TürkTarihi

Doğu Türkistan'da "Hocalar Devri" olarak adlandırılan dönemde Yarkent Seidiye Hanlığı (1514-1678) bulunmaktaydı. 1678 yılında, Cengiz Han soyundan gelen Seyit Han, Kaşgar, Yarkent ve Hoten şehirlerini ele geçirerek Seidiye Hanlığı'nı kurmuştur. "Hocalar Devri", Altışehir'deki (Doğu Türkistan'ın güneyindeki) Türkleşmiş son Çağatay Hanlığı'nın yıkıntıları üzerine, Kalmukların kuklası olarak iktidara gelen hocaların hüküm sürdüğü 77 yıllık bir dönemi kapsar.

Uzaya çıkan ilk Türk, Toktar Aubakirov'dur. Aubakirov, 2 Ekim 1991 tarihinde Soyuz TM-13 uzay aracıyla Mir Uzay İstasyonu'na giderek uzaya çıkmıştır. Türkiye'nin ilk astronotu ise Alper Gezeravcı'dır. Gezeravcı, 19 Ocak 2024 tarihinde Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) doğru uzay yolculuğuna başlamıştır.

Milas, geçmişte Karya, Menteşe Beyliği, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi çeşitli medeniyetlere bağlıydı. 1923 yılında Cumhuriyetin ilanıyla Muğla iline bağlı bir ilçe olmuştur.

Lider-Teşkilat-Doktrin üçlemesi, Türkçü-Ülkücü hareket içinde yer alan siyasi oluşumlarda, özellikle Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Büyük Birlik Partisi (BBP) gibi yapılarda önemli bir yer tutar. Bu üçleme, Türk devlet felsefesinin bir yansıması olarak kabul edilir ve Türk milletinin birlik, dirlik ve güçlülüğünü sağlayan temel prensipler olarak görülür. Ancak, bu üçlemenin belirli bir devlete ait bir yapı olduğunu söylemek mümkün değildir; daha çok ideolojik ve örgütsel bir çerçeveyi ifade eder.

Karluk Türkleri Türk'tür. Çin kaynaklarında ilk defa 413 yılında ismi geçen Karluklar, Altay dağlarının batısındaki Zaysan-Urungu-Alagöl göller üçgeni içerisine üç boy halinde oturan bir Türk boyudur. Karlukların Moğol olup olmadığına dair bir bilgi bulunamamıştır.

Loras Dağı'nda ejderha olduğuna dair efsaneler, Selçuklu Hükümdarı Alaeddin Keykubat döneminde yayılmıştır. Bu efsaneye göre, Loras Dağı'nda insanları ve hayvanları yiyen bir yaratık olduğu söylentisi çıkmış, bu yaratığın bir ejderha veya ejderhaya benzeyen güçlü bir hayvan olduğu düşünülmüştür. Söylentiler, Alaeddin Keykubat'ın oğlunun kulağına kadar gitmiş ve güçlü şehzade, bu ejderhayı öldüreceğini söyleyerek yola koyulmuştur. Bu olayın ardından yöre halkı, toprağı verimli ve suyu tatlı olan Loras Dağı'nın eteklerine tekrar yerleşmeye başlamıştır.

Mustafa Kemal Atatürk, 3 Temmuz 1919 tarihinde Erzurum'a gelmiştir.

Göktürk ve Uygur dönemleri hakkında şu bilgiler verilebilir: Göktürkler. 552 yılında Bumin Kaan tarafından kurulan ve Türk adını taşıyan ilk devlettir. 582 yılında Doğu ve Batı Göktürkleri olarak ikiye ayrılmış, 682'de Kutluk Bilge Kağan tarafından yeniden birleştirilmiştir. Orhun Yazıtları, Göktürkler tarafından dikilmiş ilk yazılı Türk belgeleridir. Göktürkler, hem siyasi yapıları hem de Türkçenin yazılı kayıtlarıyla Türk kültürü ve edebiyatı için önemlidir. Uygurlar. 742 yılında, Göktürklerin zayıflaması sonucu, Basmiller ve Karluklar desteğiyle kurulmuştur. Uygurlar, yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluklarındandır. Uygurlar, Maniheizm, Budizm ve İslam gibi dinleri benimsemiş, bu da sanat ve kültürlerine yansımıştır. Uygurlar, kağıt, matbaa ve mürekkep gibi araçları kullanmış, yazılı edebiyat ve kütüphane kurma alanlarında ilerlemiştir. Uygur Kağanlığı, 840 yılında Kırgızların saldırısıyla sona ermiştir.

