Yahudi

Evet, Prisoner of Paradise (Cennet Tutsağı) filmi gerçek bir hikayedir. Film, 1920'lerde ve 1930'larda Alman-Yahudi bir kabare ve sinema oyuncusu olan Kurt Gerron'un hayatını ve kariyerini konu alan bir belgeseldir. Gerron, Naziler tarafından Theresienstadt toplama kampına gönderilmiş ve burada bir Nazi propaganda filmi çekmesi emredilmiştir. Gerron ve eşi, iş birliğine rağmen gettonun tasfiyesine dahil edilmiş ve Auschwitz toplama kampında öldürülmüştür.

You People filminin konusu şu şekilde özetlenebilir: You People, Los Angeles’ta yaşayan, Yahudi bir genç olan Ezra’nın, şehrin farklı bir bölgesinde yaşayan ve ailesi Müslüman olan Amira’ya âşık olmasıyla başlar. Çiftin ilişkileri, farklı kültürlerden gelmelerine rağmen başlangıçta sorunsuz ilerler. Genç çiftin aileleri, farklı kültürlerden gelmeleri nedeniyle anlaşmakta zorlanır. You People, çatışan kültürlerin, toplumsal beklentilerin ve kuşak farklılıklarının ortasında kalan yeni bir çiftin, aileleriyle birlikte günümüz aşk ve aile dinamiklerini sorgulamasını konu alır.

God on Trial (Ölümün Soluğu) filmi, II. Dünya Savaşı sırasında Auschwitz toplama kampına alınan bir grup insanın, hayatlarının ölümle sonuçlanıp sonuçlanmayacağını beklerken varoluş amaçlarını sorgulamalarını konu edinmektedir. Esir tutulan Yahudiler arasında kimisi Tanrı'ya olan güvenini ve inancını korurken kimisi Tanrı'ya isyan etmektedir. Filmde Tanrı'nın varlığı ve olaylara neden müdahale etmediği, bunca zulme nasıl izin verdiği, inananların inançlarının birer boş vehimden ibaret olduğunu ispat etmek üzere bir grup entelektüel Yahudi, Tanrı’nın bu kadar acıya nasıl müsaade ettiğini sorgulamak için aralarında bir mahkeme kurarlar. Filmin sonunda mahkeme, Tanrı'nın suçlu olduğuna karar verir. God on Trial filmi, özellikle felsefi derinliğiyle dikkat çekmektedir. God on Trial filminin ele aldığı sorular şunlardır: Acı neden vardır? Tanrı’nın adaleti, insan adaletinden farklı mıdır? İnsanlar olarak kendi kötü eylemlerimizden ne kadar sorumluyuz? İnanç, bizi zor zamanlarda nasıl ayakta tutabilir veya nasıl terk edebilir? Bu sorular, sadece dini değil, aynı zamanda etik ve varoluşsal boyutları da kapsamaktadır. God on Trial filmi, Türkiye’de “Ölümün Soluğu” adıyla yayınlanmıştır.

1991 yapımı "Europa" filmi, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Almanya'ya, insanlara yardım etme idealiyle gelen Amerikalı Leo Kessler'in hikayesini anlatır. Kessler, amcasının yardımıyla Zendropa adlı yataklı trende kondüktör olarak iş bulur ve yıkıntılar arasındaki Almanya'nın gizem dolu atmosferine dalar. Film, savaş sonrası Avrupa'daki atmosferi, karakterleri ve belirsiz atmosferi vurgular.

Scarlett Johansson, Yahudi kökenlidir.

