AfetYönetimi

İzmir Deprem Öncesi: İzmir, Batı Anadolu'nun aktif fay hatları üzerinde yer alması nedeniyle deprem riski taşıyan bir şehirdir. Deprem öncesi İzmir'de yapılması gerekenler arasında, binaların deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmesi, eski yapıların güçlendirilmesi ve afet planlarının hazırlanması yer almaktadır. İzmir Deprem Sonrası: Deprem sonrası İzmir'de arama kurtarma çalışmaları hızla başlamış, AFAD, AKUT, jandarma ve sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle enkaz altındakiler kurtarılmıştır. Afet sonrası iyileştirme sürecinde ise net bir yol haritası oluşturulamamış, bu durum krizlerin derinleşmesine yol açmıştır.

Olağandışı durumlar (ODD) çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir: 1. Doğal ve İnsan Kaynaklı: ODD, oluşumlarına göre doğal (deprem, sel, kasırga) ve insan kaynaklı (savaş, endüstriyel kazalar) olarak ayrılır. 2. Hızlarına Göre: Hızlı gelişen (deprem, hortum) ve yavaş gelişen (kuraklık, kıtlık) ODD olarak sınıflandırılır. 3. Etkilerine Göre: Doğrudan etkiler (can kayıpları, altyapı hasarları) ve dolaylı etkiler (ekonomik kayıplar, hizmet kesintileri) olarak ayrılır. 4. Afet Türleri: Jeolojik, meteorolojik, nükleer, kimyasal ve karmaşık afetler gibi alt başlıklara ayrılır. Ayrıca, ODD'ler acil durum, kitlesel aciller ve olağandışı sağlık durumları gibi daha spesifik kategorilere de ayrılabilir.

Dört çeşit triyaj bulunmaktadır: 1. Temel Acil Servis Triyajı: En sık kullanılan ve en fazla gelişmiş triyaj türüdür. 2. Acil Serviste Afet Triyajı: Afet durumlarında uygulanan triyajdır. 3. İleri Triyaj Sistemi: Uzmanlaşmış bilgi ve beceri gerektiren, daha karmaşık durumlarda kullanılan triyajdır. 4. Sahada Triyaj: Olay yerinde birden fazla kişinin yaralanması durumunda yapılan triyajdır.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 17 Haziran 2009 tarihinde kurulmuştur. Bu tarih, 5902 sayılı Kanunun 9 Nisan 2009'da Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak Sivil Savunma Genel Müdürlüğü, Afet İşleri Genel Müdürlüğü ve Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün kapatılıp görevlerinin AFAD'a devredildiği tarihtir.

İstanbul'da afet parkı, Kadıköy Belediyesi Afet Eğitim ve Bilinçlendirme Parkı olarak bilinmektedir. Adres: Kozyatağı Mah., Saniye Ermutlu Sok., Kadıköy, İstanbul. İletişim: +90 216 464 89 41.

3 Boyutlu Şehir Modelleri ve Kadastro Projesi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ve bina ile bağımsız bölümlerin geometrisini üç boyutlu dijital ortamda yönetmeyi amaçlayan bir projedir. Projenin bazı uygulamaları: Gayrimenkul alım satım süreçleri: Alan büyüklüğü, cephe, oda sayısı gibi yapı ve bağımsız bölüm bilgileri web ve mobil uygulamalar üzerinden sunulabilir. Afet yönetimi: Deprem, sel ve heyelan gibi afetlerin ardından arama kurtarma ve hasar tespiti yapılabilir. Mevcut yapı stokunun tespiti: Mevcut yapı stokunun takibi ve sorgulaması gerçekleştirilebilir. Enerji potansiyeli tahmini: Enerji potansiyeli tahmini ve gürültü emisyonu tahminleri yapılabilir. Proje, akıllı şehirler için önemli bir altyapı oluşturmayı hedeflemektedir.

Depremzedeler için proje başvurusu iki farklı şekilde yapılabilir: 1. Afetzede Hak Sahipliği Başvurusu: Bu başvuru, e-Devlet sistemi üzerinden AFAD'ın afetzede hak sahipliği başvuru formu doldurularak yapılır. 2. "Evim Yuvan Olsun" Kampanyasına Başvuru: Bu kampanya kapsamında depremzedelere evlerini ücretsiz veya uygun kira bedelleriyle açmak isteyenler, ev bilgilerini www.evimyuvanolsun.org internet sitesi üzerinden beyan ederler.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, deprem bölgesinde çeşitli çalışmalar yürütmektedir: 1. Afet Konutları ve Köy Evleri: Bakanlık, deprem etkilenen şehirlerde 76 bin afet konutu ve köy evini hak sahiplerine teslim etmiştir. 2. Şehir Meydanları: Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman'da şehir meydanlarını altyapısı ve üstyapısıyla yeniden inşa etmektedir. 3. Kentsel Dönüşüm: Deprem bölgesindeki kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandırmak amacıyla "Kentsel Dönüşüm Başkanlığı" kurulmuştur. 4. Hasar Tespit Çalışmaları: Depremden etkilenen illerdeki hasar tespit çalışmalarını yürütmekte, yıkılan binaların büyük bir kısmının 1999 öncesi inşa edilen yapılar olduğunu belirlemiştir. 5. İklim Değişikliğine Uyumlu İnşaat: Deprem bölgesinde inşa edilen konutları iklim değişikliğine uyumlu olacak şekilde sıfır atık uyumlu olarak inşa etmektedir.

