AdliYardım

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru formuna eklenmesi gereken belgeler şunlardır: Kimlik belgeleri: Başvurucunun kimlik belgesi örneği, tüzel kişi ise temsile ilişkin yetki belgesi. Harç makbuzu: Başvuru harcının ödendiğini gösterir belge. Nihai karar veya işlem belgesi: Şikayete konu olan nihai mahkeme kararının veya idari işlemin onaylı örneği. Tebliğ veya öğrenme belgesi: Nihai kararın/işlemin tebliğ edildiği tarihi gösteren belge, tebliğ yoksa öğrenme tarihi formda belirtilmelidir. İddiaları destekleyen belgeler: Tazminat talebi varsa uğranılan zarara ilişkin belgeler, önceki başvuru dilekçeleri, tüketilen başvuru yollarına ilişkin belgeler. Mazeret belgeleri: Başvuru süresi içinde yapılamamışsa, mazereti ispatlayan belgeler. Başvuru formuna eklenen belgelerin asılları veya onaylı suretleri olmalıdır.

Avukatların ücretsiz vekalet aldığı davalar, genellikle adli yardım kapsamında görülen davalardır. Adli yardım, mali gücü yetersiz olan kişilere ücretsiz avukatlık hizmeti sağlanmasını içerir. Ücretsiz vekalet gerektiren bazı dava türleri: Ceza davaları dışındaki hukuk davaları (asliye hukuk, asliye ticaret, aile, tüketici, fikri ve sınai haklar hukuk mahkemeleri gibi). İcra takipleri ve delil tespiti gibi işlemler. Ücretsiz avukatlık hizmeti talebi, hizmetin görüleceği ilde bulunan baro adli yardım bürosuna iletilmelidir.

Adli yardım talepli dava dilekçesi yazarken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar şunlardır: Başlıca bilgiler: Dilekçenin ilk kısmında, başvuran kişinin adı, soyadı, kimlik bilgileri ve iletişim adresi belirtilmelidir. Maddi durum açıklaması: Başvurucunun maddi yetersizliğini kanıtlayan gelir beyanı veya mal varlığı durumu detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Dava veya talebe ilişkin bilgiler: Adli yardım talebinde bulunulan dava ya da işlem hakkında bilgiler verilmeli ve taleplerin dayanağı açıkça belirtilmelidir. Deliller: Fakirlik ilmühaberi, nüfus kayıt örneği ve mahalle sakinlerinin beyanları gibi deliller eklenmelidir. Hukuki sebepler: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ilgili maddeleri ve ilgili mevzuat belirtilmelidir. Sonuç ve talep: Başvurucunun adli yardımdan yararlanma talebi ve yargılama giderlerinin devlet hazinesinden karşılanmasına yönelik talebi açıkça ifade edilmelidir. Örnek bir dilekçe için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: istanbulavukatim.com sitesindeki "Adli Yardım Talebi Dilekçesi" örneği; gizemuzun.av.tr sitesindeki "Adli Yardım Talebi Dilekçe" örneği; hukuk-ag.com sitesindeki "Adli Yardım Talebi Dilekçe Örneği". Adli yardım talebi dilekçesi, davanın görüldüğü mahkemeye sunulacak bir dilekçe ile yapılır.

Adli yardım talepli manevi tazminat davasının ne zaman açılması gerektiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak manevi tazminat davası açma süresi, zararın ve failin öğrenilmesinden itibaren 2 yıldır ve her halükarda 10 yıldır. Boşanma davalarında manevi tazminat istemi, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır. Sözleşmenin ihlali nedeniyle açılacak tazminat davalarında genel zamanaşımı süresi 10 yıldır. Trafik kazalarında, haksız fiiller için geçerli olan 2 yıllık ve 10 yıllık zamanaşımı süreleri uygulanır. Zamanaşımı sürelerinin göz önünde bulundurulması ve hak kaybının önlenmesi için bir avukata danışılması önerilir.

İstanbul Barosu'na adli yardım başvurusu, dava açılmadan önce barolara ve yargılamanın yapılacağı mahkemeye, dava açıldıktan sonra ise yine barolara ve asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeye yapılabilir. İcra ve iflas takiplerinde ise takibin yapılacağı yerdeki icra mahkemesine, kanun yollarında ise kanun yollarına başvuru sırasında Bölge Adliye Mahkemesine veya Yargıtay'a başvurulmalıdır. Başvuru sırasında fakirlik belgesi, ikametgah belgesi, nüfus cüzdan fotokopisi ve davaya ilişkin belgelerin birer örneği gereklidir. Adli yardım başvurusu için İstanbul Barosu'nun adli yardım bürolarına veya temsilciliklerine şahsen başvuru yapılabilir.

