Amortisman

Evet, gelir vergisinde amortisman gider olarak yazılabilir. Amortisman, işletmelerin sahip olduğu varlıkların (bina, makine, ekipman) zaman içinde değer kaybetmesi nedeniyle mali tablolarda gösterilen gider kalemidir.

Avşa'da satılık bir dairenin kaç yılda amorti edeceği, genel olarak 10 ila 20 yıl arasında değişebilir. Türkiye genelinde ise ortalama amortisman süresi 17-18 yıl olarak hesaplanmaktadır.

Sabit kıymetlerin amortismana tabi tutulma süresi, kıymetin aktife girdiği yıldan itibaren başlar ve bu süre varlığın ekonomik ömrüne göre belirlenir. Örneğin, binalar için amortisman süresi 50 yıla kadar uzayabilirken, makineler ve araçlar gibi daha hızlı yıpranan varlıklar için bu süre 5 ila 10 yıl arasında değişir.

Amortisman kıst uygulaması, binek otomobilleri için yapılır. Bu uygulama şu durumlarda devreye girer: - Varlığın aktife girdiği tarih: Binek otomobili, işletmenin aktifine girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılarak kalan ay süresi kadar amortismana tabi tutulur. - Kullanılmadığı dönemler: Çeşitli nedenlerle kullanılmayan maddi duran varlıklar için amortisman ayrılmaya devam eder, ancak bu amortisman bir faaliyet gideri olarak değil, zarar olarak raporlanır.

1 kW güneş paneli sistemi, elektrik faturasında yıllık ortalama 5.000 TL'ye varan tasarruf sağlayarak 5-7 yıl içinde kendini amorti edebilir. Amortisman süresi, sistemin kurulum maliyeti ve sağlanan enerji tasarrufuna göre değişiklik gösterebilir.

Şirket üzerine alınan aracın amortismanı, Vergi Usul Kanunu (VUK) Madde 315'e göre hesaplanır. En çok kullanılan amortisman yöntemleri şunlardır: 1. Normal Amortisman Yöntemi: Eşit tutarlı amortisman olarak da bilinir. 2. Azalan Bakiyeler Yöntemi: Varlıklar, normal amortismana göre iki kat hızlı giderleştirilir. 3. Fevkalade Amortisman Yöntemi: Yangın, deprem, sel gibi doğal afet durumlarında uygulanır. Amortismana tabi tutulacak aracın işletmede bir yıldan fazla kullanılabilir durumda ve belirlenen alım değeri miktarını aşmış olması gerekir.

Kuruluş giderleri, beş yıl içinde amortismana tabi tutulur.

Evet, araçlar iktisadi kıymet olarak amortismana tabi tutulabilir. Amortisman, bir işletmenin kullandığı araç ve taşınmazların yıpranması, aşınması veya değerinde düşme olması durumunda gösterilen gider payıdır.

Demirbaşlar, normal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur ve bu yöntemde amortisman oranı, varlığın yararlanma süresine göre Ek-1'de yer alan Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları Listesi'nde belirlenen oranlarda her yıl eşit olarak ayrılır. Ayrıca, maliyet bedeli belirli limitleri aşan demirbaşlar için amortisman oranı %100 olarak belirlenebilir, bu durumda varlıklar hesaplara alındığı yılın sonunda tamamen amorti edilir.

Amortisman, Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG) kapsamında değerlendirilebilir. Bu durum, amortismanın ticari faaliyetle ilgisi olmayan taşıtların giderleri ve amortismanları için geçerlidir.

Vergi Usul Kanunu'nun 320. maddesi, amortisman uygulama süresini ve şeklini düzenler. Bu maddeye göre: - Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. - Sürenin hesaplanması için (1) rakamı, mükellefçe uygulanan amortisman nispetine bölünür. - Binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. - Amortismanın her yıl yapılmamasından veya düşük nispette yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz.

Taşıt kira giderlerinde amortisman, Vergi Usul Kanunu'nun belirlediği amortisman cetveline göre ayrılır. Bu kanuna göre, amortismana tabi tutulacak taşıtlar, 254 - Taşıtlar Hesabı altında izlenir.

