Statik

Mukavemet dersinde işlenen bazı konular: Normal kuvvet; Gerilme analizi; Şekil değiştirme analizi; Kesme etkisi; Kirişlerde kesit tesirleri; Eğilme etkisi; Burkulma etkisi; Çeki mukavemeti; Bası mukavemeti; Eğme mukavemeti; Burulma mukavemeti. Ayrıca, malzemelerin mekanik ve statik özellikleri, Hooke yasası, kırılma ve akma varsayımları, çubuk mukavemeti ve kesit tesir diyagramları gibi konular da ele alınır.

Statik rapor alırken dikkat edilmesi gerekenler: Proje Planları ve Detaylar: Raporun hazırlanması için tüm proje planları ve taşıyıcı sistem hesaplamaları hazır olmalıdır. Mühendislik Firması veya Mühendis Seçimi: Rapor, alanında uzman mühendisler tarafından hazırlanmalıdır. Kullanılacak Malzemeler: Projede kullanılacak malzemelerin türü ve özellikleri hakkında bilgi verilmelidir. Zemin Etüt Raporu: Zemin etüt raporu gibi diğer detaylar da istenebilir. Yasal Uygunluk: Yapının yerel inşaat yönetmeliklerine uygunluğu kontrol edilmelidir. Simülasyon ve Analiz: Statik raporun, TBDY2018 gibi yönetmeliklere göre analiz edilmesi ve simülasyonlarının yapılması gereklidir. Statik rapor, binanın dayanıklılığını, güvenliğini ve stabilitesini belirlemek için önemli bilgiler sağlar.

Statik mühendislik, yapıların dayanıklılığını, güvenliğini ve stabilitesini sağlamak amacıyla yapılan mühendislik hesaplamaları ve çizimleri içeren bir çalışmadır. Statik mühendislikte şu konular ele alınır: Taşıyıcı sistem tasarımı. Malzeme seçimi. Yük hesaplamaları. Statik analizler. Statik mühendisler, sadece yapılarda değil, hava alanları, barajlar, yol ve köprülerde de çalışabilir.

Statik bir durum, bir sistemin veya nesnenin hareket etmeyen veya dengede olduğu durumu ifade eder. Statik terimi, farklı bağlamlarda şu anlamlara da gelebilir: Fizikte: Bir cismin hızının veya ivmesinin olmadığı durum. Yapı mühendisliğinde: Yapıların, üzerlerine binen yükler altında deformasyona uğramadan sağlam kalabilmesi için kuvvetlerin ve momentlerin dengede olduğu durum. Termodinamikte: Bir sistemin sıcaklık, basınç ve hacim gibi makroskobik özelliklerinin zamanla değişmediği durum. Elektrikte: Durgun durumdaki elektrik yüklerinin birikmesiyle oluşan durum.

Statik, denge halindeki objeleri inceleyen fiziğin bir dalıdır. Statik mühendisleri veya proje mühendisinin yaptığı bazı işler: Yapıların dayanıklılık hesaplarını yaparak, güvenli ve sağlam bir şekilde inşa edilmesini sağlamak. Yapıların taşıyıcı sistemlerini tasarlamak. Malzeme seçimlerini yapmak. İnşaat sürecinde denetim yapmak. Ayrıca, statik mühendisleri hava alanları, barajlar, yol ve köprülerde de çalışabilir.

Kirişlerde üst sağ moment, "Mr(+)" olarak ifade edilir ve kirişin pozitif taşıma gücü momentini temsil eder. Kirişlerle ilgili diğer moment türleri: Sol moment0: Kiriş sol mesnetinde, moment sıfır noktasının, kiriş sol ucuna olan mesafesidir. Sağ moment0: Kiriş sağ mesnetinde, moment sıfır noktasının, kiriş sağ ucuna olan mesafesidir. Bu değerler, kirişin taşıma gücü ve tasarım momenti ile ilgili hesaplamalarda kullanılır.

Kazık yükleme deneyinde uygulanan yük, statik düşey basınç yüküdür. Bu yük, iki farklı yöntemle uygulanabilir: Ölü yük kullanılarak. Çekme kazıkları kullanılarak. Yük, hidrolik kriko veya krikolarla deney kazığına esneme meydana getirmeyecek şekilde aktarılır.

