Bilirkişilik

UYAP üzerinden bilirkişilik başvurusu yapmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Bilirkişi Portala Giriş: https://bilirkisi.uyap.gov.tr/ adresinden elektronik imza (e-imza) veya mobil imza kullanılarak giriş yapılır. 2. Tarayıcı Seçimi: Portal, Google Chrome tarafından desteklendiğinden bu tarayıcı kullanılmalıdır. 3. Başvuru Formunu Doldurma: Başvuru sırasında yer alan uyarı ve menü açıklamalarına dikkat edilerek ilgili sekmeler doldurulur. 4. Başvuru Dilekçesi: Girilen bilgilere göre sistem tarafından otomatik olarak oluşturulan başvuru dilekçesi indirilir, e-imza veya m-imza ile imzalanarak gönderilir. 5. UYAP Editör Programı: Başvuru dilekçesini oluşturmadan önce "Programlar" sekmesinden UYAP Editör (UDE) Programı indirip bilgisayara kurulması gerekmektedir. Önemli Notlar: - Gerçeğe aykırı belge verenler veya beyanda bulunanlar hakkında suç duyurusunda bulunulur ve başvuruları geçersiz sayılır. - Bilirkişilik başvurusu için en fazla 3 temel uzmanlık alanı ve seçilen alanlar altında en fazla 3 alt uzmanlık alanı seçim sınırı bulunmaktadır.

Bilirkişi olabilmek için aşağıdaki kriterleri karşılamak gereklidir: 1. Alanında uzman olmak ve en az 5 yıl deneyim sahibi olmak. 2. Türkiye Bilirkişilik Daire Başkanlığı'nın belirlediği eğitimi tamamlamak. 3. Etik ve mesleki kurallara uygunluk göstermek. Ayrıca, diğer genel şartlar şunlardır: - TC vatandaşı olmak. - 25 yaşından büyük olmak. - Fiil ehliyetine sahip olmak. - Affa uğramış olsa bile devlete karşı suç işlememiş olmak. - Meslekten ya da memuriyetten çıkarılmamış olmak. - Terör örgütleriyle herhangi bir bağlantıda olmamak. Başvuru, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Bilirkişilik Daire Başkanlığı'na yapılır.

Bilirkişilik temel eğitimine, beş yıllık mesleki kıdem kazanmış kişiler katılabilir. Bu eğitime katılmak için gerekli diğer şartlar şunlardır: 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 53. maddesinde belirtilen suçlardan mahkum olmamak; Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak; Daha önce kendi isteği dışında sicilden ve listeden çıkarılmamış veya bilirkişilik yapmaktan yasaklanmamış olmak; Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.

Bilirkişilik raporu yazarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar şunlardır: 1. Kapak Sayfası: Raporun başında yer alır ve raporun içeriği hakkında kısa bilgi verir. 2. Önsöz veya Giriş: Raporun hazırlanma amacı, konunun genel çerçevesi ve kapsamı açıklanır. 3. İnceleme ve Değerlendirme: Raporun ana kısmını oluşturur. 4. Sonuç: İncelemeler sonucunda varılan nihai karar ve sonuçlar yer alır. 5. Ekler ve Kaynakça: Raporda kullanılan belgeler, veriler veya diğer materyaller ekler kısmında sunulur. Ayrıca, raporun yazımında şu genel kurallara da uyulmalıdır: - Dil ve Anlatım: Raporun dili sade, anlaşılır ve açık olmalıdır. - Doğruluk ve Güvenilirlik: Raporlar, olgusal ve doğru bilgiler ışığında hazırlanmalı, yanıltıcı veya eksik bilgi kullanılmamalıdır. - Objektiflik: Raporda kişisel yargılardan kaçınılmalı, objektif bir dil kullanılmalıdır. Rapor tamamlandıktan sonra, raporu hazırlayan kişi veya kişilerin adı, unvanı ve imzaları raporun sonunda yer almalıdır.

Bilirkişilik Daire Başkanlığı, Adalet Bakanlığı bünyesinde bilirkişilik hizmetlerinin etkin ve düzenli şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Görevleri şunlardır: 1. Temel ve alt uzmanlık alanlarını tespit etmek: Bilirkişilerin sahip olması gereken nitelikleri belirlemek. 2. Etik ilkeleri belirlemek: Bilirkişilerin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik kuralları saptamak. 3. Rapor standartlarını belirlemek: Bilirkişilerin hazırlayacağı raporların standartlarını oluşturmak. 4. Eğitimlere ilişkin esasları belirlemek: Bilirkişilik temel eğitimine ilişkin usul ve esasları belirlemek. 5. Asgari ücret tarifesini belirlemek: Bilirkişilik asgari ücret tarifesini tespit etmek ve her yıl güncellemek. 6. İş sayısını belirlemek: Bilirkişilerin aylık olarak bakacağı iş sayısını belirlemek. 7. Özel hukuk tüzel kişilerinin bilirkişilik faaliyetlerini denetlemek: Bilirkişi olarak hizmet verecek özel hukuk tüzel kişilerinin ve bu tüzel kişilik bünyesinde çalışacak kişilerin niteliklerini belirlemek.

