Sürgün

Cem Adrian, Yugoslav göçmeni bir ailenin çocuğudur. Gerçek adı Cem Filiz olan sanatçı, sahne adını, doğduğu ve büyüdüğü Edirne şehrinin antik çağlardaki ismi olan Hadrianoupolis'ten esinlenerek "Adrian" olarak seçmiştir.

Tunalı Hilmi'nin sürgün edilmesinin başlıca nedenleri şunlardır: II. Abdülhamit yönetimine karşı faaliyetleri: II. Abdülhamit yönetimine karşı "Teşvik" adlı haftalık gazeteyi çıkarması ve yönetim aleyhine yazılar yazması. Jön Türk hareketleri: 1895 yılında İttihad-i Osmani Cemiyeti üyeleri hakkında sürgün kararı alındığında, Tunalı Hilmi de ülkeden kaçarak İsviçre'nin Cenevre kentine yerleşmiştir. Ailesine yönelik baskılar: Babasının tutuklanması ve sürgüne gönderilmesi, kardeşlerinin çeşitli cezalara çarptırılması. Ayrıca, 1900 yılında Madrid Sefaretinin Türkçe Başkâtipliği görevine atanmış, ancak siyasi faaliyetlerini burada da sürdürdüğü için 25 Nisan 1901’de memuriyetine son verilmiştir.

Âşık Seyrani, haksızlık, rüşvet ve toplumsal bozulmaları cesurca eleştirdiği ve halkın sesi olduğu için sürgün edilmiştir. Seyrani, İstanbul'da sarayda ağırlanmış ve iltifat görmüştür. Ölüm tehditleri alması üzerine İstanbul'dan kaçmış, bir süre Halep'te kaldıktan sonra tekrar Develi'ye dönmüştür.

Zulüm Treni (1989), Bulgaristan’da yaşayan Türklerin devlet tarafından zorla göçe zorlanmasını ve bu süreçte yaşanan zorlukları konu alır. Filmde, Türkiye’ye doğru trenlerle göç eden insanların karşılaştığı zorluklar, yolda ölenlerin olması ve devlet tarafından gönderilmeyen insanlar nedeniyle ailelerin parçalanması anlatılmaktadır.

Fakir Paşa'nın neden sürgün edildiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, XIX. yüzyıl Osmanlı tarihinin önemli devlet adamlarından Akif Paşa'nın, Sultan Abdülmecid döneminde 1840 yılında Edirne'ye, yaklaşık iki yıl süren cezasının ardından ise İstanbul'a dönemeyerek Bursa'da ikamet etmek zorunda bırakıldığı bilinmektedir. Mehmet Akif Ersoy'un ise 1925-1936 yılları arasında Mısır'a sürgün edilmesinin nedeni, hak ettiği halde emekli maaşı alamaması ve hükümet tarafından takip ettirilmesi olarak belirtilmiştir.

2013 yapımı "Sürgün" filminde oynayan bazı oyuncular: Tolgahan Sayışman; Saadet Işıl Aksoy; Mahir Günşiray; Ruhsar Öcal; Macit Sonkan; Murat Karasu; Gizem Soysaldı; Ali İpin; Tuğçe Kumral; Ali Yoğurtçuoğlu. Ayrıca, Esin Gündoğdu da bu filmde rol almıştır.

Diriliş Ertuğrul'da Gündoğdu'nun sürgün edilmesinin nedeni, Kayı Obası'nın ana vatanları olan Orta Asya'ya geri dönmek istemesi, Ertuğrul Bey ve destekçilerinin ise Anadolu'da kalmak istemesidir. Gündoğdu ve Sungur Tekin Bey, yaklaşık bin hane ile doğuya, yani ana vatana gitmişlerdir.