Ziya Gökalp'in mahallesi, onun düşünce ve eğitim hayatının şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Mahallenin önemli olmasının bazı nedenleri: Aile çevresi: Gökalp'in entelektüel olarak yetişmesi ve toplumsal konulara yönelik merakının gelişmesinde, ailesinin ve özellikle babasının sağladığı olumlu düşünsel ortam etkili olmuştur. Eğitim kurumları: Gökalp, mahallesindeki "Memedin Mescidi"nde alfabeyi öğrenmiş, daha sonra gittiği Mahalle Mektebi'nde Kur'an-ı Kerim ve yazı öğrenmiştir. İlk siyasi eylemleri: Gökalp, lise yıllarında okulda idarecilere karşı bir eylem gerçekleştirmiş ve bu, onun politik bilincinin erken yaşlarda oluştuğunu göstermiştir.

Erzurumlu Kara Fatma (Fatma Seher Erden) kısaca şu şekilde özetlenebilir: 1888 yılında Erzurum'da doğdu. Subay olan Derviş Ahmet ile evlenip Balkan ve I. Dünya savaşlarına katıldı. Eşi Sarıkamış'ta şehit olunca Van'a gitti. Erzurum Kongresi'nde 100-150 kişi topladı. Sivas Kongresi sırasında Mustafa Kemal ile görüşüp görev aldı ve "Kara Fatma" lakabını aldı. Onbaşı rütbesiyle Batı Cephesi'nde görevlendirildi. 300 kişilik birliğiyle I. ve II. İnönü, Sakarya ve Dumlupınar meydan muharebelerine katıldı. Teğmen rütbesini aldı ve Büyük Taarruz'da General Trikupis'in birliğine esir düştü. Emekli maaşını Kızılay'a bağışladı. 1955 yılında Darülaceze'de hayatını kaybetti.

17 Ocak 1923 tarihinde Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın İzmit'te düzenlediği ilk basın toplantısı sona erdi. Aynı tarihte, Mustafa Kemal Paşa, Batı Anadolu gezisine çıktı. Ayrıca, 17 Şubat 1923'te Mustafa Kemal, ikinci defa Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na seçildi ve 17-4 Mart 1923 tarihleri arasında Türkiye'de İzmir İktisat Kongresi toplandı.

Çanakkale Zaferi'nin dünya tarihini değiştirmesinin bazı nedenleri: Rusya'ya yardım: İtilaf Devletleri, Çanakkale'yi geçerek Rusya'ya askeri ikmal ve erzak tedarik yolunu açmayı hedeflemişti. Bloklaşma: Zafer, Avrupa'da iki ideolojik toplumun oluşmasına ve bloklaşmanın ilk temelinin atılmasına yol açtı. Savaşın süresi: Rusya'ya yardımın ulaşmaması, savaşın iki yıl uzamasına neden oldu. Osmanlı'nın prestiji: Sürekli kaybetmeye başlayan Osmanlı Devleti, biraz da olsa prestij kazandı. Kurtuluş Savaşı: Çanakkale Zaferi, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasına zemin hazırladı. Emperyalizme darbe: Zafer, İngiliz emperyalizmine darbe vurdu. Bağımsızlık hareketleri: Türklerin eğer isterlerse neler yapabilecekleri tüm dünya tarafından öğrenildi ve bu durum, sömürge altındaki halklara ilham verdi.

Fetret Devri, Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid'in hayattaki beş oğlundan dördü arasında yaşanan taht kavgaları nedeniyle 1402'den 1413'e kadar süren kargaşa dönemidir. Fetret Devri'nin başlıca nedenleri: Ankara Savaşı: Yıldırım Bayezid'in 1402'deki Ankara Savaşı'nda Timur'a yenilip esir düşmesi. Toprakların Paylaşılması: Yıldırım Bayezid'in ölümünden sonra Osmanlı toprakları beş şehzade arasında paylaştırılması. Dış Destek Arayışı: Şehzadelerin, birbirlerine karşı dış destek arayışına girmesi. Anadolu Beyliklerinin Bağımsızlığı: Batı Anadolu beyliklerinin yeniden bağımsızlık kazanma mücadelesi. Merkezi Otoriterin Zayıflaması: Merkezi yönetimin zayıflaması ve halkın devlete olan inancının azalması.

Türk tarihinde birçok kadın hükümdar bulunmaktadır. İşte bazıları: Tomris Hatun: MÖ 6. yüzyılda yaşayan İskit-Saka Türklerinin kraliçesi. Raziye Begüm Sultan: 1236-1240 yılları arasında Delhi Türk Sultanlığı'nı yöneten tek kadın hükümdar. Terken Hatun: Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nda vezirlik yapmış bir kadın hükümdar. Mama Hatun: Saltukoğulları hükümdarı II. İzzettin Saltuk'un kızı. Şecerüddür: Mısır Eyyubi Sultanı ve ilk Memlûk Sultanı. Bu isimler, Türk tarihinde önemli roller üstlenmiş kadın hükümdarlardan sadece birkaçıdır.