Mesnet tepki kuvvetlerinin hesaplanması için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Kuvvet yönlerine göre momentler alınır. 2. Moment alınan yerin momente etkisi sıfırlanır. 3. Diğer mesnedin tepkisi bulunur. 4. Y yönündeki toplam bileşke kuvvetler toplanır ve son bilinmeyen mesnet tepkisi bulunur. Örnek: Solda yer alan mesnet sabit mesnet olduğu için, hem x hem de y yönünde mesnet tepkisi oluşacaktır. Sağda yer alan mesnet hareketli mesnet olduğu için hareket ettiği yön olan x yönünde mesnet tepkisi oluşmayacaktır. Sistemde yatay (x yönünde) kuvvet olmadığı için Ax değeri sıfırdır. Çözümlü örnekler için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: sanalsantiye.com sitesindeki "Mesnet Reaksiyonu Hesapları Nasıl Yapılır?" başlıklı yazı; youtube.com'da yer alan "Mesnet Reaksiyonları Soru Çözümü #1" başlıklı video.

Statik proje kesit ölçeği, genellikle 1/50 olarak kullanılır. Statik projeler, yapının büyüklüğüne ve özelliğine göre farklı ölçeklerde de hazırlanabilir, örneğin 1/100 veya 1/25 gibi.

Statik kuvvetin hesaplanması için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Analitik (sayısal) yöntem: Bu yöntemde kuvvetler x ve y doğrultularında bileşenlere ayrılır, ardından her doğrultudaki bileşenler toplanır ve hipotenüs teoremi ile bileşke kuvvet bulunur. Varignon teoremi: Bir kuvvetin bir noktaya göre momenti, bu kuvvetin bileşenlerinin aynı noktaya göre momentlerinin cebirsel toplamına eşittir. Kuvvetin döndürme etkisini ifade eden momentin hesaplanması için ise M = F . d formülü kullanılır. Kuvvet birimi olarak Newton (N) kullanılmalıdır; kg kullanımı hatalıdır.

E. Russell Johnston'un "Mühendisler İçin Vektör Mekaniği: Statik" kitabı, statik dersi eğitiminde önemli bir kaynaktır. Kitap, statik dersinde aşağıdaki konuları ele almaktadır: Parçacıkların Statiği. Rijit Cisimler: Denk Kuvvet Sistemleri. Rijit Cisimlerin Dengesi. Yayılı Kuvvetler: Geometrik Merkez ve Ağırlık Merkezi. Yapıların Analizi. Kiriş ve Kablolardaki Kuvvetler. Sürtünme. Yayılı Kuvvetler: Atalet Momentleri. Virtüel İşler Yöntemi. Kitap, çok sayıda örnek problem, her konu bitiminde verilen özetler ve problem çözme reçeteleri içermektedir.

Kalıp iskelesi pozunun nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, kalıp iskelesi hesaplamaları için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın ilgili tebliği. Kalıp iskelesi statik projesi. Ayrıca, kalıp iskelesi metrajı ve hesaplarıyla ilgili YouTube'da "7. Ders: Kalıp iskelesi metrajı" başlıklı bir video bulunmaktadır.

Eğilme momenti hesabı için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Desteklerdeki reaksiyonları hesaplayın ve serbest vücut şeması çizin. 2. Kesitler alın: Her reaksiyondan veya yükten önce ve sonra olacak şekilde kiriş boyunca ilerleyin. 3. Her kesitte eğilme momentini hesaplayın: Eğilme momenti, kuvvet ile mesafenin çarpımına eşittir. 4. Denklemleri oluşturun: Kesitler arasındaki eğilme momenti değişimlerini hesaplamak için denklemler yazın. 5. Moment diyagramını çizin: Eğilme momentinin kiriş boyunca nasıl değiştiğini göstermek için bir diyagram oluşturun. Eğilme momenti hesabı, kirişin türüne ve yükleme koşullarına göre karmaşıklaşabilir. Bu nedenle, doğru sonuçlar elde etmek için profesyonel bir mühendisten yardım alınması önerilir. Ayrıca, SkyCiv Beam gibi yazılımlar kullanılarak da eğilme momenti hesabı yapılabilir.