2011 yapımı "Sukhodol" (Kuru Vadi) filmi, Khrushevs ailesine ait olan Kuru Vadisi adlı bir köyde geçen bir hikayeyi anlatır. Genç ve saf bir kız olan Natalia'nın gözünden, köydeki yaşamı, efendilerine olan sevgisini, bağlılığını ve yaşadığı gizemli olayları, sürgün edilişini, ihanete uğramasını ve inancını izleriz. Köy, yavaş yavaş dağılırken, sakinlerinin hayatları da bu süreçte şekillenir. Film, Nobel Ödülü sahibi Ivan Bunin'in aynı adlı hikayesine dayanmaktadır.

Anaksagoras, dine karşı geldiği ve Ay ile Güneş'in tanrı değil, birer kütle olduğunu iddia ettiği için sürgün edilmiştir. MÖ 450 yılında, Perikles'in siyasi karşıtları tarafından, yerleşik inanca karşı geldiği gerekçesiyle mahkemeye verilmiştir.

Filibeli Ahmet Hilmi, siyasi görüşleri ve yazıları nedeniyle birçok kez sürgün edilmiştir. Fizan sürgünü: 1901 yılında, Jön Türklerin etkisiyle Mısır'dan döndükten sonra siyasi sebeplerle Fizan'a sürülmüştür. II. Meşrutiyet sonrası dönüşü: II. Meşrutiyet'in ilanıyla 1908'de İstanbul'a dönmüştür, ancak İttihat ve Terakki'yi eleştiren yazıları nedeniyle tekrar sürgün yaşamıştır. Bursa sürgünü: 1912'de Hikmet gazetesinin kapatılması sonrası önce Kastamonu'ya, ardından Bursa'ya sürgün edilmiştir. Ayrıca, masonluk ve siyonizme karşı çıkması da sürgün edilmesinde etkili olmuştur.

Büyük Sürgün Kafkasya, 1944 yılında Stalin'in emriyle sürgün edilen Ahıska Türklerinin trajik hikayesini anlatan dizidir. Büyük Sürgün Kafkasya dizisinin bazı özellikleri: Tür: Tarihî, dram. Sezon ve bölüm sayısı: 1 sezon, 4 bölüm. Yayın tarihi: 15 Aralık 2015 - 5 Ocak 2016. Yönetmen: Mehmet Ada Öztekin. Senaristler: Ali Can Yaraş, Özge Efendioğlu. Çekimler: Makedonya'da gerçekleştirildi. Oyuncular: Elif Atakan, Nilüfer Açıkalın, Ertan Saban, Tolga Sarıtaş, Luran Ahmeti.

Rıza Şah, II. Dünya Savaşı sırasında, 1941 yılında, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgal etmesi nedeniyle İngiltere'ye kaçtı. İngiltere'nin temel amacı, İran'ın petrol yataklarını kontrol etmekti. 25 Ağustos 1941'de Sovyetler ve İngilizler İran'ı işgal etti ve Rıza Şah, 16 Eylül 1941'de tahttan çekilerek yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi'yi bırakarak Güney Afrika'ya kaçtı.

Ahmet Kaya, özgürlük için değil, güvenlik nedeniyle 16 Haziran 1999'da Fransa'ya sürgüne gitmiştir. Bunun sebebi, 10 Şubat 1999'da düzenlenen Magazin Gazetecileri Derneği ödül töreninde sarf ettiği sözler nedeniyle hakkında açılan davalar ve hakkında "bölücü terör örgütüne yardım ve yataklık" suçlamasıyla devam eden yargılamalardır.

Kaşgarlı Mahmud, babasının tahttan indirilmesi ve ailesinin bir saray darbesi sonucu öldürülmesi nedeniyle sürgün edilmiştir. Batı Karahanlı hakanlarından Buğrahan Muhammet Yağan Tekin, tahtı kendi isteği ile Kaşgarlı Mahmud’un babası Hüseyin Emir Tekin'e devretmek istemiş, ancak Yağan Tekin’in eşi Hanısı, oğlu İbrahim’i tahta geçirmek için diğer şehzadeleri zehirlemiştir. Bu olaydan sonra Kaşgarlı Mahmud, Batı Karahanlı Devleti'nin topraklarından kaçarak kendini gezgin veya bilgin gibi sıfatlarla tanıtarak sık sık yer değiştirmek zorunda kalmıştır.