Deprem bölgesinde sürekli ve sürdürülebilir destek çağrısı, afetten etkilenen toplulukların ekonomik, sosyal ve çevresel alanlarda iyileşmesini sağlamak için yapılan çağrıdır. Bu çağrı kapsamında öne çıkan bazı destek alanları şunlardır: Geçim kaynaklarının yeniden canlandırılması: Küçük işletmelere hibe, mesleki eğitim ve iş danışmanlığı hizmetleri sunulması. Atık ve enkaz yönetimi: Çevre dostu geri dönüşüm yöntemleriyle büyük miktarlardaki enkazın güvenli bir şekilde yönetilmesi. Kültürel mirasın korunması: Tehlike altındaki kültürel mirasın korunması ve restorasyon çalışmalarının desteklenmesi. Psikososyal destek: Depremden etkilenen kişilerin ve toplulukların travmaları atlatabilmeleri için sürdürülebilir destek programları. Kırılgan gruplara destek: Engelli bireyler ve diğer kırılgan gruplara yönelik sosyal ve yasal destek sağlanması.

Doğal afetler konusu çeşitli açılardan işlenebilir: 1. Erken Uyarı Sistemleri: Doğal afetlerin etkilerini azaltmanın en etkili yollarından biridir. 2. Altyapı Güçlendirme: Deprem ve sel gibi afetlerde binaların ve altyapının sağlam olması, can kaybını ve ekonomik zararı en aza indirir. 3. Eğitim ve Farkındalık Kampanyaları: Halkın afetler konusunda bilgilendirilmesi ve alınacak önlemler hakkında eğitimler verilmesi, afet anında yapılması gerekenleri bilen bireylerin sayısını artırır. 4. Risk Haritalaması ve Bölgesel Planlama: Deprem fay hatlarının ve sel riski taşıyan bölgelerin belirlenmesi, bu bölgelerde yerleşim ve tarım faaliyetlerinin sınırlanmasını sağlar. 5. Uluslararası İşbirliği: Doğal afetlerle mücadelede uluslararası işbirliği, afet yönetimi konusunda deneyimlerin ve kaynakların paylaşılmasını sağlar. Ayrıca, afetlerin türleri, nedenleri ve etkileri gibi konular da coğrafya derslerinde detaylı olarak ele alınır.

Depremde 9 şiddet, Değiştirilmiş Mercalli Şiddet Ölçeği'ne göre çok yıkıcı anlamına gelir. Bu şiddetteki bir depremde: Genel panik yaşanır. Özel tasarlanmış yapılarda önemli hasar meydana gelir. Zemin sıvılaşmaya başlar. Alelade binalarda büyük hasar ve kısmen çöküntü oluşur. Bu tür depremlerde, tektonik levhalarda kırılmalar, sahil şeritlerinin deniz seviyesinin altına batması veya üstüne çıkması gibi olaylar da gözlemlenebilir.

Risk ve zarar görebilirlik afet yönetiminde farklı kavramları ifade eder: - Risk, bir tehlikenin belirli bir zaman ve mekanda gerçekleşmesi durumunda tehdit altındaki unsurların alacağı hasarın düzeyine bağlı olarak oluşacak potansiyel kayıpları ifade eder. - Zarar görebilirlik ise, potansiyel bir olayın meydana gelmesiyle toplumun uğrayabileceği olası ölüm, yaralanma, hasar, yıkım ve kayıpların bir ölçüsüdür. Özetle, risk tehlikeye bağlı olarak ortaya çıkarken, zarar görebilirlik toplumun bu tehlikeye karşı savunmasızlığını ve başa çıkma kapasitesini ifade eder.

Deprem Haftası, 1-7 Mart tarihleri arasında kutlanır çünkü bu tarihler, deprem konusunda farkındalık yaratmak ve toplumu bilinçlendirmek amacıyla belirlenmiştir. Bu hafta, 1999 depremlerinin ardından afet bilincini artırmak için Türkiye'de resmi olarak kutlanmaya başlanmıştır.

