AnadoluSelçuklu

Nasrettin Hoca, 13. yüzyılda yaşamış bir Anadolu Selçuklu Devleti bilgesi ve mizah kahramanıdır. Doğum yeri olarak genellikle Aksaray il sınırları içindeki Hortu (veya Nasrettin Hoca) köyü kabul edilir. Eğitimi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte, medresede eğitim aldığı düşünülmektedir. Ölümü 1284 yılında Akşehir'de gerçekleşmiş ve günümüzdeki Nasrettin Hoca Türbesi'ne defnedilmiştir. Fıkraları, hazırcevap, insanları kırmadan doğruyu söyleyen ve kendisiyle de alay edebilen bir karakteri yansıtır.

Yassı Çemen Savaşı'nda karşı karşıya gelen taraflar şunlardı: 1. Anadolu Selçuklu Devleti ve Eyyubiler İttifakı. 2. Harezmşahlar Devleti ve Selçuklu asileri. 3. Trabzon İmparatorluğu da savaşa katıldı. Savaşın komutanları ise Alaaddin Keykubad (Anadolu Selçuklu Devleti) ve Celaleddin Harezmşah idi.

Kargı Han, Anadolu Selçuklu beyliğine aittir.

Alay Han, Aksaray'ın meşhur tarihi yapılarından biridir. Özellikleri: - Yapım Yılı: 13. yüzyıl, Anadolu Selçuklu dönemi. - Yapımcı: II. Kılıçaraslan. - Konum: Aksaray'a 34 kilometre uzaklıkta, eğimli arazi üzerinde. - Kullanım Amacı: İlk yapıldığında asgari amaçla inşa edilmiş, daha sonra kervansaray olarak kullanılmış. Mimari Açıdan: Farklı renklerdeki kesme taşlarla inşa edilmesi ve yanında bir külliyesinin bulunması ile dikkat çeker.

Anadolu Selçuklu mimarisinde mukarnas, iç bükey yüzeyli küçük prizmatik ögelerin, birbirleri üstüne derece derece taşarak bindirilmek suretiyle dizildiği üç boyutlu bir mimari öğedir. Bu öge, özellikle kapı ve mihrap üst boşluklarını doldurmak üzere tromptan geliştirilmiş bir mimari eleman olarak kullanılır.

Anadolu Selçuklu tersaneleri iki farklı şehirde farklı zamanlarda yapılmıştır: 1. Alanya Tersanesi: Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından 1221 yılında Alanya'nın fethinden sonra inşa edilmiştir. 2. Sinop Tersanesi: Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykavus tarafından 1214 yılında yaptırılmıştır.

Türkiye'nin kesin tarihi, 1077 yılı olarak kabul edilmektedir.

Alanya Kalesi'ni 1221 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad yapmıştır.

Türk üçgeni, kare planlı bir mekânın üzerine kubbenin oturtulabilmesini sağlayan bir geçiş öğesidir. Bu teknik, yan yana yerleştirilmiş ters ve düz üçgenlerin oluşturduğu yelpaze görünümüne sahip geçiş elemanları ile yapılır. Türk üçgeninin ilk örnekleri, Anadolu Selçuklu devri yapılarında görülmüştür.

Alanya Kızılkule'de 1226 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubad döneminde yaşam başlamıştır. Kızılkule, inşa edildiği tarihten itibaren Alanya Kalesi'nin ve tersanenin korunması amacıyla kullanılmıştır.

Anadolu Selçuklu sanatında hayvan figürleri kullanılmasının birkaç nedeni vardır: 1. Mitolojik ve sembolik anlamlar: Hayvanlar, Türklerin yaşam şartlarından kaynaklanan, manevi değerleri, sihri ve tılsımı yansıtan önemli semboller olarak kullanılmıştır. 2. Göçebe kültürünün etkisi: Hayvan üslubu, Orta Asya göçebe kültürünün bir devamı olarak Anadolu'da da devam etmiş ve bu üslup, doğanın ve hayvanların gözlemlenmesine dayanan bir sanat anlayışını yansıtmıştır. 3. Estetik kaygılar: Belirli bir estetik kaygıyla uygulanan hayvan figürleri, son derece ritmik ve güçlü desen tasarımlarıyla süslemelerde yer almıştır.

Harzemşahlar, Yassıçemen Savaşı'nda yenildi.

