• Buradasın

    Modernleşme ve bağımlılık kuramları nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Modernleşme Kuramı, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin, gelişmiş ülkelerin yöntemlerini izleyerek sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel alanlarda ilerleme kaydedebileceğini savunur 23. Bu kuram, 1950'li yıllardan itibaren Amerikan merkezli teorisyenler tarafından küresel analizlerin odağına yerleştirilmiştir 3.
    Bağımlılık Kuramı ise modernleşme kuramına bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır 5. Latin Amerikalı sosyal bilimcilerin çalışmalarıyla şekillenen bu kuram, az gelişmişlik sorununun kaynağını dışsal nedenlere, yani küresel ekonomideki yapısal eşitsizliğe bağlar 15. Bağımlılık kuramında merkez ülkeleri endüstrileşmiş kapitalist ülkeler, çevre ülkeler ise azgelişmiş eski koloniler olarak tanımlanır 5.
    Bağımlılık kuramının temel çıkış noktaları şunlardır:
    • Merkez-çevre ilişkisi: Gelişmiş ve az gelişmiş ülkeler arasında asimetrik bir güç dağılımı vardır 1.
    • Merkeze bağımlılık: Çevre ülke, merkez ülkeye hizmet ederken daha fazla bağımlı hale gelir 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. tr.differkinome.com
        1
      2. tr.what-difference.com
        2
      3. anabilgi.anadolu.edu.tr
        3
      4. 4
      5. 9lib.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Modernleşmeye karşı çıkan gruplar kimlerdir?

    Modernleşmeye karşı çıkan bazı gruplar şunlardır: İslamcılar ve muhafazakarlar. Etnik ve yerel katı gelenekçiler. Ayrıca, 15 Temmuz 2016'da askeri bürokrasideki örgütlenmesiyle sivil siyasi iktidara darbe girişiminde bulunan Fethullahçı örgüt de modernleşmeye karşı çıkan bir grup olarak değerlendirilebilir. Modernleşmeye karşı çıkan gruplar, farklı ülkelerde de benzer şekilde ortaya çıkabilir; örneğin, Hindistan'da Hindutva ideolojisiyle biçimlenen Hindu milliyetçiliği, modernleşmeye karşı bir tepki olarak gelişmiştir.
    5 kaynak

    Modernleşme süreci toplumsal yapıyı nasıl etkiler?

    Modernleşme süreci toplumsal yapıyı çeşitli şekillerde etkiler: Kentleşme: Modern toplumlar, kırsal alanlardan kentlere büyük bir göç dalgasıyla karakterizedir. Sosyal mobilite: Bireylerin sosyal sınıflarda yükselme veya düşme şansına sahip olduğu bir yapı oluşur. Farklılaşma ve uzmanlaşma: Endüstriyel üretim, farklı meslek gruplarının ortaya çıkmasına ve uzmanlaşmanın artmasına yol açar. Hukuk ve bürokrasi: Modernleşme, devlet tarafından formel hukuk kurallarının ve bürokratik yapılanmaların artmasına neden olur. Din ve eğitim: Dinin toplumsal hayattaki yeri azalır, bilime ve seküler değerlere önem verilir. Kültürel değişim: Okuma yazma oranı artar, geleneksel otorite zayıflar. Modernleşme süreci, farklı sosyolojik yaklaşımlar tarafından farklı şekillerde açıklanır: Fonksiyonalizm: Toplumun işlevsel farklılaşma ve bütünleşme süreçleri üzerinden açıklar. Çatışma teorisi: Sosyal sınıflar arasındaki çatışma ve iktidar mücadelesi perspektifinden inceler. Sembolik etkileşimcilik: Bireyler arası iletişim ve anlam oluşturma süreçleri üzerinden açıklar.
    5 kaynak

    Osmanlı'da modernleşme hareketleri nelerdir?

    Osmanlı'da modernleşme hareketleri, 1770-1876 yılları arasında gerçekleşen ve "ıslahat" olarak adlandırılan bir dizi düzeltme ve reformu kapsar. Bu dönemde öne çıkan bazı modernleşme hareketleri şunlardır: Askeri Alanda Modernleşme: III. Selim zamanında Mühendishane-i Bahr-i Hümayun ve Mühendishane-i Berr-i Hümayun gibi okullar açılmış, askeri okullarda matematik ve fen dersleri artırılmıştır. Eğitim Alanında Modernleşme: Tanzimat Fermanı ile eğitimde Batılı normlar benimsenmiş, meslek okulları açılmış ve eğitim teknikleri ile araç-gereçler modernleştirilmiştir. Hukuk ve Yönetimde Modernleşme: Tanzimat ve Islahat Fermanları ile hukukun üstünlüğü, adalet, mülkiyet hakkı ve can güvenliği gibi Batılı değerler hukuk sistemine entegre edilmiş, yerel yöneticilerin yetkileri kısıtlanarak merkezi yönetimin kontrolü artırılmıştır. Toplumsal Modernleşme: Osmanlıcılık ideali ile yurttaşlık bilinci okullarda benimsetilmiş, sivil haklar ve özgürlükler artırılmıştır. Bu reformlar, Osmanlı Devleti'nin Batı ile uyum sağlama ve ayakta kalma çabalarının bir sonucudur.
    5 kaynak

    Modernizm neyi savunur?

    Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bir kültürel ve sanatsal harekettir ve aşağıdaki temel ilkeleri savunur: 1. Yenilik ve Geleneksel Reddi: Modernizm, yenilik arzusu ve geleneksel sanat, edebiyat ve felsefe biçimlerinin reddedilmesiyle karakterizedir. 2. Deneysellik: Yeni ifade biçimleri yaratma ve deneysel teknikleri benimseme arayışı içindedir. 3. Akılcılık ve Hümanizm: Aydınlanma düşüncesinin etkisiyle, akılcılık, hümanizm ve bireyin merkeze alınması gibi ilkeleri benimser. 4. Teknolojik ve Bilimsel İlerleme: Sanayileşme ve teknolojik ilerlemenin getirdiği değişimlere uyum sağlama ve bunları yüceltme eğilimindedir. 5. Toplumsal ve Siyasi Eleştiri: Modernist sanatçılar, sosyal ve siyasi gelenekleri eleştirerek, daha ütopik bir gelecek yaratmaya çalışırlar.
    5 kaynak

    Modernleşmenin toplumsal değişime etkileri nelerdir?

    Modernleşmenin toplumsal değişime etkileri şunlardır: 1. Teknolojik İlerleme: Modernizasyon, teknolojik gelişmeleri hızlandırır ve iletişim, üretim ve ulaşım gibi alanlarda büyük ilerlemelere yol açar. 2. Kültürel Çeşitlilik: Farklı kültürlerin bir araya gelmesine ve kültürel çeşitliliğin artmasına neden olur. 3. Ekonomik Dönüşüm: Tarım toplumlarından endüstriyel ve hizmet odaklı ekonomilere geçiş, ekonomik büyümeyi tetikleyebilir. 4. Toplumsal Normların Değişimi: Cinsiyet rolleri, aile yapısı ve insan hakları gibi alanlarda değişikliklere yol açabilir. 5. Eğitim ve Bilgi Erişimi: Modernizasyon, eğitim ve bilgiye daha fazla erişimi teşvik eder, toplumun eğitim seviyesini artırabilir. 6. Siyasi Dönüşüm: Daha demokratik ve katılımcı bir siyasi sistem oluşturabilir.
    5 kaynak

    Modernleşme Okulu neyi savunmaktadır?

    Modernleşme Okulu, toplumların modernleşme süreçlerini analiz ederken, bu süreçlerin evrensel olduğu ve tüm toplumların benzer aşamalardan geçeceği varsayımına dayanır. Modernleşme Okulunun temel görüşleri: Ekonomik modernleşme: İşin uzmanlaşması, kaynakların başarıyı ölçüt alarak dağıtılması, pazarın genişlemesi, kentleşme ve hareketlilik. Siyasal modernleşme: Geleneksel elit gruplarının gücünün zayıflaması ve demokrasiye kayması. Kültürel modernleşme: Eğitimin yaygınlaşması, laikleşme, ulus-üstü kimliklerin gelişmesi. Modernleşme Okulu, Batı dünyasının modernleşme anlayışını diğer toplumlara da uygulanabilir kılmaya çalışır. Ancak, bu yaklaşımın Batı merkezli olduğu ve gelişmekte olan toplumların tarihsel, kültürel bağlamlarını göz ardı ettiği yönünde eleştiriler bulunmaktadır.
    5 kaynak

    Bağımlılık kuramı nedir?

    Bağımlılık kuramı, 1960'larda Latin Amerika'nın az gelişmişlik durumunu analiz etmek amacıyla ortaya çıkmış bir anlayıştır. Temel varsayımları: Eşitsiz gelişim: Gelişmiş ve gelişmemiş ülkeler arasında eşitsiz bir gelişim ve kutuplaşma vardır. Sömürü: Gelişmemiş ülkelerin gelişememesinin nedeni, gelişmiş ülkelerin bu ülkeleri sömürmesidir. Bağımlılık ilişkisi: Gelişmiş ve gelişmemiş ülkeler arasında bir bağımlılık ilişkisi bulunur ve bu ilişki, gelişmemiş ülkelerin gelişimine engel olur. Merkez-çevre ayrımı: Merkez ülkeleri endüstrileşmiş kapitalist ülkeler, çevre ülkeler ise azgelişmiş eski kolonilerdir. Bağımlılık kuramı, uluslararası ilişkiler, ekonomi ve sosyoloji gibi farklı alanlarda kullanılmıştır.
    5 kaynak