YapıStandartları

Müstakil yapılarda bodrum katının yüzde kaç olması gerektiği konusunda kesin bir oran belirtilmemiştir. Ancak, imar yönetmeliklerine göre bodrum katlarının oturum alanı, hiçbir şekilde taban alanı katsayısı ile belirlenen taban alanını geçmemelidir. Ayrıca, yapı denetimine ilişkin kanun kapsamında, bodrum katı dışında en çok iki katlı ve yapı inşaat alanı toplam 200 metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar denetim kapsamı dışında tutulmuştur.

Merdiven formülü, basamak yüksekliği (h) ve basamak genişliği (b) arasındaki ilişkiyi ifade eden 2H + B ≈ 63 cm şeklindedir. Burada: - H, adım yüksekliğini; - B, basamak genişliğini temsil eder. Bu formül, insan adım uzunluğunun yaklaşık 63 cm olması ilkesine dayanır ve daha konforlu bir merdiven tasarımı sağlar.

Kolon ve burç çapları farklı yöntemlerle ölçülür: 1. Kolon Çapı: Türkiye Binalar Deprem Yönetmeliği 2018'e göre minimum kolon boyutu 30 cm x 30 cm olmalıdır. 2. Burç Çapı: Burç dış çapı, özel test yöntemleri ve test tertibatlarıyla tespit edilir. Bu yöntemler arasında: - Test A: İki parçalı bir test yuvası kullanılarak, test kuvveti uygulanarak çap hesaplanır. - Test D: Dış çapı 180 mm'den büyük olan burçlar, hassas ölçme bandıyla kontrol edilir.

Gaz çıkış borusunun minimum uzunluğu, cihazın davlumbaz üzerinden en az 40 cm dik olarak yükselen bir baca hızlandırma parçası olmalıdır.

Bekçi kulübesi en az 2 metrekare olmalıdır.

Engelli asansörlerinde kapı ölçüsü, en az 90 cm olmalıdır.

30x50 boyutlarındaki bir ızgaranın kaç ton taşıyabileceği, ızgaranın türüne ve yük dayanımına bağlıdır. Kompozit yağmur suyu ızgarası A YS 3050: Bu ızgara, 250 Kn (25 ton) yük dayanımına sahiptir. Paslanmaz çelik yer ızgarası 30x50 cm: Bu ızgara, tamamı AISI304 kalite 18/8 Cr-Nİ paslanmaz çelik saçtan üretilmiştir ve belirli bir ağırlık kapasitesine sahiptir, ancak tam yük dayanımı belirtilmemiştir. Daha spesifik bir yük kapasitesi için, ilgili ürünün teknik özelliklerine başvurulması önerilir.

Y23-010 ve Y23-011 pozları arasındaki fark, kullanılan çelik hasırın ağırlık ve miktarındadır. - Y23-010 pozu, 1,500-3,000 kg/m² (3,000 kg/m² dahil) nervürlü çelik hasırın yerine konulmasını kapsar. - Y23-011 pozu ise 3,001-10,000 kg/m² (10,000 kg/m² dahil) nervürlü çelik hasırın yerine konulmasını ifade eder.

Bitişik nizam 4 kat, imar planında belirtilen kurallara göre komşu binalara bitişik şekilde en fazla 4 katlı yapı inşa edilebileceğini ifade eder.

İşyeri kat yüksekliği, daire kat yüksekliğinden fazla olabilir. Bu durum, özellikle zemin katın ticari faaliyetlerde kullanıldığı yapılarda geçerlidir ve kat yüksekliği 4 metreye kadar çıkarılabilir.

Müstakil yapıda bodrum kat, yapı yüksekliğine dahil edilirken. Veranda, kullanım şekline göre dış mekan olarak kabul edilir ve eğer cam panellerle kapatılarak iç mekana dahil edilmezse yapı alanına eklenmez.

