Aydınlanma

18-19. yüzyıl felsefesi, Aydınlanma Dönemi'nin etkisiyle akıl ve bilime olan güvenin arttığı bir dönemdir. Bu dönemde öne çıkan bazı özellikler ve felsefi akımlar şunlardır: Transandantal İdealizm: Immanuel Kant tarafından ortaya atılan bu yaklaşıma göre, bilginin doğası ve sınırları, aklın yapısı ve öznel deneyimlerle ilgilidir. Empirizm ve Pozitivizm: Bilginin kaynağının deneyim olduğunu savunan felsefi akımlardır. Marksizm: Karl Marx ve Friedrich Engels'in geliştirdiği, sosyalizmi temel alan bir felsefi ve politik harekettir. Varoluşçuluk: 20. yüzyılda gelişen, varoluşun anlamını ve insanın özgürlüğünü araştıran bir felsefi akımdır. Bu dönemde ayrıca, birey-devlet ilişkisi, ahlakın temeli ve gerçekliğin doğası gibi problemler de yoğun bir şekilde tartışılmıştır.

Işık akısının artması durumunda şu etkiler gözlemlenir: 1. Aydınlanma şiddeti artar: Işık akısı, birim yüzeye dik düşen ışık miktarını ifade eder. 2. Işık kaynağının etkisi daha belirgin hale gelir: Parlak bir ışık kaynağı daha fazla ışınım yapar ve bu da çevresindeki nesnelerin daha net ve parlak görünmesini sağlar. 3. Enerji tüketimi artar: Işık akısının yüksek olması, daha fazla enerji harcanmasına neden olabilir.

"Sen yazmasan, ben yazmasam, biz yazmasak nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa?" sözleriyle Nazım Hikmet, toplumsal değişim ve aydınlanma için bireylerin çaba sarf etmelerinin önemini vurgulamaktadır.

Aydınlanma Çağı, 17. yüzyılda Avrupa'da başlamıştır.

Thomas Paine, Aydınlanma Çağı ve liberalizm akımlarına mensuptur.

Akıl Çağı'nın (Aydınlanma Çağı) temsilcileri arasında öne çıkan bazı isimler şunlardır: Almanya: Johann Gottfried Herder, Immanuel Kant, Christian Wolff. Fransa: Denis Diderot, Claude Adrien Helvétius, Baron d'Holbach, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire. Büyük Britanya: David Hume, John Locke, Thomas Paine. Ayrıca, Galileo, Copernik ve Newton gibi bilim insanları da bu dönemin önemli öncülerindendir.

Aydınlanmanın parolası, Immanuel Kant'ın "Aydınlanma Nedir?" adlı denemesinde belirttiği gibi, "Sapare Aude!" yani "Aklını kendin kullanmak cesaretini göster!" sözüdür.

Voltaire kelimesi, Fransız yazar ve filozof François Marie Arouet'in takma adıdır. Voltaire olmak ifadesi, muhtemelen bu kişinin fikirlerine ve değerlerine sahip olmak anlamında kullanılmaktadır. Voltaire, Aydınlanma hareketine büyük katkı sağlamış, din ve ifade özgürlükleri ile insan hakları konularında önemli düşünceler ortaya koymuştur.

Ahlaki açıklık, Susan Neiman'ın "Ahlaki Açıklık; Yetişkin İdealistler İçin Bir Kılavuz" adlı kitabında tanımlandığı şekliyle, insan onurunun, insanî kahramanlığın ve Aydınlanma'nın yeniden canlandırılması anlamına gelir. Ayrıca, akılcı ahlak bağlamında ahlaki açıklık, ahlaki önermelerin düşünce ve akıl yoluyla ele alınması anlamına da gelebilir.

Kant, aydınlanmayı insanın kendi aklını kullanma cesareti olarak gördüğü için önemli görmektedir. Kant'a göre aydınlanmanın diğer önemli yönleri şunlardır: Eğitim: Aydınlanmada eğitimin rolü büyüktür; bireyin düşünme kapasitesini etkin bir şekilde kullanabilmesi için uygun bir eğitime ihtiyacı vardır. Özgürlük: Aydınlanmanın tek gerekli ve yeterli ön koşulu özgürlüktür. Ahlaki gelişim: Aydınlanma, bireyin ahlak yasalarına uygun olarak yaşaması ve böylece mutluluğu hak etmesi için gereklidir.