Antropoloji

İnsan, hayvandan dil ve akıl yeteneği sayesinde ayrıldı. Aristoteles'e göre, insan "politik hayvan" (zoon politikon) olarak tanımlanır ve bu, onun diğer insanlarla işbirliği içinde yaşama eğiliminden kaynaklanır. Tarihsel süreçte, tarıma geçiş ve hayvanları evcilleştirme de insan-hayvan ilişkisinin dönüşümünde önemli bir rol oynadı.

Maymunlar insan olmuyor çünkü evrimsel süreçler farklı yönde ilerlemiştir. İnsanlar ve maymunlar, ortak bir atadan evrimleşmiştir, ancak daha sonra birbirlerinden ayrılmışlardır. Ayrıca, insanların ve maymunların yaşam alanları, anatomik yapıları, beyin kapasiteleri ve sosyal davranışları gibi özellikleri de farklıdır, bu da onların birbirine dönüşmesini engeller.

Türk tiyatrosunun antropolojisi, Türk tiyatrosunun tarihsel gelişimini ve değişimini antropolojik yöntem ve bilgilerle inceleyen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, tiyatronun kültürel bağlamını ve oyuncunun toplumla ilişkisini analiz eder. Türk tiyatrosunun antropolojik incelenmesinde ele alınan konular arasında: Geleneksel tiyatro türleri (Karagöz, Ortaoyunu, Meddah) ve bunların Osmanlı toplum yapısı ve İslami etkilerle ilişkisi; Batılılaşma sonrası tiyatro ve açık biçimden kapalı biçime geçiş; Köy seyirlik oyunları ve şaman ayinleri gibi antik gösteriler; Günümüz izleyicisinin değer dizgesi ve geleneksel tiyatro ile hesaplaşma.

Afrika kabilelerinden Himba Kabilesi'nde kadınlar, çocuk sahibi olmak istediklerinde kutsal saydıkları ağacın altına giderek doğacak çocuğun kendileriyle iletişim kurmasını beklerler. Bu ritüelde, çocuğun anne ile kurduğu ilk iletişim şarkı aracılığıyla gerçekleşir ve çocuk, annesine bir şarkı söyler.

İlk insanların maymunlardan geldiği iddiası bilimsel olarak kabul edilmemektedir. Evrim teorisi, insanların ve maymunların ortak bir atadan evrimleştiğini öne sürmektedir. Dolayısıyla, insanlar ve maymunlar aynı soy ağacına sahip olsalar da, doğrudan bir maymun türünden evrimleşmemişlerdir.

İlk insansı maymunların (hominidlerin) yaklaşık 25 milyon yıl önce ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Etnolog ve etnoloji kavramları farklı anlamlara sahiptir: - Etnolog, geçmişten günümüze intikal eden kültür değerlerinin oluşumunu, gelişmesini, yayılış ve farklılaşmalarını inceleyen, insanlığın kültür tarihini aydınlatmaya çalışan nitelikli kişidir. - Etnoloji ise farklı halkların özelliklerinin incelenmesi olarak tanımlanır ve antropolojinin bir alt alanı olarak kabul edilir.

Dünyanın en açık tenli insanı olarak kabul edilebilecek tek bir kişi yoktur, çünkü ten rengi kişisel ve genetik özelliklere bağlıdır. Ancak, Estonyalılar genellikle gezegendeki en açık tenli insanlar olarak gösterilir, çünkü bu ülkede kişi başına düşen doğal sarışın ve açık tenli insan sayısı diğer yerlerden daha fazladır.

Amazon kabilelerinin izole yaşamasının birkaç nedeni vardır: Direniş: Bu kabileler, dış dünyadan gelen tehditlere karşı bir tür direniş göstererek, kendi yaşam biçimlerini ve kültürlerini korumaya çalışıyorlar. Hastalıklar: Modern insanlarla temas kurduklarında, bağışıklık sahibi olmadıkları hastalıklar nedeniyle büyük kayıplar yaşayabiliyorlar. Ekonomik faaliyetler: Madencilik, tomrukçuluk, tarım ve yerleşim için topraklarını ele geçirmek isteyen dış gruplarla çatışmak zorunda kalıyorlar. Tarihsel nedenler: Örneğin, 20. yüzyılın başındaki kauçuk ticareti sırasında yaşanan kötü deneyimler, bu kabilelerin dış dünyayla ilişkilerini sınırlamasına yol açmıştır.

Sosyal kültürün unsurları şunlardır: 1. Dil: Kültürün temel unsurlarından biridir ve kültürel mirasın nesilden nesile aktarılmasını sağlar. 2. Din ve İnanç Sistemleri: Toplumun ahlaki değerlerini ve toplumsal düzenini belirler. 3. Sanat: Resim, müzik, edebiyat gibi sanat dalları, toplumun estetik anlayışını yansıtır. 4. Gelenek ve Görenekler: Toplumun günlük yaşamında takip ettiği davranış kalıplarıdır. 5. Değerler ve Normlar: Toplumun neyin doğru, neyin yanlış olduğunu belirleyen kurallarıdır. 6. Maddi Kültürel Unsurlar: El sanatları, giyim, yiyecek, mimari gibi fiziksel öğeleri kapsar. 7. Eğitim: Kültürü aktaran ve koruyan önemli bir mekanizmadır. 8. Sosyal Kurumlar: Aile, hukuk, yönetim gibi kurumlar, bireylerin toplum içinde nasıl etkileşimde bulunacağını belirler.

