YazıTürleri

Düşünce yazıları, bir toplumu sosyal, siyasal, bilimsel vb. konularda düşündürmek amacıyla yazılan yazılardır. Başlıca düşünce yazıları türleri şunlardır: 1. Makale: Bilim, fen konularıyla siyasal, ekonomik ve toplumsal, kültürel konuları ele alan, açıklayıcı veya yorumlayıcı gazete ve dergi yazıları. 2. Deneme: Yazarın herhangi bir konuda kesin sonuçlara gitmeden kendi görüş ve düşüncelerini dile getirdiği yazılar. 3. Fıkra (Köşe Yazısı): Günlük olayları veya ülke sorunlarını belli bir görüş açısından ele alan, kısa ve sohbet havasında yazılan gazete yazıları. 4. Eleştiri (Tenkit): Bir edebiyat veya sanat eserini çeşitli yönleriyle inceleyip açıklayan, değerlendiren yazılar. 5. Söyleşi (Sohbet): Yazarın, gündelik olaylarla ilgili düşüncelerini okuyucu ile konuşuyormuş gibi içten bir hava içinde yazdığı yazılar. 6. Gezi Yazısı: Gezilip görülen yerlerin ve o yerlerle ilgili edinilen izlenimlerin anlatıldığı yazılar.

Rika harfleri, hat sanatında aklâm-ı sitte denilen altı yazı türünden biridir. Rika yazısının özellikleri şunlardır: - Kalem kalınlığı: Tevkî' yazısının yarısı kadardır. - Harflerin şekli: Daha yuvarlak (mukavver) ve küçüktür. - Birleşme ve akıcılık: Kelimelerin birbirine iliştiği, yaklaştığı ve devamlılık gösteren bir yapıya sahiptir. Rika yazısı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde günlük yazışmalar, mektuplar ve el yazmalarında kullanılmıştır.

Hikaye, yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları mekân ve zaman unsurlarına bağlı olarak anlatan, insan yaşamından kesintiler sunan kısa, kurmaca bir yazı türüdür. Hikaye, genellikle şu konuları işler: - Olay örgüsü: Günlük hayatta yaşanabilecek gerçek durumlar. - Kişiler: Olayın merkezinde yer alan ve olay örgüsünde işlevlerine göre önemli hâle gelen karakterler. - Zaman: Olayların geçtiği an, saat, gün, yıl gibi ifadeler. - Mekân: Olayın gerçekleştiği çevre veya yer. Hikayeler, okuru düşündürmekten çok duygulandırmak ve heyecanlandırmak amacıyla yazılır.

Köşe yazısı örnekleri arasında şunlar yer alabilir: 1. "Çevre Kirliliği" başlıklı bir köşe yazısı: "Evet sevgili okurlar! Bugün size ne kadar düşünsem de cevabını bulamadığım bir konudan bahsetmek istiyorum: Çevre kirliliği. Sizce neden bir insan elindeki çöpü çöp kutusuna atmak yerine, yere atar?". 2. "Pokemon Go Çılgınlığı" başlıklı bir köşe yazısı: "Daha kısa bir süre içinde bu oyun dünya çapında yayıldı ve Twitter gibi dev sosyal medya unsurunu geçecek hale geldi. İnsanlar, adeta bu oyunun bağımlısı haline geldi". 3. "Terörün Son Kurbanı: Fransa/Nice" başlıklı bir köşe yazısı: "Güçlerinizi birleştirmezseniz daha çok canlara kıyılacak" (Erdi HÜDAVERDİ, Kompozisyon Gazetesi, 15/07/2016). Bu örnekler, genellikle güncel konuları ele alan ve sohbet havası içerisinde yazılan köşe yazılarına örnektir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda çeşitli yazı türleri bulunmaktaydı, bunlar arasında şunlar öne çıkmaktadır: 1. Divan Edebiyatı: Arapça ve Farsça kelimelerle zenginleştirilmiş bir Türkçe kullanılarak yazılan, sanatlı bir dil içeren eserler. 2. Halk Edebiyatı: Sade bir dil kullanarak halkın duygu ve düşüncelerini yansıtan eserler. 3. Nesir (Düz Yazı): Tarih, felsefe, bilim ve dini konuları ele alan, açık ve anlaşılır bir anlatım tarzı içeren eserler. 4. Tarih Yazıcılığı: Belge ve kaynaklara dayanarak yazılan, tarihsel olayların kronolojik sıralanmasını içeren eserler. 5. Felsefi ve Siyasi Eserler: Felsefi kavramların derinlemesine ele alındığı, toplumsal ve siyasi sorunların tartışıldığı eserler. Ayrıca, Osmanlı alfabesiyle geliştirilen ve özel kullanım alanları olan yazı türleri de vardı: Sülüs, Ta’lik, Divânî, Rik’a, Nesih, Siyakat gibi.

