Anevrizma

Anevrizma, özellikle yırtılma (rüptür) riski taşıdığında hayati tehlike oluşturabilir. Anevrizmanın tehlikeli olmasının bazı nedenleri: Beyin anevrizması: Yırtılması beyin kanamasına ve felce yol açabilir. Aort anevrizması: Yırtılma, ani ve şiddetli iç kanamaya neden olabilir. Kalp anevrizması: Pıhtı oluşumu, inme veya diğer organlara emboli gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Anevrizma belirtileri arasında ani ve şiddetli baş veya göğüs ağrısı, bilinç kaybı, bulantı, kusma ve görme problemleri bulunur. Erken teşhis ve tedavi hayati önem taşır.

Anevrizmanın belirtileri, yerleştiği damara ve büyüklüğüne göre değişebilir. Bazı anevrizma türleri için belirtiler: Beyin anevrizması: Ani ve şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, boyun tutulması, bulanık veya çift görme, ışığa duyarlılık, göz kapaklarının sarkması, bilinç kaybı. Aort anevrizması: Göğüs, sırt veya karın bölgesinde derin ve sürekli ağrı, nabız gibi atan karın kütlesi hissi, nefes darlığı, yutma güçlüğü, ses kısıklığı, bayılma veya baş dönmesi, hızlı kalp atışı, düşük tansiyon, mide bulantısı veya kusma, bacaklarda uyuşma veya felç. Anevrizma henüz patlamamışsa belirtiler çok net olmayabilir. Anevrizma belirtileri fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.

Aort hastalıkları, özellikle aort anevrizması ve aort diseksiyonu, hayati tehlike oluşturan ciddi durumlardır. Aort anevrizması, aortun duvarındaki zayıflık nedeniyle belirli bir bölgesinin anormal şekilde genişlemesi veya balonlaşmasıdır. Aort diseksiyonu, aort duvarının katmanlarının birbirinden ayrılmasıdır ve bu durum, organlara giden kan akışının engellenmesine neden olabilir. Bu hastalıkların belirtileri genellikle belirsizdir ve erken aşamalarda fark edilmez. Risk faktörlerini azaltmak için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, düzenli kontroller ve doktor önerilerine uymak önemlidir.

Şarkıcı Meyra'nın hastalığı, dalağına giden damarda ve dalağın içinde milimetrik boyutlarda birkaç tane olarak tespit edilen anevrizmalardır. Doktorlar, bu rahatsızlığın doğuştan geldiğini düşünmektedir. Meyra, bu hastalık nedeniyle ne dalağını aldırabilmekte ne de anevrizmasına müdahale edilebilmektedir.

Aort kökü genişlemesi (anevrizma) durumunda ameliyat kararı, anevrizmanın çapına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak verilir. Ameliyat gerektiren durumlar: Çıkan aortta 5,5 cm çapına ulaşma veya son 6 ayda 5 mm çap artışı. 5 cm çap ve inişli-çıkışlı hipertansiyon. İnen aortta 6 cm çap veya son 6 ayda 5 mm çap artışı. Herhangi bir başka organ basısı. Kanama şüphesi. Ayrıca, ailede aort yırtılması öyküsü veya bazı genetik hastalıklar gibi durumlarda daha erken müdahale gerekebilir. Aort anevrizması şüphesi veya teşhisi durumunda, vakit kaybetmeden bir kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurulması önemlidir.

Aort genişlemesi (anevrizma) tehlikeli olabilir ve hayati risk taşıyabilir. Tehlike oluşturan durumlar: Yırtılma (rüptür). Diseksiyon (damar iç tabakasında ayrışma). Risk faktörleri: hipertansiyon; ateroskleroz (damar sertliği); sigara kullanımı; şeker hastalığı; yüksek kolesterol; hareketsiz yaşam; obezite. Belirtiler arasında karın ve sırt ağrısı, yutma güçlüğü, nefes darlığı ve nabız gibi atan karın hissi bulunabilir. Öneri: Aort genişlemesi riski taşıyan kişilerin, düzenli sağlık kontrollerini yaptırmaları önemlidir.

Anevrizma genişleme riski, anevrizmanın türüne, bulunduğu bölgeye ve nedenlerine bağlı olarak değişir. Başlıca risk faktörleri: İleri yaş (özellikle 65 yaş üstü). Erkek cinsiyet. Sigara kullanımı. Ailede anevrizma öyküsü. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve ateroskleroz. Bazı genetik hastalıklar (Marfan sendromu, Loeys-Dietz sendromu, Ehlers-Danlos sendromu). Enfeksiyonlar (sifiliz gibi). Travma ve vaskülit (damar iltihabı). Anevrizma genişleme belirtileri genellikle belirsizdir ve uzun süre fark edilemeyebilir. Anevrizma yırtılması, kontrol edilemeyen şiddetli iç kanamaya yol açar ve acil tıbbi müdahale gerektirir.