Marksist antropoloji, insan toplumlarını ve kültürel gelişimlerini Marksist teori çerçevesinde inceleyen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımda, ekonomik temel veya üretim biçimi, toplumun merkezi unsuru olarak kabul edilir ve diğer kültürel alanları (siyaset, ideoloji vb.) etkiler. Temel kavramlar arasında şunlar yer alır: - Materyalizm: Ekonomik koşulların sosyal ve kültürel fenomenleri belirlediği fikri. - Sınıf mücadelesi: Farklı sınıfların maddi çıkarlar nedeniyle yaşadığı çatışma. - Commodity fetişizmi: Sosyal ilişkilerin ekonomik ilişkilere indirgenmesi, bu da insanların insan bağlantılarından ziyade emtialara değer vermesine yol açar. Marksist antropoloji, küreselleşme ve kapitalizmin yerel kültürler üzerindeki etkisi gibi konuları analiz etmede kullanılır.

Maya takviminde üç ana yıl kavramı bulunmaktadır: 1. Haab Takvimi: 365 günlük güneş yılını baz alır ve 1 yıl olarak kabul edilir. 2. Uzun Maya Takvimi: MÖ 3114'te başlayan bir "sıfır günü" ile başlar ve yaklaşık 5,125 yıl süren büyük bir döngüyü ifade eder. 3. Tzolk'in Takvimi: 260 günlük bir döngüye sahiptir ve 1 yıl olarak kullanılır.

Prof. Dr. Kadir Canatan, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde dekan olarak görev yapmaktadır. Ayrıca, kültürel antropoloji, sosyoloji ve sosyal hizmet alanlarında araştırmalar yapmakta ve yayınlar üretmektedir.

Totemler, ilkel toplumlarda kutsal kabul edilir çünkü kabile üyelerinin kimliklerinin, değerlerinin ve inançlarının sembolü olarak görülürler. Diğer kutsal kabul edilme nedenleri: - Doğayla uyum: Totemler, doğal dünyayla ilişki kurmanın bir yolu olarak kabul edilir ve çevreye derin bir saygıyı yansıtır. - Animizm ve büyü: Totem hayvanları, doğal dünyadaki ruhların bir tezahürü olarak görülür ve sempatik büyü biçiminde sihirli güçlere sahip olduklarına inanılır. - Atalarla bağ: Totemler, ataların ruhlarıyla bağlantı kurulmasına yardımcı olur ve reenkarnasyon inancıyla da ilişkilidir.

Davranışsal bilimler makaleleri, insan davranışlarını, etkileşimlerini, düşünce süreçlerini ve duygusal durumlarını inceleyen bilimsel çalışmaları içerir. Bu tür makaleler genellikle aşağıdaki konuları ele alır: Psikoloji: Bireylerin içsel düşünce süreçleri, duygular, algılar ve davranışlar. Sosyoloji: Toplumların yapısı, gruplar arasındaki ilişkiler ve bireylerin toplumla etkileşimleri. Antropoloji: İnsan davranışları, kültürleri ve evrimsel geçmişleri. Ekonomi ve Davranışsal Ekonomi: İnsanların kaynakları nasıl dağıttıkları ve ekonomik kararlar aldıkları. Davranışsal bilimler makaleleri, pazarlama, sağlık, eğitim ve iş dünyası gibi çeşitli alanlarda pratik uygulamalar sunar ve gelecekteki gelişmelerle daha etkili stratejiler geliştirmemize yardımcı olur.

Evet, "etnografi" ve "etnografya" aynı bilim dalını ifade eder.

İnsanlar kuadrapedal (dört ayaklı) değillerdir çünkü evrimsel süreçte uzuvlarını diğer işlevler için adapte etmişlerdir. İnsanların iki ayak üzerinde yürümesi (bipedalizm), dik bir duruş ve ellerin serbest kalması gibi avantajlar sağlar.

Amazonlar, mitolojik bir ulus olup, tamamen kadın savaşçılardan oluştuğu düşünülmektedir. Bazı Amazon kabileleri: Waoraniler. Yanomamiler. Amazonlar, tarihsel olarak Pontus bölgesinde yaşamış olarak kabul edilir ve bu bölge, günümüzde Türkiye sınırları içinde Karadeniz kıyısındadır.

Korelilerin uzun boylu olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Genetik Faktörler: Korelilerin vücut yapısı genetik olarak daha ince ve orantılı olabilir. 2. Beslenme ve Sağlık Hizmetleri: Son yüzyılda beslenme koşullarının iyileşmesi ve sağlık hizmetlerine erişimin artması, boy ortalamasının artmasına katkıda bulunmuştur. 3. Moda ve Duruş: Uzun paçalı pantolonlar, yüksek bel kıyafetler ve topuklu ayakkabılar gibi moda hileleri, Korelilerin olduklarından daha uzun görünmelerini sağlar. 4. Egzersiz: Pilates ve yoga gibi duruş düzelten egzersizler de boyunu uzun göstermeye yardımcı olur.

Koma kabilesi, Nijerya'nın Adamawa eyaletinin kuzey bölgesinde yaşamaktadır.