Aşiretler

Batman'ın en büyük aşireti hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Reşkotan Aşireti. Alikanlılar. Raman Aşireti. Aşiretlerin büyüklükleri, nüfus, sosyal, ekonomik ve siyasi etkiler gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Musacalı aşireti, farklı dönemlerde çeşitli bölgelere bağlı olmuştur. 17. ve 18. yüzyıllarda Musacalı aşireti, Emirdağ (Nevâhi-i Barçın Kazası)'na bağlıydı. 19. yüzyılda ise, 1851 yılına kadar Cırgın kariyesi ve bir süre boyunca Muslucalı nahiyesi olarak anılmış, 1864 yılında Aziziye ismini almış ve 1867'de Hüdavendigar vilayetinin kurulmasıyla ilçe statüsü kazanmıştır. Günümüzde Musacalı aşireti, Afyonkarahisar-Emirdağ ve çevresinde ikamet etmektedir.

Şadi Aşireti, tarihsel olarak Revvadi aşiretine mensuptur ve soyunun Şeddadi hanedanına veya Selahaddin Eyyubi’nin dedesi Şadii Bin Mervan’a dayandığı bilinmektedir. Aşiretin kökeni, Irak-İran sınırı bölgesindeki Kirmanşah ve Divin (günümüzde Ermenistan topraklarında yer alan) gibi bölgelere dayanmaktadır. Şadi Aşireti, tarih boyunca Ermeniler, Araplar ve Türkmenlerle karışmıştır.

Brukan aşireti ile ilgili ünlü bir kişi, Kinyas Kartal'dır. Kinyas Kartal, eski TBMM'nin en yaşlı üyesi olarak bilinen ve 20 yıl milletvekilliği yapmış bir aşiret reisidir.

İzmir efe hangi aşiretten sorusuna yanıt bulunamadı. Ancak, Yörük Ali Efe'nin ait olduğu aşiret hakkında bilgi verilebilir. Yörük Ali Efe, Sarı Tekeli aşiretine mensuptur.

Eymür boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biridir. Eymür boyu, Üçoklar kolundan (sol kol) Oğuz Kağan'ın oğlu Dağ Han'ın soyundan gelmektedir. Eymür boyu mensuplarının kurduğu Çorum/Eymir köyünün tarihte "Ekrâd-ı Eymür" (Kürd Eymür’ü) adıyla anıldığı bilinmektedir.

Şadiyan (Şadıllı) Aşireti, Türkiye'nin çeşitli bölgelerine yayılmıştır: Dersim (Tunceli). Erzincan. Sivas. Erzurum. Mardin. Ayrıca, İran ve Azerbaycan'da da Şadiyan Aşireti'ne mensup topluluklar bulunmaktadır.

Mutki'nin en büyük aşireti Mutki (Motkan, Motti) Aşireti'dir. Bu aşiret, yurt çapında 500 bini aşan nüfusuyla Türkiye'nin en kalabalık aşiretlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Acarlar, Kürt kökenli bir aşirettir ve genellikle Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, özellikle Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi illerde yaşamaktadırlar.

Kejan (Kejkan) Aşireti, İran'ın İsfahan şehrine bağlı bir kasaba olan Kejan'dan göç ederek Anadolu'ya yerleşmiştir. Aşiretin atalarının, 12. yüzyılda Moğol istilası nedeniyle Anadolu'ya göç ettikleri düşünülmektedir. Günümüzde, Güneydoğu Anadolu'da farklı bölgelere dağılmış halde yaşamaktadırlar.

Emirdağ'da bulunan bazı aşiretler: Musahocalı Aşireti. Morcalı Türkmenleri. Boynuyonlu (Türkmen) Aşireti. Karabağ Türkmenleri. Ayrıca, Emirdağ ve civarında Karakeçili, Karatekeli, Horzumlu Yörükleri de çeşitli köylerde iskân olmuştur.

Yüksekova'da bulunan bazı aşiretler şunlardır: Pinyanişi; Doskri; Diri; Oramar; Ertoşi. Ayrıca, Herki aşireti de Yüksekova'da bulunmaktadır.

Eğil'de bulunan bazı aşiretler: Mirdasi Aşireti. Badikan Aşireti. Karahan Aşireti. Metinan Aşireti. Ayrıca, Eğil Beyliği'nin soyundan gelen aileler, zamanla Palu ve Çermik gibi bölgelerde de beylikler kurmuştur.

Tarık Akan, "Kan" (1985) filminde Seyit Ağa karakterini canlandırmaktadır. Filmde, Seyit Ağa'nın Mahmut Ağa'nın aşireti ile arasında bir kan davası bulunmaktadır.

Kemah Sağıroğlu aşiretinin Göksun'a göç etmesinin birkaç olası nedeni vardır: Ekonomik nedenler: Bölgedeki tarım imkanları, hayvancılık veya ticaretin daha cazip olması. Sosyal ve kültürel etkiler: Göksun'un farklı aşiretlerin ve toplulukların bir araya geldiği bir yer olması, aşiret için sosyal ve kültürel olarak zengin bir ortam sunması. Savaş ve güvenlik: Bölgedeki savaşlar veya çatışmalar nedeniyle daha güvenli bir yer arayışı. Osmanlı yerleşim politikaları: Devletin, bir bölgedeki nüfusu artırma ya da denetim altına alma çabaları. Her aşiret ve göç durumu kendine özgü dinamiklere sahip olduğundan, bu göçün tam nedenlerini anlamak için daha spesifik tarihsel verilere ve belgelere ihtiyaç vardır.

Diyarbakır Çermik'te bulunan bazı aşiretler şunlardır: Badikan; Karahan; Merdan; Metinan; Karaman; Beritan; Çukan; Zirki; Haman; Hevedan. Ayrıca, Çermik'te Modanlı Aşireti'nin de göçer olarak bulunduğu belirtilmiştir. Aşiretlerin dağılımı ve varlığı zamanla değişebilir.

Zirki aşiretinin kökeni, Şeyh Hasan Zerraki'ye dayanmaktadır. Şeyh Hasan Zerraki, Şam'dan Mardin'e gelmiş ve burada yerleşmiştir. Şerefname'de, Zirkilerin soyu ile ilgili iki farklı görüş bulunmaktadır.

Hozat ilçesinde bulunan bazı aşiretler şunlardır: Türkmen Alevi ve Karakeçili Türkmen aşiretleri. Yusufanlı Aşireti. Kırganlı Aşireti. Hozat, Zaza, Türkmen ve Kürt nüfusun bir arada yaşadığı bir ilçedir.

Hamid Karzai, Peştu aşiretindendir.

Berwari Aşireti, Kuzey Irak'ta yer alan Berwari bölgesinde yaşamaktadır. Ayrıca, Türkiye'de de Berwari Konfederasyonu olarak bilinen bir yapı, Şanlıurfa'nın kuzey ve kuzeybatı kesimlerinde, Semsur civarında yaşamaktadır. Berwari Aşireti, Kuzey Kurmancisi konuşmakta ve genellikle Sünni inançlıdır.