Keçecizâde İzzet Molla, bacanağı Esad Efendi'nin gayr-i matbu tarihinde geçen ve devrin sadrazamı Hamdullah Paşa'yı eleştiren bir beyit nedeniyle 1832 yılında Keşan'a sürgüne gönderilmiştir. İzzet Molla, 1828 yılında Osmanlı-Rus savaşı öncesinde, bu savaşa girmenin Osmanlı için olumsuz sonuçlar doğuracağını belirten bir layiha hazırlamış ve padişaha sunmuştur. Sürgündeki hayatı, "Mihnet-Keşan" adlı eserinde dile getirmiştir.

Sürgün edilmek, ceza olarak bir yere sürülmek, sürgüne gönderilmek anlamına gelir. Sürgün kelimesi ayrıca şu anlamlara da gelir: (Bitkilerde) filiz, taze ve körpe dal; ishal.

Ahmet Yılmaz Boyunağa'nın "Hazin Göç" kitabı, Rusların Türk yurtlarını sinsi planlarla ele geçirmesini ve Müslüman Türkleri asimile etmesini anlatır. Kitapta, insanların yüzyıllardır yaşadıkları, vatan bildikleri topraklardan ayrılmak zorunda kalmaları, her köşesinde hatıralar dolu köylerinden koparak bilinmeyen bir sona doğru gitmeleri işlenir. Ayrıca, zorluklar karşısında Müslümanın alması gereken tavır da gözler önüne serilir.

Sinop sürgünlerinin ne zaman başladığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bazı önemli sürgünlerin tarihleri şu şekildedir: 1913. 1925. Sinop Cezaevi, 1996 yılından itibaren boşaltılmış ve Kültür Bakanlığı'na devredilmiştir.

Aşık Paşaoğlu olarak bahsedilen iki farklı kişi bulunmaktadır: 1. Yaşar Paşaoğlu: Özbekistan'ın Ferğana şehrinde doğan ve Sovyetler Birliği döneminde sürgün edilen Yaşar Paşaoğlu, 1944 yılında Ahıska bölgesinde yaşayan Türkler'le birlikte Özbekistan'a sürgün edilmesi nedeniyle sürgün edilmiştir. 2. Arslan Paşaoğlu: 18. yüzyılda Çukurova'da yaşamış bir derebeyi olan Arslan Paşaoğlu, Türkmen aşiretleri arasındaki çekişmelerde adının geçmesi ve Avşar Osman Bey'in himayesinde beyliğini kaybetmesi sonucu sürgün edilmiştir.

Emma Goldman, birçok kez tutuklanması ve anarşist faaliyetleri nedeniyle 1917'de Amerikan vatandaşlığından çıkarılarak Rusya'ya sürgün edilmiştir. Sürgün edilmesine yol açan bazı olaylar şunlardır: Zorunlu askerliğe karşı birlik kurma: Goldman ve Alexander Berkman, Zorunlu Askerliğe Hayır Birliği'ni kurmuş ve Birinci Dünya Savaşı'na karşı gösteriler düzenlemişlerdir. Doğum kontrolü ile ilgili broşürler dağıtma: Doğum kontrolü hakkında bilgi veren broşürler dağıttığı için de uzun bir hapis cezası almıştır. Suikast girişimi: 1892'de Berkman ile Henry Clay Finch'e suikast düzenlemeye kalkışmışlardır. Goldman, Rusya'da tanık olduğu politik baskı ve zorunlu çalışma nedeniyle 1921'de Rusya'yı da terk etmiştir.