İsrail'de cenaze töreni genellikle şu adımları içerir: 1. Ölümün Bildirilmesi ve Hazırlık: Ölümün ardından, aile ve haham "Şema İsrael" duasını okur. 2. Yıkama ve Kefenleme: Bet ha-metager olarak bilinen yerlerde ceset yıkanır ve kefenlenir. 3. Defin: Cesedin yüzü, yeniden dirilişin gerçekleşeceğine inanılan Süleyman Mabedi'ne dönük olacak şekilde yerleştirilir. 4. Yas Dönemi: Cenaze töreninden sonra, yas süreci başlar ve üç aşamadan oluşur: - Aninut: Defne kadar olan süre. - Şiva: Yedi günlük yas dönemi. - Şeloşim: Otuz günlük yas dönemi. Yahudi inancında cesedin yakılması genellikle kabul edilmez, ancak bazı Liberal Yahudiler bu uygulamayı yapabilir.

Yahudi Cesaret Madalyası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Yahudilerin hayatını kurtarmak için kendi hayatlarını tehlikeye atmaktan çekinmeyen kişilere verilir. Bu madalyayı alan bazı kişiler ve kurumlar: Selahattin Ülkümen ve Jan Karski. Türk diplomatlar. Recep Tayyip Erdoğan'a ise 2004 yılında, Türkiye'nin demokratik değerlere bağlılığı ve teröre karşı cesur mücadelesi nedeniyle Amerikan Yahudi Kongresi (AJC) tarafından "Profiles in Courage" (Cesaret ve Fazilet) ödülü verilmiştir.

"Irena's Vow", Irena Gut Opdyke'nin gerçek hikayesini anlatıyor. Konu: 19 yaşındaki Irena, Yahudi gettosunun tasfiye edileceğini öğrenince, saygın bir Nazi subayının evinde hizmetçiliğe terfi eder.

"Şehitlerin Listesi" (Schindler's List) filmi gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Film, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nda, Oskar Schindler'in binlerce Polonya Yahudisini ölümden kurtarmak için verdiği mücadeleyi anlatmaktadır.

Ağlama Duvarı'na ağıtlar asılmasının nedeni, duaların ve dileklerin Tanrı'ya iletilmesi ve tapınakların yıkılışı için yas tutulması ile ilgilidir. Ağlama Duvarı'nda yapılan bazı ritüeller: Dua: İnsanlar Tanrı'ya dua etmek, şükretmek ve isteklerini dile getirmek için Ağlama Duvarı'na gelirler. Yas: Tapınakların yıkılışı ve Yahudi halkının yaşadığı acılar için bu duvarda yas tutulur. Not ve dileklerin yazılması: Ziyaretçiler, dualarını ve dileklerini yazılı olarak kağıtlara döker ve bu kağıtları duvar taşlarının arasına sıkıştırırlar.

Sefer Yetsirah, evrenin ve insanlığın kökenini ele alan, İbranice yazılmış eski bir felsefi incelemedir. Kitapta anlatılan bazı konular: Yaratılış: Yaratılış, Tanrı'nın 10 kutsal sayısını (sefirot) ve İbrani alfabesinin 22 harfini içeren bir süreç olarak açıklanır. Evren: Kitap, evrenin dört temel unsurun yanı sıra altı yan güç (dört yön ve iki kutup) kullanılarak yaratıldığını belirtir. Birlik ve uyum: Sefer Yetsirah, çeşitlilik ve çokluğun içinde bir birlik ve uyum olduğunu, bunun da yüce bir ilahi gücün yönetiminden kaynaklandığını öğretir. Sefer Yetsirah, Kabala mistisizminin önemli kitaplarından biridir.

Yakup Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahı Fatih Sultan Mehmet'in hekimbaşısıdır. II. Murad zamanında sarayda hekim olarak çalışmaya başlamış, Fatih Sultan Mehmet döneminde de görevine devam etmiştir. Yakup Paşa, Fatih Sultan Mehmet'in ölümünde rol oynadığı iddialarıyla da tanınır. Yakup Paşa, padişahın ölümünden sonra öfkelenen yeniçeriler tarafından 1481 yılında öldürülmüştür.

