Hak ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme ve yerine getirmede doğruluk kavramlarının karşılığı "adalet"tir. Türk Dil Kurumu'na göre adalet; yasalarla sahip olunan hakların herkes tarafından kullanılmasının sağlanması, hak ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme, bu işi uygulayan, yerine getiren devlet kuruluşları, herkese kendine uygun düşeni, kendi hakkı olanı verme, doğruluk anlamlarına gelmektedir.
Herkesin hakkını gözeten kişiye "haktanır" veya "hakşinas" denir. Haktanır kelimesi, Türk Dil Kurumu'na göre "herkesin hakkını gözeten (kişi)" anlamına gelen bir sıfattır. Hakşinas ise, "herkesin hakkını gözeten (kimse)" anlamında kullanılan bir terimdir.
Gözetlemek kelimesi, TDK'ye göre iki farklı anlama gelir: 1. Birine veya bir şeye gizlice bakmak, dikizlemek. 2. Birinin yaptıklarını belli etmeden izlemek.
{"kn6x0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fhukuk%2Fq%2Fbaskalarinin-hakkini-gozetmeye-ne-denir-2900811201%3Flr%3D213%26ncrnd%3D10497","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"6818124731759384984","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1759385004108608-1040910357601799010-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-178-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"kn6x1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"law","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"kn6x2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Başkalarının hakkını gözetmeye \"mazlime\" veya çoğulu olan \"mezâlim\" denir** [```1```](https://www.somuncubaba.net/makale/baskalarinin-hakkini-onemsemek)[```2```](https://yorumluk.com/hakkini-gozetmek-ne-anlama-gelir/).\n\nAyrıca, \"hakkını gözetmek\" deyimi de bir kişinin hakkına saygı göstermek, dikkate alarak davranmak anlamına gelir [```3```](https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864).\n\nÖrnek cümleler:\n* \"Adalet kurumu mağdurun hakkını gözetir, mağdur yaratmaz [```3```](https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864).\"\n* \"Her zaman yanında çalışanların hakkını gözetir [```3```](https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864).\"\n* \"Kardeşinin de hakkını gözetmek zorundayım [```3```](https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864).\"\n* \"Umarım maaşlara zam yaparken, bizim de hakkınızı gözetirler [```3```](https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864).\"","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864","title":"Hakkını Gözetmek Deyimi Cümle Örnekleri | TDK Anlamı...","shownUrl":"https://www.dersimiz.com/deyimler-sozlugu/hakkini-gozetmek-deyimi-19864","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://eodev.com/gorev/3923959","title":"Başkalarının Hakkını Gözetmek Ne Demek - Eodev.com","shownUrl":"https://eodev.com/gorev/3923959","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://eodev.com/gorev/3997786","title":"Baskalarinin Hakkini Gozetmek Nedir - Eodev.com","shownUrl":"https://eodev.com/gorev/3997786","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://feeddi.com/baskalarinin-hakkini-gozetme-anlamina-gelen-kelime-nedir","title":"Başkalarının Hakkını Gözetme Anlamına Gelen Kelime Nedir","shownUrl":"https://feeddi.com/baskalarinin-hakkini-gozetme-anlamina-gelen-kelime-nedir","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://yorumluk.com/tag/baskalarinin-hakkini-gozetme-anlamina-gelen-kelime-nedir/","title":"Başkalarının Hakkını Gözetme Anlamına Gelen Kelime Nedir...","shownUrl":"https://yorumluk.com/tag/baskalarinin-hakkini-gozetme-anlamina-gelen-kelime-nedir/","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Başkalarının hakkını gözetmeye ne denir?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/hukuk","categoryTitle":"Hukuk","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/hukuk","text":"Hukuk"},{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"Ahlak"},{"href":"/yacevap/t/adalet","text":"Adalet"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":-1,"url":"/search?text=Ba%C5%9Fkalar%C4%B1n%C4%B1n+hakk%C4%B1n%C4%B1+g%C3%B6zetmeye+ne+denir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"6818124731759384984","reqid":"1759385004108608-1040910357601799010-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-178-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1759385004108608-1040910357601799010-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-178-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"kn6x3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.isvesosyalguvenlik.com/isverenin-isciyi-gozetme-koruma-ve-kollama-borcunun-kapsami/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.saglikliyasalim.com.tr/nedir-ne-demek/gozetmek-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://9lib.net/document/q05pmo33-i%CC%87%C5%9Fverenin-koruma-ve-g%C3%B6zetme-borcu.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tuhis.org.tr/pdf/7211.