ToprakBilimi

Toprak oluşumunda en etkili iklim faktörü sıcaklık ve yağış koşullarıdır. Bu faktörler, kayaçların fiziksel ve kimyasal yolla ayrışmasını etkiler.

Türkiye'de en çok bulunan zonal toprak türü kahverengi orman topraklarıdır.

Edafik ve klimatik faktörler, toprağın ve çevrenin bitkiler üzerindeki etkilerini belirleyen temel faktörlerdir. Edafik faktörler, toprakla ilgili çevresel koşulları ifade eder ve şunları içerir: - Toprak pH'ı: Toprağın asidik, nötr veya alkalin olma durumu. - Toprak dokusu: Kum, silt ve kil oranları. - Toprak nem içeriği: Toprağın su tutma kapasitesi. - Toprak organik madde miktarı: Toprak yapısını iyileştirir ve besin maddelerinin biyolojik olarak dönüşmesini sağlar. - Toprak sıcaklığı: Bitkilerin kök gelişimini ve besin alımını etkiler. Klimatik faktörler ise atmosferik olayları ve bunların ekolojik etkilerini kapsar ve şunları içerir: - Işık: Güneş, canlılar için en önemli ışık kaynağıdır. - Sıcaklık: İklim, bir bölgede uzun yıllar boyunca değişmeyen sıcaklık ortalamasını ifade eder. - Yağış ve nem: Yeryüzünde görülen fiziksel ve fizyolojik kuraklık, yağış azlığı ve nemlilik derecesi. - Rüzgar: Toprakta aşınma ve erozyona neden olabilir.

Evet, aynı yere sürekli ekim yapmak toprağı yorar. Toprak yorgunluğunun bazı nedenleri: Besin maddesi eksikliği. Zararlı organizmalar. Toksik kalıntılar. Toprak yorgunluğunun belirtileri arasında verim düşüşü, bitki hastalıklarının artması ve bitki köklerinde çürüme bulunur. Toprak yorgunluğunu önlemek için ekim nöbeti (rotasyon) uygulanması önerilir.

Toprakta en çok yaşayan solucan türleri organik, humuslu ve iyi drene edilmiş topraklarda bulunanlardır. Bu tür topraklarda yaygın olarak bulunan solucan türleri şunlardır: Lumbricus terrestris. Eisenia fetida. Perionyx excavatus (Kaliforniya solucanı). Aporrectodea caliginosa (Kızıl solucan).

Evet, KNO3 (potasyum nitrat) gübre olarak kullanılır. Potasyum nitrat, bitkilerin büyümesi için gerekli olan azot ve potasyum gibi temel besinleri sağlar.

Toprak problemler konusu, toprak bilimi ve tarım alanlarıyla ilgilidir. Bu konu, toprakta karşılaşılan çeşitli sorunları ve bu sorunların çözüm yollarını kapsar.

EC değerinin yüksek olması, toprakta bitkiler için zararlı olan yüksek tuz konsantrasyonuna işaret eder. Bu durum aşağıdaki olumsuz etkilere yol açabilir: Bitkinin su emilimini engeller ve kök hücrelerinde su kaybına neden olur. Toksik etkiler yaratarak bitki gelişimini yavaşlatır veya durdurur. Mikroorganizmaların toprakta olumsuz etkilenmesine yol açar. Optimum EC değerleri, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin toprakta dengeli bir şekilde bulunduğunu gösterir.

Lös, coğrafya açısından rüzgârlar tarafından taşınan küçük kum ve mil boyutundaki malzemelerin birikmesi ile oluşmuş, çoğunlukla sarımsı, gözenekli ve kolay ufalanan bir depo olarak tanımlanır. Lös toprakları, çöllerde ve yarı kurak iklimlerde, bitki örtüsünün cılız olduğu yüzeylerden kayaçların koparılması ve biriktirilmesi sonucu meydana gelir.

Salep bitkisi, hafif asidik pH dengesi bulunan topraklarda (pH 6-7) iyi yetişir.

Çınar toprağı asidik değildir. Genellikle tınlı, killi veya kumlu gibi nötr veya hafif alkali toprak türleri olarak sınıflandırılır.

Mahsen üstü toprak, genellikle A horizonu olarak adlandırılan, bitkisel artıkların ayrışması ile oluşmuş ve organik madde bakımından zengin bir tabakadır.

