• Buradasın

    Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkının ihlali nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Anayasa Mahkemesi'ne göre adil yargılanma hakkının ihlali şu durumlarda söz konusu olabilir:
    • Delillerin değerlendirilmesinde açık keyfilik veya bariz takdir hatası 12. Derece mahkemelerinin delillerle ilgili değerlendirmelerinde, adil yargılanma hakkı kapsamındaki usule ilişkin güvenceleri anlamsız hale getiren bir uygulama varsa Anayasa Mahkemesi müdahale edebilir 2.
    • Silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlali 13. Sanığın suçsuzluğunu ortaya koymak için ileri sürdüğü olgular hakkında inceleme yapılmaması veya mahkemeye sunduğu delillerin dikkate alınmaması, bu ilkelerin ihlal edilmesine yol açar 23.
    • Makul sürede yargılanma hakkının ihlali 4. Yargılama süresinin makul olmaması, adil yargılanma hakkının kapsamına dâhil edilen bir ihlal olarak değerlendirilir 4.
    • Doğrudan doğruyalık ilkesinin ihlali 5. Ceza davasında kararın, yargılama ve delil toplama süreci boyunca hazır bulunan hâkimler tarafından verilmemesi, bu ilkeye aykırılık teşkil eder 5.
    Anayasa Mahkemesi, adil yargılanma hakkı ile ilgili başvuruları, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yaparak değerlendirmez 12. Bu hususlar arasında maddi olayların kanıtlanması, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulanması ile uyuşmazlıkla ilgili varılan sonucun adil olup olmaması yer alır 12.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Anayasa mahkemesi bireysel başvuruda hangi ihlalleri inceler?

    Anayasa Mahkemesi, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddialarını bireysel başvuruda inceler. Bireysel başvuruda incelenen bazı ihlaller: Yaşam hakkı. İşkence ve kötü muamele yasağı. Özgürlük ve güvenlik hakkı. Adil yargılanma hakkı. Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü. Bireysel başvuru kapsamı dışında kalan durumlar: Yasama işlemleri ve düzenleyici idari işlemler aleyhine doğrudan yapılan başvurular. Anayasa Mahkemesi kararlarıyla Anayasa’nın yargı denetimi dışında bıraktığı işlemler.

    Anayasa Mahkemesi uzun yargılama süresi için ne yapar?

    Anayasa Mahkemesi (AYM), uzun yargılama süresi nedeniyle yapılan başvurularda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edilip edilmediğini değerlendirir. AYM'nin bu tür başvurularda göz önünde bulundurduğu kriterler şunlardır: Davanın karmaşıklığı. Yargılamanın kaç dereceli olduğu. Tarafların ve ilgili makamların tutumu. Uzun yargılama nedeniyle tazminat talep etmek için AYM'ye bireysel başvuru yapılabilir. AYM tarafından verilen karar tebliğ olduktan sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı'na başvuru yapılmalıdır.

    Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruda masumiyet karinesi nasıl değerlendirilir?

    Anayasa Mahkemesi, bireysel başvurularda masumiyet karinesini Anayasa'nın 36. ve 38. maddeleri kapsamında değerlendirir. Masumiyet karinesi iki boyutta ele alınır: 1. Ceza yargılaması süresince: Kişi suçlu olduğuna dair hüküm tesis edilene kadar masum kabul edilir ve suçluluğu hakkında erken açıklamalarda bulunulamaz. 2. Ceza yargılaması sonrasında: Mahkumiyet dışında bir hüküm verildiğinde, kamu makamları kişinin masumiyetine saygı göstermelidir. Anayasa Mahkemesi'ne göre, idari mahkemeler ceza mahkemesi kararlarını sorgulayamaz; aksi takdirde beraat kararlarının anlamı kalmaz ve masumiyet karinesi ihlal edilir.

    Anayasa Mahkemesi makul sürede yargılanma hakkı ihlali tazminatı nasıl hesaplanır?

    Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) makul sürede yargılanma hakkı ihlali tazminatı, her dosyanın kendi koşulları dikkate alınarak Yüksek Mahkeme tarafından belirlenir. Tazminat miktarını etkileyen bazı kriterler şunlardır: davanın karmaşıklığı; yargılamanın kaç dereceli olduğu; tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu; başvurucunun davanın hızla sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği. Örneğin, 2023 yılında verilen bir kararda 3-4 yıl arasında süren bir yargılama için 14 bin TL manevi tazminata hükmedilmiştir. AYM’ye bireysel başvuru, tazminat alabilmenin ön koşuludur.

    Anayasa Mahkemesi hangi hak ve özgürlükleri ihlal eden kanun ve uygulamaları iptal eder?

    Anayasa Mahkemesi, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna ek Türkiye’nin taraf olduğu protokoller kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddialarını inceler. İhlal edilebilecek hak ve özgürlüklerden bazıları: Suç ve cezada kanunilik ilkesi. Masumiyet karinesi. İfade ve basın özgürlüğü. Anayasa Mahkemesi, bir kanun hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğunu tespit ettiğinde, o kanun hükmünü iptal eder.

    Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruda hangi kararları verebilir?

    Anayasa Mahkemesi (AYM), bireysel başvuru incelemesinin sonucunda şu kararları verebilir: İhlalin tespiti ve giderilmesi: Bir temel hakkın ihlal edildiğine karar verilirse, bu ihlalin nasıl sona erdirilebileceği belirlenir ve dosya yeniden ilgili mahkemeye gönderilir. Tazminat: Yeniden yargılama yapılması mümkün değilse, başvurucu lehine tazminata hükmedilir. Düşme kararı: Başvurudan feragat edilmesi, davanın takipsiz bırakılması veya ihlal ve sonuçlarının ortadan kalkması durumunda düşme kararı verilir. AYM, idare yerine geçerek eylem ve işlem niteliğinde karar veremez. Ayrıca, AYM, başvurucunun yaşamına ya da maddi veya manevi bütünlüğüne yönelik ciddi bir tehlike bulunması durumunda tedbir kararı verebilir.

    Adil yargılanma hakkı nedir?

    Adil yargılanma hakkı, bireylerin eşit ve hukuka uygun bir şekilde yargılanma güvencesi altına alan temel bir insan hakkıdır. Adil yargılanma hakkının bazı unsurları: Bağımsız ve tarafsız mahkeme. Aleni yargılama. Makul sürede yargılama. Hakkı savunma. Masumiyet karinesi. Eşitlik ilkesi.