Max Horkheimer'in Eleştirel Kuramı, toplumu anlamanın yanı sıra dönüştürmeyi de hedefleyen bir düşünce biçimini ifade eder. Bu kuramın temel özellikleri şunlardır: 1. Araçsal Aklın Eleştirisi: Horkheimer'a göre akıl, modern toplumda araçsal bir niteliğe indirgenmiş ve etkililik, verimlilik gibi teknik konularla ilgilenmeye başlamıştır. 2. Aydınlanma Eleştirisi: Horkheimer ve Theodor W. Adorno'nun birlikte yazdığı "Aydınlanmanın Diyalektiği" adlı eserde, aydınlanmanın doğayı hâkimiyet altına alma projesinin insanı da nesneleştirdiği ve modernitenin ilerleme vaadiyle tahakkümü yeniden ürettiği savunulur. 3. Kültürel Yabancılaşma: Eleştirel kuram, kültürü basit bir "zevk alanı" değil, ideolojik mücadele alanı olarak görür. 4. Etik ve Özgürlük Sorunu: Horkheimer'a göre etik, bireysel vicdanın ötesinde, toplumsal adalet arayışıyla bağlantılıdır ve özgürlük, yalnızca bireysel tercih değil, eleştirel bilinç ve toplumsal dönüşümle mümkün olur.