Charcot-Bouchard anevrizması, beyin damarlarında, çapı 300 mikrometreden küçük olan küçük kan damarlarında oluşan bir anevrizmadır. Özellikleri: Konum: Genellikle bazal gangliyonlardaki lentikülostriat damarlarda bulunur. Nedenleri: Kronik hipertansiyon (yüksek kan basıncı) ile ilişkilidir. Komplikasyonlar: Anevrizma yırtıldığında, intraserebral kanamaya neden olabilir, bu da felç gibi ciddi durumlara yol açabilir. Adını, bu anevrizmaları 1868 yılında tanımlayan Fransız patologlar Jean-Martin Charcot ve Charles-Joseph Bouchard'dan almıştır.

Aort anevrizması topuz belirginliği, karın bölgesinde nabız gibi atan bir kitle hissi olarak tanımlanabilir. Özellikle kilo olarak zayıf bireylerde, karın bölgesine elle dokunulduğunda fark edilen bu durum, büyüyen anevrizmanın gözle görülür hale geldiğini gösterebilir. Aort anevrizması belirtileri fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir doktora başvurmak hayati önem taşır.

Aort anevrizmaları, bulundukları bölgeye göre şu şekilde sınıflandırılır: Torasik aort anevrizması: Aortun göğüs boşluğundaki kısmında gelişir. Abdominal aort anevrizması: Aortun karın bölgesinde oluşur ve en sık görülen türüdür. Asendan aort anevrizması: Kalpten çıkan aortun ilk bölümünde oluşur. Arkus aort anevrizması: Aortun beyne giden dallarının ayrıldığı bölgede oluşur. Ayrıca, anevrizmalar şekillerine göre fuziform (iğ şeklinde) veya sakküler (kese şeklinde) olarak da ayrılabilir. Gerçek ve yalancı anevrizma olarak da bir sınıflandırma yapılabilir; gerçek anevrizma, aort damarının tüm katmanlarını içeren bir genişleme iken, yalancı anevrizmada aort damarında sınırlanmış bir yırtılma söz konusudur.

Pulsasyon abdominal aort anevrizması, karın bölgesindeki aort damarının genişleyip balonlaşması durumudur. Abdominal aort anevrizması genellikle belirti vermez ve başka bir nedenle yapılan muayenede tesadüfen saptanır. Ancak, bazı durumlarda görülebilen başlıca semptomlar şunlardır: şiddeti azalmayan karın, bacak veya sırt ağrısı; karın bölgesinde kalp atışı gibi nabız hissi; soğuk, soluk ve nemli cilt; baş dönmesi, bayılma ve bilinç bulanıklığı; yüksek nabız; mide ağrısı, bulantı ve kusma; nefes darlığı. Anevrizma, yırtılma riski taşıdığından, karın bölgesinde ani ve şiddetli ağrı hissedildiğinde derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Sol subklavian arter anevrizması, sol subklavian arterin genişlemesi veya balonlaşmasıdır. Nedenleri: künt veya penetran travma; torasik çıkış sendromu; servikal kot sonucu artere kompresyon; nadiren ateroskleroz. Komplikasyonları: distal embolizasyon; rüptür; psödoanevrizma gelişimi; brakial pleksus kompresyonu; A-V fistül gelişimi. Tanı yöntemleri: konvansiyonel anjiografi; digital "subtraction" anjiografi; Doppler ve duplex scanning gibi ultrasound yöntemleri; bilgisayarlı tomografi. Tedavi: endovasküler stentlerle onarım; intravasküler trombin enjeksiyonu; cerrahi müdahale (tercih edilen yöntem).

"IAS anevrizmatik ince" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, anevrizma hakkında bilgi verilebilir. Anevrizma, kan damarlarının duvarlarındaki zayıflama sonucu bir balon gibi genişlemesi olarak tanımlanır. Anevrizma belirtileri arasında sırt ağrısı, karın ağrısı, karın bölgesinde atım hissi veren şişlik, şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma, görme bozuklukları ve bilinç kaybı yer alır. Anevrizma tedavisi, durumun ciddiyetine göre cerrahi müdahale veya medikal izlemle yapılabilir.