Amortisman almak, belirli durumlarda mantıklı olabilir. Amortisman, işletmelerin satın aldıkları malların zaman içinde yıpranması, eskimesi veya değer kaybetmesi durumunda bu maliyetleri dönemsel olarak gider yazmalarını sağlar. Amortisman ayırmanın avantajları arasında, uzun vadeli işletmeler için maliyetleri birkaç seneye yayma imkanı ve vergi ve muhasebe amaçlarına göre farklı şekillerde hesaplanabilme kolaylığı yer alır. Ancak, amortisman ayırmamak da bir seçenek olabilir ve bu durumda varlığın ömrünü uzatmaz. Karar vermeden önce, işletmenin finansal durumu ve vergi stratejileri gibi faktörler dikkate alınmalıdır.

Araç lastiği amortisman oranı, Vergi Usul Kanunu'na göre %50 olarak belirlenmiştir. Hesaplama yöntemi ise şu şekildedir: 1. Faydalı ömrün belirlenmesi: Taşıt lastikleri için faydalı ömür 2 yıldır. 2. Amortisman tutarının hesaplanması: Lastik bedeli, faydalı ömre bölünerek yıllık amortisman tutarı bulunur. Örneğin, 10.000 TL değerinde bir lastik için: - Yıllık amortisman tutarı: 10.000 TL / 2 yıl = 5.000 TL.

Hangi makinenin kaç yılda amorti edileceği, makinenin tipi, maliyeti, kullanım yoğunluğu ve bakım durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, kağıt bardak makineleri için amortisman süresi 3 ila 7 yıl arasında kabul edilir.

Ön amortisman, varlıkların zaman içinde aşınma, yıpranma veya teknolojik gelişmelere bağlı olarak değer kaybetmesini hesaplamaya ve muhasebeleştirmeye yarar. Ön amortismanın işe yaradığı bazı alanlar: Vergi avantajı: İşletmeler, amortisman giderlerini gelirlerden düşerek daha düşük vergi öder. Maliyetlerin doğru izlenmesi: Varlıkların maliyeti, zaman içinde eşit parçalara ayrılarak kaydedilir, bu da maliyetlerin daha doğru izlenmesini sağlar. Finansal raporlama: Finansal tabloların doğruluğunu artırır ve yatırımcıların, kredi verenlerin ve diğer paydaşların güvenilir bilgiler almasını sağlar. Gelecek planlaması: İşletmelerin gelecekteki varlık değişimleri için plan yapmalarına yardımcı olur.

Buzdolabı için amortisman oranı %10'dur.

TMS (Türkiye Muhasebe Standartları) ve VUK (Vergi Usul Kanunu) amortisman farkları şunlardır: 1. Amortisman Ayrılması: VUK'ta amortisman ayrılması ihtiyari iken, TMS'de zorunludur. 2. Faydalı Ömür: VUK'ta faydalı ömür doğrudan Maliye Bakanlığı tarafından belirlenirken, TMS'de işletme tarafından gerçekçi tahminlere dayanılarak belirlenir. 3. Kalıntı Değer: VUK, varlığını kalıntı değerini dikkate almaz ve sadece defter değerini esas alır; oysa TMS'de amortismana tabi tutar, varlığın defter değerinden kalıntı değeri düşüldükten sonraki tutar üzerinden hesaplanır. 4. Amortisman Yöntemleri: VUK'ta normal amortisman, azalan bakiyeler ve fevkalade amortisman yöntemleri varken, TMS'de ayrıca üretim miktarı yöntemine göre amortisman ayırma imkanı da vardır. 5. Amortisman Başlangıcı: VUK'ta amortisman, varlığın kullanıma hazır olduğu tarihte başlarken, TMS'de ancak varlık aktife kaydedildiğinde amortisman ayrılır.

Yatırım teşvik kapsamında amortisman süresi, Vergi Usul Kanunu’nun 315. maddesine göre belirlenen faydalı ömür süresinin yarısı dikkate alınarak hesaplanır. Bu hesaplamada faydalı ömür süresinin küsuratlı çıkması durumunda, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanarak ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman oran ve süreleri belirlenir. Ayrıca, 7103 sayılı kanun ile getirilen geçici 30. madde kapsamında, imalat sanayiinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere 2019 yılı sonuna kadar iktisap edilen yeni makine ve teçhizatlar için amortisman süresi daha kısa belirlenebilir.

Amortisman tahakkuku, enflasyon düzeltmesi sonrası yapılmalıdır. Yasal mevzuata göre, önce düzeltme işlemi yapılıp, ardından amortisman ayrılması gerekmektedir.