9. sınıf edebiyat yazı türleri iki ana kategoriye ayrılır: kurgusal (kurgusal) ve kurgusal olmayan (kurgusal dışı) metinler. Kurgusal metinler şunlardır: 1. Roman: Uzun bir kurgusal eser. 2. Öykü: Kısa ve öz bir anlatı sunan metinler. 3. Tiyatro: Sahne performansları için yazılmış metinler. 4. Şiir: Duyguları, düşünceleri ve imgeleri yoğun bir biçimde ifade eden tür. Kurgusal olmayan metinler ise şunlardır: 1. Deneme: Yazarın kişisel düşüncelerini paylaştığı metinler. 2. Makale: Bilimsel veya akademik bir konuyu ele alan yazılar. 3. Otobiyografi: Yazarın kendi yaşam hikayesini anlattığı metinler. 4. Gezi Yazısı: Yazarın bir yere yaptığı seyahat deneyimlerini anlattığı yazılar.

Nesir, düz yazı anlamına gelir. Edebiyatta nesir ise şu şekilde tanımlanır: - Konudan çok söyleyişe önem verilen yazı türüdür. - Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalar kullanılır. - Söz sanatlarına ve mecazi kullanımlara sık yer verilir. - Dini konuların yanı sıra tarih, gezi yazısı, bireysel ve toplumsal sorunlar da işlenir. Nesir, üç ana kategoriye ayrılır: 1. Sade Nesir: Halk için yazılmış, dili ağır olmayan nesirlerdir. 2. Orta Nesir: Tarih ve bilim kitapları gibi eserlerde kullanılan nesirdir. 3. Süslü Nesir: Sanatlı, secili, uzun cümleli nesirlerdir.

Düşünce yazılarının özellikleri şunlardır: 1. Düşünsel Bir Alt Yapıya Dayanma: Yazı, belirli bir fikri veya düşünceyi temel alır. 2. Açık ve Anlaşılır Dil Kullanımı: Düşünceler, karmaşık ifadelerden kaçınarak net bir dille ifade edilir. 3. Samimi ve Doğal Anlatım: Yazıda içten bir üslup kullanılır. 4. Kanıtlama ve Örneklendirme: Düşünceler, kanıtlar, örnekler ve karşılaştırmalarla desteklenir. 5. Tartışmacı ve Açıklayıcı Teknikler: Açıklayıcı ve tartışmacı anlatım teknikleri sıkça kullanılır. 6. Bilimsel Verilere Dayanma: Makalelerde bilimsel araştırmalardan yararlanılır.

Hat sanatında en zor yazı türü Divani olarak kabul edilir.

Edebiyat dergilerinde aşağıdaki yazı türleri bulunur: 1. Makale: Bir gerçeği açıklamak, düşünceleri dile getirmek veya bir görüşü savunmak amacıyla yazılan yazılar. 2. Deneme: Kesin sonuçlara ulaşmadan, kendi kendine konuşuyormuş havası taşıyan ve okuyucuyu düşünmeye yönlendiren yazılar. 3. Fıkra (Köşe Yazısı): Güncel olaylar hakkında yazarın görüşlerini ayrıntıya girmeden aktardığı kısa yazılar. 4. Eleştiri (Tenkit): Bir edebi eser veya sanat eseri hakkında olumlu ve olumsuz yorumları içeren yazılar. 5. Röportaj: Bir durum, olay, yer veya kişi hakkında yapılan gözlemlerin ve araştırmaların metin ve fotoğraflarla okuyucuya aktarılması. 6. Mülakat: Sanat, edebiyat, spor, siyaset gibi alanlarda ün yapmış kişilerle yapılan soru-cevap şeklindeki konuşmalar. 7. Haber Yazıları: Güncel ve toplumu ilgilendiren olaylarla ilgili hazırlanan yazılar.

Anı, bir kişinin yaşadığı veya tanık olduğu olayları anlattığı yazı türüdür.

Röportaj, bir gazetecinin bir kurum ya da bir yeri ziyaret ettikten sonra edindiği izlenim ve gözlemleri fotoğraf ve diğer belgelerle destekleyerek anlattığı yazı türüdür. Özellikleri: 1. Düşünsel Plan: Makalelerde olduğu gibi düşünsel bir planla yazılır. 2. Konu: Toplumsal ya da sanatsal konular röportajlarda yer alır. 3. Destekleme: Anlatılan konular görsellerle, bilgi ve belgelerle desteklenir. 4. Tutarlılık: Bilgi, belge ve görseller gerçeği yansıtır ve anlatılanlar kendi içerisinde tutarlıdır. 5. Kişisel Görüşler: Röportajlar yazarın kendi kişisel görüşlerini de yansıtır. 6. Diyaloglar: Röportajlarda diyaloglara yer verilir. 7. Dil Kullanımı: Kısa ve anlaşılır cümlelerle yaşanmış olaylar akıcı bir biçimde anlatılır. 8. Anlatım Türleri: Öyküleyici, açıklayıcı, betimleyici ve tartışmacı anlatım türlerinden yararlanılır.