Sakküler ve fusiform anevrizma, anevrizma türlerinin sınıflandırılmasında kullanılan terimlerdir. Sakküler anevrizma. Fusiform anevrizma. Anevrizmalar, gelişim şekline, duvar yapılarına, bulundukları bölgelere ve boyutlarına göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Anevrizma şüphesi durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Ventriküler anevrizma, sol ventrikülde miyokardın yerini matür skar dokusunun aldığı, akinetik veya diskindik lokalize bir segmentin sistol veya diyastolde balonlaşmasıdır. Nedenleri: akut miyokard infarktüsü; kardiyomiyopati; kardiyak enfeksiyon; konjenital anomaliler. Komplikasyonları: ventriküler aritmiler ve ani kardiyak ölüm; konjestif kalp yetmezliği; mural trombüs ve eş zamanlı emboli. Belirtileri: nefes darlığı; çabuk yorulma; göğüs ağrısı; çarpıntı. Çoğu sol ventrikül anevrizması asemptomatiktir ve genellikle rutin tanı tetkikleri sırasında tesadüfen tespit edilir.

Asendan aort anevrizması, kalpten çıkan ana atardamarın (aort) ilk bölümünde meydana gelen ciddi bir genişlemedir. Nedenleri: doğumsal aort kapak anomalileri; bağ dokusu hastalıkları (Marfan sendromu, Loeys-Dietz sendromu, Ehlers-Danlos sendromu); ailevi yatkınlık; hipertansiyon; ileri yaş ve erkek cinsiyet. Belirtileri: göğüs ağrısı veya baskı hissi; nefes darlığı; kalpte üfürüm (aort kapak yetmezliği gelişmişse); nadiren, yutma güçlüğü veya öksürük. Teşhis: ekokardiyografi; BT anjiyo; MR anjiyo. Tedavi: Takip ve izlem: Aort çapı 4,5–5 cm arasında olan ve hızlı büyüme göstermeyen vakalarda belirli aralıklarla görüntüleme ile takip yeterlidir. Açık cerrahi (greft uygulaması): Aort çapı 5,5 cm’nin üzerine çıkarsa veya büyüme hızı yılda 0,5 cm’den fazlaysa önerilir. Hibrid cerrahi yöntem: Aort kapağı ve beyne giden damarlarla ilişkili anevrizmalarda tercih edilir.

EVAR (Endovasküler Aort Anevrizma Onarımı), abdominal aort anevrizmalarının tedavisinde kullanılan minimal invaziv bir işlemdir. EVAR yöntemi şu şekilde uygulanır: Kasık bölgesindeki femoral arter yoluyla aort içine kateter yardımıyla stent greft adı verilen özel bir yapay damar yerleştirilir. Radyolojik görüntüleme eşliğinde, bu greft anevrizmalı bölgeye konumlandırılır. Yerleştirilen greft, anevrizmanın bulunduğu kısmı bypass eder ve kan akışının sağlıklı damar duvarı içinde ilerlemesini sağlar. EVAR yönteminin avantajları: Geniş karın kesisi gerektirmediği için enfeksiyon, kan kaybı ve organ hasarı gibi komplikasyonlar daha az görülür. Lokal anestezi imkânı vardır. Hastanede kalış süresi daha kısadır. Kan transfüzyonu gerekmez. EVAR yönteminin riskleri: Greftin kayması veya sızıntı gelişmesi gibi durumlar, düzenli kontrol gerektirir. Her tıbbi müdahalede olduğu gibi, EVAR riskleri de mevcuttur ve uygun hasta seçimiyle başarı oranı %90’ın üzerinde olsa da, tedavi kararı doktor önerisiyle verilmelidir.

Aortun balonlaşmasının (anevrizma) başlıca nedenleri şunlardır: Yüksek tansiyon (hipertansiyon). Sigara kullanımı. Genetik yatkınlık ve aile öyküsü. Bağ dokusu hastalıkları. Enfeksiyonlar. Travmalar. Vaskülit (damar iltihabı).

Asendan aort genişlemesinin (anevrizma) bazı nedenleri: Doğumsal aort kapak anomalileri. Bağ dokusu hastalıkları. Hipertansiyon (yüksek tansiyon). İleri yaş ve erkek cinsiyet. Sigara kullanımı. Ateroskleroz (damar sertliği). Travma. Enfeksiyonlar.

Anevrizmada yeniden kanama riski, kanamanın ardından ilk günlerde en yüksektir. Anevrizma nedeniyle yeniden kanama riskini artıran bazı faktörler şunlardır: büyük anevrizma; belirli bölgelerde bulunan anevrizma; sigara kullanımı; tedavi edilmemiş yüksek tansiyon. Anevrizma şüphesi veya tanısı olan kişilerin, herhangi bir risk artışını önlemek için düzenli olarak doktor kontrollerine gitmesi önemlidir.