Urartu

Urartularda en çok kullanılan bazı kelimeler şunlardır: 1. Susi - at. 2. Turi - taş. 3. Ardi - erkek. 4. Šuri - büyük. 5. Meheri - şehir. Ayrıca, Urartu dilinde Haldi (Güneş Tanrısı) ve Teişeba (Fırtına Tanrısı) gibi tanrıların isimleri de sıkça kullanılmıştır.

Doğu Anadolu'nun en eski uygarlıklarından biri Urartular'dır.

Urartulu sanatçılar çeşitli malzemeler kullanmışlardır: 1. Taş: Kalker, bazalt, andezit, kumtaşı ve alabaster gibi taş çeşitleri. 2. Ahşap: Mimari yapılarda ve bazı süslemelerde kullanılmıştır. 3. Metal: Altın, gümüş, bakır, kurşun, demir ve kalay gibi metaller; ayrıca tunç, pirinç ve elektrum da kullanılmıştır. 4. Emaye, çini ve fildişi: Dekoratif amaçlı kullanılmıştır. 5. Yarı değerli taşlar: Sardoniks, akik gibi taşlar.

Urartular, bir dizi iç ve dış faktörün birleşimi sonucu yok olmuştur: 1. Asur ve Med Saldırıları: Urartu, kuruluşundan itibaren Asur Krallığı'nın saldırılarına maruz kaldı ve M.Ö. 8. yüzyılda Asur Kralı II. Tiglat-Pileser büyük zarar verdi. 2. İç Karışıklıklar ve Zayıf Yönetim: Taht kavgaları ve yerel beylerin güç kazanması, Urartu'nun merkezi otoritesini zayıflattı. 3. İklim Değişiklikleri ve Tarımsal Kriz: M.Ö. 7. yüzyılın sonlarında yaşanan kuraklık ve su kaynaklarının azalması, tarımsal üretimi olumsuz etkiledi. 4. Ekonomik Gerileme: Sürekli savaşlar ve dış saldırılar, Urartu'nun ekonomik kaynaklarını tüketti.

Urartu dönemine ait eserler, çeşitli müzelerde sergilenmektedir: 1. Kars Arkeoloji ve Etnografya Müzesi: Ağrı'da kaçakçılardan kurtarılan Urartu eserleri bu müzede sergilenmektedir. 2. Van Müzesi: Başta Urartular olmak üzere birçok medeniyete ait eserlerin sergilendiği, Urartu eserleri açısından dünyanın en zengin müzelerinden biridir. 3. Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara: Urartu tanrıları Haldi ve Teişeba'nın kabartmaları gibi bazı Urartu dini sanat eserleri burada bulunmaktadır. 4. Hermitage Müzesi, St. Petersburg: Urartu dönemine ait bronz heykel ve tahta oymacılığı örnekleri gibi eserler bu müzede yer almaktadır.

Evet, Şamran Kanalı hala kullanılmaktadır. Urartular tarafından yaklaşık 3 bin yıl önce yaptırılan bu tarihi sulama kanalı, günümüzde de Van'da tarımsal faaliyetlerde işlevselliğini sürdürmektedir.

Evet, Şamran Kanalı Urartular tarafından yapılmıştır.

Çavuştepe, Urartuların başkenti değildir, ancak Urartu Krallığı'nın önemli merkezlerinden biridir. Urartuların başkenti, bugünkü Van ilinde bulunan Tuşpa (Van Kalesi) idi.

Urartu'nun en önemli mimari eseri, Van Kalesi (Tuşpa) olarak kabul edilir.

Tuşpa adlı yerin sahibi farklı bağlamlarda farklı kişiler olabilir: 1. Mimarlık Ofisi: "Tuşpa NK" adlı mimarlık ofisinin sahibi Nilüfer Kozikoğlu'dur. 2. Antik Kent: Urartuların ilk başkenti olan Tuşpa'nın sahibi ise Urartu Kralı I. Sarduri'dir ve kaleyi M.Ö. 9. yüzyılın ortalarında yaptırmıştır.

