Yeterlilik

Ulusal yeterliliğin yürürlükten kaldırılması durumunda aşağıdaki adımlar izlenir: Belgeli kişilerin durumu: Ulusal yeterlilikte ilave değerlendirme gerektirecek bir değişiklik olması durumunda, belgeli kişiler belge geçerlilik süresi sonunda güncel ulusal yeterlilikte yapılan değişiklikler çerçevesinde yeniden değerlendirilir ve başarılı adaylara güncel yeterlilikte belge verilir. Yetkilendirilmiş kuruluşların durumu: İlgili ulusal yeterlilikteki sınav ve belgelendirme yetkisi, Yönetim Kurulu kararı ile askıya alınır veya iptal edilir. Eğitim ve öğretim programlarının güncellenmesi: Ulusal meslek standartlarına yönelik yapılan değişiklikler, Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler tarafından bir yıl içinde meslekî ve teknik eğitim ve öğretime ilişkin orta ve yüksek öğretim programlarına yansıtılır.

Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ) sertifikasının bazı işlevleri: Yeterliliklerin karşılaştırılabilirliğini artırmak. Uluslararası hareketliliği desteklemek. Hayat boyu öğrenmeyi kolaylaştırmak. Deneyimli bireyleri desteklemek.

SMMM yeterlilik çıkmış soruları, sınav formatında yapılan değişiklikler nedeniyle 2-3 yılda bir yenilenmektedir. 2025 yılı itibarıyla, sınav formatı test ve klasik (yazılı) yöntemlerin bir arada kullanılması şeklinde güncellenmiştir. Bu değişiklik, sınav sorularının da güncellenmesini gerektirmektedir. Ayrıca, sınav soruları her yıl belirli dönemlerde yapılan sınavlarla da güncellenmektedir. Örneğin, 2025 yılı için 2-3 Ağustos 2025 tarihlerinde yapılacak sınavlar için güncel sorular kullanılacaktır. Bu nedenle, SMMM yeterlilik çıkmış sorularının tam olarak kaç yılda bir yenilendiği, sınav formatındaki değişikliklere ve yıllık sınav takvimine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Teknik yeterlik örnekleri, kişinin çalışma alanına göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı örnekler: Genel teknik yeterlikler: Yazma, matematik ve temel bilgisayar becerileri. Takım çalışması, problem çözme ve organizasyon. Sektörel teknik yeterlikler: Konukseverlik sektöründe müşteri hizmetleri, kalite güvencesi ve otel organizasyonu bilgisi. Restoran endüstrisinde yiyecek hazırlama ve güvenlik bilgisi. Mesleğe özgü teknik yeterlikler: Otelcilikte yabancı ziyaretçilerle iletişim kurma ve yerel cazibe merkezleri hakkında bilgi sağlama. Kuaförlükte makas ve tarağı aynı anda hızlı bir şekilde kullanma. Marangozlukta mukavvaları düzgün bir şekilde kesme. Yöneticilik teknik yeterlikleri: Muhasebe, inşaat ve finansman bilgisi. Örgütün yapısı, politikalar ve programlar üzerindeki etki.

Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK) için, belge geçerlilik süresi dolduktan sonra bir kereye mahsus olmak üzere belge yenileme işlemi yapılabilir. Belge yenileme yöntemleri: Performansa dayalı sınava katılmak. Çalışma kayıtları sunmak: İlgili alanda son beş yıl içinde en az iki yıl veya son altı ay boyunca çalışıldığını gösteren belgeler (hizmet dökümü, referans yazısı, sözleşme, fatura gibi) sunmak. Belge yenileme işlemleri, belgenin geçerlilik süresi geçtikten sonra 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yapılamayacaktır.

