• Buradasın

    Hakime yorum yetkisi veren ilke nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Hakime yorum yetkisi veren ilke, "hukukun uygulanması (iura novit curia)" ilkesidir 23.
    Bu ilke uyarınca, hakim, önüne gelen davada doğru hukuk kurallarını bulup uygulamakla yükümlüdür 24.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Hakim açıkla ne demek?

    Hakim, yargı bağımsızlığı çerçevesinde hukuki uyuşmazlıkları çözmek, adaleti sağlamak ve hukuk kurallarını uygulamak amacıyla çalışan yargı mensubudur. Hakim kelimesinin diğer anlamları: bilge; her şeyi bilen (Tanrı); egemenliğini yürüten, buyruğunu yürüten, sözünü geçiren; başta gelen, başta olan, baskın çıkan; duygu, davranış vb.ni iradesiyle denetleyebilen (kimse); yüksekten bir yeri bütün olarak gören; yargıç; baskın.

    Hakimin tarafsızlığını etkileyen faktörler nelerdir?

    Hakimin tarafsızlığını etkileyen faktörler şunlardır: Sübjektif (öznel) tarafsızlık: Hakimin bireysel olarak mevcut davada tarafsız olmaması. Objektif (nesnel) tarafsızlık: Mahkemenin kurum olarak taraflara eşit mesafede bulunmaması ve tarafsız bir görünüm vermemesi. Dış ve iç etkiler: Hakimin, dava ile ilgili görüş beyan etmesi, taraflardan birine karşı önyargılı olması, menfaatlerini gözetecek şekilde davranması. Kişisel ilişkiler: Hakimin, davanın taraflarından biriyle evli, nişanlı veya akrabalık ilişkisi içinde olması. Hakimin tarafsızlığını sağlamak amacıyla, hakimin reddi ve yasaklılığı, hakimlerin sorumluluğu ve tarafların aleni surette yargılanma hakkı düzenlenmiştir.

    Hakimde hangi yetkiler yoktur?

    Hâkimlerin sahip olmadığı bazı yetkiler şunlardır: Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim, kendiliğinden delil toplayamaz. Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Hâkim, bir davaya bakarken yasama, yürütme ve yargı organlarının emir ve talimatlarına tabi olamaz. Hâkim, takdir yetkisini bir başkasına kısmen veya tamamen devredemez. Ayrıca, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 203. maddesine göre, çocuklar hakkında disiplin hapsi uygulanmaz.

    Hakimin hukuku re'sen uygulaması ilkesi hangi hallerde geçerli değildir?

    Hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesinin geçerli olmadığı bazı durumlar: İstinaf ve temyiz kanun yolları: Bu ilkenin istinaf ve temyiz kanun yollarında geçerli olmadığına dair bir düzenleme bulunmamaktadır, ancak bazı yazarlar bu ilkenin bu aşamalarda sınırlı veya koşullu olarak uygulanabileceğini düşünmektedir. Resen araştırma ilkesi kapsamındaki davalar: HMK m.385/2'ye göre, çekişmesiz yargı işlerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça resen araştırma ilkesi geçerlidir. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri davalar: Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri dava konusu hakkında, dava açıldıktan sonra da tasarruf yetkisi devam eder. Hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesi, genel olarak hâkimin hukukî sorunlarda bilirkişiye başvuramayacağını öngörür.

    Hakim hukuku resen uygular ne demek?

    Hâkimin hukuku resen uygulaması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesine göre hâkimin, Türk hukukunu herhangi bir talep olmaksızın kendiliğinden uygulaması anlamına gelir. Bu ilke, hem maddi hukuk kurallarını hem de usul hukuku kurallarını kapsar. Örneğin, bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme ise hâkime aittir.

    Tabiî hâkim ilkesi nedir?

    Tabiî hâkim ilkesi, bir uyuşmazlık hakkında karar verecek olan hâkimin, o uyuşmazlığın doğmasından önce kanunen belli olmasını öngören bir ilkedir. Bu ilkeye göre, bir uyuşmazlık, ancak uyuşmazlığın doğumu anında görevli ve yetkili olan mahkeme tarafından yargılanabilecektir. Tabiî hâkim ilkesinin amacı, yasama organının belirli bir olayı yargılamak için o olaydan sonra mahkeme kurmasının önüne geçmektir. Türkiye'de bu ilkeye aykırılığıyla İstiklal Mahkemeleri ve 27 Mayıs 1960 hükûmet darbesi sonucunda kurulan, Yüksek Adalet Divanı, bilinen adıyla Yassıada Mahkemeleri örnektir. Tabiî hâkim ilkesi, 1982 Anayasası'nın 37. maddesinde “kanunî hâkim güvencesi” başlığı altında şu şekilde düzenlenmiştir: > “Hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz. Bir kimseyi kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarma sonucunu doğuran yargı yetkisine sahip olağanüstü merciler kurulamaz.”

    Hakim ne iş yapar?

    Hakim, yargı bağımsızlığı çerçevesinde hukuki uyuşmazlıkları çözmek ve adaleti sağlamak amacıyla aşağıdaki görevleri yerine getirir: Yargılama görevi. Kanunları uygulama. Tarafsızlık ve bağımsızlık. Duruşmaları yönetme. Karar verme yetkisi. Ayrıca, hakimler hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ve adil yargılama ilkeleri çerçevesinde toplumda adaletin sağlanmasına katkıda bulunurlar.