Van'ın en büyük müzesi, Doğu Anadolu Bölgesi'nin de tek "Urartu Müzesi" olan Van Urartu Müzesi'dir.

Elazığ Palu Kalesi'nin hikayesi şu şekildedir: Palu Kalesi, Urartular döneminden kalma ve Urartu kralı Menuas tarafından inşa edilmiştir. Tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan kale, stratejik konumu nedeniyle doğal bir savunma alanı olarak kullanılmıştır. Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme eserinde Palu Kalesi için "göğe baş uzatmış bir kale" ifadesi kullanılmıştır. Günümüzde kale, kapsamlı arkeolojik kazı ve temizlik çalışmaları ile tarihi dokusunun yeniden ortaya çıkarılması için çalışmalar yürütülmektedir.

Vanlıların kökeni, tarih boyunca bölgeye göç eden çeşitli medeniyetlere dayanmaktadır. - Urartular: M.Ö. 9. yüzyılda Van'da bir krallık kurmuş ve Van Gölü çevresindeki şehirlerde yerleşik hayata geçmişlerdir. - Asurlular, Medler ve Persler: Daha sonraki dönemlerde bölgeye egemen olmuş, Vanlılar da bu medeniyetlerle etkileşim içinde olmuşlardır. - Osmanlı İmparatorluğu: 1960-1980 yılları arasında Şia baskısından kaçan ve bölgeye yerleştirilen Çepniler, Vanlıların arasında yer almaktadır. Ayrıca, Van'ın yerlileri arasında Küresünniler veya Küresinliler olarak bilinen bir Türk boyu da bulunmaktadır.

Bingöl'de Urartular'a ait şu kalıntılar bulunmaktadır: 1. Bingöl Kalesi (Simani): Bingöl merkezinin kuzeydoğusunda, tescilli antik Urartu yolu üzerinde yer alır. 2. Gayt Kalesi: Bingöl merkezinin hemen kuzeyinde, Çayboyu Mevkii'nde, Ortaçağ'dan kalma bir kale ve yerleşim alanı kalıntısıdır. 3. Sebeterias Kalesi (Diziktepe): Murat Vadisi üzerinde, Bingöl'e 18 km uzaklıkta, Urartu Kralı Menuas döneminden kalma önemli bir kaledir. 4. Norik Höyük: Solhan ilçesinin Murat köyünde yapılan kazılarda, Urartu dönemine ait yaklaşık 3 bin 600 yıllık yerleşim yeri ortaya çıkarılmıştır.

Bitlis Adilcevaz'da iki önemli kale bulunmaktadır: 1. Adilcevaz Sahil Kalesi: Van Gölü kıyısında, sarp kayalar üzerine kurulmuştur. 2. Kef Kalesi: İlçe merkezine 6 kilometre mesafede, Süphan Dağı'nın eteklerinde yer alır.

Urartular, Anadolu kültürüne aittir.

Şamran Kanalı, Urartu Kralı Menua tarafından yapılmıştır.

Kaya üzerinde ayı figürü, Urartu, Roma ve Bizans gibi çeşitli uygarlıklara aittir.

Ağrı'daki eski şehir kalıntıları şunlardır: 1. Doğubeyazıt Kalesi: Doğubeyazıt'ın 5 km doğusunda, kayalıklar üzerinde yer alır. Urartu dönemine ait kalıntılar bulunmaktadır. 2. Meya Mağaraları: Diyadin'in 12 km batısında, Günbuldu köyündeki antik kent. Kayalara oyularak yapılmış barınma yerleri, tapınak ve ibadethanelerden oluşur. 3. Avnik Kalesi: Diyadin'e 29 km uzaklıkta, Koçbaşı Kalesi olarak da bilinir. Urartu döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir. 4. Eski Beyazıt Camii: I. Selim tarafından yaptırılan, kesme taştan yapılmış kare planlı ve tek kubbeli cami.

Erzurum'daki en eski eser, Urartular döneminden kalma Erzurum Kalesi'dir.