Topraktaki tuz oranı, elektriksel iletkenlik (EC) ölçümü ile hesaplanır. Genel olarak, toplam çözünebilir tuz miktarı %0,15’ten az olduğunda toprakta tuzluluk olmadığı, %0,33’ten fazla olduğunda ise toprakta tuzluluğun başladığı kabul edilir.

Yaş gübrenin toprağa etkisi, gübrenin yanma sürecinden sonra başlar. Toprağa uygulama zamanı ise gübrenin türüne ve iklim koşullarına göre değişir: - Kimyasal gübreler: Ekim veya dikim sırasında veya hemen sonra uygulanmalıdır. - Organik gübreler: Genellikle sonbaharda toprağa verilmesi önerilir, çünkü kış yağışları ile birlikte gübre toprağa nüfuz eder.

Şeker gübresi (amonyum sülfat), diğer gübrelerden birkaç açıdan farklılık gösterir: 1. İçerik: Şeker gübresi, hem azot (%21) hem de kükürt (%24) içerir. 2. Toprak pH'ı: Toprağa uygulandığında asidik bir etki yaratır ve pH değerini düşürür. 3. Kullanım Alanı: Geniş bir kullanım alanına sahiptir ve başta buğday, arpa, mısır, patates, pamuk gibi tarla bitkileri olmak üzere meyve ağaçları, sebzeler ve süs bitkilerinde de kullanılır. 4. Uygulama Yöntemi: Sulama sistemleri ile birlikte kullanılarak gübrenin kök bölgesine ulaşması sağlanabilir. Aşırı kullanım, toprağın asitlenmesine ve tuz birikimine yol açabilir, bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Toprak tuzluluğu bitkilere çeşitli şekillerde zarar verir: 1. Su Alımının Engellenmesi: Tuzlu topraklar, bitkilerin kök bölgesindeki osmotik basıncı artırarak suyun bitki tarafından alınmasını zorlaştırır. 2. Besin Dengesizliği: Tuzlar, toprak çözeltisinin su potansiyelini düşürerek bitkinin diğer besin elementlerini almasını engeller. 3. Mikroorganizma Faaliyetinin Olumsuz Etkilenmesi: Tuzluluk, topraktaki mikroorganizma faaliyetlerini olumsuz etkileyerek toprağın verimliliğini düşürür. 4. Büyüme ve Verim Kaybı: Bitkilerin gelişimi yavaşlar veya durur, verim düşer.

Kırmızı toprak, Akdeniz ikliminin hakim olduğu bölgelerde en çok bulunur. Türkiye'de ise kırmızı toprak (Terra Rossa) Marmara Bölgesi'nin güney kesiminde, Ege Bölümü ve Akdeniz Bölgesi'nin tamamında görülmektedir.

Agrolig, toprağın yapısını iyileştiren, bitki gelişimini teşvik eden ve verimliliği artıran bir toprak ıslah ürünüdür. Başlıca faydaları: Bitki kök gelişimini teşvik eder ve sağlam bir köklenme sağlayarak bitkiyi güçlendirir. Faydalı mikroorganizmaların toprakta artmasını teşvik eder. Bitkinin topraktaki besin maddelerinden daha fazla yararlanmasını sağlar. Ağır, killi veya sert toprakların yapısını değiştirir, toprağı hafif ve geçirgen hale getirir. Topraktaki fazla tuzluluğu ve kireçliliği azaltarak toprağın pH'ını nötr hale getirir. Kuraklığa karşı dayanıklılığı artırır. Besin maddelerinin topraktan yıkanmasını engeller. Agrolig, özellikle düşük verimlilik, düşük organik madde, yüksek alkalinite ve yüksek tuzluluk içeren topraklarda etkilidir.

Gübre, bitkilerin büyümesini artırmak, verimlerini çoğaltmak ve niteliklerini iyileştirmek için kullanılan, içerisinde bir veya birkaç bitki besin maddesini bir arada bulunduran bileşiklere verilen isimdir. Gübrenin faydaları şunlardır: - Toprakların verim gücünü yükseltir ve ürünlerde kaliteyi artırır. - Toprağın fiziksel yapısını iyileştirir (havalanma, su ve besinleri tutma, ısınma vb.) ve kimyasal yapısını düzeltir. - Toprakta mikroorganizma faaliyetini artırarak verimliliğini yükseltir. - Bitkilere daha iyi bir gelişme ortamı oluşturur. - Topraktan çeşitli şekillerde uzaklaşan besinleri toprağa tekrar kazandırır.

Çernezyom toprağın siyah olmasının nedeni, humus açısından zengin olmasıdır.