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.nedirvenedemek.com.tr/ne-demek/gozetmek-ne-demek-tdk?size=16&stub=1"],"header":"Gözetme ve koruma nedir?","teaser":"Gözetme ve koruma kavramları farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Genel anlam. İş hukuku. Güvenlik.","href":"/yacevap/c/hukuk/q/gozetme-ve-koruma-nedir-2415654502","tags":[{"href":"/yacevap/t/hukuk","text":"Hukuk"},{"href":"/yacevap/t/ishukuku","text":"İşHukuku"},{"href":"/yacevap/t/koruma","text":"Koruma"},{"href":"/yacevap/t/iscihaklari","text":"İşçiHakları"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eodev.com/gorev/21024811?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.nedir.org/soru/hak-ve-hukuka-uygunluk-hakki-gozetmek-herkese-hakki-olani-verme?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/ortakdersler.atauni.edu.tr/dosya/444/unite1.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://feeddi.com/hak-ve-hukuka-uygunluk-hakki-gozetme-ne-denir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ekinhukuk.com.tr/hukuka-uygunluk-nedenleri/?size=16&stub=1"],"header":"Hak ve hukuka uygunluk hakkı gözetme nedir?","teaser":"Hak ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme ve yerine getirmede doğruluk kavramlarının karşılığı \"adalet\"tir. Türk Dil Kurumu'na göre adalet; yasalarla sahip olunan hakların herkes tarafından kullanılmasının sağlanması, hak ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme, bu işi uygulayan, yerine getiren devlet kuruluşları, herkese kendine uygun düşeni, kendi hakkı olanı verme, doğruluk anlamlarına gelmektedir.","href":"/yacevap/c/hukuk/q/hak-ve-hukuka-uygunluk-hakki-gozetme-nedir-1920559877","tags":[{"href":"/yacevap/t/hukuk","text":"Hukuk"},{"href":"/yacevap/t/adalet","text":"Adalet"},{"href":"/yacevap/t/haklar","text":"Haklar"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fikriyat.com/galeri/islam/hadis-ve-ayetler-isiginda-islamda-kul-hakki?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://rehber.ihya.org/kul-hakki-hakkinda-bilgi.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.osmannuritopbas.com/kul-hakki-ve-mesuliyetlerimiz-kurani-talimatlar-58.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yenisafak.com/en-buyuk-imtihan-kul-hakki-h-3864168?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkiyegazetesi.com.tr/kose-yazilari/osman-unlu/herkesin-hakkini-gozetmek-264482?size=16&stub=1"],"header":"Kul hakkını en çok gözetmesi gereken kimdir?","teaser":"Kul hakkını en çok gözetmesi gereken kişiler arasında şunlar bulunur: İşverenler. İşçiler. Tüccarlar ve müşteriler. Öğretmenler ve hocalar. Herkes.","href":"/yacevap/c/diger/q/kul-hakkini-en-cok-gozetmesi-gereken-kimdir-1584502114","tags":[{"href":"/yacevap/t/din","text":"Din"},{"href":"/yacevap/t/islam","text":"İslam"},{"href":"/yacevap/t/ahlak","text":"Ahlak"},{"href":"/yacevap/t/sosyalsorumluluk","text":"SosyalSorumluluk"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kelimelen.com/haktan%C4%B1r-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tamsozluk.com/ru/haktan%C4%B1r?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://nedir.ileilgili.org/haktan%C4%B1r?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ottoman_turkish.en-academic.com/3315/hak%C5%9Finas?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wiktionary.org/wiki/haktan%C4%B1r?size=16&stub=1"],"header":"Herkesin hakkını gözeten kişiye ne denir?","teaser":"Herkesin hakkını gözeten kişiye \"haktanır\" veya \"hakşinas\" denir. Haktanır kelimesi, Türk Dil Kurumu'na göre \"herkesin hakkını gözeten (kişi)\" anlamına gelen bir sıfattır. Hakşinas ise, \"herkesin hakkını gözeten (kimse)\" anlamında kullanılan bir terimdir.","href":"/yacevap/c/diger/q/herkesin-hakkini-gozeten-kisiye-ne-denir-1399621034","tags":[{"href":"/yacevap/t/sozcukanlamlari","text":"SözcükAnlamları"},{"href":"/yacevap/t/dilbilgisi","text":"DilBilgisi"},{"href":"/yacevap/t/degerler","text":"Değerler"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ntv.com.tr/ne-demek/gozetlemek-ne-demek-26526?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kelimeler.net/g%C3%B6zetlemek-kelimesinin-anlami-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sinavator.com/nedir_26526_gozetlemek-ne-demek?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sozcukbul.com/term/g%C3%B6zetlemek?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kelimetre.com/g%C3%B6zetlemek-ne-demektir?size=16&stub=1"],"header":"Gözetlemek ne anlama gelir?","teaser":"Gözetlemek kelimesi, TDK'ye göre iki farklı anlama gelir: 1. Birine veya bir şeye gizlice bakmak, dikizlemek. 2. Birinin yaptıklarını belli etmeden izlemek.","href":"/yacevap/c/diger/q/gozetlemek-ne-anlama-gelir-2000907884","tags":[{"href":"/yacevap/t/dil","text":"Dil"},{"href":"/yacevap/t/anlamlar","text":"Anlamlar"},{"href":"/yacevap/t/kelimebilgisi","text":"KelimeBilgisi"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"kn6x4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"kn6x5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"kn6xw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}