Çocuk görüşme merkezleri, boşanmış veya ayrı yaşayan ebeveynler arasında, çocuğun güvenli ve kontrollü bir ortamda teslim edilmesi veya velayet sahibi olmayan ebeveynle kişisel ilişki kurabilmesi için hizmet verir. Bu merkezlerin temel amacı, çocukların üstün yararını gözeterek teslim ve görüşme işlemlerini sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmektir. Çocuk görüşme merkezlerinde yapılan işlemler: Başvuru ve iletişim: Hak sahibi ebeveynler, Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerine (ADM) başvurarak süreci başlatır. Teslim: Mahkeme kararına göre belirlenen gün ve saatte, çocuk belirlenen teslim mekânına getirilir ve uzmanlar veya rehber öğretmenler eşliğinde hak sahibi ebeveyne teslim edilir. Danışmanlık: Taraflara doğru ebeveynlik ve çatışmaların çocuk üzerindeki olumsuz etkilerini önlemeye yönelik danışmanlık sağlanabilir.

Adli yardım, sosyal hukuk devleti ve adil yargılanma ilkelerine dayanır. Bu ilkelere göre, adli yardım sistemi, bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki engelleri aşmak ve hak arama özgürlüğünün kullanımında eşitliği sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Adli yardımdan yararlanabilecek kişiler ve kurumlar şunlardır: Maddi gücü yetersiz bireyler. Kamuya yararlı dernek ve vakıflar. Yabancı uyruklu kişiler.

Ekonomik olarak dezavantajlı olan ve yargılamaya konu olan bir kişinin bilgi edinme, açıklama ve ispat hakkını kullanabilmesi için adli yardıma başvurmasının Anayasa'da yer alan hangi ilke ile doğrudan ilgili olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, adli yardımın Anayasa'da güvence altına alınan hak arama özgürlüğü ile ilgili olduğu söylenebilir. Anayasa'nın 36. maddesi, herkesin yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddiada bulunma ve savunma hakkına sahip olduğunu düzenler.

Türkiye Barolar Birliği (TBB) eğitim platformunda adli yardım eğitimi almak için, 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla lms.barobirlik.org.tr adresine kayıt olunabilir. Eğitimin tamamlanması için dört ünitenin de sırasıyla tamamlanması gerekmektedir. Dijital kullanım kılavuzu için tbbegitim.com sitesindeki "Egitim Platformu Kullanim Kilavuzu" linki kullanılabilir.

HMK 336/2 maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 336. maddesinin ikinci fıkrasını ifade eder ve adli yardım talebiyle ilgilidir. HMK 336/2 maddesi şu şekildedir: > "Talepte bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır". Bu fıkra, adli yardım talebinde bulunan kişilerin, asıl dava veya işle ilgili özet bilgi ve dayanacakları delilleri, ayrıca mali durumlarını gösteren belgeleri mahkemeye sunmaları gerektiğini belirtir.

Adli yardım için fakirlik belgesi, ikamet edilen bölgenin muhtarlığından veya e-Devlet üzerinden alınabilir. Muhtarlıktan fakirlik belgesi almak için: T.C. kimlik belgesi fotokopisi, ikametgah belgesi, gelir belgesi (öğrenci varsa öğrenci belgesi) gereklidir. e-Devlet üzerinden fakirlik belgesi almak için: turkiye.gov.tr adresine girip T.C. kimlik numarası ve e-Devlet şifresiyle giriş yapılır. "Fakirlik Belgesi Başvurusu" veya "Sosyal Yardım Başvurusu" sekmesi seçilir. Gerekli form doldurularak başvuru tamamlanır. Fakirlik belgesi almak için başvuru sahibinin en az 18 yaşında olması, üzerine kayıtlı mal varlığının bulunmaması, sigortasız olması ve başvuru yapılan muhtarlık bölgesinde ikamet ediyor olması gerekmektedir.

Avukat arama hizmeti genellikle ücretlidir, çünkü avukatlık Kanunu'na göre avukatların her türlü mesleki faaliyeti ücrete tabidir. Ücretsiz avukat hizmeti yalnızca belirli durumlarda mümkündür: Maddi durumu yetersiz olanlar: Gelir durumunu belgeleyen kişiler, barolar aracılığıyla adli yardım hizmetinden faydalanabilir. Şiddet mağduru kadınlar: 6284 Sayılı Kanun kapsamında baroların kadın hakları merkezlerinden ücretsiz avukatlık hizmeti alınabilir. Çocuklar: Çocuk Koruma Kanunu kapsamında korunmaya muhtaç veya suça sürüklenen çocuklara barolar ve devlet kurumları tarafından avukat atanabilir. Engelli ve yaşlı bireyler: Engelli bireyler, hukuki işlemlerinde ücretsiz avukatlık desteği talep edebilir. İnsan hakları ve mülteci davaları: Mülteciler, sığınmacılar ve vatansız kişiler, uluslararası koruma başvurularında ve hukuki süreçlerinde ücretsiz hukuki yardım alabilir. Ceza davalarında şüpheli veya sanıklar: Avukat tutacak maddi gücü olmayan sanık veya şüphelilere devlet tarafından ücretsiz avukat atanır.

