Yörükler

Yörüklerin en güzel sözü olarak "Toroslar'da ocağı yanan bir yörük çadırı görürseniz, rahat uyuyun, daha her şey bitmemiştir" sözü öne çıkmaktadır.

"Cenubi Anadolu Yörüklerinin Etno-Antropolojik Tetkiki" adlı çalışma, Kemal Güngör tarafından 1941 yılında yayımlanmıştır. Bu çalışma, Güney Anadolu'da yaşayan Yörüklerin etno-antropolojik özelliklerini incelemektedir. Konu başlıkları arasında: - Yörüklerin sosyal yapıları, idari ve mali durumları; - Geçim kaynakları (küçükbaş hayvancılık, ziraat, zanaat faaliyetleri); - Fiziksel özellikleri (yüz şekli, boy, yapı); - Evlilik gelenekleri ve aile yapıları; - Yörük kültürünün modernleşme sürecindeki değişimleri yer almaktadır.

Babadağ ilçesi, Oğuz Türklerine bağlı bir Yörük boyundan gelmektedir.

Toros Yörükleri, Oğuz boylarına mensuptur.

"Dağları yurt tutanlar" ifadesi, göçer yaşam tarzını sürdüren Yörükleri ifade edebilir.

Balıkesir'de en çok yaşayan Yörük grupları Karakeçili, Yağcıbedir, Kılaz, Hardal, Nacakçı, Yüncü, Kubaş, Kızılkeçili, Şehitli, Söğüt olarak bilinmektedir.

Yörüklere "yörük" denmesinin nedeni, göçebe yaşam tarzını benimsemeleri ve mevsimlere göre ova veya yaylalarda çadırlarda yaşamalarıdır.

Hatay'ın Kırıkhan ilçesi, 24 Oğuz boyunun Kayı koluna mensup olan Saçıkara Yörükleri tarafından yerleşilmiştir.

Ala çuvalı, Anadolu'nun yörüklerine ait bir dokuma türüdür.

Karakeçili yörükleri, Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyuna mensup ve 1071'deki Malazgirt Meydan Muharebesi'nin ardından Türkiye topraklarına yerleşen bir aşiretler topluluğudur. Günümüzde Karakeçili yörükleri, İç ve Batı Anadolu ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaşmışlardır.

Makbule Atadan'ın soyu, babası Ali Rıza Efendi aracılığıyla Rumeli'ye gelen Türkmenler (Yörükler) kökenine dayanmaktadır.

Isparta yörükleri, Hayta Aşireti'ne mensuptur.

Yörüklerin en çok söylediği türkülerden biri "Çanakkale İçinde" türküsüdür.

"Avşar Elleri" hikayesi, Dadaloğlu'nun bir şiirinde, merkezi hükümetin göçebe yörükleri yerleşik hayata geçirmesine karşı yazmasıyla ilgilidir. Bu şiirde, Avşarlar'ın devlet emirlerini dinlemeyip yaylak ve kışlaklarda yerleşmeyi reddetmeleri ve bunun sonucunda yaşadıkları zorluklar anlatılmaktadır.

Karakeçili Yörükleri, Milas'a havaların soğumasıyla birlikte kış mevsimini geçirmek için göç etmektedirler. Bu göç genellikle Aralık ayında gerçekleşmektedir.

Areteli Yörükleri, tarihsel olarak Oğuz Türklerine dayanmaktadır ve Orta Asya'dan göç ederek Anadolu'ya gelmişlerdir.

Çaltı ağacı boncuğunu Yörükler nazardan koruyucu bir nesne olarak takarlar.

Yörükler, konar-göçer yaşam tarzları gereği çeşitli işlerde görev almışlardır: 1. Askeri Hizmetler: Orduda yardımcı kuvvet olarak görev yapmış, seferlerde ve dîvân-ı hümâyûnda hizmet vermişlerdir. 2. İmar ve Muhafaza Hizmetleri: Kanunî devrinden itibaren daha çok imar ve muhafaza işlerinde kullanılmışlardır. 3. Gemi İşleri: Sahillerde gemi malzemesi temini ve gemi yapımında çalışmışlardır. 4. Yol Emniyeti ve Köprü İnşası: Derbentlerde ve ana güzergâhlarda yol emniyeti, tamir, muhafaza ve köprü inşasında görev almışlardır. 5. Tarım ve Hayvancılık: Yaylak ve kışlaklarda buğday, arpa, mısır ve bazı sebzeler yetiştirmiş, koyun, keçi, sığır ve deve gibi hayvanları beslemişlerdir. 6. Nakliye İşleri: Develeriyle şehirler arasında yük taşımışlardır.

Balkanlar'da altı Yörük grubu bulunmaktadır: 1. Tanrıdağı Yörükleri; 2. Naldöken Yörükleri; 3. Kocacık Yörükleri; 4. Selanik Yörükleri; 5. Vize Yörükleri; 6. Ofçabolu Yörükleri.

Radoviş'te Osmanlı dönemine ait Yörük Türk köyleri olarak bilinen 10 Türk köyü bulunmaktadır. Bunlar: 1. Alikoç; 2. Buçim; 3. Damyan; 4. Kılavuzlu; 5. Kalugeritsa; 6. Kocaali; 7. Orgovitsa; 8. Pırnalı; 9. Süpürge; 10. Topolnitsa.