Ulusal meslek standardı (UMS) ve ulusal yeterlilik (UY) arasındaki temel farklar şunlardır: Kapsam: UMS, bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumları belirlerken; UY, bu standartlara uygun olarak bireyin sahip olması gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri ile bu yetkinliklerin nasıl ölçüleceğini açıklar. Amaç: UMS, iş ve eğitim dünyasının uzlaşmasıyla mesleklerin profilini ortaya koyar. Kullanım: UMS, resmi gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girer ve ilgili tüm tarafların kullanımına açıktır.

Yetenekler, yeterlilik fiiliyle şu şekilde anlatılır: Olumlu cümleler: Fiil + (y)Abil + zaman eki + kişi eki. Olumsuz cümleler: Fiil + -(y)A + mA + zaman eki + kişi eki. Soru cümleleri: Fiil + (y)A bilir miyim. Rica cümleleri: Fiil + -(y)abilir misin/misiniz. Yeterlilik fiili, bir işi yapmaya gücü yetme anlamını taşır ve sadece yetkinlik değil, ihtimal anlamında da kullanılır.

Ateşleyici yeterlilik belgesi, beş yıl geçerlidir. Belgenin süresi dolduğunda, yenileme için bir ay önceden gerekli işlemlerin başlatılması gerekir.

Yeterlilik ve olumsuzluk eklerinin ayırt edilmesi için aşağıdaki örnekler kullanılabilir: Yeterlilik Fiili: Bir fiile “ebil(mek)” yardımcı fiili getirilerek yapılır. Örnek: "Öğretmeniyle konuşabilmiş" cümlesinde "konuşabilmek" sözcüğü yeterlilik birleşik fiilidir. Olumsuzluk Eki: Fiillere “-ma, -me” olumsuzluk eki getirilerek yapılır. Örnek: "Başarabilirim" → "Başaramam".

Yeterlilik alanları, öğretmenlerin mesleklerini icra ederken sahip olmaları gereken bilgi, beceri ve tutumları ifade eder. Başlıca yeterlilik alanları: Konu alanı yeterliliği. Öğretim yöntem ve teknikleri. İletişim becerileri. Teknoloji kullanımı. Ayrıca, mesleki yeterlilik belgeleri bağlamında yeterlilik alanları, sektörel gereksinimlere göre teknik alanlar, hizmet sektörü ve ticaret-satış gibi farklı türlerde de incelenebilir.

Davranışsal yeterlilik, bir bireyin iş ortamında başarılı ve etkili olmasını sağlayan, davranış ve tutum bazlı beceriler bütünüdür. Bu yetkinlikler, başkalarıyla etkileşimde bulunma, etkili iletişim kurma, zaman yönetimi, liderlik ve takım çalışması gibi işbirliği içinde çalışma yeteneğini içerir. Davranışsal yeterliliklerin bazı türleri şunlardır: Analitik yetkinlik. Bireysel yetkinlik. Kişilerarası yetkinlik. Yönetsel yetkinlik. Motivasyonel yetkinlik.

Öğretmenlerin yeterliklerine yönelik yapılan bazı çalışmalar şunlardır: Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri: Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2017 yılında güncellenen yeterlikler, "mesleki bilgi", "mesleki beceri", "tutum ve değerler" olmak üzere üç ana yeterlik alanı ve 11 alt yeterlik ile 65 göstergeden oluşmaktadır. Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG): Öğretmenlerin mesleki bilgi, beceri, değer ve tutumlarını geliştirmeyi amaçlayan bir programdır. Özel Alan Yeterlikleri: İlköğretim ve ortaöğretim kademeleri için farklı alanlarda (örneğin, Türkçe, fen ve teknoloji, matematik) yeterlikler hazırlanmıştır. Öğretmen Yeterlikleri Komisyonu: 1999 yılında MEB ve üniversite temsilcilerinden oluşan komisyon, "eğitme-öğretme yeterlikleri", "genel kültür bilgi ve becerileri" ve "özel alan bilgi ve becerileri" başlıklarında yeterlikler belirlemiştir. Uluslararası Standartlar: ABD, Avustralya, Finlandiya gibi ülkelerde öğretmen yeterlikleri veya standartları belirlenmiş, bu çalışmalar Türkiye'deki düzenlemeleri etkilemiştir.