Statik projede perde olarak tasarlanan bir yapı elemanı, kolon yerine geçmez. Perde duvar, yatay yükler altında yük taşıyıcı sistemlerin sertliğini, sünekliğini ve mukavemetini artırmak için tasarlanmış düşey yük taşıyıcı bir elemandır. Perde ve kolonların tasarım farklılıkları nedeniyle, perdeyi kolona çevirmek kuvvet dağılımını da değiştirir.

Mekanizma analizinde kullanılan bazı denklemler şunlardır: Vektörel konum denklemleri. Hız denklemleri. Eklemlerarası hız etki katsayıları. Kosinüs teoremi. Newton-Raphson yöntemi. Ayrıca, mekanizmanın türüne göre Grashof teoremi gibi özel denklemler de kullanılabilir. Mekanizma analizinde kullanılan denklemlerin çıkarılması ve çözülmesi genellikle bilgisayar programları ile yapılır.

Statik dersinde ele alınan bazı konular: Kuvvet sistemleri. Yapısal analiz. Kuvvet ve moment dengelemesi. Malzeme reaksiyonları ve kuvvet analizi. Temel kavramlar. Denge, süperpozisyon, etki-tepki ilkeleri. Ağırlık merkezleri, taşıyıcılar, mesnet ve tepkileri, kafes sistemleri, kablolar, sürtünme, atalet momenti.

Statik elektrik, bir maddenin içerisinde veya yüzeyinde bulunan elektrik yüklerinin oransızlığıdır. Statik elektrik, iki madde veya nesnenin birbirine temas edip ayrılmasıyla ya da sürtünmesiyle oluşur. Statik elektrik, günlük hayatta yün kazağı çıkarırken saçların havaya kalkması, halıda yürüdükten sonra metal bir yüzeye dokunulduğunda hissedilen küçük şoklar gibi olaylarla gözlemlenebilir. Ayrıca, statik elektrik; endüstri, ticari alanlar ve elektronik cihazlarda ciddi zararlara yol açabilir.

Elsan Regülatör, voltaj regülatörleri, kesintisiz güç kaynakları, regülatörler, UPS ve statik regülatörler gibi ürünlerin üretimi ve ihracatı üzerine faaliyet göstermektedir. Firma, 1983 yılında kurulmuş olup, kalite, müşteri memnuniyeti ve makul fiyat politikasını kendine ilke edinmiştir.

H tipi iskele hesaplaması için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Proje alanının ölçülmesi. 2. İskele yüksekliğinin, kat sayısının ve çalışma süresinin belirlenmesi. 3. İskele türünün belirlenmesi. 4. Malzeme miktarının hesaplanması. Hesaplamada kullanılan bazı elemanlar: dikey çerçeveler; çapraz bağlantılar; platformlar; yatay bağlantılar; alt ayar milleri; dayamalar. Hesaplama, manuel olarak veya Autocad, Revit ya da iskeleye özel BIM sistemleri gibi dijital yazılımlar kullanılarak yapılabilir. İskele hesaplamaları, can güvenliği açısından büyük önem taşır ve mutlaka mühendisler tarafından yapılmalıdır.

İstanbul Teknik Üniversitesi'nde (İTÜ) statik dersi genellikle aşağıdaki kaynak ve yöntemlerle anlatılır: Ders Kitapları: M.H. Omurtag, "Statik", Birsen Yayınevi, 3. veya 4. baskı. F.P. Beer ve E.R. Johnston, "Statics", 3. veya 4. baskı, McGraw-Hill. Ders İçerikleri: Statiğe giriş, vektörler, düzlemde maddesel noktanın statiği gibi konular işlenir. Kafes sistemler, taşıyıcı sistemler, kablolar ve sürtünme gibi konular ele alınır. Ek Kaynaklar: Çözümlü statik problemleri içeren kitaplar (örneğin, M. Bakioğlu ve N. Kadıoğlu'nun "Statik Problemleri") kullanılabilir. Eğitim Materyalleri: Unicourse platformunda, konu videoları ve örnek soru çözümleri gibi dijital kaynaklar bulunur. Öğretim Üyeleri: Yard. Doç. Dr. Selman Nas ve Araştırma Görevlisi Nihan Elmas gibi öğretim üyeleri dersi yürütebilir.