Sultan Hanı'nın hikayesi, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad tarafından 1229 yılında yaptırılmasıyla başlar. Hanın inşa amacı, kervanların uğrak yeri olarak hem askerî hem de ticarî faaliyetleri desteklemekti. Sonraki dönemlerde handa yaşanan önemli olaylardan biri, Memlük komutanı Baybars'ın 1277 yılında burayı kullanmasıdır. Son yüzyılda ise hanın çevresi köylüler tarafından taş ocağı olarak kullanılmış, ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1959-1968 yılları arasında restore edilerek koruma altına alınmıştır.

Anadolu Selçuklu döneminde cam sanatı, özellikle cam işleme ve vitray teknikleriyle gelişmiştir. Cam işleme alanında Selçuklular, oyma, kesme ve perdahlama tekniklerini kullanarak çeşitli cam eşyalar üretmişlerdir. Vitray ise Selçukluların anıtsal yapıları renkli camlarla süsleme sanatıdır. Ayrıca, Çeşm-i Bülbül tekniği de bu dönemde öne çıkan cam süsleme tekniklerinden biridir.

Alaeddin Keykubad Köşkü, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından yazlık saray ve sefer hazırlıklarının yapıldığı bir üs olarak kullanılmak amacıyla yapılmıştır.

Antalya'yı ilk olarak Anadolu Selçuklu Sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev 1207 yılında fethetmiştir.

1240 yılında çeşitli önemli olaylar meydana geldi: 1. Moğol İstilası: Moğol hükümdarı Batu Han, Altın Ordu ile birlikte Kiev şehrini fethetti. 2. Babaî İsyanı: Anadolu Selçuklu Devleti'ne karşı Türkmen şeyhi Baba İlyas önderliğinde büyük bir siyasî-içtimaî ayaklanma hareketi başladı. 3. Üniversite Kuruluşu: Siena Üniversitesi kuruldu. 4. Doğumlar: Çin'in Song Hanedanı'nın 15. imparatoru Duzong ve Trabzon İmparatorluğu imparatoru II. Andronikos doğdu.

Anadolu Selçuklu mimarisinde üç ana üslup görülmektedir: 1. Orta Asya Üslubu: Anadolu'ya gelen Türkler, Orta Asya göçebe bozkır kültürünün etkisinde kalmış ve bu kültürü Anadolu'ya taşımışlardır. 2. İran Üslubu: Anadolu'ya yerleşen Selçuklular, İran'daki Büyük Selçuklu mimarlığına yabancı kalmamışlar, ancak Anadolu'da yeni bir tasarımı gerçekleştirmek için çalışmışlardır. 3. Yerel Üslup: Anadolu'nun Hıristiyan ve Bizans kültürü ile etkileşimi sonucu, yerel unsurların da mimariye yansıdığı bir sentez oluşmuştur.

Baba İshâk'ın ayaklanması, Anadolu Selçuklu Devleti'ni çeşitli şekillerde etkilemiştir: 1. Devletin Güç Kaybetmesi: Ayaklanmanın bastırılması, devletin gücünü zayıflatmış ve Moğolların Anadolu'ya saldırma konusunda cesaretlenmesini sağlamıştır. 2. Ekonomik Durumun Kötüleşmesi: İsyan, Anadolu'da ekonomik durumu daha da kötüleştirmiş ve halkın yoksullaşmasına yol açmıştır. 3. Yönetim Boşluğu: Ayaklanma, Anadolu Selçuklu sultanlarının dirayetsizliğinden kaynaklanan yönetim boşluğunu ortaya çıkarmıştır. 4. Kösedağ Savaşı'na Zemin Hazırlaması: Devletin zayıflaması, 1243 yılında Moğollara karşı yapılan Kösedağ Savaşı'nda yenilgiye uğramasına ve Anadolu'nun Moğol hakimiyetine girmesine neden olmuştur.

"Diriliş" ve "Karatay" kavramları farklı bağlamlarda kullanılmaktadır. "Diriliş" terimi, genellikle Anadolu Selçuklu Devleti'nin Moğollara karşı direnişini ve bu dönemde Emir Celaleddin Karatay'ın hayatını anlatan "Direniş Karatay" filmini ifade eder. "Karatay" ise, aynı adı taşıyan kitapta da yer alan ve Selçukluların ünlü devlet adamı olan kişiyi tanımlar.