Bilirkişiden rapor talep etmek zorunlu değildir, çünkü hakim, bilirkişiye başvurma konusunda takdir hakkına sahiptir. Ancak, bazı hallerde bilirkişiye başvurulması zorunludur, örneğin: Akıl hastalığına dayanılarak açılan boşanma davasında, davalı eşin durumunun bilirkişi raporu ile tespit edilmesi gerekir. Akıl hastalığı ve akıl zayıflığı nedeniyle hacir kararı ancak bilirkişi raporu üzerine verilebilir. Hayvan satımında, satılan hayvanın ayıplı olduğunun bilirkişi raporu ile tespiti gereklidir. Neşir sözleşmelerinde, yazarın ücreti belirlenirken bilirkişinin görüşü alınmalıdır. Ayrıca, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine veya kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınması gerekebilir.