Akıl

Orta Çağ felsefesinin üç temel sorunu şunlardır: 1. İnanç ile Akıl Arasındaki İlişki: Orta Çağ filozofları, inanç ve aklın birbirine zıt değil, tamamlayıcı olduğunu savunmuşlardır. 2. Tanrı'nın Varlığı: Tanrı'nın varlığı, Orta Çağ filozofları için en temel sorulardan biri olmuş ve farklı filozoflar tarafından farklı argümanlarla kanıtlanmaya çalışılmıştır. 3. Evrenin Yapısı: Orta Çağ filozofları, evrenin yapısı ve işleyişi hakkında çeşitli görüşler ileri sürmüşler, Aristo'nun kozmolojisi uzun süre kabul görmüştür.

Farabi, ahlâkın kaynağı olarak akılı kabul eder. Ona göre insan, aklı sayesinde iyi ve kötünün bilgisine ulaşabilir ve ahlaki önermeleri oluşturabilir.

İlim, hem nakil hem de akıl yoluyla elde edilir. Naklî ilimler, dinî bilgiler olup, bunlar Peygamber efendimizden bize kadar gelen ve Kur'an-ı Kerim ile hadislerde yer alan bilgilerdir. Aklî ilimler ise, matematik, mantık, fizik gibi his organları ile duyularak, akıl ile incelenerek, tecrübe ve hesap edilerek elde edilen fen bilgileridir.

Fideist ve akılcı kavramları, felsefe ve dinde farklı yaklaşımları ifade eder: 1. Fideist: İnancın akıldan bağımsız olduğunu savunan felsefi yapıya inanan kişidir. 2. Akılcı (Rasyonalist): Bilgiye ulaşmada ve gerçekleri anlamada aklın üstün olduğunu savunan felsefi akımdır.

Duygulardan arındırılmış akıl, aklın sadece mantık ve gerçeklere dayanarak çalışması, duygusal etkilerin göz ardı edilmesi anlamına gelir. Bu, Kant'ın felsefesinde, aklın doğaüstü ve duyusal kaynaklardan bağımsız olarak, saf haliyle kullanılması olarak tanımlanır.

Miguel Unamuno'nun felsefesi, sistematik olmayan ve tüm sistemlerin reddiyesi üzerine kurulu bir anlayışa sahiptir. Temel ilkeleri: - İnanç: Unamuno, inancın kendindeki bir şey olarak onaylanışını savunur. - Akıl ve Anlam: Yaşamı anlamlandırmanın yolunun akıldan değil, yaşamı deneyimlemekten geçtiğini öne sürer. - Varoluş: İnsanın önceden belirlenmiş bir öze göre yaşamadığını, bireysel varoluşu ve yaşamı yücelttiğini belirtir. - Ölüm: İnsanın sonlu ve ölümlü bir varlık oluşunun onu tedirgin ettiğini, ancak ölüme rağmen yaşamayı tercih etmesi ve ona anlam vermesi gerektiğini savunur. Unamuno ayrıca, tarihçilik kavramını geliştirerek, tarihin büyük olaylara değil, isimsiz halkların tarihine bakılarak anlaşılabileceğini ifade etmiştir.