Tier 1 ve Tier 2 veri merkezlerinin belirlenmesi için aşağıdaki kriterler dikkate alınır: Tier 1: Yedeklilik: Sıfır yedeklilik bulunur; güç ve soğutma sürecinde herhangi bir yedeklilik garantisi yoktur. Kesinti süresi: Yılda 28,8 saatten fazla kesinti olmaz. Çalışma süresi: %99,671 garantili kullanılabilirlik sunar. Tier 2: Yedeklilik: Yedekli bileşenler bulunur, ancak bunlar tek hat üzerinden sağlanır. Kesinti süresi: Yılda 22 saatten fazla kesinti olmaz. Çalışma süresi: %99,741 garantili kullanılabilirlik sunar. Tier standartları, veri merkezinin çeşitli bölümlerinin farklı derecelerde sınıflandırılmasına da olanak tanır; ancak genel sınıf, en düşük puana sahip bileşenin belirlediği şekilde olur.

Misyon Koruma Sınavı'nın zorluğu, sınava giren kişinin bilgi birikimi ve hazırlığına bağlı olarak değişebilir. Sınav, çoktan seçmeli test şeklinde yapılır ve yüz soru sorulur. Bazı kullanıcılar, 2015'teki sınavın 2012'deki sınava göre daha zor olduğunu belirtmiştir.

En yüksek yeterlilik seviyesi 8. seviyedir. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi'ne (TYÇ) göre seviyeler, 1’den 8’e doğru sıralanmakta, kolaydan zora ve basitten karmaşığa doğru ilerlemektedir. 8. seviyede çalışan, bir alan ve alanlar arasındaki etkileşim hakkında en üst düzeyde bilgiye sahiptir. Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi'ne (AYÇ) göre ise en üst düzey bilgi doktora seviyesindedir.

EKAP yeterlik bilgileri tablosunun zorunlu olduğu tarih, 03.04.2024 olarak belirlenmiştir.

Mesleki eğitim ve yeterlilik standardı, bireylerin belirli bir meslekte yetkin olduğunu gösteren, ulusal ve uluslararası geçerliliğe sahip bir sertifikadır. Mesleki Yeterlilik Belgesi, aşağıdaki özelliklere sahiptir: Bilgi, beceri ve yetkinlikleri kanıtlar. Ölçme ve değerlendirme ile elde edilir. Yetkilendirilmiş kurumlar tarafından verilir. Mesleki yeterlilik standartlarının bazı amaçları: İş güvenliğini artırmak. İstihdamda avantaj sağlamak. Yasal zorunluluğu yerine getirmek. Nitelikli iş gücü oluşmasını sağlamak.

İngilizce yeterlilik sınavı, bireylerin İngilizce dil becerilerini ölçmek için yapılan testlerdir. Bazı İngilizce yeterlilik sınavları ve özellikleri: IELTS (International English Language Testing System). TOEFL (Test of English as a Foreign Language). Cambridge English Exams. TOEIC (Test of English for International Communication). Hazırlık Yeterlilik Sınavı. İngilizce Muafiyet Sınavı.

Yeterlilik Unvanı ve Yeterlilik Sertifikası Örnekleri: Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK Belgesi). ISO 9001 Sertifikası. Sera Gazı Emisyon Sertifikası. Ehliyet (Lisans). Yeterlilik Sertifikası Örneği: Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ) Belgesi. MYK Mesleki Yeterlilik Kartı.

Mesleki ve teknik yeterlilik, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından verilir. MYK, ulusal meslek standartlarının oluşturulması, mesleki ve teknik eğitim programlarının bu standartlara göre hazırlanması ve iş gücünün eğitim sonrasında belgelendirilmesi görevlerini üstlenmiştir. Mesleki yeterlilik belgesi almak isteyen kişiler, ilgili yeterlilikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına başvurmalıdır.