Arkeoloji

Zerzevan Kalesi'nde bulunan bazı tarihi yapılar ve eserler şunlardır: Mithras Tapınağı. Su dağıtım sistemi. Sarnıçlar. Yeraltı sığınağı. Kiliseler ve yönetim binası. Konutlar ve depolar. Nekropol alanı. Gözetleme ve savunma kuleleri. Zerzevan Kalesi, 2020 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne dahil edilmiştir.

Göbeklitepe'deki 12 T'nin nedeni, her bir tapınak alanında dairesel biçimde 10-12 adet "T" biçimli dikili taşların bulunmasıdır. Ayrıca, her bir dairesel alanın merkezinde birbiriyle karşılıklı duran iki "T" biçimli taş daha bulunmaktadır. "T" şeklindeki dikilitaşlar, insan vücudunu üç boyutlu olarak betimleyen stilize yontular olarak yorumlanmaktadır. "12" sayısının atfedilebileceği birçok şeye (örneğin, Hz. İsa'nın 12 havarisi veya Alevi-Bektaşi kültüründeki 12 İmam inancı gibi) atıfta bulunulabileceği de belirtilmektedir. Göbeklitepe'deki "T"lerin neden yapıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bazı araştırmacılar bu yapıların Şamanizm ile ilişkili olabileceğini ifade etmişlerdir. Göbeklitepe'deki "T"lerin neden yapıldığına dair başka teoriler de olabilir; ancak bu teoriler henüz kesinlik kazanmamıştır.

Büklükale'de bulunan bazı önemli eserler ve kalıntılar şunlardır: Çivi yazılı tablet parçaları. Sur duvarları. Yapı kalıntıları. Roma dönemine ait mezar ve antik yol. 2024 yılında yapılan kazılarda da Hitit dönemine ait yeni çivi yazılı tablet parçaları bulunmuştur. Kazılarda ele geçen eserler, Kalehöyük Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.

Buz Adam Ötzi'nin yüzünün böyle görünmesinin nedeni, ölümünden sonra buzla kaplanması ve mumyalaşmanın doğal süreçleridir. Modern 3D tarama teknolojisiyle yüzü yeniden yapılandırıldığında, çukur kahverengi gözleri, sakalı, kırışık cildi ve çökmüş yanakları olduğu görülmüştür. Ayrıca, öldüğünde kelleşmeye başlamış olabileceği de düşünülmektedir.

Kral mezarlarının Dalyan'da olmasının sebebi, Kaunos Antik Kenti'nin bir parçası olmasıdır. Kaunos Antik Kenti, Muğla’nın Dalyan ilçesinde, Büyük Menderes Deltası'nın kenarında yer almaktadır. Kral mezarlarının Dalyan'da bulunmasının bir diğer sebebi ise, Antik Çağ’da insanların mezar ne kadar yüksekte olursa tanrıya o kadar yakın olacağına olan inançlarıdır. Bu mezarların nasıl yapıldığı ise bugün bile tam olarak bilinmemektedir.

Vezüv Yanardağı'nın MS 79'daki patlaması, Pompeii'yi şu şekilde yok etti: Kül ve ponza taşı yağması. Piroklastik akıntılar. Boğulma. Yapıların çökmesi. Pompeii, 1.500 yıl boyunca bu küllerin altında saklı kaldı.

Paskalya Adası'ndaki heykellerin (Moai) neden yapıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ayrıca, heykellerin pagan tören alanlarını temsil ettiği de sanılmaktadır. Paskalya Adası'ndaki heykellerin yaşı hakkında da kesin bir bilgi elde edilememiş olup, 1500 yıldan daha yaşlı olmadıklarına şüphe edilmektedir.

Ömer Uzunel'in yazdığı tek kitap, "Düalist Pagan Sembolizmi Işığında Göbeklitepe Sembolizmi" adlı eserdir. Bu kitap, Myrina Yayınları tarafından basılmıştır.

Zaman Kapanı (Time Trap) filmi, bir grup öğrencinin kayıp arkeoloji profesörlerini bulmak için girdikleri mağarada, zamanın yüzeydekinden farklı aktığı bir sır keşfetmelerini konu alır. Öğrenciler, bu mağara sayesinde zamanda bir kırılmaya tanık olurlar ve kurtarma umudu olmadan tarihe karışırlar.

Karahan Tepe, diğer adıyla Karahantepe, yaklaşık 12 bin yıllık bir geçmişe sahiptir. İlk kez 1997 yılında keşfedilmiş, ancak kazı çalışmaları 2019 yılında başlamıştır.

2024 yılında İstanbul'da Edirnekapı surlarında gerçekleşen olayda, İkbal Uzuner'in parçalanmış cesedi surların üzerinde bulunmuştur. Kasaplık eğitimi alan katil Semih Çelik, İkbal Uzuner'i öldürdükten sonra cesedini parçalara ayırmış ve bir kısmını surların üzerine yerleştirmiştir.

Apollon Tapınağı'nın önemli olmasının bazı nedenleri: Kehanet merkezi: Antik dünyanın en önemli kehanet merkezlerinden biridir. Tarihî önem: Tapınağın yapımına MÖ 8. yüzyılda başlanmış ve tapınak olarak kullanımı MÖ 560 yılında başlamıştır. Büyüklük: Antik Yunan Dönemi'nin en büyük dördüncü, İyon usulü tapınakların ise en büyük üçünden biridir. Politik ve dini merkez: Milet şehrinin politik ve dini hayatında kritik bir rol oynamıştır. Kültürel miras: Günümüze kadar en iyi şekilde korunmuş tapınaklar arasında yer alır.

