ToprakBilimi

Toprak yapısı ve fiziksel özellikleri önemlidir çünkü bu özellikler, bitkilerin büyümesi ve tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilirliği için gereklidir. Toprak yapısının ve fiziksel özelliklerinin önemi: Bitki besin maddeleri: Toprak yapısı, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin tutulmasını ve köklerin bunlara ulaşmasını sağlar. Su tutma kapasitesi: Toprağın su tutma kapasitesi, bitkilerin su ihtiyacını karşılar ve su kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlar. Havalanma: İyi bir toprak yapısı, toprakta hava dolaşımını artırarak bitkilerin oksijen almasını mümkün kılar. Erozyona dayanıklılık: Toprağın fiziksel özellikleri, erozyona karşı direncini belirler ve toprağın korunmasını sağlar. Toprak sıcaklığı: Toprak sıcaklığı, mikroorganizmaların aktivitesini ve organik maddelerin parçalanmasını etkiler.

Yeryüzündeki toprak çeşitliliğini oluşum süreçleri ile ilişkilendirmek için aşağıdaki faktörler dikkate alınmalıdır: 1. İklim: Toprak oluşumunda en önemli faktördür. 2. Ana Kaya: Toprak oluşumu, öncelikle ana kayanın çözülmesiyle başlar. 3. Yer Şekilleri: Eğim, yükselti ve bakı özellikleri toprak oluşumunu etkiler. 4. Canlılar ve Bitki Örtüsü: Toprak ya da toprağı oluşturacak materyal içinde bulunan canlılar, toprağın ayrışmasına, havalandırılmasına ve organik madde birikimine yardımcı olur. 5. Zaman: Toprağın oluşabilmesi için uzun bir zamana ihtiyaç vardır.

Toprak, yer kabuğunu örten, kayaçların aşınması sonucu oluşan minerallerden ve organik maddelerden oluşan ince tabakadır.

Evet, pedoloji ve toprak bilimi aynı disiplini ifade eder. Pedoloji, toprakların yapısını, oluşumunu, dağılışını inceleyen ve topraktaki fiziksel, kimyasal ve biyolojik olayları konu edinen bilim dalıdır.

Toprağın fiziksel özellikleri şunlardır: 1. Toprak Yapısı (Tekstür): Toprak parçacıklarının (kum, silt, kil) oranına göre sınıflandırılır ve suyun tutulması, havalandırılması ve köklerin gelişme şeklini etkiler. 2. Toprak Yoğunluğu: Toprak partiküllerinin birim hacimdeki ağırlığını ifade eder, bitkilerin köklerinin rahatça büyüyebilmesi için ideal olmalıdır. 3. Toprak Gözenekliliği: Topraktaki boşlukların oranıdır, suyun ve havanın toprak içinde hareket etmesine olanak sağlar. 4. Toprak Rengi: Mineral içeriklerine, organik madde miktarına ve suyla temasına bağlı olarak değişir, su geçirme kapasitesi ve asidik ya da alkali özellikleri hakkında bilgi verebilir. 5. Toprak Isıl Özellikleri: Toprağın ısıyı iletme ve tutma yeteneğiyle ilgilidir, sıcaklık değişimlerini yavaşlatır. 6. Toprak Havası (Oksijen İçeriği): Toprağın havalanması, oksijenin toprak içindeki geçişini ifade eder, köklerin hayatta kalması için gereklidir. 7. Toprak Suyu: Toprağın içerisindeki suyun mevcut halini ifade eder, hem serbest hem de bağlanmış su içerir, bitkilerin büyümesi için kritik öneme sahiptir.

Yarı kuru toprak ifadesi, "alakur" kelimesi ile karşılanmaktadır.

Toprakist terimi, doğrudan bir mesleği veya görevi ifade etmez. Ancak, "toprak bilimci" olarak bilinen bir meslek vardır ve bu kişiler aşağıdaki görevleri üstlenirler: 1. Toprak Analizi: Toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel özelliklerini inceler ve toprak örnekleri toplar. 2. Tarım ve Çevre Projeleri: Tarımsal üretim, biyoçeşitlilik, iklim değişikliği ve çevre kalitesi gibi konularda çalışmalar yapar. 3. Danışmanlık Hizmetleri: Özel sektörde tarım danışmanlığı ve toprak testleri gibi hizmetler sunar. 4. Akademik Çalışmalar: Üniversitelerde veya araştırma enstitülerinde öğretim görevlisi veya araştırmacı olarak çalışır.

Toprak X ifadesi, iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: 1. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO): Tarım Bakanlığı ile orman ve köy işleri Bakanlığı nezdinde kurulmuş bir kurumdur. 2. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Mezunları: Bu bölüm mezunları, toprak verimliliği, bitki beslenmesi ve tarımın sürdürülebilirliği üzerine çalışmalar yaparlar.

Toprakta bulunan maddeler katı ve boşluk olmak üzere iki ana grupta toplanır: Katı maddeler: - İnorganik (mineral): Kayalardan başlayarak çakıl, taş, kum, silt ve kil tanelerini kapsar. - Organik: Bitki ve hayvan artıklarının toprakta birikmesiyle oluşur. Boşluklar: - Hava: Toprak havasının bileşimi atmosfer havasından farklıdır, yaklaşık 10-20 kat fazla karbondioksit içerir. - Su: Toprak suyu, gerek serbest halde bulunan gerekse toprak taneciklerine tutulan sudan oluşur.

Toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri çeşitli yöntemlerle belirlenir: Fiziksel Özellikler: 1. Laboratuvar Analizi: Toprak numuneleri laboratuvarda analiz edilerek tane boyutu dağılımı, toprak yoğunluğu, su tutma kapasitesi ve havalanma gibi özellikler belirlenir. 2. Yerinde Gözlem: Toprak rengi, dokusu ve yapısı gibi özellikler yerinde gözlemlerle tespit edilebilir. 3. Uzaktan Algılama: Uydu ve hava fotoğrafları kullanılarak toprak özellikleri uzaktan algılama yöntemiyle belirlenebilir. Kimyasal Özellikler: 1. Laboratuvar Analizi: Topraktaki besin maddeleri, toprak pH'ı ve tuzluluk gibi kimyasal bileşenler laboratuvar analizleriyle ölçülür. 2. Toprak Örnekleme: Toprağın farklı derinliklerinden alınan örnekler, kimyasal bileşimlerinin belirlenmesi için incelenir.

Moren toprak, verimli bir toprak türüdür. Bu toprak, buzul hareketlerine bağlı olarak taşınır ve birikir.

Denitrojenasyon ve denitrifikasyon süreçlerini tetikleyen ana faktörler şunlardır: 1. Denitrojenasyon: Bu süreç, azotun (N2) atmosferden uzaklaştırılmasını içerir ve genellikle nitrojen fiksasyonu ve nitrifikasyon süreçleriyle ilişkilidir. 2. Denitrifikasyon: Topraktaki nitratların (NO3-) moleküler azota (N2) indirgenmesi sürecidir ve anaerobik bakteriler tarafından gerçekleştirilir.

Topraklar, oluşumlarına göre üç ana gruba ayrılır: zonal, intrazonal ve azonal topraklar. Bu toprakların oluşma nedenleri: 1. Zonal (Yerli) Topraklar: İklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşur. 2. İntrazonal Topraklar: Oluşumlarında ana kaya ve yer şekilleri etkilidir. 3. Azonal Topraklar: Dış kuvvetlerin taşıyıp biriktirmesiyle oluşur.

Toprak nemi ölçümü için aşağıdaki cihazlar kullanılır: 1. Tansiyometre: Toprak su gerilimini ölçmek için kullanılan bir cihazdır. 2. Toprak nemi sensörleri: Volümetrik veya tansiyometrik olabilir, santibar veya kilopaskal cinsinden ölçüm yapar. 3. Çevresel ölçüm cihazları: Toprağın nem içeriğini hızlı, kolay ve hassas bir şekilde ölçmek için kullanılır. Ayrıca, meteoroloji istasyonları da su dengesi yaklaşımı ile toprak nemini ölçmek için kullanılabilir.

Patatesin toplam su ihtiyacı, 120 ila 150 günlük yetiştirme sürecinde iklime bağlı olarak 500 ila 700 mm arasındadır.

Vermikülitli toprak, bitkiler için sağlıklıdır çünkü vermikülit, toprağın hava alma kapasitesini artırır ve su gelgitlerini düzenler. Vermikülitin faydaları şunlardır: - Mineral desteği: Potasyum, amonyum, magnezyum ve kalsiyum gibi elementleri içerir, bu da bitkilerin daha verimli bir şekilde beslenmesini sağlar. - Küflenme ve çürüme önleme: Hava ile temas ettiğinde veya toprak içinde küflenme ve çürüme yapmaz. - Nem ve su dengesi: Bitkilerin ihtiyacı kadar beslenmesine ve nem dengesinin korunmasına katkıda bulunur. Bu nedenlerle, vermikülit içeren topraklar, tarım ve bitki yetiştiriciliği için yaygın olarak tercih edilmektedir.

İntrazonal ve azonal topraklar, oluşumlarına göre sınıflandırılan iki ana toprak türüdür. İntrazonal topraklar, ana kaya ve topografyaya göre şekillenen topraklardır. Azonal topraklar ise dış kuvvetlerin etkisiyle taşınmış ve karışmış topraklardır.

Toprak ve toprak kavramları birbirini tamamlar çünkü toprak, bitkilerin yetiştiği ve beslendiği doğal bir ortamdır. Toprak ise, kayaların ve organik maddelerin ayrışma ürünlerinden oluşan, içinde geniş bir canlılar alemi barındıran ve pedosfer (toprak küre) olarak adlandırılan dünyanın en ince katmanıdır.

Humuslu toprağa organik gübreler atılması önerilir. Bu gübreler arasında şunlar yer alır: Hayvan gübreleri: İnek, koyun, tavuk ve keçi gibi hayvanların dışkıları. Kompost: Mutfak atıkları, bahçe yaprakları ve çim artıkları gibi organik maddelerin çürümesiyle elde edilir. Solucan gübresi (Vermikompost): Özel solucanların organik atıkları sindirerek oluşturduğu gübre. Gübre kullanmadan önce toprak analizi yapmak, toprağın hangi besinlere ihtiyaç duyduğunu belirlemek açısından önemlidir.

Podzol toprakları, Türkiye'deki en verimli toprak türleri arasında yer almaz. En verimli zonal (yerli) toprak türü olarak çernezyom (kara topraklar) kabul edilir.