8. sınıf Türkçe dersinde olay yazıları şu türlerden oluşur: 1. Hikaye (Öykü): Yaşanmış veya yaşanabilecek olayların kişi, yer ve zaman unsurlarına dikkat edilerek anlatıldığı kısa yazılardır. 2. Roman: Yaşanmış veya yaşanabilecek olayların ayrıntılı olarak anlatıldığı, daha geniş bir zaman dilimini kapsayan uzun yazı türüdür. 3. Fabl: İnsan dışındaki varlıkların başından geçen olayların anlatıldığı, ders verme amacı taşıyan yazılardır. 4. Masal: Olağanüstü olayların anlatıldığı, tekerlemeyle başlayan ve genellikle iyilerin ödüllendirildiği, kötülerin cezalandırıldığı yazı türüdür. 5. Destan: Milletlerin tarihinde derin izler bırakan olayların, hayalî unsurlarla süslenerek anlatıldığı sözlü edebiyat ürünleridir.

Otobiyografi, bir kişinin kendi yaşam öyküsünü anlattığı yazı türüdür. Otobiyografi yazma süreci şu adımları içerir: 1. Amacınızı belirleyin: Neden yazmak istediğinizi ve hedef kitlenizin kim olduğunu netleştirin. 2. Ana hatları çizin: Hayatınızın önemli dönüm noktalarını ve bu olayların sırasını belirleyin. 3. Samimi ve dürüst olun: Yaşamınızdaki zorlukları, hataları ve başarıları olduğu gibi anlatın. 4. Detaylara dikkat edin: Kişisel anılarınızı, duygularınızı ve yaşadığınız deneyimleri ayrıntılı bir şekilde anlatın. 5. Karakter gelişimini gösterin: Hayatınız boyunca nasıl değiştiğinizi ve büyüdüğünüzü yazın. 6. Anlatımınızı destekleyin: Anekdotlar, diyaloglar ve içsel monologlar ekleyin. 7. Dil ve üslubu belirleyin: Akıcı, anlaşılır ve etkileyici bir dil kullanın. 8. Revize ve düzenleme yapın: Yazım hatalarını, dil bilgisi yanlışlarını ve anlatım bozukluklarını düzeltin. 9. Geri bildirim alın: Güvendiğiniz bir arkadaşınızdan veya bir editörden geri bildirim alın. Ünlü otobiyografi örnekleri arasında Mustafa Kemal Atatürk'ün "Nutuk" ve Barack Obama'nın "Dreams from My Father" eserleri yer alır.

Kufi yazı, Arap yazısının düz ve köşeli çizgilerle yazılan eski bir biçimi anlamına gelir.

Kufî yazı, erken Abbasi döneminde (MS 8.-9. yüzyıllar) Irak'ın Kufe kentinde ortaya çıkmıştır.

8. sınıfta üç ana yazı türü bulunmaktadır: 1. Olay Yazıları: Masal, fabl, hikaye, roman, destan, tiyatro, anı, günlük. 2. Düşünce Yazıları: Deneme, makale, eleştiri, fıkra, söyleşi. 3. Bildirme Yazıları: Biyografi, otobiyografi, haber, röportaj, reklam, dilekçe.

Roman, kurgusal bir hikaye aracılığıyla insan deneyimlerini, duygularını ve olayları detaylı bir şekilde anlatan uzun bir yazı türüdür.

Roman, kurgusal bir hikaye aracılığıyla insan deneyimlerini, duygularını ve olayları detaylı bir şekilde anlatan uzun bir yazı türüdür. Romanların temel özellikleri şunlardır: 1. Uzunluk ve Derinlik: Ortalama 50.000 ila 150.000 kelime arasında olup, karakterlerin gelişimi ve olayların detaylı işlenmesi için yeterli alanı sağlar. 2. Karakter Gelişimi: Ana karakterler ve yan karakterlerin ilişkileri, çatışmaları ve gelişimleri romanın ana yapı taşlarını oluşturur. 3. Olay Örgüsü: Genellikle bir ana olay örgüsü etrafında çeşitli yan hikayeler ve alt olaylar gelişir. 4. Tema ve Mesaj: Romanlar, yazarın iletmek istediği ana fikri ve mesajı içeren bir tema etrafında şekillenir. 5. Anlatıcı ve Bakış Açısı: Hikayenin nasıl anlatılacağını belirleyen farklı anlatıcı seçenekleri (birinci tekil şahıs, üçüncü şahıs sınırlı veya her şeyi bilen bakış açısı) kullanılır. 6. Zaman ve Mekan: Geniş bir zaman dilimi ve mekan yelpazesi sunabilir, geçmişten geleceğe, şehirlerden kırsal bölgelere kadar çeşitli yerler ve dönemler işlenebilir.

Yunus Emre, hem hece hem de aruz veznini kullanarak yazmıştır.