gider hesapları sıfırlanarak kar/zarar hesaplarına devredilir. 2. Muhasebe Kayıtlarının Kontrolü: Muhasebe kayıtları gözden geçirilir ve eksik veya hatalı kayıtlar düzeltilir. 3. Bakiyelerin Hesaplanması: Her hesap özelinde borç ve alacak bakiyeleri belirlenir. 4. Mizan Tablosunun Oluşturulması: Hesaplar, büyük defterden alınan bilgilere göre düzenlenir ve borç ve alacak bakiyeleri mizan tablosuna kaydedilir. 5. Toplamların Karşılaştırılması: Borç ve alacak bakiyelerinin toplamı karşılaştırılır ve eşitlik sağlanır. 6. Bilançonun Hazırlanması: Mizan tablosundaki veriler kullanılarak bilanço oluşturulur. Bu süreç, işletmenin mali durumunu ve performansını doğru bir şekilde yansıtmak için önemlidir.

IZMDC hissesinin düşmesinin iki ana nedeni bulunmaktadır: 1. Kredi Notunun Düşürülmesi: JCR Avrasya, İzmir Demir Çelik (IZMDC) kredi derecelendirme notunu BBB- (tr) seviyesine düşürmüştür. 2. Bilanço Sonuçları: Şirketin 2024 yılı bilançosu, piyasa beklentilerini karşılayamamış ve bu da hisse senedinin değer kaybetmesine yol açmıştır.

Evet, bilanço sorgulama işlemi ücretlidir. Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden yapılacak bilanço sorgulamaları için 518 lira ödeme yapılması gerekmektedir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri (MSUGT) ve Vergi Usul Kanunu (VUK) ile Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) arasında hazırlanan bilanço ve gelir tablolarında bazı temel farklar bulunmaktadır: 1. Sınıflandırma: - MSUGT ve VUK: Varlıklar dönen ve duran varlıklar, yabancı kaynaklar ise kısa vadeli ve uzun vadeli borçlar olarak sınıflandırılır. - TFRS: Finansal durum tablosu ve kar veya zarar tablosu gibi daha ayrıntılı sınıflandırmalar içerir. 2. Dönem Net Karı: - MSUGT ve VUK: Dönem net karı, gelir tablosunun en alt satırında yer alır. - TFRS: Kapsamlı gelir tablosunda, klasik kar ve diğer kapsamlı gelir bileşenlerinin toplamını içerir. 3. Konsolidasyon: - TFRS: Bağlı ortaklıkları olan tüm işletmelerin konsolide finansal tablo hazırlamasını zorunlu kılar. - MSUGT: Konsolide finansal tablo düzenleme zorunluluğu yoktur. 4. Ek Finansal Tablolar: - TFRS: Nakit akış tablosu, özkaynak değişim tablosu gibi ek finansal tabloların hazırlanmasını gerektirir. - MSUGT: Ek finansal tabloların hazırlanması isteğe bağlıdır.

Bilançodaki rakamlar, işletmenin belirli bir dönemdeki finansal durumunu gösteren varlıklar, borçlar ve özkaynakları ifade eder. Bu rakamların anlamları: 1. Varlıklar: İşletmenin sahip olduğu tüm ekonomik değerleri içerir. 2. Borçlar: İşletmenin üçüncü taraflara olan yükümlülüklerini, yani kısa ve uzun vadeli borçlarını kapsar. 3. Özkaynaklar: İşletme sahiplerinin şirkete koyduğu sermaye ve şirketin elde ettiği kârın birikimini temsil eder.

Enflasyon düzeltme işlemi, parasal olmayan bilanço kalemlerini kapsar. Bu kalemler şunlardır: Varlıklar: Dönen varlıklar, duran varlıklar ve stoklar. Yükümlülükler: Kısa vadeli borçlar ve uzun vadeli borçlar. Öz sermaye: Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri, yasal yedekler, statü yedekleri, olağanüstü yedekler ve özel fonlar. Ayrıca, araştırma ve geliştirme harcamaları ile reel olmayan finansman maliyetleri de enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.

Finansal durum tablosu (bilanço) hazırlamak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Veri Toplama ve Hazırlama: Finansal tablolar, ekonomik göstergeler ve sektör raporları gibi veri kaynakları belirlenir. 2. Finansal Tabloların Oluşturulması: - Gelir Tablosu: Şirketin belirli bir dönemdeki gelirlerini, giderlerini ve kârını gösterir. - Nakit Akış Tablosu: Şirketin nakit giriş ve çıkışlarını, işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri açısından inceler. - Bilanço: Şirketin belirli bir tarihteki varlıklarını, borçlarını ve öz kaynaklarını gösterir. 3. Raporlama ve Yorumlama: Verilerin analizi tamamlandıktan sonra, elde edilen sonuçlar raporlanır ve yorumlanır. Örnek bir bilanço formatı şu şekilde olabilir: Varlıklar: - Cari Varlıklar: Nakit, alacak hesapları, envanter. - Duran Varlıklar: Gayrimenkul, tesis, ekipman, patentler. Yükümlülükler: - Cari Yükümlülükler: Ticari borçlar, kısa vadeli borçlar, tahakkuk eden giderler. - Cari Olmayan Yükümlülükler: Uzun vadeli krediler, ertelenmiş vergi yükümlülükleri. Özsermaye: - Sahiplerin Sermayesi: Ortak hisse senedi, dağıtılmamış kârlar, ek ödenmiş sermaye.