Göktürklerin kısa özeti şu şekilde olabilir: Kuruluş. Siyasi yapı. Kültür. Yıkılış. Miras.

Halkevleri'nin temel amacı, Cumhuriyet'in getirdiği değerlerin laik ve çağdaş bir toplum kurulması ve örgütlenmesi için halka anlatılması ve benimsetilmesidir. Diğer amaçları: Eğitim ve kültür: Dil, edebiyat, güzel sanatlar, spor gibi alanlarda etkinlikler düzenleyerek halkın kültürel seviyesini artırmak. Toplumsal muhalefet: İşçi ve öğrenci hareketlerinin örgütlendiği merkezler haline gelerek bağımsızlık, demokrasi ve özgürlük mücadelesini desteklemek. Hakların savunulması: Sağlık, barınma, eğitim gibi hakların savunulması ve genişletilmesi için çalışmak. Dayanışma: Farklı toplumsal kesimlerin bir araya gelerek dayanışma örnekleri oluşturması.

Türk tarihi ile ilgili çeşitli testler bulunmaktadır. İşte bazıları: 1. YKS Tarih İlk Türk Devletleri Testi: Bu test, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kapsamında yer almakta olup, ilk Türk devletleri ile ilgili 12 soru içermektedir. 2. TYT Tarih Testleri: Bu testler, Temel Yeterlilik Testi (TYT) için hazırlanmış olup, ilk Türk devletleri ile ilgili 15 soru içermektedir. 3. Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testleri - Tarih - AYT: Ortaöğretim Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan bu testlerde de ilk Türk devletleri ile ilgili sorular yer almaktadır.

Türk düşünce tarihi ile ilgili beş soru örneği: 1. İslam öncesi Türk düşüncesindeki âlem tasavvuru. 2. İslam öncesi Türklerdeki Gök Tanrı ve yer-su inancı ile atalar kültünün, Türklerin dinî düşüncesindeki yeri. 3. İslam öncesi Türk düşüncesinin felsefi özelliği. 4. İslam öncesi Türk düşüncesinin bilimsel düşünceye katkısı. 5. İslam öncesi Türk düşüncesindeki siyasi düşüncenin kaynağı. Ayrıca, Türk düşünce tarihi ile ilgili daha fazla soru için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: quizlet.com sitesinde Türk düşünce tarihi ile ilgili bir quiz bulunmaktadır. youtube.com'da Türk Düşünce Tarihi dersi ile ilgili çözümlü sınav soruları mevcuttur. tarihkursu.com sitesinde Türk Düşünce Tarihi 1. dönem 2. sınav soruları yer almaktadır. aofsoru.com sitesinde Türk Düşünce Tarihi dersi 2023-2024 yılı yaz okulu sınav soruları bulunmaktadır.

Kurtuluş Savaşı'nın en büyük anıtının nerede olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, Kurtuluş Savaşı'na ait bazı anıtların bulunduğu yerler şunlardır: Uşak: Atatürk ve Kurtuluş Anıtı, 15 Temmuz Şehitler Meydanı'nda yer almaktadır. Samsun, Havza: İlk Kurşun Anıtı, 19 Mayıs 1919'da Kurtuluş Savaşı'nın başlatıldığı önemli bir anı simgeler. Ankara, Polatlı: Duatepe Anıtı, Sakarya Meydan Savaşı'nın gerçekleştiği alana yapılmıştır.

Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın asılmadan önce söyledikleri son sözler şu şekildedir: Deniz Gezmiş: "Yaşasın, Türk Halkının bağımsızlığı! Yaşasın, Marksizmin ve Leninizmin Yüce İdeolojisi! Yaşasın, Türk ve Kürt halklarının bağımsızlık mücadelesi, kahrolsun emperyalizm!". Yusuf Aslan: "Ben, halkımızın bağımsızlığı için bir defa ve şerefle ölüyorum. Fakat, bizi asan sizler, şerefsizliğinizle her gün öleceksiniz!". Hüseyin İnan: "Ben, hiçbir şahsi çıkar gözetmeden, halkın mutluluğu için savaştım. Bu bayrağı bu ana kadar şerefle taşıdım, bundan sonra da bu bayrağı Türkiye halkına emanet ediyorum... Yaşasın işçiler ve köylüler! Kahrolsun Faşizm!". Bu sözler, TCK'nın 141/142. maddelerinin varlığı nedeniyle basın ve yayın organlarında yer almamıştır.