Betonarme kolon yüksekliği, yapının kat sayısına ve özelliklerine göre değişmekle birlikte, mevcut yönetmeliklere göre en az 30 cm olmalıdır. Ayrıca, kolon yüksekliğinin hesaplanması için şu formül de kullanılabilir: Kolonun dar kenarı > hmax / 50 (yapının bodrum dahil toplam yüksekliği / 50). Örneğin, yapı yüksekliği 30 metre ise, en az kolon boyutu 60 cm olmalıdır.

TS500 yönetmeliği, betonarme yapıların tasarım ve yapım kurallarını içeren bir standarttır. Bu nedenle, TS500 doğrudan bir deprem yönetmeliği değildir, ancak deprem bölgelerinde yapılacak yapılar için bu standartta öngörülen temel ilke ve koşullara ek olarak, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik'in gereklerinin de yerine getirilmesi gerektiği belirtilmektedir.

Bir yapının yüksekliği, kat yüksekliği olarak adlandırılan, bir katın döşemesinin üzerinden bir üst katın döşemesinin üzerine kadar olan mesafe ile belirlenir. Yasal düzenlemelere göre kat yükseklikleri şu şekildedir: - Konutlar için: Zemin katlarda en fazla 3,50 metre, diğer katlarda ise 3 metreye kadar yapılabilir. - Ticari yapılar için: Zemin kat yüksekliği 4 metreye kadar çıkarılabilir. - Ayrık nizam yapılarda: Zemin katlar için en fazla 4 metre, diğer katlar için 3,80 metre olarak belirlenmiştir.

Cam kapıların en az genişliği 80 cm olmalıdır.

DD-2 ifadesi, Deprem Yer Hareketi Düzeyi olarak adlandırılan bir terimi ifade eder ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'nde yer alır. DD-2 düzeyi, 50 yılda aşılma olasılığı %10 ve buna karşı gelen tekrarlanma periyodunun 475 yıl olduğu seyrek deprem yer hareketini niteler.

Ön bahçe ve yoldan çekme mesafesi hesaplanırken, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'ndeki şu kurallara dikkat edilmelidir: 1. Ön bahçe mesafesi: Bina ön cephe hattı ile parselin ön cephesi arasında en az 5 metre mesafe bırakılmalıdır. 2. Yan bahçe mesafesi: Yan bahçenin komşu parsele çekme mesafesi en az 3 metre olmalıdır ve 4 kattan fazla her bir kat için yarım metre ekleme yapılır. Çekme mesafelerinin hesabında, kat adedi o cephede kısmen ya da tamamen tabii veya tesviye edilmiş zeminin altında bulunan katlar hariç, diğer katların toplam yüksekliğinin üçe bölünmesiyle belirlenir.

Mersin 52 katlı binanın depreme dayanıklı olduğu söylenebilir. Bu yapı, yüksek yapı standartlarına sahip olarak tasarlanmış olup, güçlendirilmiş betonarme malzemeler ve titreşimi önleyen gövde çelikleri gibi özelliklerle donatılmıştır. Ancak, herhangi bir binanın tamamen depreme dayanıklı olduğunu kesin olarak söylemek mümkün değildir.

Asansörde uygunluk belgesi, onaylanmış kuruluşlar tarafından verilir. Bu kuruluşlar, asansörlerin ve asansör güvenlik aksamlarının uygunluk değerlendirme işlemlerini gerçekleştirir ve ilgili yönetmeliklere uygunluğunu onaylar. Örneğin, Türkiye'de TSE (Türk Standardları Enstitüsü) asansörlere uygunluk belgesi veren kurumlardan biridir.

AVM'lerde asma kat yüksekliği ile ilgili spesifik bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, genel olarak bir asma kat için en az 2.40 metre yükseklik ve en az 5.50 metre tavan yüksekliği gereklidir. İş yerlerinde yapılan asma kat işlemlerinde ise zemin yüksekliğinin 4.50 metreyi aşmaması gerektiği belirtilmektedir. Asma kat yapımında, yerel belediyelerin belirlediği yönetmeliklere uymak önemlidir.