• Buradasın

    Hakimin hukuku re'sen uygulaması ilkesi hangi hallerde geçerli değildir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesinin geçerli olmadığı bazı durumlar:
    • İstinaf ve temyiz kanun yolları: Bu ilkenin istinaf ve temyiz kanun yollarında geçerli olmadığına dair bir düzenleme bulunmamaktadır, ancak bazı yazarlar bu ilkenin bu aşamalarda sınırlı veya koşullu olarak uygulanabileceğini düşünmektedir 1.
    • Resen araştırma ilkesi kapsamındaki davalar: HMK m.385/2'ye göre, çekişmesiz yargı işlerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça resen araştırma ilkesi geçerlidir 5. Hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesi, resen araştırma ilkesi kapsamına girmez 5.
    • Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri davalar: Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri dava konusu hakkında, dava açıldıktan sonra da tasarruf yetkisi devam eder 4.
    Hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesi, genel olarak hâkimin hukukî sorunlarda bilirkişiye başvuramayacağını öngörür 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. cetinhukuk.net
        1
      2. 9lib.net
        2
      3. ekinhukuk.com.tr
        3
      4. ahmetekin.com
        4
      5. mevzuat.gov.tr
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Hakim hukuku resen uygular ne demek?

    Hâkimin hukuku resen uygulaması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesine göre hâkimin, Türk hukukunu herhangi bir talep olmaksızın kendiliğinden uygulaması anlamına gelir. Bu ilke, hem maddi hukuk kurallarını hem de usul hukuku kurallarını kapsar. Örneğin, bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme ise hâkime aittir.
    5 kaynak

    Hakimin resen tedbir koyabileceği durumlar nelerdir?

    Hakimin resen tedbir koyabileceği durumlar, HMK'nın 389. maddesinde belirtilmiştir ve şu şekildedir: 1. Hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı veya imkansız hale geleceği durumlar. 2. Gecikme sebebiyle bir sakıncanın veya ciddi bir zararın doğacağı durumlar. Ayrıca, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında, şiddet mağduru için koruyucu ve önleyici tedbirler de hakim tarafından resen alınabilir.
    5 kaynak

    Hakime yorum yetkisi veren ilke nedir?

    Hakime yorum yetkisi veren ilke, "hukukun uygulanması (iura novit curia)" ilkesidir. Bu ilke uyarınca, hakim, önüne gelen davada doğru hukuk kurallarını bulup uygulamakla yükümlüdür.
    5 kaynak

    Hukukun re'sen uygulanması ilkesi nedir?

    Hukukun re'sen uygulanması ilkesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesine göre, hâkimin Türk hukukunu kendiliğinden uygulaması anlamına gelir. Bu ilkeye göre: Hâkim, tarafların ileri sürdüğü hukuksal sebeplerle bağlı değildir. Hâkim, tarafların belirtmediği vakıalara uygun olan hukuksal sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla yükümlüdür. Hâkim, dava dilekçesindeki ileri sürmeye ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliğini belirleyebilir. Bu ilke, hem ilk derece yargılaması hem de kanun yolları için geçerlidir.
    5 kaynak

    Re'sen karar vermek ne demek hukuk?

    Hukukta "re'sen karar vermek", bir makamın (mahkeme, savcılık, idari kurum vb.) herhangi bir talep veya başvuru olmaksızın, kanunun verdiği yetkiye dayanarak kendiliğinden bir işlem yapması, karar alması veya harekete geçmesi anlamına gelir. Re'sen karar verme yetkisi, mahkemelerin veya idari makamların kendiliğinden bir karar alabilmesini veya bir süreci başlatabilmesini ifade eder. Türk Hukuk Sistemi’nde re'sen karar verme yetkisi şu alanlarda görülür: Hakimlerin re'sen karar verme yetkisi. Savcılığın re'sen soruşturma açma yetkisi. İdarenin re'sen işlem yapması. Re'sen karar verme örnekleri: Bir davada, taraflar belirli bir kanun maddesini dile getirmemiş olsa bile, hakimin o davayla ilgili olduğunu düşündüğü kanun maddesini resen (kendiliğinden) dikkate alması ve uygulaması. Kamu düzenini ilgilendiren suçlarda savcının resen soruşturma açması. Vergi dairesinin, vergi kaçırıldığını tespit ettiğinde resen inceleme başlatması.
    5 kaynak

    Hâkimin re'sen araştırma ilkesi HMK madde 31'de düzenlenmiştir doğru mu yanlış mı?

    Yanlış. Hâkimin re'sen araştırma ilkesi, HMK madde 31'de düzenlenmemiştir. HMK madde 31, hâkimin davayı aydınlatma ödevini düzenler ve hâkimin uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda taraflara açıklama yaptırma, soru sorma ve delil gösterilmesini isteme yetkisini içerir. Hâkimin re'sen araştırma ilkesi ise, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesinde yer alır ve hâkimin Türk hukukunu re'sen uygulaması gerekliliğini ifade eder.
    5 kaynak

    Hakimin hukuk yaratması ve hukuk boşluğu arasındaki fark nedir?

    Hakimin hukuk yaratması ve hukuk boşluğu arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Hukuk boşluğu, hakimin elindeki somut davaya uygulayacak yazılı ve yazısız kaynaklarda herhangi bir hüküm bulunmamasıdır. Hakimin hukuk yaratması ise, hukuk boşluğunun olduğu durumlarda, hakimin kanun koyucu gibi davranarak geçici bir kanun çıkarması ve bu hükme göre karar vermesidir. Dolayısıyla, hukuk boşluğu hakimin hukuk yaratmasının ön koşuludur; ancak her hukuk boşluğu, hakimin hukuk yaratmasıyla sonuçlanmaz.
    5 kaynak