Sığınakların kaç gün dayanabileceği konusunda kesin bir süre vermek mümkün değildir. Sığınaklar, doğal afetler ve saldırılar sırasında insanları ve değerleri korumak amacıyla inşa edilir ve gerektiğinde kullanılmak üzere tasarlanır. Sığınakların özellikleri ve dayanıklılığı, yapım malzemelerine, boyutlarına ve tasarımına bağlı olarak değişir.

Deprem bölgesinde uygulanan genelgeler şunlardır: 1. Deprem Öncesi Önlemler: Yerleşim bölgelerinin titizlikle belirlenmesi, yapıların deprem etkilerine karşı dayanıklı inşa edilmesi, konutlara deprem sigortası yaptırılması gibi önlemleri içerir. 2. Deprem Anında Yapılması Gerekenler: Panik yapılmaması, sabitlenmemiş eşyalardan uzak durulması, güvenli bir yerde çöküp kapanarak tutunulması gibi adımları kapsar. 3. Deprem Bölgesine Gidiş ve Dönüşlerde Yol Masraflarının Karşılanması: AFAD tarafından yayımlanan genelgeye göre, afetzedelerin afet bölgesinden geçici yaşadıkları yerlere gidiş ve dönüşlerinin yol masrafları karşılanacaktır. 4. Hasarlı Yapılardaki Eşyaların Tahliyesi: AFAD'ın yayımladığı genelgede, ağır hasarlı yapılara giriş ve eşya tahliyesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın uzmanlarının raporuna göre değerlendirilecektir.

SKA 11 (Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 11), "Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar" olarak adlandırılır. Bu amacın hedefleri şunlardır: - Kapsayıcı, güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir şehirler ve insan yerleşimlerinin oluşturulması. - 2030 yılına kadar herkesin yeterli, güvenli ve uygun fiyatlı konutlara ve temel hizmetlere erişiminin sağlanması. - Gecekondu mahallelerinin iyileştirilmesi. Bu hedefler, afet yönetim süreçlerine iklim değişikliğinin entegre edilmesi, akıllı ve sürdürülebilir şehirlere yönelik altyapı gelişiminin sağlanması gibi stratejilerle gerçekleştirilecektir.

Ata AÖF Afetlerde Risk ve Kriz Yönetimi, Acil Durum ve Afet Yönetimi Önlisans Programı kapsamında yer almaktadır. Bu program, deprem, sel, çığ, heyelan gibi afetlerin öncesinde ve sonrasında yapılması gereken faaliyetleri yürütebilecek elemanlar yetiştirmeyi amaçlar.

AKOM alarmı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi'nin (AKOM) belirli bir tarih için hava durumu uyarısı yayınlaması durumunda verilir. 2025 yılı için AKOM alarmı ile ilgili spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, AKOM'un hava durumu uyarılarını takip etmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: akom.ibb.istanbul. anlatilaninotesi.com.tr. uym.ibb.gov.tr. Ayrıca, AKOM'un sosyal medya hesapları üzerinden de güncel bilgilere ulaşılabilir.

Büyük bir tsunami meydana geldiğinde aşağıdaki yıkıcı etkiler ortaya çıkar: 1. Can Kaybı: Tsunami dalgaları, kıyıya vurduğunda geniş alanlarda can kayıplarına yol açar. 2. Altyapı Hasarı: Evler, köprüler, yollar ve diğer altyapı tamamen yok olabilir. 3. Ekosistem Tahribatı: Deniz ve kara ekosistemleri tahrip olur, mercan resifleri yok olabilir. 4. Toprak Tuzluluğu: Tuzlu su, tarım arazilerine karışarak uzun vadeli toprak zararlarına neden olur. 5. Su Kirliliği: Sahillere taşınan kum ve kalıntılarla su kaynakları kirlenir. 6. Psikolojik Etkiler: Hayatta kalanlar üzerinde derin psikolojik travmalar oluşur. Bu felaketler, aynı zamanda yerel topluluklar ve ekonomiler üzerinde de uzun süreli etkiler yaratır.

Afet Farkındalık Eğitimi, belirli gruplar için zorunlu olarak belirlenmiştir. Örneğin, tüm kamu personeli için Afet Farkındalık Eğitimi alınması zorunlu hale getirilmiştir. Genel olarak, doğal afetlerle ilgili bilgi edinmek isteyen herkes bu eğitime katılabilir, ancak bazı gruplar için katılım zorunlu kılınmıştır. Özetle: - Kamu personeli için zorunlu. - Öğrenciler için belirli seviyelerde zorunlu. - Genel halk için gönüllü katılım.