Bilirkişi olmak için gerekli eğitimler şunlardır: 1. Üniversite Eğitimi: Bilirkişi olmak için üniversiteden mezun olmak gerekmektedir. 2. Bilirkişilik Temel Eğitimi: İlgili kanun ve yönetmeliklerce bilirkişi olma özelliklerine haiz ve beş yıllık mesleki kıdem kazanmış kişiler bu eğitime katılabilirler. 3. Uzmanlık Alanına İlişkin Belgeler: Bilirkişilik yapılacak alanı gösteren belgeye veya sertifikaya sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca, yabancı dil bilmek ve uluslararası meseleleri ilgilendiren dosyalarla çalışmak gibi ek avantajlar da sağlayabilir.

HTS analizi bilirkişi raporunun çıkma süresi, davanın sürecine bağlı olarak 7 ila 30 gün arasında değişmektedir.

Evet, bilirkişi ses kaydı alabilir. Adli bilişimde ses kaydı analizi, bilirkişi tarafından delil olarak kullanılmak üzere yapılır.

Evet, uzaktan eğitim ile bilirkişilik sertifikası alınabilir. Bilirkişilik temel eğitimi, Adalet Bakanlığı tarafından yetkilendirilen eğitim merkezleri tarafından düzenlenmekte olup, bu eğitimlerin bir kısmı uzaktan erişim yöntemiyle gerçekleştirilmektedir. Örneğin, Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde bilirkişilik eğitimi, Microsoft TEAMS uygulaması üzerinden uzaktan eğitim olarak sunulmaktadır.

E-Bilirkişi eğitimi genellikle 24 saat sürmektedir.

Sigorta eksperliği ve bilirkişiliği kavramları benzer olsa da aynı değildir. Sigorta eksperliği, sigorta şirketlerinin, bilirkişi sıfatı ile uzmanlığına başvurarak çeşitli konularda değerlendirme raporları talep ettiği kişilere verilen unvandır. Bilirkişilik ise, çözümü hukuk dışında uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde görüşüne başvurulan kişileri ifade eder. Bu kişiler, sigorta tahkim komisyonları gibi çeşitli kurumlarda görev yapabilirler.

Bilirkişilikte örnek raporlar şunlardır: 1. Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) Madde 279 uyarınca hazırlanan bilirkişi raporu. Bu raporda yer alması gereken asgari hususlar şunlardır: - Tarafların ad ve soyadları. - Bilirkişinin görevlendirildiği hususlar. - Gözlem ve inceleme konusu yapılan maddi vakıalar. - Gerekçe ve varılan sonuçlar. - Raporun düzenlenme tarihi ve bilirkişi veya bilirkişilerin imzaları. 2. Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) kapsamında hazırlanan bilirkişi raporu. Bu raporda, ayrıca: - Görevlendirmeyi yapan merci. - Dosya numarası. - Görevlendirme tarihi ve süresi gibi ek bilgiler yer alır. 3. Bilirkişilik Yönetmeliği Madde 55 uyarınca hazırlanan raporda ise: - Bilirkişinin adı, soyadı, unvanı, sicil numarası ve imzası. - Tüzel kişi ise ticaret unvanı, kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, tüzel kişi adına raporu tanzim eden gerçek kişilerin adı ve soyadı ile sicil numarası ve imzaları gibi detaylar bulunur.

Bilirkişi asgari ücret tarifesi, 3/11/2016 tarihli ve 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu ile 3/8/2017 tarihli ve 30143 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bilirkişilik Yönetmeliği'ne göre belirlenir. Tarifenin belirlenmesinde dikkate alınan bazı hususlar şunlardır: Bilirkişinin vasfı veya ilgili uzmanlık alanında bilirkişi temininde yaşanan güçlük. Uyuşmazlığın niteliği ve uyuşmazlık konusunun değeri. Dosya ve eklerinin kapsamı. Bilirkişinin görevlendirme yapılan yere gelmesi için gereken süre. İnceleme için geçirilen süre. İncelemenin keşif yapılmasını gerektirmesi halinde keşifte geçirilen süre. Ayrıca, tarifede belirtilen ücretler, görevlendirmeyi yapan merci tarafından artırılabilir veya azaltılabilir.