Adli yardımda maddi yarar, "adli yardımdan yararlanan kişinin, işin sonunda maddi bir yarar elde etmesi halinde, avukata ödenen para ile elde edilecek maddi yararın %5’ini baroya ödeyeceğine ilişkin taahhütname" anlamına gelir. Adli yardım, maddi durumu yetersiz olan kişilerin hukuki yardım almasını sağlayan bir kamu hizmetidir.

Ücretsiz boşanma avukatı bulmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Barolara Başvuru: İkamet edilen ildeki baronun adli yardım bürosuna başvurulur. 2. E-Devlet Üzerinden Başvuru: turkiye.gov.tr adresinden "Adli Yardım Başvurusu" sekmesi seçilerek başvuru yapılabilir. 3. Sivil Toplum Kuruluşları: Kadın hakları ve aile içi şiddetle mücadele eden dernek ve vakıflarla iletişime geçilir. Ücretsiz avukat hizmeti, genellikle gelir düzeyi düşük, şiddet mağduru kadınlar ve nafaka, velayet gibi konularda zor durumda kalan bireyler için sağlanır. Başvuru süreci ve gerekli belgeler, baronun web sitesinden veya doğrudan büro ile iletişime geçilerek öğrenilebilir.

Ücretsiz boşanma avukatı, adli yardım kapsamında, müvekkilinin boşanma süreciyle ilgili aşağıdaki hizmetleri yürütür: Hukuki danışmanlık. Dava dilekçesinin hazırlanması. Dava süreçlerinde temsil. Gerekli durumlarda delillerin toplanması. Bu kapsamda, avukat, boşanmanın fer'i niteliğindeki nafaka, tazminat ve velayet gibi talepleri de takip eder, çünkü bu konular boşanma davasının ayrılmaz bir parçasıdır. Adli yardım kapsamında atanan avukatın, kişiyi mahkeme sürecinde serbestçe temsil etme yetkisi olsa da, kişinin kendi avukatını seçme şansı yoktur; boşanma davası, devletin atadığı avukatla ilerler.

Adli yardımla görevlendirilen bir avukatın görevi, istek sahibinin hizmetin görülebilmesi için gerekli belge ve bilgileri vermemesi veya vekaletname vermekten kaçınması durumunda sona erer. Ayrıca, avukat bu işi yapmaktan haklı bir neden olmaksızın çekilmek isterse, görevin kendisine bildirildiği tarihten itibaren on beş gün içinde, o işin tarifede belirlenen ücretini baroya ödeyerek görevden çekilebilir. Görevlendirme süreci için gereken sürenin, istem sahibinin hakkının ortadan kalkmasına neden olacağı veya giderilmesi imkânsız zararları doğurabileceği anlaşılan başvurular ise ivedi görevlendirme olarak kabul edilir ve bu durumda avukatın görevi, derhal yerine getirilir.

HMK 337/2, "Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 337 (2)" anlamına gelir ve bu madde, adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebileceğini düzenler. Ayrıca, bu maddeye göre, kararına itiraz edilen mahkeme, itirazı incelemesi için dosyayı belirli bir prosedüre göre ilgili mahkemeye gönderir ve itiraz incelemesi neticesinde verilen karar kesindir.

Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği, 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 176 ila 181. maddeleri uyarınca sağlanan adli yardımla ilgili usul ve esasları düzenler. Yönetmeliğin kapsamı: Adli yardım bürosunun kuruluşu, görev ve yetkileri; Adli yardım isteminin yapılışı; Görevlendirilecek avukatların belirlenmesi ve ücretleri; Adli yardım bürosunun gelir ve giderleri; İşleyiş ve denetim; Türkiye Barolar Birliği hesabına aktarılan paraların barolar arasında dağıtımı ve kullanımı. Adli yardımın amacı, bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki engelleri aşmak ve bu özgürlüğü kullanımında eşitliği sağlamaktır.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde (AİHS) düzenlenen adli yardım hakkı, özellikle "adil yargılanma hakkı" kapsamında, şüpheli veya sanığın savunma hakkını etkin bir şekilde kullanabilmesi için çeşitli hakları içerir. Bu haklar şunlardır: Kendini bizzat savunma veya müdafi yardımından yararlanma. Tercüman yardımı. Ayrıca, adli yardım taleplerinin iletilmesine ilişkin Avrupa Sözleşmesi de, ekonomik durumu elverişli olmayan kişilerin, üye devletlerde haklarını daha iyi koruyabilmeleri için adli yardım mekanizmalarını düzenler.

Adli yardım talebinin reddine itiraz edildikten sonra, itiraz incelemesi neticesinde verilen karar kesindir. İtirazı değerlendirecek olan mahkeme, Yargıtay’ın emsal kararlarını da göz önünde bulundurarak kararını verir. Adli yardım talebi reddedilirse, ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azalmaya dayanılarak tekrar talepte bulunulabilir. Adli yardımdan yararlanan kişinin mali durumu hakkında kasten veya ağır kusuru sonucu yanlış bilgi verdiği ortaya çıkar veya sonradan mali durumunun yeteri derecede iyileştiği anlaşılırsa adli yardım kararı kaldırılır.