The Pianist, yetenekli bir piyanist olan Wladyslaw Szpilman'ın hayatını konu alır ve Nazi soykırımı sırasında yaşanan acıları, savaşın anlamsızlığını ve insanların hayatta kalma mücadelesini anlatır. Filmde öne çıkan bazı temalar: Umut: Öldürülmeye götürülen bir adamın "işgücü olarak faydalanacaklar" demesi gibi, insanlar son ana kadar umut besler. İyilik ve kötülük: Yardım edenler ve fedakarlık yapanlar, savaşın içindeki iyilik ve kötülüğü temsil eder. İnsanlığın zayıflığı: Açlıkla başa çıkma mücadelesi ve insanların en temel ihtiyaçlara nasıl her şeyi göze alarak ulaştıkları gösterilir. Sanatın gücü: Savaşın ortasında, piyanonun melodileri hayatta kalan tek şey olur.

Türkiye'ye göç eden Yahudilerin sayısı farklı kaynaklara göre değişiklik göstermektedir: 25.000 civarında Yahudi, bugün Türkiye'de yaşamaktadır ve bunların büyük çoğunluğu Sefarad Yahudisidir. 10.000 civarında Yahudi'nin Türkiye'de yaşadığı belirtilmektedir. 20.000 Yahudi'nin, Osmanlı döneminde Türkiye'ye göç ettiği kaydedilmiştir.

“Saul’un Oğlu” (Son of Saul), 1944 yılında Auschwitz toplama kampında geçen ve Yahudi bir mahkum olan Saul’un hikayesini anlatıyor. Filmde, Saul’un bir çocuk cesedini oğlu yerine geçirip, bu çocuğun naaşını kurtarmak için verdiği imkansız mücadele anlatılıyor. Yönetmenliğini László Nemes’in yaptığı film, Cannes Film Festivali’nde Jüri Büyük Ödülü kazandı.

"Belle du Seigneur" filmi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Yahudi bir diplomatın evli bir İsveç kadınıyla olan ilişkisini konu almaktadır. Film, Albert Cohen'in çok satan romanından uyarlanmıştır.

Auschwitz Kütüphanecisi, 14 yaşındaki Dita Kraus'un gerçek yaşam öyküsünü anlatır. Kitap, şiddete ve kötülüğe karşı bir direniş hikayesi olup, tek silahı kitaplar olan insanların cesaretini ve umudunu konu alır.

Yahudi çini sanatı ifadesi doğrudan bir sanat türünü belirtmemektedir. Ancak, çini sanatı genel olarak Türk ve İslam sanatının önemli bir parçası olarak kabul edilir. Çini sanatı, killi toprağın pişirilmesi ve çeşitli renk ve motiflerle süslenmesi sonucu elde edilen seramik parçalarına verilen isimdir. Çini sanatının ilk örnekleri eski Mısır ve Mezopotamya'da görülmüş, daha sonra Uygurlar, Karahanlılar, Gazneliler ve Hârizmşahlar gibi Türk devletlerinde gelişmiştir.

"Schindler'in Listesi" (Schindler's List) filmi, II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in soykırımından binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'in hikayesini anlatır. Film, kötüye karşı iyi temasını işler ve kurtarma konusunu ele alır. Ayrıca, filmde siyah beyaz sunum aracılığıyla Holokost'un kendisi ve yaşananların ciddiyeti vurgulanmak istenir.

Avrupa Avrupa (Europa Europa), 1990 yapımı bir film olup, gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Filmin konusu şu şekildedir: Solomon Perel, İkinci Dünya Savaşı'nın kanlı atmosferinde, hayatta kalabilmek uğruna gerçek kimliğini saklayarak Hitler gençliğinin arasına karışır. Yahudi olduğunu gizlemesi ve orduda gösterdiği başarı, onun birden bire savaş kahramanı olarak görülmesine neden olsa da, yaşadığı trajedi tüm hayatını etkileyecektir. Film, parçalanan hayatlar ve savaşın böldüğü aileler üzerine etkili bir çalışma olarak kabul edilir.