HTS (Historical Traffic Search) bilirkişisi olabilmek için, mahkeme tarafından yetkilendirilmiş uzman kişiler görev yapabilir. Bu kişiler genellikle kolluk kuvvetleri veya bilirkişiler olabilir.

Bilirkişi raporunda denetime açıklık ilkesi, yapılan işin ve hazırlanan raporun halka ve denetime açık bir şekilde gerçekleştirilmesi anlamına gelir. Bu ilke doğrultusunda, bilirkişi raporlarında yer alması gereken bazı hususlar şunlardır: Görevlendirmeyi yapan merciin belirtilmesi. Dosya numarası. Yargılamanın taraflarına ait bilgiler. İncelemenin konusu ve tarihi. İnceleme yöntemi ve bilimsel dayanaklar. Gerekçeli sonuç. Bilirkişinin adı, soyadı, unvanı ve imzası. Ayrıca, bilirkişi raporları UYAP ve diğer entegre bilişim sistemleri üzerinden de erişilebilir olduğundan, bu sistemler üzerinden de denetime açıktır.

Evet, bilirkişi kurulundan ayrı rapor istenebilir. Bu, rapordaki eksiklik veya belirsizliğin giderilmesi için ek rapor talep edilerek yapılabilir.

Sigorta bilirkişilik eğitimi, farklı programlara göre değişiklik göstermekle birlikte genellikle 60 saat sürmektedir. Örneğin: - BEDAM tarafından sunulan Sigorta Bilirkişiliği Temel Uzmanlık Alanı eğitimi, 6 saatlik örgün eğitim müfredatını kapsayan 40 ders saatinden oluşmaktadır. - SEM tarafından verilen Trafik Bilirkişiliği ve Trafik Kazalarında Tazminat, Sigorta ve Değer Tespiti eğitimi ise 24 ders saati sürmektedir.

Bilirkişilik sınavına girebilmek için aşağıdaki şartları taşımak gerekmektedir: 1. TC vatandaşı olmak. 2. 25 yaşından büyük olmak. 3. Alanında en az 5 yıl çalışma deneyimine sahip olmak. 4. Fiil ehliyetine sahip olmak. 5. Uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgelerin aslı veya onaylı suretine sahip olmak. 6. Affa uğramış ya da ertelenmiş olsa dahi devlete karşı ya da basit herhangi bir suç işlememiş olmak (sahtecilik, kaçakçılık, dolandırıcılık, rüşvet, hırsızlık, güveni kötüye kullanma, yalan tanıklık vb.). 7. Meslekten ya da memuriyetten çıkarılmamış olmak. 8. Terör örgütleriyle herhangi bir bağlantıda olmamak. 9. Başka bir bölgede kayıtlı olmamak. 10. Bilirkişilik temel eğitimini tamamlamış olmak. Bilirkişilik başvurusu, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Bilirkişilik Daire Başkanlığı'na yapılır.

Kuyumculukta bilirkişi, aşağıdaki yöntemlerden biri ile belirlenir: 1. Taraflarca Seçim: Taraflar, anlaşarak bilirkişiyi kendileri seçebilir. 2. Mahkeme Görevlendirmesi: Taraflar anlaşamazsa, mahkeme bilirkişiyi görevlendirir. Bilirkişi listesine dahil olabilmek için, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre başvuru yapmak ve gerekli belgeleri sunmak gereklidir.

Bölge kurulunun 04/10/2018 tarihli başvuruya ilişkin ilanın başvuru usulü şu şekildedir: 1. Başvuru Yeri ve Şekli: Başvurular, ilgilinin yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetlerini yürüttüğü yerin bağlı olduğu bilirkişilik bölge kuruluna e-Devlet üzerinden UYAP Bilirkişi Portal Bilgi Sistemi üzerinden yapılır. 2. Yazılı Başvuru Yapılmaması: Yazılı, posta yoluyla veya vekaleten yapılan başvurular incelenmeksizin reddedilir. 3. Birden Fazla Bölgeye Başvuru: Birden fazla bölge kurulu listesine kaydedilmek üzere başvuruda bulunulamaz. 4. Gerekli Belgeler: Başvuru dilekçesi ile birlikte diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi gibi belgelerin eklenmesi zorunludur. 5. Başvuru Takvimi: Başvurular 05 Kasım - 30 Kasım 2018 tarihleri arasında alınmış, değerlendirmeler 03 Aralık 2018 - 18 Ocak 2019 tarihleri arasında yapılmıştır.