Gize Piramidi (Keops Piramidi) yaklaşık 20 yılda inşa edilmiştir. Antik Yunan tarihçisi Herodot'a göre piramidin inşası için 100.000 işçi çalışmıştır. Piramidin inşası, M.Ö. 2589-2566 yılları arasında, IV. Hanedan döneminde, Kral Khufu (Keops) döneminde başlamıştır.

Dor düzeninin bazı özellikleri: Sade ve güçlü görünüm: Dor sütunları, basit bir tasarıma sahip olup, yuvarlak bir taban, düz bir gövde ve yuvarlak bir başlık olan kapiteli bulunur. Yivler: Sütunların gövde boyunca uzanan yarı eliptik yivleri vardır. Kaidesizlik: Genellikle kaidesizdir ve doğrudan temel üzerine yerleştirilir. Yükseklik oranı: Dor sütunlarının yüksekliği, çapının 6 ila 7 katı kadardır. Kapitel: Kapitel, basit bir disk şeklindedir. Tarihsel köken: Dor sütunları, Mısır mimarisinden etkilenerek ortaya çıkmıştır. Kullanım alanları: Dor düzeni, genellikle askeri yapılar ve kamu binalarında kullanılmıştır. Dorlar, Antik Yunanistan asıllı, Hint-Avrupa kökenli göçebe kabilelerdir.

Tufanbeyli'nin meşhur olan bazı özellikleri şunlardır: Doğal güzellikler: Tık Kanyonu, Obruk Gölü, Pınarbaşı Şelalesi gibi doğal cazibe merkezleri bulunur. Tarihi yerler: Şar (Comana) Antik Kenti, Hanyeri Kaya Anıtı, Kürebeli Yaylası, Şar Kırık Kilise ve Alakapı Mabedi gibi tarihi yapılar mevcuttur. Yöresel mutfak: Yöreye özgü taze sebze ve meyveler, et yemekleri ve geleneksel tatlılar bulunur. Kültürel etkinlikler: Her yıl düzenlenen Tufanbeyli Kültür ve Sanat Festivali, yöresel müzik ve dans gösterileri, el sanatları sergileri ve gastronomik etkinliklere ev sahipliği yapar. Doğa sporları: Trekking, dağcılık, kaya tırmanışı, rafting ve kano gibi aktiviteler için uygun parkurlar sunar.

Tarih meraklıları için birkaç belgesel önerisi: The Last Czars. The World at War. The Civil War. They Shall Not Grow Old. The Vietnam War. Ayrıca, TRT Belgesel kanalında "Tarih Yolculuğu" adlı bir oynatma listesi bulunmaktadır ve bu listede tarihin tozlu ve gizemli sayfalarına adı kazınan olaylar, yapılar ve insanlar ele alınmaktadır.

Tarsus Kazısı'nda ceset çıkmadığı iddia edilmektedir.

Beydağ Kalesi'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Konumu ve Tarihi: Beydağ Kalesi, Türkiye'nin İzmir ilinin Beydağ ilçesinde yer alır ve 13. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Stratejik Önemi: Bizans dönemine ait olan kale, stratejik konumu sayesinde dönemin önemli savunma yapılarından biri olmuştur. Günümüze Ulaşan Kalıntılar: Kaleden günümüze kadar ulaşan yıkıntılar, ziyaretçilere o dönemin mimari özelliklerini gösterir. Kazı ve Restorasyon Çalışmaları: 2017'de kalede restorasyon çalışmaları başlamış, 2025'te ise kalenin tarihinin belgelenmesi amacıyla kazı programı başlatılmıştır. Tarihsel Bağlam: Beydağ, önce Aydınoğulları'nın, 1426 yılından sonra ise Osmanlı Devleti'nin yönetimine girmiştir. Beydağ Kalesi, sadece bir savunma yapısı olmanın ötesinde, aynı zamanda Bizans, Roma ve Osmanlı dönemlerine ait izler taşıyan bir tarih müzesidir.

Eski Taş Çağı'nda (Paleolitik Çağ) yaşanan bazı önemli olaylar: Alet yapımı: İnsanlar, vahşi hayvanlardan korunmak ve avlanmak için basit taş aletler yapmaya başladılar. Göçebe yaşam: İklim ve çevre koşullarına bağlı olarak yeni besin kaynakları aramak ve av hayvanlarını izlemek için küçük gruplar halinde yer değiştirdiler. Barınma: Kaya sığınaklarının bulunduğu yerlerde mağara ve kaya altı sığınaklarında, bunların bulunmadığı yerlerde ise akarsu kıyılarında, yamaçlarda ya da platolarda basit çatı, çadır veya kulübelerde konakladılar. Sanat: Mağara duvarlarına ve çeşitli objeler üzerine boyalı resim, gravür, alçak kabartmalar ile heykelcikler yapıldı. İnanç: İnançlarla ilgili belirtiler ortaya çıktı. Beslenme: Yabani sebze, meyve ve kökler ile avlandıkları hayvanları yiyerek beslendiler. Ölülerin gömülmesi: Ölüler sistemli bir biçimde gömülmeye başlandı.

Milattan önce 10.000'de yaşanan bazı önemli olaylar: Göbeklitepe'nin inşası: Tarihin bilinen ilk ve en büyük tapınağı olan Göbeklitepe, bu dönemde inşa edilmiştir. Yerleşik hayata geçiş: Avcı-toplayıcı topluluklar, dini merkezlerin etrafında toplanarak yerleşik hayata geçmişlerdir. Tarımın keşfi: İnsanlar, buğday gibi kültür bitkilerinin atasını keşfederek tarıma başlamışlardır. Sanat ve kültür: Mağara duvarlarına hayvan figürleri ve çeşitli resimler çizilmiştir. Bu dönemde insanlar, taş aletler kullanarak avcılık ve toplayıcılık yapmışlardır.