• Buradasın

    Zaman asımı ve hak düşürücü süre arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Zamanaşımı ve hak düşürücü süre arasındaki temel farklar şunlardır:
    • Hakkın Durumu:
      • Zamanaşımında, hakkın özü ortadan kalkmaz, sadece dava edilebilirlik ortadan kalkar 123.
      • Hak düşürücü sürede ise, belirli bir sürenin sonunda hak tamamen ortadan kalkar 124.
    • İleri Sürülme Zamanı:
      • Zamanaşımı, borçlu tarafından ileri sürülürse dikkate alınır; hakim re’sen (kendiliğinden) dikkate almaz 235.
      • Hak düşürücü süre ise, her aşamada ileri sürülebilir ve hakim tarafından re’sen dikkate alınır 124.
    • Süre Durması ve Kesilmesi:
      • Zamanaşımı süresi, belirli durumlarda durabilir veya kesilebilir 235.
      • Hak düşürücü sürede ise, durma veya kesilme mümkün değildir 124.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    5 yıllık hak düşürücü süreyi kim başlatır?

    5 yıllık hak düşürücü süreyi mahkeme başlatır. Bu süre, mahkemeler tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınır ve hâkim, taraflar ileri sürmese bile bu sürenin dolup dolmadığını incelemek zorundadır. Örneğin, hizmet tespit davalarında 5 yıllık hak düşürücü süre, işçinin işten ayrıldığı yılın son gününden itibaren işlemeye başlar. Ayrıca, zamanaşımı def’i niteliğinde olup borçlu tarafından ileri sürülmesi gerekirken, hak düşürücü süre mahkemece re’sen dikkate alınır.

    Hak düşürücü sürelerin kesilmesi ve durması mümkün mü?

    Hak düşürücü sürelerin kesilmesi ve durması mümkün değildir. Bu sürelerin en önemli özelliği, sürenin geçmesiyle birlikte hakkın tamamen ortadan kalkması ve bu durumun geri dönüşünün mümkün olmamasıdır. Ancak, bazı istisnai durumlarda kanun koyucu hak düşürücü sürelerde durma veya kesilme hali öngörebilir.

    Hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açılırsa ne olur?

    Hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açılırsa, mahkeme davayı usulden reddeder. Hak düşürücü süre, bir hakkın kullanılabilmesi için belirli bir zamanda başvurulması gerektiğini ifade eder. Hak düşürücü süreler, kamu düzeni ile yakından ilgilidir ve bu nedenle tarafların anlaşmasıyla değiştirilemez. Örnekler: İş Kanunu’na göre işe iade davası 30 gün içinde açılmalıdır ve bu süre hak düşürücü niteliktedir. Satım sözleşmesinde ayıplı maldan doğan haklar için öngörülen 2 yıllık süre hak düşürücüdür. Mahkemeler, hak düşürücü sürenin dolduğunu tespit ettiklerinde, davayı esastan incelemeden bu konuda karar vermek zorundadır.

    Hak düşürücü sürenin dolması halinde dava devam ettirilebilir mi?

    Hayır, hak düşürücü sürenin dolması halinde dava devam ettirilemez. Hak düşürücü süre, mahkemeler tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınması gereken bir husustur. Hak düşürücü sürenin dolduğu, yargılamanın her aşamasında ileri sürülebilir ve hakim, bu süreyi tarafların ileri sürmesine gerek kalmadan dikkate almak zorundadır.

    Davalarda zaman aşımı nasıl olur?

    Davalarda zaman aşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren kanunda öngörülen sürelerin geçmesi halinde, devletin cezalandırma hakkından vazgeçmesi ve ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. İki tür zaman aşımı vardır: 1. Dava zaman aşımı: Yargılamanın yapılması için belirlenen sürelerin dolmasıdır. 2. Ceza zaman aşımı: Mahkumiyet kararının kesinleşmesinden sonra cezanın infazının mümkün olamayacağı süreçlerdir. Zaman aşımı süreleri, suçun kanundaki yaptırımının üst sınırına göre değişir ve hakim tarafından takdir edilemez. Zaman aşımı süresi, aşağıdaki durumlarda kesilir: Şüphelinin sorgusunun yapılması; İddianamenin kabulü; Mahkumiyet hükmünün verilmesi; Tutuklama kararı veya yakalama emri çıkarılması. Bu durumlarda süre sıfırlanır ve yeniden işlemeye başlar.

    90 Günlük hak düşürücü sürede ne yapılır?

    90 günlük hak düşürücü sürede yapılması gerekenler, hakkın niteliğine ve hukuki alana göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, hak düşürücü süre içinde yapılması gereken işlemler şunlardır: Dava açma: İş hukukunda, işe iade davası gibi bazı davalar için 90 günlük hak düşürücü süre bulunmaktadır. Talepte bulunma: SGK alacaklarının tahsili veya idari para cezaları gibi durumlarda belirli süreler içinde talepte bulunulması gerekebilir. İşlem yapma: Borçlar hukukunda, alacak talepleri için belirlenen süreler içinde harekete geçilmezse, hak iddia edilemez hale gelir. Hak düşürücü sürelerin durması veya kesilmesi mümkün değildir; süre, başladığı andan itibaren kesintisiz devam eder. Hak düşürücü süreler hakkında detaylı bilgi almak için bir avukata danışılması önerilir.

    Hak düşürücü süre geçtikten sonra bedel artırım davası açılabilir mi?

    Hayır, hak düşürücü süre geçtikten sonra bedel artırım davası açılamaz. Kamulaştırma Yasasının 14. maddesinde, kamulaştırmaya konu taşınmaz malın sahibinin yapılan tebligat gününden veya tebliğ yerine geçen ferağ tarihinden itibaren 30 gün içinde, takdir olunan bedel ile maddi hatalara karşı adli yargıda dava açılabileceği hükmüne yer verilmiştir. Hak düşürücü süre, mahkemeler tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınması gereken bir husustur. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, hak düşürücü sürenin dolması halinde dava usulden reddedilir.